برگزیده

نامه هایی از واشنگتن؛ پاسخ هایی از تهران

آرمان امروز

بروزرسانی 1402/03/06 - 14:35

نامه هایی از واشنگتن؛ پاسخ هایی از تهران

آرمان امروز/متن پیش رو در آرمان امروز منتشر شده و انتشارش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست

مقام ارشد وزارت خارجه دولت بایدن در اظهاراتی عنوان کرد که همیشه اعلام کرده ایم توانایی ارتباط با ایران و انتقال و ارسال پیام‌های خود به ایران را در هر زمانی که به نفع ایالات متحده باشد، حفظ می‌کنیم.

متیو میلر سخنگوی جدید وزارت خارجه آمریکا در واکنش به اظهارات «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه ایران در آستانه سفر سلطان عمان به تهران گفت: توانایی ارتباط و ارسال پیام به ایران را حفظ کرده‌ ایم اما محتوای این پیام‌ها یا چگونگی ارسال آن‌ ها را تشریح نمی ‌کنیم.

سخنگوی جدید وزارت خارجه آمریکا به نظر می ‌رسد لحنش در مقایسه با سلفش در نشست ‌های خبری ‌ای که تاکنون داشته، در خصوص مسایل سیاست خارجی و برنامه هسته ‌ای جمهوری اسلامی، با ملاحظاتی همراه است، در پاسخ به سوال یک خبرنگار گفت: ما در خصوص ادعای گفت و گو‌های دیپلماتیک یا شایعات در خصوص مکالمات دیپلماتیک که بسیاری از آن ‌ها در گذشته اشتباه بودند و همچنان نادرست هستند، پاسخ نمی ‌دهیم.

این مقام ارشد وزارت خارجه دولت بایدن در عین حال تصریح کرد، همیشه اعلام کرده ایم توانایی ارتباط با ایران و انتقال و ارسال پیام‌ های خود به ایران را در هر زمانی که به نفع ایالات متحده باشد، حفظ می‌ کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در عین حال تاکید کرد: ما هرگز محتوای پیام‌ ها یا وسیله ارسال آن ‌ها را تشریح نمی ‌کنیم اما همچنان معتقدیم دیپلماسی بهترین راه قابل راستی آزمایی و پایدار برای حصول اطمینان از جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ ای است.

سخنگوی جدید وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری که از او پرسید: پیش از این می‌ گفتید که به دلیل اعتراضات و نقض حقوق بشر در ایران، بر برجام متمرکز نیستید.

آیا آن دوره گذشته است؟ تاکید کرد: ما مصمم به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هستیم و معتقدیم دیپلماسی بهترین راه برای دستیابی به این هدف است.

در همین رابطه، مدیرکل پیشین وزارت امور خارجه و کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه بیانیه گروه هفت که چندی پیش منتشر شده بود، بیانیه تند و مفصلی است که درباره همه مسائل روز اظهارنظر کرده، گفت: «در این بیانیه صراحتا اعلام شده است که ایران اجازه ندارد به برنامه هسته‌ ای دست پیدا کند و بهترین راهکار برای برنامه هسته‌ای ایران، دیپلماسی عنوان شده که برجام یک نمونه مثبت یاد شده است.

یعنی در این بیانیه اعلام نشده که کشور‌ها به برجام بازگردند. حتی به دو قطعنامه اشاره شده است که یکی از آن‌ ها قطعنامه ۲۲۳۱ که مربوط به تحریم ‌ها است و نقض تحریم‌ های تسلیحاتی و به همکاری تسلیحاتی ایران و روسیه اشاره دارد.»

او ادامه داد: «برنامه هسته‌ ای سه سطح دارد، نخست سطح علمی است که بیش از ۱۰۰ کشور در دنیا آن را دارند. دوم برنامه انرژی هسته ‌ای است که از زمان تشکیل سازمان انرژی هسته‌ای در سال ۱۳۴۳ در گزارش تهیه‌ شده به شاه ایران اعلام شد که این برنامه توجیه اقتصادی ندارد و بعد‌ها نیز کارشناسان بر این موضع تاکید کردند که فاقد توجیه اقتصادی است و به دلیل هزینه ‌بر بودن مانع توسعه اقتصادی کشور می ‌شود.

