برگزیده

محاصره تایوان به جای حمله؟

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1401/06/07 - 18:40

دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

نیویورک‌تایمز معتقد است که چینی‌ها هوشیارتر از روس‌ها هستند و به همین دلیل ترجیح می‌دهند که جزیره خودگردان تایوان را با حداقل هزینه تصاحب کنند. درحالی‌که حمله مستقیم به تایپه می‌تواند هزینه‌های زیادی را برای شی در پی داشته باشد، اما چینی‌ها اخیرا به راهکار میانی و کم‌هزینه‌تری دست یافته‌اند و آن محاصره این جزیره است.

برای دهه‌ها، پکن به تایوان، جزیره خودگردانی که چین ادعا می‌‌کند متعلق به اوست، توجه داشته است. او ارتش آزادی‌‌بخش خلق را با هدف تصرف تایوان، درصورت شکست تلاش‌‌ها برای اتحاد صلح‌‌آمیز ایجاد کرده است. به نوشته روزنامه نیویورک‌‌تایمز، این کشور نیروهای خود را مدرن کرده و بزرگ‌ترین نیروی دریایی جهان را توسعه داده است که اکنون برتری آمریکا را در دریاهای اطراف تایوان به چالش می‌‌کشد. درحالی‌که چین احتمالا هنوز توانایی حمله و تصرف سریع تایوان را ندارد، می‌‌تواند سعی کند محاصره‌‌ای را برای وادار کردن جزیره به امتیازات یا پیشگامی برای اقدام نظامی گسترده‌‌تر اعمال کند. در این سناریو، چین تلاش می‌‌کند تایوان را با ۲۳میلیون نفر جمعتش محاصره کند و با ایجاد حلقه‌‌ای از کشتی‌‌ها و هواپیماهایش تحت سلطه خود درآورد و ارتباط فیزیکی، اقتصادی و حتی دیجیتالی آن را قطع کند. چین سعی کرد از تمرینات نظامی خود در این ماه برای نشان دادن اعتماد به توانایی ارتش آزادی‌‌بخش خلق برای محاصره تایوان استفاده کند. به گفته ژاپن، ارتش موشک‌‌های بالستیک را به سمت آب‌‌های تایوان در ۸۰مایلی سواحل چین شلیک کرد و به تصریح توکیو، حداقل ۴ موشک را به ارتفاعات خود جزیره فرستاد و مانورهایی را در مناطق نزدیک‌‌تر از همیشه به جزیره انجام داد.

در «علم استراتژی» کتاب درسی کلیدی برای افسران ارتش آزادی‌‌بخش خلق، اسمی از تایوان آورده نشده، اما هدف مشخص است. اما کتاب درسی «محاصره راهبردی» را به‌عنوان راهی برای از بین بردن ارتباطات اقتصادی و نظامی خارجی دشمن، کاهش توان عملیاتی و پتانسیل جنگی آن و منزوی و بدون کمک گذاشتن تایوان توصیف می‌‌کنند. در طول تمرینات نظامی این ماه، چین از اقدامات‌ تحریک‌آمیزتر که می‌‌توانست پاسخ قاطع‌‌تری از تایوان را به دنبال داشته باشد، اجتناب کرد. اما چین همچنان به دنبال انتقال پیام تهدید واقعی بود و تایوان را درباره خطرات عدم برآورده کردن خواسته‌های پکن آگاه می‌‌کرد. او سی فو، پژوهشگر موسسه تحقیقات دفاع و امنیت ملی که وابسته به وزارت دفاع تایوان است، گفت: «من فکر می‌‌کنم که آنها قصد خود را نشان داده‌‌اند، تایوان را محاصره کرده و با مداخله خارجی مقابله کردند.» او افزود: «فرض آنها این بود که تایوان می‌تواند منزوی شود. بنابراین من می‌‌توانم با شما بجنگم.» پس از اینکه نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، هشدارهای پکن را نادیده گرفت و در تاریخ ۲اوت از تایوان بازدید کرد، چین با استقرار هواپیماهای جنگی، کشتی‌‌ها و موشک‌‌ها برای ۷۲ساعت با تمرینات نظامی واکنش متقابل نشان داد. این کشور شش منطقه مانور را در اطراف تایوان، از جمله در سواحل شرقی جزیره اعلام کرد تا بتواند قدرت خود را دورتر از سرزمین اصلی چین نشان دهد.

