رمدسیویر دوزی چند؟

همشهري/متن پيش رو در همشهري منتشر شده و بازنشرش در آخرين خبر به معناي تاييد آن نيست
بررسيها نشان ميدهد داروي رمدسيوير در مراکز خصوصي درمان با قيمت 300هزار تا يکميليون تومان تزريق ميشود. با اينکه اين دارو در بازار و داروخانهها موجود نيست، بسياري از اين مراکز داروي رمدسيوير در اختيار دارند و بين يکميليون تومان تا 20ميليون تومان نوع آمريکايي آن را ميفروشند
مريم سرخوش/ آخرين خبرها حکايت از کمياب شدن «رمدسيوير» دارد. رمدسيوير بهعنوان داروي مؤثر در درمان بيماران مبتلا به کرونا شناخته ميشود. با اينکه اين دارو توليد داخلي است اما در آغاز هر پيک کرونا، بازار از اين دارو خالي ميشود و بيماران براي خريد آن سرگردان ميشوند. بهطوريکه دسترسي به اين دارو، نهتنها در داروخانههاي منتخب، بلکه در بيمارستانها هم، سخت و طاقتفرسا ميشود. حالا هم با تکرار ماجراي پيکچهارم، در پيکپنجم هم مردم براي تهيه اين دارو از ساعتهاي اوليه روز در صف خريد رمدسيوير معطل ميشوند، آنهم در شرايطي که صف به نيمه نرسيده، موجودي دارو تمام ميشود. حالا خبرها حکايت از فروش اين دارو در بازار آزاد و تزريق آن با قيمتهاي سرسامآور دارد. برخي بيماران در مراجعه به مراکز درماني دست خالي برميگردند و تنها 2راه براي تهيه دارو پيش روي خود دارند؛ اول صفهاي طولاني در داروخانههاي منتخب و دوم خريد از بازار آزاد. اما همواره اين راه دوم است که جلوي پاي آنها گذاشته ميشود؛ چرا که تنها در شبانهروز گذشته، هيچيک از داروخانههاي منتخب شهر تهران اين دارو را نداشتند و سامانه 190هم که براي اطلاعات دارويي است اين موضوع را تأييد کرد.
300هزار تا يکميليون تومان؛ تنها براي تزريق يکدوز رمدسيوير
تزريق رمدسيوير کاسبي جديدي براي مراکز اعزام تيمهاي خصوصي درمان شده است. بهطوريکه پايينترين نرخ اعلام شده از سوي اين مراکز، از 300هزار تومان شروع و به يکميليون تومان ميرسد، آنهم به شرطي که نخستين دوز در بيمارستان تزريق شده باشد و بيمار مشکلي براي دريافت اين دارو پيدا نکرده باشد. اپراتور يکي از اين مراکز خصوصي به همشهري ميگويد که هر بار تزريق اين دارو حدود يکساعت زمان ميبرد. اين دارو پرريسک است و بايد پرستار تا پايان زمان تزريق بالاي سر بيمار بماند. به همين دليل هزينهها بالاست. نکته اما اينجاست که برخي از اين مراکز با اينکه مرکز فروش دارو نيستند با اين حال داروي رمدسيوير را در اختيار دارند و درصورتيکه بيمار موفق به تهيه آن نشده باشد هر دوز را بين يکميليون تا 20ميليون تومان با توجه به شرايط دسترسي به بيمار ميفروشند. 20ميليون تومان براي نوع آمريکايي اين داروست. يکي از پرستاراني که اين دارو را براي بيماران کرونايي بستري در خانه تزريق ميکند، به همشهري ميگويد: «رمدسيوير ايراني و آمريکايي داريم و با توجه به بودجه بيمار برايش تزريق ميکنيم. 3دوز تزريق رمدسيوير، حدود 4ميليونو500هزار تومان ميشود. رمدسيوير پودري هندي هم داريم که هر دوزش 4ميليونو500هزار تومان است.» او ميگويد پرستاري که براي اين خدمات به خانهها ميرود سوپروايزر يکي از بيمارستانهاست و دارو را خودش تهيه ميکند: «در بازار داروي ايراني را کمتر از يکميليونوپانصدهزار تومان به شما نميدهند. داروي ما تقلبي نيست و بهصرفهتر است.»