همچنین ایران عضو NPT است و تعهد داده است که از این انرژی استفاده صلح ‌آمیز داشته باشد و تاکنون نیز آژانس بین‌المللی هسته‌ای اعلام نکرده است که ایران آن را نقض کرده و فقط احتمال داده است.

در حال حاضر بیش از ۳۰ کشور در دنیا دارای انرژی هسته ‌ای هستند و تنها ایران و کره‌ شمالی برای داشتن آن تحریم شده‌ اند.

نکته مهم دیگر اینکه در مقدمه برجام ۲۰۱۵ ایران اعلام کرده است که تحت هیچ شرایطی به سمت تولید سلاح هسته ‌ای نخواهد رفت. سطح سوم نیز بحث نظامی است.

این کارشناس درباره میانجی‌گری عمان و احتمال توافق برجام دوم تاکید کرد: «برجام برنامه هشت‌ ساله است و امسال تمام می‌شود و اگر خواسته شود یک توافق هسته ‌ای جدید صورت گیرد می ‌تواند پایه آن برجام باشد اما زمانبندی و تعهدات آن تغییر خواهد کرد.

امکان توافق هسته‌ای جدید وجود دارد و کم‌هزینه‌ترین است. اگر توافق صورت نگیرد، تحریم‌ها گسترش می‌یابد و این احتمال وجود دارد که با توجه به بند ۴۲ امکان اقدامات نظامی به کشور‌های غربی علیه ایران صادر شود.»

کشور عمان حامل پیام‌هایی از سوی غرب و آمریکا است که نشان ‌دهنده توافق جدید است اما سوال این است که توافق چگونه خواهد بود و آیا موارد اختلافی میان طرفین حل خواهد شد؟ و آیا نظارت‌ های پادمانی و فراپادمانی مختومه خواهد شد؟ پاسخ به این پرسش ‌ها می‌تواند آینده برجام جدید را برای ایران رقم بزند.

باید توجه داشت که متنی که سال گذشته توسط جوزف بورل تهیه شده بود، دیگر مورد تایید طرفین نخواهد بود، از این رو متن سومی باید در حال تهیه باشد که ایران و غرب و آمریکا رضایت‌شان را نسبت به آن اعلام کنند.

نکته مهم توسعه روابط بین‌المللی ایران با عربستان و مصر و سایر کشور‌های عربی است که نشان‌ دهنده این است که ایران به سمت امنیت منطقه‌ای در حال حرکت است که آمریکا با این امنیت منطقه‌ای همراه است.

همه چیز در این مرحله در حال گمانه ‌زنی است و نمی ‌توان به راحتی درباره این موضوع نظر دقیق داد.

از سوی دیگر نخست وزیر بلژیک، آزادی یک تبعه این کشور را که در ایران زندانی بود، تایید کرد.

«آلکساندر دی کرو» روز جمعه اعلام کرد: «الیویر وند کاستیل» که به مدت ۴۵۵ روز در تهران بازداشت بود، آزاد شد.

شبکه تلویزیونی الجزیره پیش از این به نقل از وزارت خارجه عمان از موفقیت مسقط در میانجیگری بین ایران و بلژیک درباره پرونده اتباع بازداشتی در دو کشور خبر داد. شبکه تلویزیونی الجزیره قطر به نقل از وزارت خارجه عمان گفت: عمان در میانجیگری و وساطت بین بلژیک و ایران برای حل مسئله شهروندان بازداشتی در دو کشور موفق شده است.

این شبکه به نقل از وزارت خارجه عمان افزود: افراد آزاد شده توسط تهران و بروکسل به مسقط منتقل شده اند.

بسیاری بر این باور هستند که این اتفاق کاملا مرتبط با تحرکات برای توافق با تهران است و دو سه مقدمه چینی دیگر سبب خواهد شد تا طرفین در یک قدمی توافق نهایی روی تمامی موضوعات قرار گیرند.