تمرینات یک تمرین تمام‌عیار نبود. در یک محاصره واقعی، ۱۱موشکی که چین به دریاهای اطراف تایوان شلیک کرد، اهداف نظامی کمی داشتند؛ زیرا برای حمله به اهداف زمینی طراحی شده بودند، نه کشتی‌‌ها. چین پیشرفته‌ترین تسلیحات خود را به‌کار نگرفت. هواپیمایش در نزدیکی تایوان پرواز کرد، نه بر فراز آن. اگرچه چین سه منطقه دریایی را برای مانورها در آب‌‌های سرزمینی مورد ادعای تایوان تعیین کرده بود، در عمل موشک‌‌ها و کشتی‌‌های چینی از تمرین در این آب‌‌ها اجتناب کردند. درو تامپسون، یکی از اعضای ارشد مدرسه سیاست عمومی «لی‌‌کوآن یو» در سنگاپور که قبلا در پنتاگون کار می‌‌کرد، گفت: «این جنگ سیاسی است. جنبه سیاسی کاری که انجام می‌‌دهند گاهی مهم‌تر از آموزش واقعی است که انجام می‌دهند.» محاصره واقعی صدها کشتی و هواپیما و همچنین زیردریایی‌‌ها را شامل می‌‌شود که تلاش می‌‌کنند بنادر و فرودگاه‌های تایوان را مسدود کنند و مداخله‌های احتمالی کشتی‌‌های جنگی و هواپیماهای ارسال‌‌شده توسط ایالات متحده و متحدانش را دفع کنند. در یک محاصره، چین همچنین باید آسمان را کنترل کند. چین مجموعه‌‌ای از پایگاه‌های دریایی و هوایی در سواحل شرقی خود در مقابل تایوان و بسیاری دیگر در بالا و پایین سواحل خود دارد. افزون بر این ارتش چین می‌تواند سعی کند هواپیماهای دشمن را با موشک‌‌های زمین به هوا سرنگون کند یا حتی به پایگاه‌های ایالات متحده در گوام و ژاپن حمله کند. استراتژیست‌‌های نظامی چین، محاصره را راهبردی می‌‌دانند که بسته به اهداف پکن، به آنها انعطاف‌‌پذیری می‌‌دهد تا حلقه‌های تایوان را تنگ‌‌تر یا شل‌‌تر کنند. چین می‌‌تواند با توقف و غربالگری کشتی‌‌ها، بدون حمله به بنادر تایوان، محاصره محدودی را اعمال کند. با توجه به وابستگی تایوان به واردات سوخت و مواد غذایی، حتی یک محاصره موقت می‌‌تواند به جزیره از نظر سیاسی و اقتصادی شوک وارد کند و به چین اجازه دهد تا راه قدرتمندی برای اعمال فشار بر خواسته‌های خود داشته باشد. فیلیپ سی ساندرز از دانشگاه دفاع ملی که یکی از ویراستاران مجموعه جدیدی از مقالات ارزیابی گزینه‌های نظامی چین برای تایوان است، گفت: «این کار می‌‌تواند برای درس دادن به تایوان آغاز و پایان یابد.»