تزريق رمدسيوير نياز به پروتکل بهداشتي دارد
مراکز خصوصي ارائه خدمات درماني در شرايطي اين دارو را تزريق ميکنند که گفته ميشود رمدسيوير بايد حتما در فضايي درماني و کنترل شده تزريق شود. حسين کرمانپور که مدير اورژانس بيمارستان سيناست، تزريق اين دارو به قيمتهاي بسيار بالا را خارج از بيمارستانها تاييد ميکند و مي گويد که همه اين اتفاقات به دليل نبود نظارت رخ ميدهد، به همشهري ميگويد:«تزريق رمدسيوير پروتکلهايي دارد و اينکه از سوي مراکز خصوصي در خانه تزريق ميشود بايد از سوي معاونت درمان وزارت بهداشت تاييد يا رد شود اما در پروتکل تزريق آن آمده که حتما بايد در بيمارستان تزريق شود و قبل از آن آزمايشاتي از بيمار گرفته شود. بنابراين اگر تزريق در خانه صورت بگيرد پرستار يا هر فردي که اين اقدام را انجام ميدهد امکان انجام آزمايش اوليه را ندارد و اين مساله مشکلساز خواهد بود.» او با تاکيد بر اينکه رمدسيوير داروي قوي است و ممکن است به کبد بيمار آسيب وارد کند، ادامه ميدهد: «به همين دليل بايد قبل از هر تزريقي ارزيابي کبدي از سوي پزشک متخصص صورت بگيرد.»
موجود نبودن رمدسيوير را گزارش دهيد
با اينکه بيماران سرگردان براي تهيه رمدسيوير تمام داروخانههاي شهر را زير پا ميگذارند و در نهايت اين دارو را به زحمت با چندين برابر قيمت تهيه ميکنند اما عاطفه عابديني، دبير کميته علمي کشوري کوويد-19 کمبود دارو در مراکز درماني را تأييد نميکند و به همشهري ميگويد: «بههيچوجه کمبود رمدسيوير در کشور را تأييد نميکنم و اگر در جايي عنوان ميشود که اين دارو موجود نيست قطعا خود همان مرکز درماني نسبت به خريد دارو اقدام نکرده، آنهم بهدليل مسائل اقتصادي و کمبود بودجه.» بهگفته او، هماکنون روزانه 400 تا 500 دوز رمدسيوير سرپايي تزريق ميشود و خريد اين ميزان دارو که هر دوز آن 750هزار تومان است مشکلات اقتصادي عمدهاي براي مراکز درماني بهوجود ميآورد، چرا که در بحث دريافت هزينهها از بيمه تأخير وجود دارد. با اينکه حالا جمعيت زيادي اين دارو را از بازار آزاد تهيه ميکنند اما عابديني ميگويد که بسياري از اين داروها در بازار آزاد ممکن است تقلبي باشد. مردم در تماس با سامانه190 ميتوانند از نام داروخانههاي عرضهکننده رمدسيوير مطلع شوند و نسبت به خريد اين دارو اقدام کنند. نادر توکلي، معاون درمان ستاد فرماندهي مديريت بيماري کرونا در تهران هم ميگويد که موجود نبودن رمدسيوير تخلف است و مردم ميتوانند اين تخلفها را به سامانه 190 و 6070 اطلاع دهند. بهگفته او، اين دارو در تمام داروخانههاي منتخب از جمله 22بهمن تجريش، هلالاحمر، 13آبان، ۲۹فروردين و شهيد کاظمي موجود است.
فروش بيش از 900ميليارد تومان رمدسيوير
مجتبي بوربور، نايبرئيس اتحاديه واردکنندگان دارو با بيان اينکه بيشترين فروش رمدسيوير در پيکسوم و بهويژه چهارم رقم خورد به همشهري ميگويد: «از وقتي تقاضا براي اين دارو بالا رفت، رمدسيوير ديگر در داروخانهها بهصورت گسترده، توزيع نشد. همين اتفاق سبب شد تا بيماران براي دسترسي به آن با مشکل مواجه شوند. همه اينها در شرايطي است که براي کنترل فروش اين دارو، ميتوانستند از سامانه تيتک که تمام داروخانهها به آن متصل هستند کمک بگيرند تا مردم براي تهيه رمدسيوير سردرگم نشوند و صفهاي طولاني مقابل داروخانههاي منتخب ايجاد نشود.» بهگفته اين وارد کننده، از آغاز کرونا تاکنون بيش از 900ميليارد تومان رمدسيوير در ايران فروخته شده است: «اگر بيمار براي هر دوز اين دارو، حدود 750هزار تومان در بازار آزاد هزينه کرده باشد، با توجه به اينکه تاکنون بيش از يکميليونو200هزار دوز از اين دارو براي بيماران کرونايي تجويز و مصرف شده باشد، به عدد هزارميليارد تومان ميرسيم. اين قيمتگذاري هم بر اساس ارزش بازار به قيمت فروش شرکتها محاسبه ميشود و ربطي به قيمت دولتي که در مراکز درماني به بيماران فروخته ميشود، ندارد.»
