اکونومیست: نتانیاهو اسراییل را به ورطه فروپاشی میکشاند؟
فردای اقتصاد/متن پیش رو در فردای اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
نشریه اکونومیست سرمقاله این هفته خود را به بحران داخلی اسراییل اختصاص دادهاست.
در بخشی از این سرمقاله با اشاره به تغییرات قضایی پیشنهاد شده توسط دولت ائتلافی راستگرای نتانیاهو آمدهاست که این اصلاحات حاکمیت قانون را تضعیف کرده و دموکراسی اسرائیل را تضعیف خواهد کرد. اکونومیست میافزاید که نتانیاهو که طی ۲۷ سال اخیر ۱۵ سال را در قدرت بودهاست اکنون و با این اقدامات با بحران اعتبار سیاسی بیسابقهای مواجه شده است.
اکونومیست در بخش دیگری از این یادداشت آوردهاست که «اسراییل در آشوب است. یازدهم مارس، صدها هزار نفر در اعتراضاتی که احتمالا بزرگترین تظاهرات تاریخ اسرائیل است، به خیابانها آمدند. ژنرالها، کارآفرینان و دانشمندان هشدار میدهند که دموکراسی در معرض تهدید است. حدود ۶۰ درصد از اسرائیلی ها مخالف اصلاحات قانونی هستند. لفاظیهای آتشین راستگرایان، از جمله کابینه، به تشدید خشونت در کرانه باختری کمک میکند: در سال جاری تاکنون ۸۰ فلسطینی کشته شدهاند که بالاترین میزان در دو دهه اخیر است.»
این محله بریتانیایی در ادامه آوردهاست: « کشمکشها ممکن است بیشتر شود. کنست یا پارلمان ممکن است طی چند هفته آینده این اصلاحات پیشنهادی را تصویب کند. رقابت دردناکی بین دادگاهعالی، شهروندان مهاجر و نیروهای نظامی در پیش است و ممکن است آن درگیریهایی بین پایگاه اجتماعی آنان مواجهاست. ایهود باراک، نخست وزیر سابق و فرمانده ارتش، خواستار نافرمانی مدنی جمعی شدهاست.»
اکونومیست در ادامه آوردهاست: «نتانیاهو، که با اتهامات فساد مواجهاست و از نخبگان قانونی متنفر است، در حال تحمیل یک راه حل رقتانگیز است. اصلاحات او به کنست ،پارلمان اسراییل، این امکان را می دهد که قضات را منصوب کند و عملا دیوان عالی را که در کنترل چپگراهاست به حاشیه براند و به این ترتیب قدرت نامحدودی را در اختیار تنها مجلس اسراییل قرار میدهد که ائتلاف نتانیاهو در آن اکثریتی بسیار کوچک دارند.»
در ادامه سرمقاله اکونومیست آمدهاست: « این مبارزه بخشی از مبارزه بر سر هویت اسرائیل است که دو قطبی شده است. یک جناح راست افراطی رشد کرده که توسط سیاست عوامفریبانه و ضد نخبگانی نتانیاهو، نابرابری و رشد شهرک نشینان یهودی در کرانه باختری تقویت شده است. تعداد یهودیان افراطی ارتدوکس در اسرائیل به سرعت افزایش یافته است: آنها ۱۳ درصد از جمعیت را تشکیل میدهند و بسیاری به جای کار یا خدمت در ارتش، تورات میخوانند. احزاب راست افراطی و ارتدوکس با هم در انتخابات سال گذشته، یک چهارم کرسیهای کنست را به دست آوردند. با توجه به اینکه احزاب چپ میانه و لیکود جناح راست نتانیاهو تمایلی به حکومت مشترک ندارند، او با آنها تشکیل ائتلاف دادند. اسرائیلیهای میانهرو از این که به ریشههای لیبرال خود خیانت میکند، ثروت می آفرینند، مالیات میپردازند و جنگ میکنند، خشمگین هستند.»
