برگزیده

اشپیگل: زمستانی سخت در راه است!

فرارو

بروزرسانی 1400/06/27 - 23:15

فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و بازنشر آن در آخرين خبر به معناي تاييدش نيست

"نشريه اشپيگل" در گزارشي ضمن پرداختن به مساله شيوع ويروس کرونا در فصول پاييز و زمستانِ آتي، به طور خاص به اين مساله اشاره دارد که به دليل ماهيتِ متغير و جهش يافته ويروس کرونا، انتظار مي‌رود که به طور خاص شاهد زمستاني سخت از منظر شيوع ويروس کرونا در اقصي نقاط جهان باشيم. امري که صرفا ميزان تبعات و خسارت زيانبار آن، با افزايش سطح واکسيناسيون در کشور‌هاي مختلف جهان و رعايت دقيق پروتکل‌هاي بهداشتي، امکان کاهش دارد.

اشپيگل در اين رابطه مي‌نويسد: «يک سال قبل، جهان نسبت به پديده شيوع ويروس کرونا و مقابله با آن تا حد زيادي خوش بين بود. کارشناسان و متخصصان بيماري‌هاي عفوني، ايده‌هايي روشن مبني بر اينکه چطور به بهترين وجه مي‌توان با شيوع ويروس کرونا مقابله کرد و يا حتي آن را شکست داد ارائه مي‌کردند.

"آنتوني فائوچي" ويروس شناس مشهور آمريکايي در جريان مصاحبه‌اي در آگوست سال ۲۰۲۰ به اشپيگل گفت: "اگر ما نوعي از واکسن کرونا را دريافت کنيم که تا ۷۰ درصد از اثربخشي برخوردار باشد و ما آن را با برخي رويه‌هاي مناسب در حوزه‌هاي بهداشت و درمان نيز همراه سازيم، من فکر مي‌کنم که مي‌توانيم به نحو خوبي کنترلِ پاندمي ويروس کرونا را ظرف يک سال به دست گيريم".

با اين همه ما اکنون واکسن‌هاي بسيار کاراتر و موثرتري را داريم و آن‌ها خيلي زودتر از آنچه فکر مي‌کرديم وارد بازار‌هاي مصرف شده اند. با اين همه، ويروس کرونا و سويه‌هاي جديد آن همچنان ظهور پيدا مي‌کنند و خوش‌بيني‌ها مبني بر به کنترل درآوردن شيوع اين ويروس توسط انسان را به چالش مي‌کشند. ويروس کرونا به مراتب بيشتر از آنچه که متخصصان انتظار داشتند، جهش پيدا کرد و واگيرتر شد و به چالشي اساسي عليه واکسن‌هاي موجود تبديل شد.

به گزارش فرارو، در شرايط فعلي "سويه دلتا"، به اصلي‌ترين و غالب‌ترين سويه ويروس کرونا در جهان تبديل شده است. اين سويه قادر است از يک فرد، به شش الي هفت فرد (در نبودِ رعايت پروتکل‌هاي بهداشتي) انتقال پيدا کند. اين آمار تقريبا حاکي از اين است که سويه دلتا از قدرت انتقال بيش از دو برابري در مقايسه با ويروس اصلي و اوليه ويروس کرونا که در سال ۲۰۲۰ ظهور و گسترش پيدا کرد، برخوردار است. البته که واکسن‌هاي موجود نيز تا حد زيادي مقاومتِ قابل توجهي را در برابر ابتلا به ويروس کرونا ايجاد مي‌کنند. با اين حال، ميزان مراقبتي که اين واکسن‌ها ايجاد مي‌کنند تا حدي کمتر از مقاومت و مراقبتي است که در برابر ويروس اوليه کرونا ايجاد مي‌کردند.

يک زمستانِ سخت
در شرايط فعلي، با توجه به ظهور سويه‌هاي جديد ويروس کرونا، تا حد زيادي اميد‌ها دال بر اينکه در فصل پاييز به ايمني دسته جمعي برسيم تضعيف شده اند. اکنون شاهد اوج گيري مجدد تعداد مبتلايان به ويروس کرونا در اقصي نقاط جهان هستيم. "لوتار ويلر" رئيس انيسيتو رابرت کُخ آلمان (مرکز کنترل و پيشگيري از بيماري‌هاي آلمان) مي‌گويد: "اگر ما سطح واکسيناسيون را به نحو قابل ملاحظه‌اي افزايش ندهيم، امواجِ آتي شيوع ويروس کرونا مي‌توانند فاجعه بارتر و سهمگين‌تر باشند".

درست به همين دليل است که بسياري معتقدند زمستانِ دومِ شيوع ويروس کرونا در جهان، زمستاني سخت و چالشي خواهد بود. زمستاني که هيچکس نمي‌تواند حدس بزند در آن چه اتفاق‌هايي خواهد افتاد. آنچه که در ادامه راه اتفاق مي‌افتد، تا حد زيادي به روند واکسيناسيونِ ويروس کرونا بستگي دارد با اين حال به اين مساله نيز مرتبط است که ويروس کرونا چگونه جهش پيدا مي‌کند.

حتي براي ويروس شناسان برجسته جهان نظير "اِما هادکرافت" از دانشگاه بِرن، انجام پيش بيني در مورد آينده ويروس کرونا، کاري عبث و بيهوده است. وي تاکيد مي‌کند که "ما در شرايط فعلي، در موقعيتي نيستيم که بتوانيم به اين سوال پاسخ دهيم که ويروس کرونا چگونه جهش پيدا مي‌کند. اين ويروس همچنان ما را شگفت‌زده مي‌کند. هيچ کس انتظار نداشت که ويروس کرونا جهش‌هايي را که تاکنون از خود نشان داده، به ثبت برساند".