ماجرا اما تنها به تجويز اين دارو محدود نميشود. با اينکه در ايران گفته ميشود که رمدسيوير در درمان بيماران مبتلا به کرونا تاثير داشته اما متخصصان حالا نظر ديگري هم ميدهند و ميگويند که مصرف و تجويز بيرويه اين دارو در آينده افراد را با مشکلات ديگري مواجه خواهد کرد. تاثير بر آنزيمهاي کبد و بالا بردن ميزان قند خون از عوارض مصرف اين بيماري است. يکي از پرستاراني که داروي رمدسيوير در خانه تزريق ميکند هم با تاييد عوارض کبدي اين دارو و بالا بردن آنزيمهاي آن ميگويد که مجموع اين عوارض بسيار شديد نيست. عابديني هم درباره تزريق اين دارو خارج از مراکز درماني ميگويد: «رمدسيوير کمي عارضه کند کردن قلب دارد و بهتر است جايي تزريق شود که مانيتورينگ داشته باشد. اگر شرايط استاندارد رعايت شود تزريق آن خطرناک نيست اما بايد تجهيزات کامل آن هم وجود داشته باشد. ضمن اين که بايد آزمايشات قبلي و اوليه هم انجام شده باشد.»
رمدسيوير؛ داروي مؤثر يا بيتأثير؟
در ابتداي پاندمي کرونا که رمدسيوير در کنار داروي هيدروکسي کلروکين سولفات تجويز ميشد، سازمان بهداشت جهاني با انجام مطالعاتي، اين داروها را مؤثر در درمان بيماران مبتلا به کرونا ندانست. مطالعات بعدي اما اين بررسيها را رد کرد و با شروع توليد آن در ايران و جوابدهي بيماران در برابر اين درمان، بهطور گسترده تجويز شد. حالا اما سازمان بهداشت جهاني بار ديگر تأثيرگذاري اين دارو را زير سؤال برده است. مطالعات جديد اين سازمان از تأثير کم اين دارو بر احتمال زنده ماندن بيماران کرونايي با مصرف رمدسيوير و ساير داروهاي درماني کرونا حکايت دارد. در مطالعهاي که اخيرا روي 11هزارو266بيمار مبتلا به کوويد-19 بستري در بيمارستان که درمان آنها با داروهايي ازجمله رمدسيوير، هيدروکسي کلروکين لوپيناوير و اينترفرون انجام شد، نشان داد که هيچيک از اين 4 دارو تأثيري بر نرخ مرگومير نخواهد داشت. اين 4 دارو براي کوتاه کردن زمان بهبودي يا بستري شدن در بيمارستان کمي مؤثر هستند و بهنظر ميرسد بيماراني که تحتدرمان با اين داروها قرار گرفتهاند کمتر به دستگاه تهويه مکانيکي براي تنفس نياز دارند. عاطفه عابديني، دبير کميته علمي کشوري کرونا درباره نتيجه مطالعات مبني بر تأثير نداشتن رمدسيوير روي بهبود بيماران کرونا اما به همشهري ميگويد: «مطالعات بسيار موثقتري داريم که از مؤثربودن رمدسيوير در درمان کرونا حکايت دارد. گايدلاينهاي معتبر دنيا مانند انجمن عفوني آمريکا، NHS درانگلستان و استراليا هم از مصرف رمدسيوير که داراي تأييديه FDA است، حمايت ميکنند. ما صرفا بر اساس يک گايدلاين يا يک مطالعه، دارويي را وارد پروتکل درمان کرونا نميکنيم يا مردم را از دريافت آن محروم نميکنيم. رمدسيوير حتما بايد در فاز مناسب بيماري کرونا مصرف شود تا تأثيرگذار باشد.» بهگفته او، اين دارو به تنهايي در درمان کرونا مؤثر نيست و بهصورت ترکيبي و همراه با درمانهاي ديگر مؤثر است. بنابراين تا زماني که مطالعات قوي مصرف رمدسيوير را زير سؤال نبرند، از مصرف اين دارو حمايت خواهيم کرد.