برگزیده

تندروها برای رئیسی مشکل ساز نشوند

آرمان ملي

بروزرسانی 1400/05/07 - 10:30

آرمان ملي/متن پيش رو در آرمان ملي منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

دولت حسن روحاني روزهاي پاياني خود را مي‌گذراند اما برخي جريانات در داخل مجلس يا بيرون از آن درصددند که در دوره پسا روحاني نيز شرايط را براي ايشان چندان راحت و آرام نگذارند. از همين رو است که هر از چندي به هر بهانه‌اي طرح محاکمه رئيس جمهور، وزرا و تيم مذاکره کننده را مطرح مي‌کنند. اين در حالي است که اگر به طور دقيق به علل و عواملي که به عنوان عنصر شتاب‌زاي اين تحرکات تبديل شده، نگاهي بيندازيم مي‌توان گفت که اين مشکلات معيشتي، وضع بغرنج اقتصادي مردم و مسائلي همچون تحريم، کرونا و بحران‌هايي از جمله آب و برق بوده که برخي جريانات به جاي همکاري و همراهي در راستاي حل اين مشکلات بر موج مشکلات و مسائل مردم سوار شده‌اند و تحت همين عنوان منويات و اهداف خود را پيش مي‌برند. قدر مسلم اعتراض قانوني مردم در همه زمينه‌ها بحق است و راه حلي هم جز رفع مشکلات آنها توسط دستگاه‌هاي مسئول نيست اما اينکه برخي جريانات بخواهند از اعتراض مردم سوء استفاده کرده و اهداف خود را قالب تخريب، هجمه‌ و تهديد پيش ببرند چندان درست نيست. قدر مسلم اعتراض مردم براي بهتر شدن وضع معيشت و زندگي‌شان است اما مشخص نيست که برخي جريانات دلواپس با سوار شدن بر موج‌ها و تخريب دولت در پي چه اهدافي هستند. آنچه مسلم است با روي کار آمدن دولت جديد طي روزهاي آينده مردم از رئيسي و دولتش کارآمدي و حل مشکلات خود را به دور از حاشيه‌سازي طلب مي‌کنند. امري که به نظر مي‌رسد رئيس جمهور جديد خود نيز بر پايه آن قدم برخواهد داشت. در اين راستا براي بررسي اعتراضات اخير در جامعه، علل و عوامل آن، دولت جديد و مشکلات پيش رو «آرمان ملي» با نجفقلي حبيبي استاد دانشگاه و فعال سياسي اصلاح‌طلب به گفت و گو پرداخته است که مي‌خوانيد.
علت شکل‌گيري ساده و آسان اعتراضات را در چه مي‌دانيد؟
فشــارهــا، گرانــي‌هـاي طولاني اخيــر و خانه نشيـن شــدن در نتيجــه کـــرونـا باعـث خشــم مــردم و کــم شدن صبــر آنهــا شده است. درست اســت کــه مسئول تمام اين مشــکلات دولــت نيست اما مــردم حق دارند به متوليــان کــار اعتــراض کنند و چنــدان نمي‌تــوان اعتراضــات را غيرمعقــول و غيرقابل پيش‌بيني دانست. اين هم حق مردم است که باور دارند امور بايد جدي‌تر پيگيري شوند. از طرفي من نمي‌دانم آيا ممکن است در شــرايط انتقال قدرت برخي متــوليان کــار خود را به درستي انجام ندهند يا خير؟ البته که جريان‌هاي سياسي منحرفي هــم وجــود دارند که در اعتراضات به دنبال سوءاستفاده هستند و اين امر را نبايد حمل بر اعتراض عمومي تمام مردم دانست. اعتراضات قانوني حق مردم است و مسئولان هم در هر رده بايد پاسخگو باشند. اين نشان از اين دارد که مردم حکومت را از خود مي‌دانند و توقع دارند که گوش شنوايي براي حرف‌هاي مردم داشته باشد. اين يعني مردم سرزنده هستند. اين امر به معروف و نهي از منکر حق هر مسلماني از نظر اسلام است، از نظر قانون اساسي نيز به همين صورت است. متوليان هم بايد متوجه شدت اين اعتراضات و علل آن مثل نبود آب و برق، فقر و کرونا باشند و بيشتر تلاش کنند تا نارضايتي‌هاي خارج اين مشکلات بر مردم تحميل نشود. آنچه در خوزستان اتفاق افتاد مورد توافق همه بود که بايد پيش از وقوع و شدت يافتن از آن جلوگيري مي‌شد.
در اين شرايط برخي مسببان وضع و مشکلات، مانند رئــيس جمهور يا وزرا را شايستــه محاکمــه و پيگيــري قضايي مي‌دانند و حتــي به نوعي به دنبال ايجاد چنين اتفاقي هستند، آيا چنين برخوردها و تصميماتي مي‌تــواند به شرايط حال حاضر کمک کند و نارضايتي‌هاي مردم را تسکيني باشد؟
