سرنوشت "اسپایر"؛ دود غلیظ روی قطر
اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
فاطمه ابراهیمی| پیش از این به نظر می‌رسید پروژه اسپایر (رویای فوتبال) برای بازیکنان جوان در کشورهای توسعه یافته است؛ اما حالا همه چیز تغییر کرده است.
به گزارش «روزنامه اعتماد» و به نقل از «نشریه گاردین»، ما اینجاییم، ما رویا‌پردازیم و به آن عمل می‌کنیم، اینها جملات اغوا‌کننده‌ای است که در موزیک‌های رسمی جام جهانی قطر استفاده می‌شود.
«جادوی باور» این جمله‌ای است که روی تی‌شرت‌های مردانی که از صبح جمعه از چادرهای فایبرگلاس استادیوم البیت خارج می‌شدند، می‌توانستید ببینید. قدرت رویاها، قدرت رویاهای فوتبالی، آیا اینها می‌توانند اشتباه باشند؟
در طول این پروژه ۱۲ ساله جملات اغواکننده زیادی ایجاد شد؛ پر از عشق، پر از صبر و تحمل اما جمله «قدرت رویاهای فوتبال بزرگ‌ترین و عجییب‌ترین آنهاست» نامی بود که به پروژه اسپایر تخصیص داده شد تا با این شعار، اسپایر را به جهان بشناسانند.
اما در سال‌های اخیر «رویای فوتبال» کمی از بین رفته و جای خود را به مسائل مهم‌تری داده است. اما اکنون وقت آن است که با حقایقی که مانند نقشه‌های کربنی یک معمار روی یکدیگر قرار گرفته‌اند، موارد را بررسی کنیم. یک مورد سرد؛ هیچ فندکی برای روشن کردن سیگار در قطر وجود ندارد اما یک توده عظیم دود در قطر وجود دارد که چگونگی تشکیل آن مشخص نیست.
با نگاه به گذشته متوجه می‌شویم که قطر با هزینه هنگفت (آیا راه دیگری وجود دارد؟) چندین استعدادیاب را به نقاط دور افتاده در جهان و ۱۵ کشور در حال توسعه فرستاد تا نخبه‌ها را شناسایی کنند و به کمپ اسپایر بیاورند.
بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ قطر بیش از ۳.۵ میلیون پسر ۱۲ و ۱۳ ساله را غربالگری کرد و این در حالی بود که در آن زمان اسپایر بیش از ۲۰ هزار نفر عضو داوطلب داشت. به‌علاوه آن هر سال ۲۰ بورسیه نیز برای پیوستن بازیکنان مستعد به اسپایر وجود داشت که در آن استعداد خود را پرورش بدهند و به یک قهرمان تبدیل شوند.
پیام این فرآیند هرگز شفاف نبوده اما قطر آن را «یک پروژه بشردوستانه» خواند. پله به طور مبهم در حاشیه این پروژه حضور داشت. در پایان کار خیریه‌ای شامل پشه‌بند و ویدیویی بود که لیونل مسی را نشان می‌داد که نگران مالاریا به نظر می‌رسد. برخی نهادهای حقوق بشری پروژه اسپایر را به قاچاق انسان تشبیه کردند. حتی سپ بلاتر قبل از تغییر ناگهانی نظرش آن را «استثمار» نامید.
با نگاهی به گذشته متوجه می‌شویم که پروژه اسپایر موفق نبوده است؛ برگزاری بازی‌های تدارکاتی در کشورهایی نظیر گواتمالا و ویتنام برای کشف استعداد فوتبالی آن کشورها بسیار بعید است. یک آکادمی واقعی باید در این کشورها مستقر باشد و سال‌ها این استعدادها را زیرنظر داشته باشد؛ این را هم باید در نظر داشت که کودکان بسیار حساس هستند و روحیه آسیب‌پذیری دارند که این سبک از استعدادیابی ممکن است به آنها آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد کند.
برنامه dreams وابسته به اسپایر از سال ۲۰۰۷ آغاز شد و در سال ۲۰۱۴ رسما تعطیل شد اما اسپایر همچنان به عنوان سکوی پرتاب ورزش قطر عمل می‌کرد. گنبد اسپایر یک منحنی شیشه‌ای آبی نرم و زیبا است که مانند ایگلو خدایان از حومه شرقی دوحه بیرون آمده است. بلندگوها صدای آواز پرندگان را در پهنای وسیع‌تر اسپایر که دارای یک زمین فوتبال بزرگ، محل اقامت، یک مدرسه، یک استخر در مقیاس المپیک و مراکز علمی ورزشی است، پخش می‌کنند.
