تغییر ماموریت نظامی آمریکا در عراق

دنياي اقتصاد/متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرين خبر به معناي تاييد آن نيست
يک مقام آمريکايي و دو مقام مطلع و آشنا به تحولات عراق ميگويند مقامهاي آمريکايي و عراقي در حال نهايي کردن تغيير در ماموريت نظامي آمريکا در عراق هستند. بر اساس اين تغيير، قرار است تا پايان سال جاري ميلادي نقش رزمي آمريکا در عراق به «نقش مستشاري» تغيير يابد. به گفته يکي از منابع آشنا و مطلع از اين مباحث، مقامها در نظر دارند تا اين تغيير را روز دوشنبه پس از ديدار نخستوزير عراق، مصطفي الکاظمي با جو بايدن، رئيسجمهور آمريکا اعلام کنند. بر اساس اين طرح- که به گفته اين منابع شامل بيرون کشيدن نيروهاي آمريکايي از اين کشور نميشود- تعدادي از نيروهاي آمريکايي تا مدتي نامحدود در عراق باقي خواهند ماند. اين نيروها حمايت مستشاري و لجستيکي ارائه ميدهند؛ همچنين مبادرت به پشتيباني هوايي، اطلاعاتي و نظارتي در مبارزه با داعش خواهند کرد که در هفتهاي که گذشت مسئوليت يک حمله انتحاري در بغداد که دهها کشته بر جا گذاشت را بر عهده گرفت.
«لارا سليگمان» در گزارش ۲۲ جولاي در پوليتيکو نوشت، اين فرد آشنا به تحولات گفت که اعلام اين مساله نشاندهنده اوج برخي گفتوگوهاي استراتژيک ميان مقامهاي عراقي و آمريکايي بر سر حضور نظامي آمريکا در اين کشور ظرف چند سال گذشته است. در حالي که ميزان سربازان آمريکايي در عراق تغيير زيادي نخواهد کرد – به طور تقريبي ۲۵۰۰ نيروي آمريکايي امروز در عراق حضور دارند- نيروهاي رزمي باقيمانده به منطقهاي ديگر اعزام خواهند شد و جايشان با پرسنلي عوض خواهد شد که از هم اکنون تا پايان سال بر ماموريت مستشاري متمرکز خواهند بود. اين تغيير- که روز پنجشنبه ميان مقامهاي عراقي و آمريکايي در پنتاگون مورد بحث قرار گرفت- نشاندهنده تغييري ديگر در حضور نظامي آمريکا در عراق است؛ همان جايي که ايالات متحده در ۱۸ سال گذشته نيروهاي خود را مستقر کرده است. الکاظمي در مصاحبه اخيري اعلام کرد که عراق ديگر نيازي به نيروهاي رزمي آمريکا ندارد. نخستوزير عراق به «ديويد ايگناتيوس»، ستوننويس واشنگتنپست، گفت: «عراقيها اکنون آمادهاند روي پاي خود بايستند و از خودشان دفاع کنند. ما ديگر نيازي به حضور نيروهاي رزمي آمريکا نداريم. با اين حال، ما به حمايت اطلاعاتي، آموزشي و ظرفيتسازي و مشاوره نياز خواهيم داشت.»
رويکرد دولت بايدن به عراق کاملا در نقطه مقابل رويکرد اين کشور در مورد وضعيت افغانستان است، زيرا در اين کشور که طولانيترين جنگ آمريکا را شاهد بود، شاهد خروج نيروهاي آمريکايي هستيم. در عراق، مقامهاي آمريکايي و عراقي به دنبال مشارکت نظامي بلندمدت هستند؛ در افغانستان انتظار اين است که تمام نيروهاي آمريکايي تا ۳۱ آگوست خارج شوند. البته فقط ۶۰۰ نيروي آمريکايي باقي ميمانند که کار عمدهشان حراست از سفارت آمريکا و فرودگاه کابل خواهد بود. مقامها ميگويند وضعيت در عراق متفاوت است. به نوشته سليگمان، گزارشگر پوليتيکو، پنتاگون صدها هزار عراقي را در سالهاي اخير آموزش داده و آنها رهبري نبرد با داعش را در دست داشتند. به عبارت ديگر، اين نيروهاي آموزش ديده عراقي نبرد زميني با داعش را هدايت ميکردند در حالي که از پشتيباني هوايي و اطلاعاتي آمريکا برخوردار بودند. مقامها ميگويند نيروهاي ويژه عراقي از توانمندترين و آزمودهترين نظاميان در منطقه هستند و نقش مهمي در شکست خلافت در سال ۲۰۱۹ داشتند. در عوض، در افغانستان، نيروهاي طالبان طي سالها توانستند دستاوردهاي پيوسته داشته باشند و معامله صلح ترامپ در سال ۲۰۲۰ با اين گروه نتيجهاش خروج اجتنابناپذير آمريکا بود.
کاظمي اکنون در موقعيت دشواري است و ميکوشد ميان دو وضعيت توازن برقرار کند: الف- نيروها و جريان سياسي که خواستار خروج آمريکا هستند. ب- نياز مبرم عراق به حمايت نظامي آمريکا در راستاي تداوم مبارزه با تروريستها. افزون بر اين، آنچه بر دشواري تصميمگيري کاظمي ميافزايد، حملات شبه نظاميان به پايگاههاي آمريکايي و به دنبال آن حملات آمريکا به اين نيروهاست. اگرچه تغيير محسوس بر روي زمين بسيار ظريف خواهد بود، اما نفس اين تغيير ميتواند يک پيروزي سياسي براي کاظمي در آستانه انتخابات پارلماني باشد که قرار است در ماه اکتبر برگزار شود.