برخوردهايي از اين دست تنها انتقام‌جويي سياسي هستند و نه مصلحت انديشي ملي. افرادي که چنين مي‌گويند ناراحتي‌هاي ساليان دراز خود را که نتوانستند راي مردم را به‌دست آورند ابراز مي‌کنند. حضــور اين افراد در هر انتخابات، مثل بار آخر، هيچگاه با راي‌آوري بالايي همراه نبوده است. حالا هم بايد بدانند که تنها بيست درصد از راي مردم را دارند و اين چيزي براي افتخار باقي نمي‌گذارد. امروز هم با چنين ادعاهاي عجيبي نمي‌توانند وجاهت ملي لازم را به‌دست آورند. اکنون که بر سر کار آمدن بايد وظيفه خود را انجام دهند تا بعدتر اين مشکلات حال حاضر براي آنان تکرار نشود. اين گروکشي‌ها سياسي تنها نشان دهنده عقده‌هاست اما اين نحوه عملکرد مطلوب و در شأن هيچ يک از شخصيت‌هاي سياسي نيست. کشور ما محيط نسبتا امني را داشته است و نبايد برخي اين چنين براي بهره‌گيري سياسي اين آشوب‌ها را به پا کنند و جريانات سياسي هم به هيچ وجه نبايد به اين بهره‌گيري‌ها دامن بزنند. کشور داراي دستگاه قضايي است و مي‌توان اموري مانند محاکمه مسئولان و مسببان مشکلات کشور را به دستگاه قضا سپرد. دستگاه قضا درستي جرم و اتهامات را به خــوبي مي‌تواند مورد بررسي قــرار دهد. مسلط شدن يک خــط سياســي در چنين شرايطي در کشور خطرناک است. اين افراد که چنين ادعاهايي دارند بايد توجه داشته باشند که کشور در شرايط پذيرفتن چنين دردسرهايي نيست.
بخشــي از نگراني‌اي که وجود دارد مربوط به ســابقه اين جريانات سياسي و عملکــرد آنــان است که در گذشته هم با توجــه دولت آقاي احمدي‌نژاد مشکـل‌ساز شده بودند، آيا ممکن است همــان اتفاقات تکرار شود؟
آقــاي رئــيسي بسيــار منطقي‌تر از هستند و خود مي‌دانند که اگر ايـن دست اتفاقاتي که تندروهــا ادعــا مي‌کند رقم بخورد، کنتــرل امور از دست خارج مي‍‌‌‌شــود و بـه هميــن علــت ورود رئيسي بسيار ضروري است. وي بايد اين امور و مسائل را در اختيار گيرد و به هيچ وجه نبايد خود را در اختيار اين مسائل و افراد بگذارد. خيــرانديشــان در کشــور حضور دارند و بر امور نظارت مي‌کنند و از طرفي آقاي رئيسي فردي باتجربه در مسئوليت‌هاي مختلف در کشور، با شناخت مناسب از مسئولان و متوليان است در نتيجــه مــي‌داند آنچه تاکنون اتفاق افتاده برمبناي سوءنيت‌ها نبوده اما از طرفي هم مي‌داند که در اين اوضاع کشورهــاي مخالف ايران مشتاق اين اختلافات هستند. رئيس جمهور جديد نمي‌تواند غفلتي نسبت به اين افراد و تحرکات غيراخلاقي و غيرقانوني آنها داشته باشد. احساس آزادي عمل در اين افراد مشکلات بسياري را به بار خواهد آورد. حتي به صلاح خود آقاي رئيسي هم نيست که برخي افراد تندرو باعث ايجاد مساله براي کشور آن هم در روزهاي اول دولت شوند که حکايت از ضعف دولت خواهند داشت. مملکت و انتقال قــدرت حالا که در شرف آمدن دولت بعدي و تعيين وزرا و معرفي به مجلس است بيش از هر چيز به آرامش نياز دارد، چراکه به قدر کافي درگيري‌ها و مسائل مهم براي پرداختن موجود است. اين افرادي هم که در مجلس اين برخوردها را بيان مي‌کنند بايد بدانند که در صورت آشفتگي اولين نفر خودشان هستند که متضرر مي‌شوند. اين افراد نماينده مردم هستند، بايد سعه صدر داشته باشند تا دولت جديد مستقر شوند و سازمان يابد. بعد ازآن دستگاه قضايي براي بررسي خطاهاي افراد حاضر است. نبايد با اتهام‌ها بيهوده مملکت را به حاشيه برد. اين افراد بايد متوجه مصالح ملي باشند و حريم مقام معظم رهبري و رئيس جمهوري را رعايت کنند. قانون خود در اين زمينه به درستي عمل خواهد کرد. عده‌اي از افراد که ادعاي انقلابي بودن دارند، با تندروي‌هاي خود هميشه براي کشور دردسر درست مي‌کنند. کشور امروزه با مشکلات بسياري رو به رو است و هر يک از آنها باعث بالا رفتن تنش‌ها مي‌شود. از همين رو است که متوليان سياست بايد با نهايت تدبير و عقلانيت براي آرامش کشور تلاش کنند و مسائل را دامن نزنند. همين فرياد حمله به وزرا و زدن اتهام و گفتن اينکه اين افراد بايد مجازات شوند خود به معناي تحريک کردن است.
