بداخلاقی نمایندگان دولت در اولین مناظره

کيهان/متن پيش رو در کيهان منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
اولين مناظره ۷ نامزد انتخابات رياستجمهوري سيزدهم با موضوع «اقتصاد» عصر شنبه (15 خرداد) در استوديوي محل مناظرهها در رسانه ملي برگزار شد و نامزدها برنامههاي اقتصادي خود را تشريح کردند. در نخستين مناظره ۲۱ سؤال از نامزدها پرسيده شد و هر نامزد در انتهاي مناظره ۴ دقيقه فرصت داشت تا جمعبندي داشته باشد.
برنامه، انتظار مردم و کارشناسان از نامزدهاست و قرار بود در روز مناظره درباره مشکلات و برنامههاي اقتصادي سخن گفته شود اما برخي نامزدها از همان آغاز کوشيدند بحث را سياسي و مجادلهاي کنند. چرا؟ اگر آقايان همتي رئيس بانک مرکزي دولت روحاني و مهرعليزاده معاون رئيس دولت اصلاحات برنامه قابل دفاعي داشتند، چرا از بحث اقتصادي و ارائه برنامه گريزان بودند و بنا را بر توهين و تهمت و عصباني کردن ديگر نامزدها گذاشته بودند؟
از سوي ديگر کارنامه، ابزار مهم راستيآزمايي دعاوي نامزدهاست. نامزدهايي که خود و ائتلاف متبوع آنها بهعنوان ائتلاف حاکم بر دولت، بخش اصلي صورت مسئله و گرفتاري مردم هستند، چگونه وعده جديد بدهند و چه کسي از آنها، چکهاي برگشت خورده را دوباره و سه باره قبول ميکند؟
بيادبي و بداخلاقي و پنجه کشيدن بهصورت ديگر نامزدها، از همين جا آغاز ميشود؛ حمله به نامزدهايي که کارنامه دارند و در ميان مردم درخشيدهاند. برخي سياستبازان معتقدند وقتي چيزي براي اثبات خود نداري، سيماي ديگران را بخراش و زشت منظرشان کن! مردم اما تفاوت تعطيلکنندگان واحدهاي توليدي را با احياکنندگان اين واحدها ميفهمند.
متأسفانه دو نامزد ائتلاف حاکم بر دولت، اختيار خودشان را ندارند، به همين دليل هم طبق ديکته پدرخواندهها و اتاقهاي جنگ رواني، وسط مناظره اقتصادي، ديکتههاي سياسي را روخواني کردند! بيآنکه مثلا آقاي همتي، چند جمله هم درباره کارنامه خود در رياست بانک مرکزي، هفت برابر شدن نقدينگي، چهار برابر شدن قيمت ارز در دوره وي، يا جابهجايي رکوردهاي تورم و بيکاري و ضريب جيني و رشد منفي اقتصادي يا زبان بيسابقه سهامداران بورس در دولت متبوع خود سخن بگويد!
همچنين آقاي مهرعليزاده، طوري از رشد و رونق اقتصادي در دولت خاتمي، سخن گفت که انگار جز همين مردم در انتخابات سال 84، دست رد به سينه هاشمي و معين و کروبي و مهرعليزاده زدند. آن روز، مردم از ائتلاف اشرافي(کارگزاران و مشارکت و مجمع روحانيون) به ستوه آمده بودند که دست رد به نامزدهاي آنان زدند و به نظر ميرسد امروز هم بسيج ملي مشابهي براي گذاشتن نقطه پايان بر مديريت اشرافي مدعيان اعتدال و اصلاحات در حال شکلگيري است. همين هم موجب شده تا پدرخواندهها، نامزدهاي پياده خود را وادار به انتحار براي زدن نامزدهاي داراي کارنامه و برنامه کنند. اينها بشارت پيروزي طيف خدمتگزار و مومن به توانمنديهاي مردم است. مردم منتظر بودند نمايندگان دولت مستقر، طرحي نو در اندازند يا عذر تقصير بياورند اما نه تنها چنين نکردند، بلکه اخلاق را هم
باختند.
تلخي بداخلاقي و توهين و تهمتها را به اميد فصلي تازه، فصلي که بشارت اخلاق و صداقت و همت و جديت است، تحمل ميکنيم. گويا مشيت الهي بر اين است که جفاکاران در حق مردم، رسوايي و خواري را با کلام و زبان خويش به نهايت برسانند.
