ایمنی تهران و آتش‌سوزی پالایشگاه تندگویان

شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

مهدي زارع/ ساعت ۱۹ و ۱۸ دقيقه عصر روز چهارشنبه (۱۲ خرداد 1400) آتش‌سوزي وسيعي به‌دليل نشتي يکي از مخازن ضايعات نفتي پالايشگاه نفت شهيد تندگويان شهر ري رخ داد که بر اثر آن بلافاصله برخاستن ستون دود از جنوب تهران توجه مردم را به خود جلب کرد. دو مخزن ۲۰ و ۲۴ هزار بشکه‌اي اين پالايشگاه دچار آتش‌سوزي شد که در مخزن ۲۰ هزار بشکه‌اي شش‌هزار و در مخزن ۲۴ هزار حدود ۱۸ هزار بشکه فراورده نفتي وجود داشت. شرکت پالايش نفت تهران با ظرفيت پالايش ۲۵۰ هزار بشکه در روز در حدود ۱۷ تا ۲۰ درصد انرژي کشور را توليد مي‌کند. اين پالايشگاه سال ۱۳۴۷ تأسيس شده و اينک مشتمل بر دو پالايشگاه جنوبي و شمالي است. شش ايستگاه از سازمان آتش‌نشاني تهران به‌همراه چندين دستگاه خودروهاي پشتيباني از جمله خودروي بالابر، دستگاه تنفسي، تانکر آب و... در محل حضور پيدا کردند. مجموع خودروهايي که در اين حريق استفاده شد، حدود ۶٠ دستگاه بود. حدود ١٨٠ آتش‌نشان در عمليات مشارکت کردند. آتش‌نشاني شرکت نفت نيز در عمليات حاضر بود. پليس ناجا، راهور و کارشناسان مديريت بحران و اورژانس تهران نيز در محل حضور داشتند. در ابتدا اعلام شد که يکي از مخازن دچار حريق شده، اما ظاهرا به بخشي از مخازن ديگر نيز سرايت کرد و نهايتا ۱۸ مخزن آتش گرفت. در پايان روز اول بعد از سانحه با مهار آتش، سردشدن مخازن پيگيري شد. حادثه پالايشگاه تندگويان شهر ري در سال 1400 حدود چهار سال و نيم بعد از حادثه پلاسکو رخ داد. حادثه آتش‌سوزي ساختمان پلاسکو در روز 30 دي‌ماه 95 ساعت ۷:۵۸ صبح آغاز شد. اين حادثه شروع توجه به مسئله ايمني تهران در سال‌هاي اخير بود. آتش از طبقه دهم ساختمان پلاسکو شروع شد و در ساعت ۹:۰۰ صبح اکثر افراد عادي (اعم از کسبه و شهروندان) توسط نيروهاي جست‌وجو و نجات سازمان آتش‌نشاني از محل خارج و اشتعال کاهش و لکه‌گيري آغاز شد. با فروکش‌کردن نسبي حريق، نيروهاي عملياتي با هجوم گسترده کسبه و مالکان براي جمع‌آوري اسناد و مدارک مالي مواجه شدند و عمليات اطفاي حريق و لکه‌گيري با اختلال مواجه شد و عوامل انتظامي نيز نتوانستند مانع ورود آنها شوند و در همين زمان مجددا شعله‌هاي آتش شدت گرفت و با ريزش آوار در طبقه دهم، تعدادي آتش‌نشان گرفتار شدند. در ساعت ۱۱:۰۲ فرمانده صحنه عمليات دستور تخليه فوري نيروهاي عملياتي و شهروندان را از طريق بي‌سيم صادر کرد و ساعت ۱۱:۳۳ ساختمان فرو ريخت. آنچه در ساختمان پلاسکو ناديده گرفته شده بود، شامل موارد ذيل بود...

- اخطارهاي کتبي در سال‌هاي قبل از حادثه به مالک، صاحبان سرقفلي و هيئت‌مديره ساختمان توسط سازمان آتش‌نشاني و شهرداري تهران که دلالت بر نقص سيستم‌هاي ايمني ساختمان پلاسکو داشت.
- فقدان گاز شهري در ساختمان و استفاده سيستم گرمايشي و طبخ غذاي غيراستاندارد مانند سيلندرهاي گاز کوچک، متوسط و... .
- فرسودگي شبکه برق‌رساني و مصرف برق زياد توسط واحدهاي توليدي.
- فقدان سيستم‌هاي هشداردهنده و اطفاي حريق.
- عدم اجراي مقررات ملي ساختمان در حوزه نگهداري و بهره‌برداري مناسب ساختمان.
- عدم تأمين تجهيزات ايمني براي حدود ۱۷۷ کارگاه و واحد توليدي البسه غيرمجاز و انبار پوشاک که داراي بار حريق و اشتعال سريع بودند.
- تغيير کاربري غيرمجاز و غيراصولي و مغاير با مبحث ۲۲ مقررات ملي ساختمان در واحدهاي تجاري و تبديل به کارگاه‌هاي توليدي و استفاده از مصالح غيرمقاوم در مقابل حريق براي پارتيشن‌بندي واحدها.

---

بازار

---

براساس گزارش‌هاي کارشناسي آتش‌نشاني، همچنان اين موارد در ساختمان‌هاي بلند و مجتمع‌هاي تجاري تهران از عمده موارد نقصان ايمني در تهران است. سازماندهي سازماني مانند آتش‌نشاني، بدون دسترسي به مدلي موفق و بين‌المللي و همچنين بدون آگاهي از اطلاعات دقيق و فني نسبت به موضوع ممکن نيست؛ براي مثال در فرانسه مديريت و فرماندهي عمليات پاسخ و مقابله با آتش‌هاي بزرگ مانند آتش‌هاي شهري و صنعتي از سوي يک آتش‌نشان انجام مي‌شود؛ اما متأسفانه اين وضعيت در تهران وجود ندارد و در دهه گذشته نيز اصلاح نشد. در بخش مديريت بحران، در 20 سال اخير با تشکيل سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران، در زيرمجموعه شهرداري تهران نيروهاي خوب، کارآمد، علمي و کارشناس در اين سازمان سازماندهي شده و رشد کردند. اين افراد با موضوع بحران به شيوه مدرن آشنا هستند، اما به نظر مي‌رسد اين بخش در مديريت شهري خيلي جدي گرفته نمي‌شود و در مجموعه شهرداري موضوع مربوط به خطر، ريسک و بحران موضوعي مهم تلقي نمي‌شود. نظر اين افراد متخصص هيچ‌گاه به‌عنوان يک نظر وتويي در مديريت شهري، به‌ويژه از ديد اصلاح وضعيت ايمني مطرح نيست و اين براي شهري مانند تهران که از رآکتور هسته‌اي (اميرآباد) تا پالايشگاه را در خود دارد، کاري خطرناک و غلط است.
 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar