واقعا چرا بین خطوط نمیرانیم؟
ايسنا/متن پيش رو در ايسنا منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
کبريا حسين زاده/ اين صحنه را همهمان ديدهايم: ترافيک بزرگراه سنگين و صف ماشينها طولاني است. به محض اينکه جايي باز ميشود، بعضي رانندهها امان نميدهند، سريع فرمان را ميچرخانند تا خودشان و ماشينشان را در جاي خالي که تازه باز شده جا دهند و به اين ترتيب مدام از اين خط به آن خط ميروند.
بايد بپذيريم که بخشي از ترافيک شهر بزرگي مثل تهران يا کلانشهرهاي ديگر به خاطر درسترانندگينکردن شهروندان و بيتوجهي به قوانين راهنمايي و رانندگي است. از ايجاد ترافيک به دليل تصادف و بيدقتي در رانندگي گرفته تا سبقت از سمت چپ و رانندگينکردن بين خطوط. يک بار که عمرتان در ترافيک هدر ميرود به نحوه رانندگي خودتان و ديگران توجه کنيد تا متوجه اين موضوع شويد.
کار چندان سختي نيست: زماني که ما خودروي سمت راست هستيم و ميبينيم خودروي سمت چپ راهنماي راست ميزند، موظفيم سرعتمان را کم کنيم و به آن خودرو اجازه دهيم تا باند را اشغال کند. برخي فکر ميکنند اگر دوست نداشته باشند، ميتوانند به خودروي سمت چپ راه ندهند. شايد نميدانند که اين طرز فکر اشتباه، تخلف محسوب ميشود.
وسايل نقليه بايد در راههايي که خطکشي شده، بين خطوط حرکت کنند و از آن خارج نشوند و زماني که ميخواهند خط حرکتشان را تغيير دهند، احتياط کنند و با استفاده از چراغ راهنما يا علامتدادن، رانندگان وسايل نقليه ديگر را از تصميم خودشان آگاه کنند. سپس با رعايت حق تقدم عبور وارد خطهاي ديگر شوند. در راههايي که خط کشي ندارند، هرگونه تغيير مسير حرکت به چپ و راست ممنوع است مگر با رعايت احتياط و دادن علامت و رعايت حق تقدم عبور وسايل نقليه هم مسير و مجاور. همچنين انحراف و تجاوز وسايل نقليه به مسير مقابل (مخالف) ممنوع است مگر در موارد سبقت مجاز و با رعايت ضوابط سبقت.
بنا بر جدول کد تخلفات رانندگي، جريمه حرکتنکردن وسايل نقليه بين دو خط يا تغيير خط حرکت بدون رعايت، در کلانشهرها، مراکز استانها، جادههاي بين شهري و مناطق آزاد تجاري - صنعتي ۵۰ هزار تومان است.
سرهنگدوم ولي خسروي - مدرس دانشگاه - در اينباره به ايسنا ميگويد: «رانندگـي بـه دليـل نقـش ارزنده آن در حوزه حمل و نقـل و ارتباطات انسـاني، بخش مهمـي از زندگـي اجتماعي محسـوب ميشود و همانطور کـه هر اجتماعي بـه نظم و انضباط نياز دارد تـا از مسـير خـود منحـرف نشود، در فرهنگ و رفتـار رانندگي نيز به منظور جلوگيري از هرج و مـرج و پيشگيري از هر گونه خطـر احتمالـي، برقـراري نظم و انضبـاط و توجـه بـه نظـم و رعايت حق و حقوق ديگـران، امـري لازم و ضروري اسـت. رانندگـي و رعايـت اصـول حاکـم بـر آن، يک امر شـخصي و فردي نيست بلکه يـک نـوع رفتـار اجتماعـي محسـوب ميشـود. انضبـاط در رانندگـي کـه از آن بـه «انضبـاط ترافيکي» نيز تعبير ميشـود، ميزان پايبندي شـهروندان به قوانيـن راهنمايي و رانندگي اسـت؛ يعنـي هر کسـي موظف اسـت براي بقا و حفظ امنيـت جامعه به قوانيـن و مقررات پايبند باشـد. پايبند نبـودن بـه قوانيـن و مقـررات اجتماعـي، بهويژه فقـدان انضباط ترافيکي بـه افزايش آمـار تصادفـات و کشـتهها و هدر رفتن منابـع انسـاني و عدم احسـاس امنيـت در جامعه منجر ميشـود. عوامـل فرهنگـي و اجتماعـي، نقـش بسـيار مهمي در رعايـت قوانيـن و مقـررات رانندگـي و در نتيجـه انضباط رانندگـي دارند. يکي از مولفههاي مهم در انضباط ترافيکي، حرکت بين خطوط است.»