اَبَربدهکاران بانکي؛ سؤالي که همتي از پاسخ دادن به آن طفره رفت
حجتالاسلام والمسلمين سيد ابراهيم رئيسي در پاسخ به سؤالي درباره موانع توليد و همچنين اولويتها و راهکارهاي خود براي رفع اين موانع، اظهار داشت: براي اينکه توليد رونق پيدا کند، بايد براي توليد جذابيت ايجاد کنيم و همچنين جذابيت امور اقتصادي غيرمولد را کاهش بدهيم؛ بايد جاذبه حرکت نقدينگي به سمت ارز، طلا، زمين و ساير امور غيرمولد از بين برود و توليد جذابيت يابد. البته اينکه اين امور نبايد جذابيت نداشته باشد، به اين معني نيست که مانع بشويم، بلکه بايد سازوکارهايي مانند ماليات براي کارهاي غيرمولد پيشبيني کرد و از آنطرف نيز از مالياتي که توليدکنندگان ميپردازند، کاسته شود.
عبدالناصر همتي در پاسخ به سؤالي درباره ابربدهکاران بانکي بدون پاسخ به سؤال، تنها به خواندن يک متن از پيش نوشته شده اکتفا کرد و اظهار داشت: ما مردم ميتوانيم «نه» بزرگي به تهديد عليه جمهوريت بدهيم. من خيلي فکر کردم که وعدهاي به شما بدهم، ديدم صادقانه اينکه بگويم وضعيت اقتصادي کشور در شرايطي است که اغلب وعدههاي رنگارنگ و جذابي که کانديداها ميدهند امکان تحقق ندارد.
رئيس بانک مرکزي دولت روحاني ادامه داد: آقاي محسن رضايي بهجاي اينکه بگويد بانک مرکزي مقصر است، بگويد چگونه ميخواستند با گروگان گرفتن، براي کشور درآمد ارزي ايجاد کنند؟ ما 6 ماه است منتظريم تا ايشان اين اقدام را انجام دهند شايد درآمد ارزي به جايي برسد.آقاي رضايي شما خودتان در مجمع تشخيص چند بار ما را معطل FATF کرديد که عدم پذيرش آن پدر اقتصاد کشور را درآورده است.
محسن مهرعليزاده ديگر نامزد طيف اصلاحطلب در انتخابات سيزدهم در پاسخ به پرسش اول خود درباره فرار مالياتي مانند همتي به ارائه سخناني از روي متن اکتفا کرد و بدون پاسخ به سؤال مربوطه گفت: سؤالي که از آقاي رئيسي دارم اين است که آيا حاضريد خانواده خود را به دست يک راننده بدون تخصص بدهيد تا به چالوس ببرد؟شما فقط شش کلاس سواد داريد البته من به سواد حوزوي شما احترام ميگذارم اما با سواد حوزوي نميشود اقتصاد را اداره کرد.
اين نسبت دروغ مهرعليزاده به حجتالاسلام رئيسي در حالي است که وي دکتري خود در رشته فقه و حقوق را از دانشگاه شهيد مطهري اخذ کرده است.
نکته قابل تأمل اينکه پس از از بداخلاقيها و تهمتهاي بيان شده از سوي آقاي مهرعليزاده و همتي در مناظرههاي رياست جمهوري بسياري از فعالان سياسي و کاربران شبکههاي اجتماعي و حتي برخي فعالين اصلاحطلب آن را محکوم کرده و خواستار عذرخواهي آنها شدند.
رئيس بانک مرکزي بيشتر مسئول حفظ دلار است تا ريال
اميرحسين قاضيزادههاشمي در پاسخ به سؤالي درباره چالش ارزش پول ملي گفت: در مورد ارزش پول ملي در چند سطح ميشود صحبت کرد، وقتي ما از پول ملي و ارزش پول ملي صحبت ميکنيم آن طرف سکه کنترل تورم است.
حکمراني پولي متأسفانه در کشور متولي ندارد و آن مسئوليني که بهصورت مستقيم و غيرمستقيم وظيفه پاسخگويي دارند، وظايف خود را به گردن ديگران مياندازند. متأسفانه رئيس بانک مرکزي به جاي اينکه خودش را مسئول حفظ ريال بداند بيشتر مسئول حفظ دلار ميداند.
