احیای خانواده بدنام

دنیای اقتصاد/ فردیناند مارکوس جونیور، پسر دیکتاتور سابق فیلیپین، به نظر میرسد که در انتخابات ریاستجمهوری این کشور در روز دوشنبه پیروز شود و این اختلاف آرای قابل توجه، نویدبخش احیای خانوادهای است که زمانی مجبور به تبعید شده بود؛ اما همچنین سوالاتی درباره قدیمیترین دموکراسی جنوب شرق آسیا پابرجاست. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، خانواده مارکوس در سال ۱۹۸۶ توسط قیام «قدرت مردم» از سمت خود برکنار شدند و میلیونها فیلیپینی با هم متحد شدند تا سوءاستفادههای مرگبار و فساد گستردهای را محکوم کنند که میلیاردها دلار از خزانه به سرمایه شخصی خانواده سرازیر شده بود. اما پنج سال بعد، مارکوسِ کوچک و مادرش به فیلیپین بازگشتند. او شروع به کار برای احیای نام خانوادهاش و ترسیم رشد خود برای نفوذ سیاسی کرد و قبل از ورود به سیاست ملی بهعنوان سناتور در سال۲۰۱۰، نقشهای رهبری کلیدی را در سطح ایالت بهدست آورده بود. روز دوشنبه، این تلاشها به ثمر نشست و مارکوس در مسیری قرار گرفت تا بیشترین حاشیه پیروزی را در رقابتهای ریاستجمهوری در فیلیپین از زمان انتخاب کورازون آکوینو در پی برکناری پدرش بهدست آورد.
اوایل روز سهشنبه، نتایج اولیه با بیش از ۹۰درصد شمارش آرا نشان داد که آقای مارکوس با ۸/ ۲۸میلیون رای، بیش از دو برابر نزدیکترین رقیبش، لنی روبردو، معاون رئیسجمهوری، بهدست آورده است. مارکوس ۶۴ ساله، حمایت میلیونها رایدهندهای را بهدست آورد که نسبت به دموکراسی کشورشان و توان مقامات فعلی در رسیدگی به نیازهای اساسی شهروندان ناامید شدهاند. فقر گسترده است، نابرابری دو چندان شده است و فساد همچنان بیداد میکند. مخالفان او میترسند که مارکوس بهعنوان رئیسجمهور، فقط فرهنگ معافیت از مجازات را که توسط رهبر در حال خروج، رودریگو دوترته، پیریزی و اجرا شده است، تقویت کند. مارکوس گفته است که تلاش خواهد کرد تا از دوترته در برابر اقدامات دادگاه بینالمللی محافظت کند. در این راستا بسیاری انتظار دارند که مارکوس تلاش خواهد کرد تا تحقیقات و پیگردهایی را که علیه خانوادهاش باقی مانده است، از بین ببرد. نظرسنجیها میگویند حمایت از مارکوس که بهطور گسترده با نام مستعار دوران کودکیاش، بونگبونگ شناخته میشود، مستقیما با پایگاه دوترته مرتبط است. حامیان مارکوس در او نوری از دوترته را میبینند که حکومت «مرد قدرتمندش» همچنان در فیلیپین محبوبیت زیادی دارد. بسیاری از مردم از مارکوس حمایت کردند؛ زیرا سارا دوترته، دختر دوترته، برای معاونت رئیسجمهوری نامزد شده بود. به نظر میرسد که او با نزدیک به ۲۹میلیون رای، بیش از سهبرابر سناتور فرانسیس پانگیلینان که در رتبه دوم قرار گرفت و در حمایت از روبردو نامزد شد، معاونت ریاستجمهوری را بهدست آورد.
اما در زمان بسته شدن رایگیریها در ساعت ۷ بعدازظهر، گزارشهایی از بینظمیهای نگرانکننده در سراسر کشور گزارش شد: شکایتهایی بابت پشتیبانی نشدن ماشینهای رای از رایدهندگان یا شکایتهایی مبنی بر اینکه رایدهندگان از فهرست ثبتنام خارج شدهاند و برگههای رایشان دستکاری شده، دریافت و گزارش شده است. با این حال، پیشتازی مارکوس در اوایل روز سهشنبه چنان قوی بود که پیروزی او تقریبا اجتنابناپذیر به نظر میرسید. شمارش رسمی از سهشنبه آغاز شد و انتظار میرود چند روز ادامه یابد.اوایل روز سهشنبه، روبردو نتوانست شکست را بپذیرد؛ اما اذعان کرد که احساس ناامیدی واقعی در بین صفوف ما وجود دارد. او از زادگاهش در منطقه بیکول به حامیان خود اطمینان داد: «ما شکست نخوردهایم. ما تازه شروع کردهایم. راهی که باز شده، بنبستپذیر نیست. جنبشی متولد شد و با پایان شمارش نمیمیرد.» اما پیروزی مارکوس احتمالا منجر به فرسایش بیشتر دموکراسی در فیلیپین شود؛ جایی که نهادها در زمان دوترته محو یا ضعیف شدهاند. قول او مبنی بر محافظت از دوترته در برابر تحقیقات دادگاه کیفری بینالمللی بهدلیل جنگ خشونتآمیز مواد مخدر که جان هزاران نفر را گرفته، بسیاری را نگران کرده است که با مصونیت از مجازات، سایر قدرتمندان نیز به این باور برسند که از چنگال عدالت فرار خواهند کرد.