برگزیده

رئیس موسسه کنترل تسلیحاتی آمریکا: ایران حرف از «تضمین» نزند

جام جم

بروزرسانی 1400/04/22 - 20:38

رئیس موسسه کنترل تسلیحاتی آمریکا: ایران حرف از «تضمین» نزند

جام جم/متن پيش رو در جام جم منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

اگرچه هنوز دور هفتم مذاکرات وين برگزار نشده است اما اکثر ديپلمات‌ها و تحليلگران معتقدند که هنوز موانع مهمي در مسير احياي توافق هسته‌اي وجود دارد که برداشتن آنها ساده به نظر نمي‌رسد. يکي از اصلي‌ترين موانعي که منجر به کندي مذاکرات شده است، مربوط به تضمين‌گريزي دولت آمريکاست. مقامات آمريکايي و شرکاي اروپايي واشنگتن مدعي هستند که بايد شرايط را به گونه‌اي فراهم ساخت که دولت بعدي آمريکا( حتي اگر دولتي مخالف برجام باشد)، بر اساس ذائقه و ميل خود در قبال اين توافق تصميم بگيرد! در اين خصوص جام‌جم گفت‌و‌گويي با دانيل کيمبال رئيس موسسه کنترل تسليحاتي آمريکا صورت داده است.

قطعا شاهد بوديد که در سال ۲۰۱۸ ميلادي، دولت ترامپ علي رغم پايبندي مطلق و کامل ايران به توافق هسته‌اي و انجام تعهدات خود در ذيل اين توافق، به صورت يکجانبه از برجام خارج شد و سخت‌ترين تحريم‌ها را عليه ايران وضع کرد. با توجه به احتمال تکرار اين ماجرا در آينده، ارائه تضمين از سوي کاخ سفيد جهت حفظ توافق را تا چه اندازه‌ ضروري مي‌دانيد؟
به نظر من، طرفين ( ايران و آمريکا) بايد بر اساس تعهد و نه تضمين وارد مذاکره و عمل شوند. مذاکرات اکنون به مرحله حساسي رسيده و احياي برجام نيز در دسترس است. واشنگتن مي‌تواند به تهران اطمينان دهد که اگر به تعهدات خود در ذيل اين توافق بازگردد، تحريم‌هاي مرتبط با برنامه هسته‌اي ايران نيز برداشته خواهد شد. ايران نيز مي‌تواند به صورت متقابل اين اطمينان را به آمريکا بدهد که در صورت برداشته‌شدن تحريم‌ها، به تعهدات خود در برجام باز مي‌گردد. در اين ميان، بايد از اقداماتي که مذاکرات را وارد پيچيدگي يا گره‌هاي ناخواسته کند اجتناب کرد.
پس شما درخواست حقوقي ايران مبني بر ارائه تضمين از سوي دولت آمريکا، جهت حفظ برجام ( در صورت احياي توافق هسته‌اي) را مانعي براي ادامه مذاکرات مي‌دانيد؟
دوباره تاکيد مي‌کنم که طرفين بايد بر اساس تعهدات متقابل وارد مذاکره و توافق شوند، نه چيز ديگر.واقعا کسي نمي‌تواند اکنون اين تضمين را به ايران دهد که رئيس جمهور بعدي آمريکا به برجام پايبند خواهد ماند يا خير! اين مساله به دولت بعدي آمريکا بستگي دارد نه دولت فعلي.بهترين تضمين، همان احياي توافق هسته‌اي و انجام تعهدات طرفين در برهه زماني کنوني است. به نظر من، بازگشت طرفين به برجام بهترين گزينه‌اي است که در حال حاضر قابل تصور است.
به گفته بسياري از منابع، يکي ديگر از موانع احياي توافق هسته‌اي مربوط به عدم رفع همه تحريم‌هاي ضد ايراني از سوي آمريکاست. به نظر شما رويکرد واقعي دولت بايدن در قبال رفع تحريم‌هاي مغاير با برجام چگونه است؟
بايدن قبلا نيز اعلام کرده که مي‌خواهد پس از انطباق تحريم‌ها ( تحريم‌هاي ضد ايراني) با سند برجام و بر اساس گام‌هاي متجانس و همزماني که طرفين برمي‌دارند، تحريم‌هاي مغاير با برجام و برخي تحريم‌هايي که توسط دولت ترامپ وضع شده است را تعليق کند. در اين ميان، لازم است ميان طرفين برداشت و درکي مشترک در خصوص تحريم‌هاي ذکرشده و طبقه‌بندي آنها صورت گيرد. بايد مشخص شود که کدام يک از تحريم‌هاي دوران رياست جمهوري ترامپ مربوط به فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران و کدام يک مربوط به موارد غير هسته‌اي است.
در اين صورت، مشخص خواهد شد که به صورت مصداقي کدام يک از تحريم‌ها بايد با بازگشت آمريکا به برجام تعليق شود.
طي روزهاي اخير، برخي اعضاي کنگره و خصوصا مجلس سناي آمريکا، خواستار بررسي کامل توافق نهايي وين شده‌اند. تحليل شما از اين موضوع چيست؟
بايد بپذيريم که سياست و استراتژي فشار حداکثري ترامپ عليه ايران شکست خورد و رئيس جمهور سابق آمريکا به اهداف خود در تقابل با تهران دست پيدا نکرد. در برهه زماني فعلي نيز برخي سناتورها و سياستمداران، همان سياست شکست‌خورده را دنبال مي‌کنند. اما با توجه به ترکيب کنگره و شرايط موجود، در مجلس سنا مخالفين قابل توجه و قدرتمندي وجود ندارند که بتوانند اقدام بايدن جهت بازگشت احتمالي به برجام را وتو کرده يا اقدامات رئيس‌جمهور آمريکا را با شکست مواجه سازند. منتقدان برجام در آمريکا، جايگزيني براي آن ارائه نکرده‌اند. ترامپ نيز در دوران رياست جمهوري خود، علي‌رغم مخالفتي که با توافق هسته‌اي صورت‌گرفته با ايران داشت، جايگزيني در قبال آن ارائه نکرد و صرفا از اين توافق خارج شد. فراتر از آنچه ذکر شد، کشورهاي اروپايي و خصوصا تروييکا (آلمان، انگليس و فرانسه) بايد نسبت به اين مساله آگاه باشند که احياي توافق هسته‌اي، بهترين و عاقلانه‌ترين اقدامي است که بايد انجام گيرد. همه طرف‌هاي حاضر در توافق هسته‌اي، بايد تلاش کنند تا احياي برجام در سريع‌ترين زمان ممکن صورت گيرد و از تاخير در احياي اين توافق بپرهيزند. شکست در احياي توافق هسته‌اي، قطعا شرايط
را در نظام بين‌الملل بدتر خواهد کرد. پس براي احياي توافق هسته‌اي، طرف‌هاي اروپايي و حتي دو کشور چين و روسيه نيز بايد اقدامات ملموس و مهمي را صورت دهند.