با تعقیب آن با پای پیاده از کنار استادیوم عظیم خلیفه، به دنبال خط مرکز خرید ایتالیایی با دریاچه گوندولا سرپوشیده، احساس آشنای تعقیب بی‌نتیجه و نرسیدن وجود دارد. شیشه‌های آبی از میان شکاف‌های ساختمان‌ها مانند دریا در بالای تپه‌ها بیرون می‌آید و هرگز به آن نزدیک‌تر نمی‌شوید. در سایه مشعل دوحه، سرانجام گنبد بزرگ خودش را نشان می‌دهد؛ نمادی که جام جهانی از آن بیرون آمده است. اینجا هیچ هیجانی وجود ندارد و صبح پس از پایان کار قطر در جام جهانی ۲۰۲۲ در مقابل هلند، اسپایر زون بسته شد. در حال حاضر هر نشانه قابل مشاهده‌ای از رویاهای قطر در حالت تعلیق است.
باید گفت که اسپایر در ابتدای راه یک پروژه موفقیت‌آمیز بود، تیم ملی قطر در ابتدای راه توسط شیخ بن‌حمد آل‌ثانی شروع شد. کسی که همان طور که جان مک مانوس در کتاب شگفت‌انگیز خود در قطر نوشته بود، از تماشای این همه فوتبال از بی‌خوابی رنج می‌برد.
قطر ریشه ورزشی خوبی در فضای باز ندارد و حتی در زمستان هم احساس می‌کنید که گرما از زیر پوست شما مانند یک ویروس نفوذ می‌کند. بنابراین قطر یک آسمان آبی مهربان با نام اسپایر برای کودکان ساخت تا با تاکید بر کشف استعداد نخبگان، کودکان را در آن رتبه‌بندی کنند که این پروژه در کشور قطر با موفقیت همراه شد و حتی آنها در سال ۲۰۱۹ در مسابقات فرامرزی مانند جام ملت‌های آسیا جوایزی کسب کردند.
این مسابقات در دو هفته اخیر به اولین تجربه بزرگ فرامرزی رسید اما قطر ضعیف‌ترین تیم میزبان تاریخ در جام جهانی بود و به نظر می‌رسد که حریفان آنها را دست کم می‌گرفتند. بازیکنان تیم ملی قطر مجموعا شش شوت درون چارچوب در طول جام جهانی داشتند و برای رسیدن به این مرحله در طی این سال‌ها بیش از صدها میلیون پوند هزینه کردند و در نهایت این یک سوال را برای عموم مطرح شد که آیا واقعا قطر خواهان میزبانی از جام جهانی بوده یا قصد داشته با این کار خود را به یک نمایشگاه فرهنگی تبدیل کند و مورد توجه عموم قرار بگیرد؟
اما این بار اجازه بدهید تا ما نقاطی از برنامه قطر برای دریافت میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ را به هم متصل کنیم. از ۱۵ کشوری که اسپایر در آنها کمپ داشت و مشغول به استعدادیابی بوده است، ۵ کشور محل سکونت اعضای اجرایی فیفا هستند که در خصوص اعطای میزبانی جام جهانی تصمیم‌گیرنده بودند. این پرونده‌ای بود که پیش از این «گارسیا» به آن ورود کرده بود اما خیلی زود این پرونده بسته شد. چیزی که گارسیا نمی‌دانست این بود که هر 5 نفر از اعضای ارشد فیفا، به وضوح آلوده به فساد شده‌اند. این واقعیت هرگز به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفت اما اکنون که شواهد را بررسی می‌کنیم این یک واقعیت است.
وراوی مکودی، یکی از اعضای هیات‌مدیره فیفا بود که برنامه رویاهای فوتبال قطر به کشور او یعنی تایلند آمد. او برای رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ به میزبانی قطر رای داد و در سال ۲۰۱۶ به دلیل جعل، ممنوع‌الکار و جریمه شد. اما پس از لغو محکومیت این مدیر تایلندی، دادگاه «کس» این ممنوعیت را لغو کرد.