محسن رضايي در پاسخ به سؤالي مبني بر اصلاح فرايند کسري بودجهريزي و برنامههاي وي براي جلوگيري از معضلي به نام کسري بودجه اظهار داشت: مردم عزيز، هشت سال پيش در همين مکان در مقابل آن کليد بيخاصيت، يکهزار توماني را نشان دادم و گفتم اگر اوضاع به همين صورت باشد، پول ملي ما سقوط ميکند. به جيبها و يارانههايتان نگاه کنيد. حق کارگران، کشاورزان و درآمد مردم بازاري را نگاه کنيد که ما امروز چه اوضاعي داريم. آيا بايد بودجه کشور را از دست کردن در جيب مردم تامين کرد؟ مگر زندگي مردم بايد از دولت جدا باشد؟ يکي از خطاهاي اساسي که در انقلاب پيدا شده است همين است. چرا بايد قطار انقلاب روزبهروز کوچکتر شود. امروز پشت اين اقتدار عظيم ملي، قطار انقلاب به يک اسکوتر تبديل شده است.
عليرضا زاکاني در پاسخ به اين سؤال درباره برنامهاش براي کنترل حجم نقدينگي افسارگسيخته و هدايت آن به سمت توليد گفت: ما عليالظاهر داريم با هم مناظره ميکنيم ولي دوستان دارند انشا ميخوانند، اينجا کلاس انشا نيست اينجا وقت پاسخ گفتن و مستدل صحبت کردن و راست گفتن است. آقاي همتي خيلي زشت است که شما متهم ميکنيد که ما دروغ ميگوييم. ما که هنوز حرفي نزديم. آيا شما غيب ميدانيد يا اينکه داريد خلاف واقع ميگوييد. سال 98 گفتيد که FATF هيچ تأثيري در اقتصاد ايران ندارد چرا به مردم دروغ گفتيد؟ ايشان ميفرمايند ما اقتصاددان هستيم ولي به نظر من بايد به ايشان نوبل شيمي بدهند. پول ملي اين ممکلت را ايشان نابود کرده و صحبت از توزيع فقر ميکند در حالي که فقر را توزيع کرده است. ما الان 11 ابربدهکار داريم که 90 هزار ميليارد تومان بدهي دارند. راهحل ماجرا حل نقدينگي و متصل کردن بانکها و اطلاعات را در خدمت نظام مالياتي قرار دادن است که وظيفه اصلي آقاي همتي و وزير اقتصاد بوده که اين کار را انجام ندادند.
سعيد جليلي ديگر نامزد انتخابات سيزدهم درخصوص محروميتزدايي و برنامه خود براي محروميتزدايي و تغيير چهره مناطق کمبرخودار گفت: براي محروميتزدايي قبل از اينکه طرحهاي اقتصادي داشته باشيد، بايد اين نگاه را داشته باشيم که آيا قائل به محروميتزدايي هستيم يا نه؟ يکي از مشکلات ما طي سالهاي گذشته اين است که در نگاه اقتصادي مردم و محرومين در اولويت نبودند. يکي از بحثهاي مهم در اقتصاد اين است که اگر صحبت از جمهوري اسلامي و جمهوريت که يادگار بزرگ حضرت امام است ميکنيم اين است که جمهور مردم را در اقتصاد نيز مورد توجه قرار دهيم.اگر اين نگاه را نداشته باشيد به يکسري کارهاي نمايشي روي خواهيد آورد که اين کارها نيز براي مردم کار نخواهد شد.
محسن رضايي خطاب به عبدالناصر همتي گفت: شما منبع براي سلطانسازي در فولاد، شکر و روغن داريد، ولي براي مستضعفين و محرومين نداريد؟ شما چطور رانتخوارها را با ارز 4200 توماني تأمين مالي کرديد اما منبع براي اينکه به محرومين کشور کالا را با قيمت واقعي بدهيد، نداريد؟ چرا ميگوييد براي قيمت واقعي يارانه 45 هزار توماني در سالهاي قبل که 20 دلار بوده و هماکنون 450 هزار تومان است، منبع نداريد. جاي تأسف دارد که اين دوران وضعيت اقتصاد کشور را به جايي رسانديد که اگر به نمودارهاي اقتصادي و عملکرد شما در بانک مرکزي نگاه کنيم ميبينيم چگونه نرخ دلار از 8 هزار تومان به 21 هزار و 350 تومان رسيده است آيا اين وضعيت اقتصاد است؟
رئيسي خطاب به همتي:از اينهمه تهمت و اهانت خسته نشديد؟
سيد ابراهيم رئيسي در بخش دوم از وقت خود در پاسخ به اظهارات همتي و مهرعليزاده گفت: بهنظرسنجيهاي مردم عنايت کنيد و يکي از دغدغههاي مردم بيصداقتيِ برخي مسئولين با آنهاست؛ انتظار مردم اين است که در سطوح مختلف، با صداقت با آنها حرف زده شود.