در ادامه مطلب اکونومیست آمدهاست: « اکنون اسرائیل به طور غیرعادی آسیب پذیر است. یکی از دلایل آن فاکتور «اقتصاد» است. اسرائیل با ۱۹۶ میلیارد دلار ذخایر خارجی، با فروپاشی مالی روبرو نیست. اما هسته اصلی اقتصاد آن فناوری است که بیش از نیمی از صادرات آن را تشکیل میدهد. این امر با هزینههای تحقیق و توسعه تامین میشود که با ۵% تولید ناخالص داخلی سالانه، بالاتر از هر کشور ثروتمند دیگری است. کارشناسان و کارآفرینانی که این امکان را فراهم میکنند، از اینکه کشورشان در دام متعصبان مذهبی باشد، لذت نمیبرند و میتوانند مهاجرت کنند.»
اکونومیست میافزاید: «اسرائیل از زاویهای دیگر نیز آسیبپذیر است زیرا نمیتواند آمریکا که امنیت آن را تضمین میکند و ۸۰ درصد تسلیحات وارداتیاش را تامین میکند، با خود بیگانه کند. حمایت دو حزبی از اسرائیل در میان آمریکاییها در حال کاهش است: اکثریت دموکراتها و افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله به اسراییلی نگاهی منفی دارند. بیش از ۹۰ عضو کنگره به جو بایدن، رییسجمهور آمریکا نامه نوشتند و به اصلاحات قانونی اعتراض کردند. در همین حال، ایران غلظت اورانیوم غنیسازی خود را افزایش دادهاست و بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره «تشدید بحران هستهای» هشدار میدهند. نتانیاهو به منظور تشکیل ائتلافی ضدایرانی، با کشورهای عربی سنی از جمله از طریق توافقنامه ابراهیم ارتباط برقرار کرده است. اما هفته گذشته عربستان سعودی با میانجیگری چین به توافق کاهش تنش با ایران دست یافت. در یک منطقه خطرناک و بی ثبات، آمریکا متحد ضروری اسرائیل باقی ماندهاست.»
این هفتهنامه مشهور بریتانیایی در ادامه سرمقاله خود آوردهاست: «آسیبپذیری دیگر متوجه شهروندان عرب اسرائیل و فلسطینیان در کرانه باختری است. اگر حقوق اقلیتها در اسرائیل تضعیف شود، اعراب اسرائیلی که با تبعیض روبرو هستند، ناامیدتر خواهند شد. در کرانه باختری، دیوان عالی تا حدودی شهرکسازیها را محدود کردهاست. تضعیف دادگاه، حتی در شرایطی که وزرای اسرائیلی آشکارا از نژادپرستی ضد عرب حمایت می کنند، تنشآفرین است. نتانیاهو امیدوار است که مسئله فلسطین به آینده موکول شود. اما رئیس ۸۷ ساله تشکیلات خودگردان فلسطینی ممکن است زیاد دوام عمر نکند و گروههای مبارز جدیدی در حال شکلگیری هستند.»
اکونومیست در ادامه توقف اصلاحات قانونی پیشنهادی را برای عبور از این بحران پیشنهاد و اضافه میکند: « دولتهای دوپاره به نهادها و پادمانهای قویتر نیاز دارند، نه نهادهای ضعیفتر. اسراییل همچنین به اصلاحات سیاسی نیاز دارد تا احزاب آن تغییرات اجتماعی را منعکس کنند. حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد رای دهندگان اسرائیلی میانهرو هستند و با هم میتوانند اکثریت را در کنست به دست آورند.»
به نوشته اکونومیست: «نتانیاهو، یک عملگرای سکولار و تحصیلکرده، مهمترین سیاستمدار اسرائیل در ۲۵ سال گذشته است که نقش بزرگی در احیای اقتصادی و نزدیکشدن آن با برخی کشورهای عربی دارد. او مطمئناً می داند که یک دولت محدودتر می تواند اسرائیل را بهتر از این دولت که به افراط گرایان متکی است اداره کند. اگر او می توانست یک ایجاد ساختار میانهرو جدید را در سیاست اسرائیل تسریع بخشد، میراث خود را تضمین میکرد. اما «برند» او بسیار سمیاست. او بیش از حد به فکر شخص خود است. دوران نتانیاهو گذشتهاست. برای ممانعت از آنکه بی.بی اسراییل را در هم بشکند، میانهروها باید در برابر قدرتگرفتن او مقاومت کنند و اسراییل را در مسیری کم خطرتر قرار دهند.