چه کسی رقیب آقای رئیسی خواهد شد؟
ابتکار/متن پيش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
محمدعلي وکيلي/ مهلت ثبتنام نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري به لحظات پاياني خود نزديک ميشود. همچنان اما مردم حال و هواي انتخاباتي پيدا نکردهاند. تعارف را کنار بگذاريم؛ اين رخوت نه محصول کرونا است و نه صرفاً بخاطر مشکلات اقتصادي است. مردم نسبت به امکانِ اِعمالِ اراده خود از طريق صندوق راي ترديد پيدا کردهاند. اين زنگ خطر است. نبايد اين مسئله را شوخي گرفت. شوربختانه عملکرد و سخنان رسميِ متوليان، خيلي در خدمت استراتژي اصلي و کلان نظام، يعني مشارکت حداکثري، نيست. تا به امروز مواضع و حرفها، نااميد کننده و مشارکتسوز بوده است. با اين حال، اميدواريم در ادامه افقي از اميد پيشاروي مردم گشوده شود و يخ سياست شکسته شود.
با اين احوال، اما صحنه انتخابات هنوز آرايش روشني نيافته است. به نظر ميآيد همه نگاهها به روز آخر يعني امروز دوخته شده تا ببينند چه کساني درنهايت به وزارت کشور ميروند. تا اين لحظه، همه گمانهها حول ورود آقاي رئيسي بهعنوان گزينه نهايي اصولگرايان متمرکز شده است. آنچه در صحنه ميبينيم، حکايت از آن ميکند که ساير گزينههاي اصولگرا چندان اقبالي نيافريدهاند. گزينههاي اصولگرايان که ثبت نام کردهاند، اميدشان به عدم حضور رئيسي است. با آمدن آقاي رئيسي، او بدون شک گزينه نهايي و اجماعي اصولگرايان خواهد بود. البته رايآورترين گزينه آنان، هم رئيسي است. اما در سوي ديگر، در جبهه اصلاحطلبان همچنان ابهامات زيادي وجود دارد. گزينههاي اصلي که به راحتي اجماع ساز بودند تقريباً ميتوان گفت نميآيند (مگر اينکه مانند حضور مرحوم هاشمي در دقايق آخر، اتفاقي رخ دهد!). درصورت عدم ورود گزينههاي اصلي، بايد براي آرايش نهايي منتظر تصميم نهاد اجماع ساز بمانيم.
اما علي لاريجاني خود متغير مهمي است. هرچند او شخصيت خيلي کاريزمايي ميان مردم نيست اما امتيازات شخصي زيادي بر رقيبانش دارد. اين امتيازات، او را تبديل به متغير جدي کرده است.
به هر روي، از سمت اصولگرايان، تکليف روشن است. بيشک با حضور رئيسي، او گزينه نهاييِ آنان خواهد بود. اما اينکه رقيب رئيسي کيست، احتمالات متفاوتي وجود دارد. يک احتمال، گزينه نهايي نهاد اجماع سازِ اصلاحطلبان (يکي از گزينههايي مانند جهانگيري، پزشکيان يا شريعتمداري) است. احتمال ديگر ميتواند لاريجاني باشد. اگر لاريجاني بيايد او حتماً مستقل خواهد آمد و سعي خواهد کرد آراي ناراضيانِ خاموشِ اردوگاهِ اصولگرايان را جذب کند. آرايي که منتقد رئيسي هستند.
بايد ديد چه خواهد شد و چه کساني تا لحظات آخر به خيابان فاطمي ميآيند. با فرض حضور علي لاريجاني او تلاش خواهد کرد مناظره با آقاي رئيسي دوگانه عقلانيت و تندروي، کارآمدي و ناکارآمدي برجام و مخالفان برجام را به نمايش بگذارد او با اين دوگانهها سعي ميکند اصلاحطلبان را بدون دعوت رسمي وادار به حمايت خود کند، مسئلهاي که دور از ذهن نخواهد بود اما مشکل وقتي است که انتخابات سه قطبي شود؛ سه قطب رئيسي، لاريجاني و جهانگيري. در چنين فرضي ميزان همپوشاني سبد رائي لاريجاني و جهانگيري بسيار زياد خواهد بود و شانس پيروزي جناب رئيسي بالاتر خواهد رفت. پيروزِ اکثر انتخاباتهاي رياست جمهوري در ايران، گزينههاي غيرمنتظره بوده است. مردم ايران پيشبيني ناپذيرند. هيچ بعيد نيست سناريويي که کم رنگترين امکان را دارد، محقق شود! بايد نشست و تحولات را نظاره کرد.