«سی ان ان» بررسی کرد؛ دلایلی که شرکتهای غربی دیگر به تحریم ایران اهمیت نمیدهند
تابناک
بروزرسانی
تابناک/ مطلبي که مي خوانيد از سري مطالب سايت تابناک است و انتشار آن الزاما به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
در حالي که با نزديک شدن ضربالاجل شش ماهه تعيين شده براي رسيدن ايران و گروه 1+5 به توافق نهايي در موضوع هستهاي، روند ديپلماتيک ميان دو طرف بيش از پيش شدت يافته، بحث بر سر سرنوشت تحريمهاي اقتصادي وضع شده عليه ايران نيز بار ديگر جدي مطرح شده است. شبکه خبري «سي ان ان» با انتشار گزارشي در اين زمينه، از لغو عملي تحريمها، حتي پيش از لغو رسمي آنها سخن گفته است.
سايت شبکه خبري «سي ان ان» با انتشار گزارشي به روند جاري ديپلماتيک ميان ايران و گروه 1+5 اشاره کرده و مينويسد، با وجود تشديد اين روند، احتمال اينکه پيش از رسيدن دو طرف به يک توافق رسمي نهايي در موضوع هسته اي، تحريمهاي موجود عليه ايران برداشته شود، وجود ندارد.
به باور اين سايت، هماکنون محتمل ترين سناريو مطرح، تمديد دوره شش ماهه مذاکرات به منظور انجام رايزنيهاي بيشتر ميان طرفين در زمينه توافق است و تا آن زمان نيز تحريمهاي نفتي و بانکي وضع شده عليه ايران به قوت خود خواهد ماند.
با وجود اين، آنچه هماکنون جدا آشکار شده، وجود تفاوتي فاحش ميان ديپلماسي اقتصادي و هستهاي است؛ بنابراين، حتي در صورتي که ديپلماسي هسته اي به مانع هم برخورد کند، ديپلماسي اقتصادي عملاً حکم قطاري را دارد که از ايستگاه خارج شده و ديگر امکان متوقف کردن آن نيست. در همين زمينه، تعاملات اقتصادي کشورهاي گوناگون با ايران به تازگي از افزايش چشمگيري برخوردار شده است.
توافق نفتي روسيه با ايران که ارزش تقريبي آن 1.5 ميليارد دلار در ماه برآورد شده و سبب افزايش 50 درصدي صادرات نفت ايران ميشود، يک نمونه از همين امر است. اين امر به ويژه در شرايطي که شکاف ميان روسيه و غرب بر سر آمريکا تشديد شده، از اهميت بيشتري نيز برخوردار شده است.
به طور کلي، پس از سخنان رئيس جمهور ايران در مجمع جهاني اقتصاد که در آن، سرمايهگذاران خارجي را به فعاليت اقتصادي در ايران تشويق کرد، روند تعاملات اقتصادي ايران با جهان شدت گرفته و هيأتهاي اقتصادي مختلفي از کشورهاي خارجي به ايران سفر کرده اند. آن گونه که مشخص است، جامعه اقتصادي سريعتر از دولتها در مسير حرکت ميکند.
هماکنون چين سالانه بيش از 20 ميليارد دلار تبادل تجاري با ايران دارد و بحثهايي بر سر طرح «جاده ابريشم جديد» ميان دو کشور مطرح شده است. به نظر ميرسد رئيس جمهور جديدي که در افغانستان روي کار خواهد آمد نيز از اين ابتکار ايران و چين استقبال خواهد کرد.
ترکيه ديگر کشوري است که نسبت به افزايش تعاملات تجاري خود با ايران اقدام کرده است. ترکمنستان و ديگر کشورهاي آسياي مرکزي نيز در همين راستا قدم برداشتهاند.
پيام اين روند روشن است: تحريمهاي وضع شده عليه ايران در مسير خود قرار نگرفته و هرچند در سالهاي اخير سبب ضربه زدن به اقتصاد ايران شده، اما نتوانسته در مقابل برنامه هسته اي اين کشور اخلالي ايجاد کند. در اين ميان، هرچند آمريکا به فشارهايي که بر ايران اعمال کرده افتخار ميکند، ديگر کشورها انتظار دارند واشنگتن اين روند را کنار بگذارد.
هماکنون باور عمومي بر اين است که هر کشوري بتواند روابط کارآمدي با ايران برقرار کند، برنده خواهد بود. دليل آن هم روشن است؛ ايران يک کشور بزرگ و داراي موقعيت مرکزي است که پيوندهايي چند هزار ساله با کل منطقه دارد. اين کشور همچون کوبا نيست که در موقعيتي منزوي باشد. تاکنون در تلاش براي منزوي کردن ايران، چندين دهه تلاش بيهوده صرف و زمان تلف شده است.
بازگرداندن ايران به روند اقتصاد جهاني، فرصتي است که کمتر کشوري خواهان از دست دادن آن است. حتي در شرايط کنوني نيز شرکتهاي آمريکايي از برخي معافيتهاي تحريمي ايران بيشترين سود را ميبرند. اکنون ديگران هم خواستار نفع بردن از بازار ايران هستند. برخورداري ايران از منابع انرژي و تمايل اروپاييها براي نفع بردن از اين منابع، عامل ديگري در اين زمينه است.
به هر حال، با توجه به اين مباحث، به نظر ميرسد آمريکا نيز دير يا زود ناچار خواهد شد اين حقيقت را پذيرفته و نسبت به فراهم کردن راههاي تعامل مؤثر اقتصادي خود و ديگر کشورها با ايران اقدام کند؛ امري که ميتواند در بلندمدت براي خود واشنگتن نيز منفعت داشته باشد.