منتخــبيــان در ســال‌هــاي اخيـر روي کار آمدن خـود را مرهــون نارضـايتي مردم هستند، با اين شـرايط آيا مي‌تـوان عملکرد آينــده آنهــا را متضمن کسب رضايت آنها دانست؟
درست است که اين افراد از نارضايتي و عدم مشارکت مردم در انتخاب بهره بردند و در نتيجه توانستند روي کار بيايند اما حالا هر مشکلي در کشور، در ابتدا دامن خود اين افراد را خواهد گرفت، چراکه مسئول هر آن چيزي هستند که در کشور رخ مي‌دهد. کشور در حال حاضر با مشکلات تنش‌زاي چون کرونا، بي‌آبي، بي‌برقي، بيکاري ناشي از کرونا و مشکلات مالي و بين‌المللي چون پول‌هاي بلوکه شده در ديگر کشورها دست به گريبان است. حال که دشمنان هم براي کسب منافع خود از اين ميدان صف کشيده‌اند، يکي از مهم‌ترين وظايف دولت جديد حرکت در مسير ايجاد اميدواري براي مردم نسبت به بهبود امور با نهايت تدبير و عقلانيت است. تحقق اين امر در سايــه تنازعات و درگيري‌هــاي شخصيت‌هاي سياسي سخت است. بايد حل مشکلات با دريافــت کمک فکري از افــراد با سابقــه در دولت‌هاي گذشته، جايگزين مقصر دانستــن يکديگر شود. در غير ايــن صورت مشکلات روز به روز افزون‌تر خواهنــد شد. در ابتداي کار مي‌تواننــد دولت قبلي را مسئول بداننــد اما به محــض اينکه چند ماهي از آغــاز به کار دولت جديد بگــذرد، انتظار کسب نتيجه از طرح‌ها و برنامه‌هاي دولت جديد مي‌رود و ديگر بهانه‌اي براي بدتر شدن اوضاع يا ثابت ماندن آن نمي‌توانند داشته باشند.
از ديدگاه شما با روي کار آمدن دولت جديد و احتمال تغيير روش‌ها در سياست خارجي نوع رويکرد در نظام بين‌الملل در خصوص ايران تغيير خواهد کرد؟
به هر صورت تغيير دولت‌ها و متعاقب آن رويکردها در نظام بين‌الملل نگاه برخي کشورها را نيز تغيير مي‌دهد. هر چند برخي معتقدند که بايد سياست خود را در نظام بين‌الملل تغيير دهيم تا شايد مشمول تحريم قدرت‌هاي بزرگ قرار نگيريم و متعاقب آن با مشکلات ديگر مواجه نشويم؛ عده ‌ديگري نيز مطرح مي‌‌کنند که به‌رغم همه مشکلات و محدوديت‌ها بايد سياست خود را ادامه دهيم. اين يک بحث مبنايي در سياست اداره کشور است که مي‌خواهيم بر مبناي استقلال خودمان عمل کنيم يا آنطور که دنيا تنظيم مي‌کند پيش برويم که اين مهم بايد در جايي سياست‌گذاري شود. بالاخره وقتي سياست شما اين است که مستقل باشيد و در تحولات منطقه و نظام بين‌الملل بر اساس رويکردهاي خود عمل کنيد طبيعي است که سلسله مشکلاتي هم پيش خواهد آمد. بنابراين نمي‌شود دولتي را مقصر دانست که چرا در دوره عملکردي‌اش چنين اتفاقاتي رخ داده است. مجموعه سياست‌‌هاي کلي کشور را هم دولت به اصطلاح رسمي آن تعيين نمي‌کند بلکه اين سياست از سوي مجموعه نظام تعيين مي‌گردد. بنابر اين اتفاقات نيز وجود دارد و اگر احيانا مشکلات و رنج‌هايي هم پيش بيايد به خاطر رفتار سياسي ما است، چراکه ايران مي‌خواهد مستقل باشد و دنيا نيز اين استقلال را بر نمي‌تابد. بنابراين از در مقابله و درگيري در مي‌آيد و بازار خريد و فروش ايران را تحت تاثير قرار مي‌دهد. کما اينکه بخش اعظمي از دارايي‌ها و سرمايه‌هاي کشورمان را بلوکه کرده و پولي که براي ما است را به ما نمي‌دهند. لذا تا اين رويه برقرار است نمي‌توان يک دولت را براي اينکه نتوانسته آنطور که بايد در اين راه موفق عمل کند مقصر قلمداد کرد.