او معتقد است: «رانندگان محترم نبايد تلاششان بر اين باشد که بدون رعايت مقررات، خودروي خود را در اولين فضايي که خالي ميشود، جا کنند. همچنين براي رسيدن به مقصد، نبايد خود را در مقام رقابت با ساير رانندگان قرار دهند و بدون توجه به علائم بهويژه خطکشيها، از ساير خودروها سبقت بگيرند. حاصل اين نوع رانندگي و عدم حرکت بين خطوط، جز تصادف، کندي جريان ترافيک، اتلاف وقت، آلودگي هوا، ضايعکردن حقوق ديگران و ... چيز ديگري نيست. بنابراين براي ايجاد نظم و انضباط ترافيکي، مشارکت در امر جمعي رانندگي و حرکت وسايل نقليه در بين خطوط بعنوان يکي از الگوهاي رفتاري صحيح، مورد انتظار است که منجر به ارتقاي سطح ايمني راه و بهبود جريان ترافيک خواهد شد.»
اين مدرس دانشگاه اظهار ميکند: «تعداد رانندگاني که بين خطوط حرکت نميکنند، کم هستند و اکثر رانندگان بهويژه کساني که تازه گواهينامه گرفتهاند و افراد مسن براي تامين حداکثر ايمني با سرعت مطمئنه در بين خطوط حرکت ميکنند. اگر چه اقدامات خوبي جهت ارتقاي ايمني راهها و آموزش رانندگان از سوي سازمانهاي مختلف صورت گرفته اما نيازمند تلاش بيشتر هستيم تا الگوي رفتاري رانندگان در زمينه حرکت بين خطوط اصلاح شود.»
سرهنگدوم خسروي برخي از اين رفتارها را شامل اطلاعرساني و فرهنگسازي مناسب جهت افزايش آگاهي کاربران ترافيکي و اصلاح الگوي رانندگي براي حرکت در بين خطکشيهاي طولي، استفاده از فناوريهاي نوين در ابزارهاي پشتيبان حفظ خط (Lane keeping assistance) يا هشدار خروج از خطوط (Lane Departure Warning)، استفاده از فناوريهاي نوين در امر خطکشي راهها، تداوم اجراي طرح «خط سفيد» با همکاري پليس راهور و شهرداري و برخورد قانوني شديد با رانندگاني که در بين خطوط حرکت نميکنند، ميداند.
در راستاي فرهنگسازي در اين زمينه از سال ۱۳۹۵ کمپين #من_بين_خطوط_ميرانم در شبکههاي اجتماعي شروع به کار کرد و بعد از مدتي توانست مردم و پليس را هم با خود همراه کند. اين ايده توسط چند جوان دانشجو شروع شد و به پيشنهاد آنان برخي خودروها برچسبي با عنوان «من بين خطوط ميرانم» را پشت شيشههاي خود چسباندند؛ گرچه به نظر ميرسد اين کمپين مثل قبل فعاليت نميکند و آخرين مطلب در وبلاگ حامي کمپين خط و کمپين ۶۰ در آذرماه ۹۹ بارگذاري شده است. همچنين صفحه اينستاگرام اين کمپين با ۶۲ پست و ۹۲۹ عضو مدتهاست که بهروزرساني نشده است.
بر اساس آمارهاي رسمي حدود ۱۰ درصد از حوادث رانندگي به علت عدم رانندگي بين خطوط رخ ميدهد و ترويج فرهنگ درست رانندگي ميتواند منجر به کمشدن حوادث و کاهش هزينههاي مالي و جاني شود. همچنين در صورت راندن بين خطوط ميزان ترافيک هم کاهش پيدا ميکند و به تبع آن در وقت و سوخت مصرفي شهروندان هم صرفهجويي ميشود.