ساندرز تصریح کرد: «اما ارتش آزادی‌‌بخش خلق برای محاصره‌‌ای تمرین می‌‌کند که خشونت‌آمیز خواهد بود و هزینه‌های بین‌‌المللی زیادی را به همراه خواهد داشت.» در آن سناریو، چین می‌تواند محاصره برای حمایت از تلاش برای تهاجم کامل استفاده کند. این گام می‌‌تواند منجر به یک درگیری بالقوه طولانی و ویرانگر و همچنین یک واکنش شدید بین‌المللی علیه چین شود که آسیب اقتصادی و انزوای سیاسی را به همراه خواهد داشت. عدم قطعیت درباره نتیجه هر جنگ در دریا و هوا برای همه افراد درگیر بسیار زیاد است. در یک درگیری واقعی برای تصرف تایوان، چین همچنین به دنبال کنترل چشم‌‌انداز اطلاعاتی خواهد بود. او می‌‌تواند از تبلیغات، اطلاعات نادرست، جنگ سایبری و ابزارهای دیگر به این امید که در داخل کشور حمایت‌‌ها افزایش یابد و همچنین ایجاد ترس و اختلاف در تایوان و در سراسر جهان استفاده کند. در تمرینات اخیر، ارتش آزادی‌‌بخش خلق انبوهی از فیلم‌‌ها، تصاویر و گزارش‌ها را منتشر کرد که مرز بین تبلیغات و اطلاعات نادرست را از بین برد. این کمپین شامل تصاویری از برخاستن جنگنده‌های جت، شلیک موشک، کشتی‌‌های جنگی در حال گشت‌‌زنی و قطار بیمارستانی بود که نیروها را حمل می‌‌کرد و همه برای نشان دادن نیروی آماده چینی‌‌ها برای نبرد بودند. اما به‌‌نظر می‌‌رسد که این کشور توانایی‌‌های چین را با بزرگ‌تر و نزدیک‌‌تر نشان دادن نیروهای خود به تایوان از آنچه در واقعیت بود، اغراق می‌‌کند. برنامه‌‌ریزان نظامی چین جنگ سایبری را در هر درگیری مهم می‌‌دانند و کارشناسان می‌‌گویند که در یک درگیری واقعی، چین از حملات سایبری برای از بین بردن ارتباطات تایوان و حتی فلج کردن برخی از تسلیحات آن استفاده می‌‌کند. کتاب درسی اصلی ارتش چین درباره استراتژی، به نقل از آینده‌‌پژوه فقید آمریکایی، آلوین تافلر می‌گوید: «هرکس اطلاعات را کنترل کند و اینترنت را کنترل کند، تمام دنیا را در اختیار خواهد داشت.» در طول سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده به تایوان، این جزیره حملات سایبری پراکنده و نامعلومی را تجربه کرد که منشأ نامشخصی داشتند و بیشتر مزاحمت ایجاد کرد تا اختلال. حداقل چهار وب‌سایت دولتی تایوان حملات سایبری کوتاهی را تحمل کردند. هکرها نمایشگرهای الکترونیکی در چندین فروشگاه «۷» و ایستگاه قطار شین‌‌ژویانگ در کائوسیونگ را برای نمایش پیام‌‌هایی در محکومیت نانسی پلوسی تصرف کردند.برخی از کارشناسان نظامی در این جزیره گفتند، در یک درگیری واقعی، چین همچنین می‌‌تواند کابل‌‌های زیردریایی را که حدود ۹۰درصد از داده‌هایی که تایوان را به جهان متصل می‌‌کند، قطع یا غیرفعال کند. «اوو» محقق تایوانی گفت: «نقطه ضعف اصلی کابل‌‌ها جایی است که از کف دریا بیرون می‌‌آیند.» قطع کابل‌‌های زیردریایی تایوان همچنین باعث ایجاد هرج و مرج در سایر کشورهای مرتبط منطقه مانند ژاپن و کره‌‌جنوبی می‌‌شود.