وي ادامه داد: اين بد است يک شخص در کسوت کانديداي رياست جمهوري براي جلب آراء، ديگران را تخريب کند؛ اگر اين شيوه تخريب جواب ميداد، مشکلات کشور حل ميشد. بسياري اهانت و تخريب کردند و مردم هم ديدند.مردم براي کسب اطلاع دسترسي دارند و ميتوانند به سايت آموزش عالي مراجعه کرده و مدرک تحصيلي من را مشاهده کنند، اين مسئله توسط برخي ادعا ميشود و اين پيگيري توسط مردم، نهايتا يک دقيقه زمان ميبرد.
رئيسي گفت: از اينهمه تهمت و اهانت خسته نشديد؟ اگر مشکلات مردم به اهانت به من حل ميشود، باشد. الان معاندين عليه من سخن ميگويند و بسيج شدهاند و نگاهي که برخي از افراد در اين مناظره همان نگاه را دارند که متأسفانه نادرست است. شما در محضر خدا هستيد و بعد از آن، در نگاه مردم؛ چرا به مردم اهانت ميکنيد؟ مردم من و عملکرد من را ديدهاند و شما و عملکردتان را هم ديدهاند. من با صداقت با مردم حرف ميزنم، چرا به کانديداها اهانت ميکنيد؟ کسي که براي اولينبار در تاريخ سياسي ايران به عنوان پوششي عمل کرد کسي بود که گفت من نميخواهم رئيسجمهور شوم و آمدم از دولت دفاع کنم؛
وي ادامه داد: شما مردم را گرفتار کرديد و من در شهرها به اين کارخانهها سر زدم و قوه قضائيه بيش از 2000 کارخانه را راهاندازي کرده است و اين پيشِ روي مردم است. من به زندانها هم سر زدم و مديرِ نشسته در اتاق نيستم و شما بايد پاسخ بدهيد که چرا شرايط را به اين وضع انداختهايد که وقتي به استانها سر ميزنم، صداي مردم از بيتوجهيها بلند است. شما دادِ جوانان، کشاورزان و اقشار مختلف مردم را درآوردهايد.
سعيد جليلي در بخش دوم سخنان خود اظهار داشت: سؤالي که شايد براي مردم پيش بيايد اين است که مسائل اقتصادي که پاسخهايشان مشخص هست پس چرا انجام نميشوند؟ برخي دوستان هم ميگويند ما پاسخها را خيلي بلديم حتي بهتر از ديگران اما سؤال اين است که چرا اينها انجام نشده به نظر من در اين جلسه برخي موضوعات خود را نشان داد که چرا دنبال نميشوند.
وي افزود: اقاي همتي فرمودند FATF چرا انجام نشد، اگر شما مسئله را اقتصاد کشور اين بداني همين ميشود. شما در FATF برنامه اقدام و 41 بند بستي و 39 بند را اجرا کردي و فقط 16 بند را پذيرفته کشورهاي ديگر هنوز همينقدر هم انجام ندادند بعد شما ميگوييد تمام مشکلات کشور را در گرو انجام ندادن FATF است و ميگوييد نميتوانم. من ميگويم حتما نميتوانيد. بحث من اين است که عدم فهم يک مسئله نميتواند به شما کمک کند. شما در رويکرد اشتباه داريد اين رويکرد چيست؟ البته من معتقدم آقاي همتي جزئي از اين رويکرد غلط است. اين رويکرد اين است که ميخواهد عوض کار واقعي کشور را با نمايش اداره کند اما کشور با نمايش اداره نميشود.