رافائل سالگوئرو، یکی دیگر از اعضای هیات‌مدیره فیفا بود. برنامه اسپایر فوتبال قطر به کشور زادگاه او یعنی گواتمالا آمد. او نیز به قطر رای داد و در اکتبر 2016 به توطئه جنایی برای ارتکاب کلاهبرداری بانکی و پولشویی اعتراف کرد.
آموس آدامو، دیگر عضو هیات‌مدیره فیفا بود. پروژه اسپایر فوتبال قطر به کشور زادگاه او نیز یعنی نیجریه آمد. آدامو حتی به خط شروع در زوریخ هم نرسید. وی پس از اینکه ظاهرا در یک روزنامه با دریافت رشوه موافقت کرده بود، از رای‌گیری محروم شد.
ساحیاتو، یکی دیگر از اعضای هیات‌مدیره فیفا بود. پروژه رویاهای فوتبال قطر به کشور او کامرون آمد. ساحیاتو به برگزاری جام جهانی در قطر رای داد. حیاتو به اتهامات فساد مرتبط با فعالیت‌های محمد بن‌همام در فیفا متهم شده و قاطعانه آن را رد کرده است.
از همه شگفت‌انگیزتر نیکلاس لئوز، عضو ارشد فیفا از پاراگوئه - که نقش مهمی در حمایت از بلوک امریکای جنوبی برای رای دادن به قطر داشت - از آن زمان به دریافت رشوه و سایر اقدامات شرورانه متهم شده است که توسط همکاران سابقش بر آن سرپوش گذاشته شده است. پروژه اسپایر قطر در کشور لئوز کمی قبل از رای‌گیری افتتاح شد.
در پایان، ما یک پروژه ۱۰۰ میلیون پوندی داریم که عملا چندان منطقی به نظر نمی‌رسد که در کشورهایی که محل زندگی مدیران آلوده به فساد فیفا است، مستقر باشد و اداره شود که البته تمام آنها به میزبانی قطر در جام‌جهانی ۲۰۲۲ نیز رای مثبت داده‌اند.
هیچ مدرکی مبنی بر مرتبط بودن هر یک از اینها وجود ندارد یا هیچ مدرک غیرقابل انکاری مبنی بر تاثیر نامطلوب در مورد آرای ارایه شده به پیشنهاد قطر وجود ندارد. اما «گارسیا» از قبل نگران اسپایر بود. در این گزارش آمده است: شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد قطر نهادی را به کار گرفته بوده که حداقل در نظر داشته منابع اسپایر را به کشورهای مرتبط با اعضای کمیته اجرایی هدایت کند یا از منابع اسپایر برای تاثیرگذاری بر آن اعضا استفاده کند.
گارسیا خاطرنشان می‌کند، پروژه اسپایر در مراحل اولیه‌اش توسط ساندرو روسل اداره می‌شد که بعدا ۲ میلیون پوند به حساب بانکی دختر ۱۰ ساله ریکاردو تکسیرا - یکی از اعضای هیات‌مدیره بی‌اعتبار فیفا - واریز کرد. پرداختی که طرف‌های ذی‌ربط تاکید کرده‌اند «بی‌ارتباط با پیشنهاد قطر برای جام جهانی» بوده است.
گاردین تلاش کرده است که در همین خصوص با مسوولان قطری صحبت کند اما آنها نتوانستند پاسخ‌های لازم را در این خصوص ارایه بدهند، اما پیش از این گمانه‌زنی‌ها در خصوص تاثیر مستقیم اسپایر برای اعطای میزبانی جام جهانی به قطر وجود داشته است.
قطر نشان داد برای داشتن میزبانی جام جهانی قطر انسان‌ها را تبدیل به کالا می‌کند و لبه تیز نظام سرمایه‌داری را به جهان نشان داد. آنها ثابت کردند برای میزبانی از جام جهانی به یک بیابان نیاز داری که چیزی شبیه به اسپایر بسازی و این برای میزبان جام جهانی بودن کافی است.
خبرهای بیشتر درباره ی
۸ نفر در مورد این مطلب نظر داده اند
برای ارسال نظر لطفا از طریق اپلیکیشن آخرین خبر اقدام فرمایید