آنچه چین به‌‌دنبال طبیعی جلوه دادنش است
حتی پس از تکمیل مانورهای بزرگ این ماه، ارتش آزادی‌‌بخش خلق به تشدید حضور خود در تنگه تایوان ادامه داده است. نیروهای نظامی چین پروازهای خود را بر فراز خط به اصطلاح میانی افزایش داده‌‌اند؛ امری که بین دو طرف به‌‌ندرت دیده می‌‌شد و چین کمتر از این خطوط عبور می‌‌کرد. این پروازها نشان‌دهنده عادی بودن فعالیت نظامی چین در نزدیکی تایوان است و موضع پکن مبنی بر عدم پذیرش ادعای این جزیره درباره مرزهای مستقل را نشان می‌‌دهد. تمرینات مکرر و نزدیک به تایوان به‌طور فزاینده نیز خطر حساسیت‌‌زدایی تایوان و گرفتار شدن در حمله غافلگیرانه را افزایش می‌‌دهد. دقایقی طول می‌‌کشد تا جتی که در آن خط زوزه می‌‌کشد، اگر مسیر خود را ادامه دهد، خود را به فراز جزیره برساند. شو هسیائو هوانگ، محقق موسسه تحقیقات دفاع و امنیت ملی تایوان گفت: «شاید در آینده این نوع عمل مانند پختن قورباغه در آب‌‌جوش باشد. این نوع آزار و اذیت ممکن است به یک امر عادی تبدیل شود.» در سه هفته اول این ماه، چین بیش از ۶۰۰ هواپیمای نظامی را برای هجوم به حریم هوایی نزدیک جزیره اعزام کرد که یک جهش بی‌‌سابقه در این پروازها بود. سونگ ژونگ پینگ، مفسر نظامی در پکن که افسر سابق ارتش چین است، گفت: «ازآنجاکه ایالات متحده و نیروهای خارجی، از جمله نیروهای استقلال تایوان، تحریکات مداوم انجام می‌‌دهند، تمرین‌‌ها شدیدتر و مکررتر و از نظر زمانی و دامنه وسیع‌‌تر می‌‌شوند.» چین در سال‌های اخیر پروازهای نظامی بیشتری را به منطقه شناسایی دفاع هوایی تایوان انجام داده است، فضایی بزرگ‌تر از حریم هوایی مستقل جزیره، به‌عنوان روشی کنترل شده برای نشان دادن خشم پکن از تایوان. اکنون، با نفوذ روزانه به این منطقه، نیروهای چین به‌طور بالقوه در تلاش هستند تا هواپیماها و خلبانان نیروی هوایی تایوانی را ساقط کنند. در میان پروازهای ثبت‌‌شده توسط تایوان در این ماه، بسیاری از آنها هواپیماهای جنگنده بوده‌‌اند؛ اما هواپیماهای تجسسی، هلی‌‌کوپتر و سایر هواپیماها نیز شناسایی شده‌‌اند. رهبران چین از مدت‌ها قبل گفته‌‌اند که می‌‌خواهند تایوان را به‌صورت مسالمت‌آمیز به سرزمین اصلی ملحق کنند. با این حال، با افزایش نگرانی پکن درباره تایوان و جلوگیری از حمایت ایالات متحده از این جزیره، نمایش قدرت آن ممکن است تشدید شود. حتی اگر هیچ طرفی خواهان جنگ نباشد، خطر رو به رشد رویارویی ابرقدرت‌ها وجود دارد که در نهایت می‌تواند تایوان را نابود کند. لونی هنلی، افسر سابق اطلاعاتی ایالات متحده متخصص در ارتش چین و استاد در دانشگاه جورج واشنگتن گفت: «چینی‌‌ها یک مشکل سیاسی دارند؛ زیرا هر بار که احساس می‌‌کنند مجبور به بیان یک بیانیه سیاسی واقعا بزرگ مانند این هستند، به‌‌شدت دچار تنش می‌‌شوند.» او افزود: «من نگران هستم که آنها این تهدیدات را مرحله عمل برسانند و درگیری به یک فضای بازتر کشانده شود.»