عليرضا زاکاني در بخش دوم سخنان خود خطاب به همتي اظهار داشت: سؤالي که از جناب همتي شده بود اين بود که ابربدهکاران بانکي چه کساني هستند و اين بيانضباطي که در بانکهاي مختلف است از کجا سرچشمه ميگيرد؟ در حالي که بزرگترين اشکال در اين حوزه بانک مرکزي و عدم نظارت بانک مرکزي ناشي ميشود. سال گذشته از 5400 هزار ميليارد سپرده بانکي 1600 هزار ميليارد تومان تسهيلات داده شده که از اين ميزان دو سوم آن استمهال بوده و به کساني داده شده است که بدهکار بانکي هستند.
ميگفتن فلاني بيايد دلار 5 هزار تومن ميشود، خودشان دلار را 30 هزار تومن کردند
سيد ابراهيم رئيسي در پاسخ به سؤالي درباره تورم و مهمترين راهکار خود براي حل اين مشکل، تصريح کرد: متأسفانه يکي از مشکلاتي که مردم گرفتار آن هستند مسئله تورم است؛ قيمت کالاهاي اساسي فوقالعاده افزايش يافته است. قيمت مسکن 7 برابر، خودرو 8 برابر و گوشت و مرغ 6-5 برابر افزايش داشته است. آنچه مردم را بسيار نالان کرده، ايناست که سفرهشان کوچک شد و برخي در همين مناظرات در سال 1396 گفتند که اگر فلاني بيايد، قيمت دلار ممکن است 5000 تومان بشود اما شاهد بوديم که دلار را به 30 هزار تومان رساندند و بعد اعلام ميکنند که اگر ما نبوديم مملکت قحطي ميشد. اين مانند دروازهباني است که 17 گل خورد و به او گفتند اينقدر گل خوردي؟ گفت اگر من نبودم 30 گل خورده ميشد. اين پاسخ نيست.
وي ادامه داد: بايد براي تورم راهکار پيدا کرد؛ ثبات بازار اهميت داشته و دخالت دولت در بازار معنا ندارد و دولت شأن نظارت، هدايت و حمايت را داراست. بايد براي اداره بازار و واحدهاي توليدي از بازاريان و توليدکنندگان کمک و نظر گرفت. کار با بخشنامه پيش نميرود؛ ارز تکنرخي بايد در کشور باب شود و ارز 4200 توماني در قوه قضائيه پروندههاي زيادي و مصيبت درست کرده است. کمک به سفره مردم درست است ولي ارز 4200 توماني به جيب دلالان رفت.
محسن رضايي در پاسخ به سؤالي درباره رفع فقر و فساد و تبعيض اظهار داشت: من معتقدم که سال 1400 سال گشايش و عبور از سختيهاست. شما از يک صحبت آقاي همتي کاملاً ميتوانيد درک کنيد که چه اوضاعي وجود دارد. ايشان ميگويد من بهخاطر اينکه ديدگاه اقتصاديم با آقاي روحاني اختلاف داشته است کنار گذاشته شدم. پس شما براي چه کنار ايشان مانديد؟ اگر آقاي روحاني که شما ميگوييد تخصص اقتصادي نداشته پس به دست شما کارها را انجام داده، چرا به شعور ملت ايران توهين ميکنيد؟ چرا ميخواهيد دوباره دولتهاي گذشته تکرار شود.
سعيد جليلي درخصوص شهرکهاي صنعتي و برنامههاي خود درخصوص بازگشت واحدها به عرصه توليد و محل مالي پيشبيني شده گفت: من در 8 گذشته از بسياري از شهرکهاي صنعتي بازديد داشتم و جلسات متعدد و مفصلي را با 24 صنف داشتيم و طي اين جلسات 16 مسئله مشترک مطرح شده و تقريبا همه روي آنها اذعان داشتند که مانع توليد هستند.يکي از عواملي که باعث شد شهرکها نتوانند کار کنند بحث تامين مالي است و سؤال اصلي اين است که اگر الان روزانه دو هزار ميليارد تومان خلق پول ميکنيم حال به هر دليلي که جاي بحث دارد؛ چگونه کساني که در کار توليد هستند مهمترين مشکلشان تامين مالي است؟ پس اين دو هزار ميليارد تومان خلق پول کجا ميرود و به دست چه کسي ميرسد؟ اينها سؤالات اصلي است و بايد روي آنها کار شود.اگر شما ميخواهيد به توليد بها دهيد و مشکل عدهاي تامين مالي است، بايد حلش کنيم. براي کساني که قصد صادرات دارند، عدم ثبات در مقررات تجاري وجود دارد.