اين مساله تا حدي مي‌تواند به اين دليل باشد که سويه دلتاي ويروس کرونا از اين قابليت برخوردار است که به محض بيمار کردن يک فرد، خيلي سريع تکثير شود.

با اين حال حتي تواليِ ژنومي يک سويه جديدِ در حال ظهور، اطلاعات بسيار کمي را به ما در مورد اينکه ساختار جهشيِ ويروس کرونا به چه شکل است، مي‌دهد. براي مثال، سويه C.۱.۲ که ابتدا در آفريقاي جنوبي ظهور پيدا کرد، در نگاه اول خيلي تهديدکننده به نظر مي‌رسيد. اين سويه به شدت از قابليت جهش برخوردار بود. بيشتر از هر جهش ويروس ديگري در جهان. متخصصان به طور خاص تاکيد داشته اند که اين سويه، بين ۴۴ تا ۵۹ سويه پس از ويروس اصلي کرونا که براي نخستين بار از ووهان شيوع پيدا کرد را در بر مي‌گيرد.

با اين حال اينطور به نظر نمي‌رسد که سويه C.۱.۲ اکنون بتواند جايِ سويه دلتا را بگيرد. "توليو دي اوليويرا" از دانشگاه دوربان آفريقاي جنوبي مي‌گويد: "سويه دلتا جهش‌هاي نسبتا کمي دارد. اما همچنان مي‌تواند از سويه C.۱.۲ قوي‌تر باشد".

سويه‌هاي خطرناک تري را در ادامه راه خواهيم ديد
آنچه تاکنون گفتيم به اين معنا نيست که سويه دلتا تا ابد سويه غالبِ ويروس کرونا باقي خواهد ماند. به دليل اينکه روند واکسيناسيون کرونا در جهان با سرعت مناسبي طي نمي‌شود، احتمالا سويه‌هاي خطرناک تري را در ادامه راه خواهيم ديد.

بر اساس تحقيقاتي که اخيرا محققان دانشگاه هاروارد انجام داده اند، در شريط کنوني احتمال اينکه سويه‌هاي واگيردار تري در مقايسه با سويه دلتا ظهور کنند، کاملا وجود دارد. سويه‌هايي که عملا مي‌توانند عفوني‌تر از سويه دلتا باشند و کارايي واکسن‌ها را نيز تا حد زيادي کاهش دهند. در اين مسير تنها با گسترش روند واکسيناسيون و رعايت دقيق پروتکل‌هاي بهداشتي است که مي‌توان از ظهور و گسترش يکچنين سويه‌هايي جلوگيري کرد.

در اين مسير، رفتار‌هاي مراقبتي در برابر شيوع ويروس کرونا نيز بسيار مهم هستند. مثلا در کشوري نظير انگليس که آمار‌هاي واکسيناسيون به شدت بالا هستند، با اين حال دولت اين کشور تا حدي نظارت‌ها جهت رعايت پروتکل‌هاي بهداشتي را در اين کشور کاهش داده و حتي پس از افزايش آمار واکسيناسيون در انگليس، روزي را به نام "روز آزادي" اعلام کرده است (آزادي از ويروس کرونا). اين مساله موجب شده تا بار ديگر انگليس و کشور‌هاي ديگر جهان که با آن ارتباط دارد تا حدي با شيوع ويروس کرونا مواجه شوند.

نبايد فراموش کرد که صرفِ انجام واکسيناسيون قادر به کنترل روند شيوع ويروس کرونا نيست. مخصوصا کشور‌هايي که روند واکسيناسيون در آن‌ها به آرامي انجام مي‌شود. اينکه ويروس کرونا تا چه اندازه مي‌تواند جهش پيدا کرده و عفوني باشد، هنوز سوالي است که پاسخي به آن داده نشده است. با اين حال، کارشناسان و متخصصان بر اين باورند که هنوز جايِ زيادي براي تشديد روند عفوني شدن و جهش يافتن ويروس کرونا وجود دارد که ما هنوز به آن نقطه نرسيده ايم. نبايد فراموش کرد که يک ويروس بسته به شرايط زماني و مکاني مختلف، مي‌تواند خطرناک‌تر شود. اين تصور که نقطه‌اي مشخص در جهش ويروس‌ها وجود دارد (نقطه پايان) که آن‌ها ديگر به افرادي که ميزبانشان مي‌شوند آسيب نمي‌زنند، تنها يک اشتباهِ تئوريک است.

امکان دارد سويه‌هايي جديد از ويروس کرونا ظاهر شوند که به شدت در برابر واکسن‌هاي فعليِ اين ويروس، مقاوم باشند. در اين زمينه به طور خاص به اين نکته اشاره مي‌شود که اگر پروتئينِ موجود در ويروس کرونا، لايه‌اي نامرئي همچون برخي سلول‌هاي سرطاني ايجاد کند، احتمال اينکه واکسن‌هاي کنوني بي اعتبار شوند، کاملا وجود دارد. با اين حال تمامي اين مسائل هنوز حدس و گمان هستند.

با اين همه، با توجه به اينکه هنوز درماني قطعي و واکسني که از ۱۰۰ درصد کارايي جهت مقابله با ويروس کرونا برخوردار باشد توليد نشده، برخي متخصصان اينگونه استدلال مي‌کنند که در شرايط فعلي، هيچ درمان موثري براي ويروس کرونا وجود ندارد. از اين رو انتظار مي‌رود که اين ويروس براي سال‌ها با ما باشد».