دیپلمات پیشین: برجام موقتی قابل دفاع نیست

فرارو/متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشارش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست

سید جلال ساداتیان، در خصوص چگونگی شکل گیری تحولات اخیر درسیاست خارجی ایران گفت: «نقطه عطف این تحولات به مسئله رابطه ایران با عربستان بر می‌گردد که با میانجیگری چین رخ داد. تا قبل از آن رابطه، حرکت به خصوصی را شاهد نبودیم، برجام ۲۰۱۵ عملا منتفی شده بود و درست است که دولت سیزدهم تلاشی را آغاز کرده بود تا مشکلات را حل کند، اما شرایطی که گذاشته شده بود بسیار دشوار بود. از یک سو مسئله خروج سپاه از فهرست تروریسم و از سوی دیگر حل مسائل پادمانی بسیار سخت به نظر می‌رسید. به همین دلایل نیز اغلب اظهاراتی که مطرح می‌شد، با ناامیدی همراه بود.»

وی افزود: «سال گذشته و پس از ملاقات سید ابراهیم رئیسی با شی جین پینگ درحاشیه اجلاس سران شانگهای، رئیس جمهور ایران به چین سفر کرد. در جریان این سفر، چین، پیامی مشخص به ایران داد که باید راهی برای حل مشکلات ایران پیدا شود. ظاهرا چین در راستای تمایل به همکاری با کشور‌های عرب منطقه به دنبال تنش زدایی منظقه‌ای بین ایران و کشور‌های عرب بود. نتیجه این موارد منتهی یه این شد که آقای شمخانی پیگیر این ماجرا باشد و نتایج مذاکرات عراق با جدیت بیشتری دنبال شده و به بازدهی برسد. سفارتخانه‌های ایران و عربستان نیز مجددا راه اندازی شد و توافقاتی نیز در بخش حج شکل گرفت.»

این تحلیلگر سیاسی در خضوص سفر پادشاه عمان به ایران و زوایای مهم این سفر گفت: «این تحولات باعث شد، امید در سایر زمینه‌ها نیز ایجاد شود. عمان که همیشه به عنوان میانجی بین ایران و غرب شناخته می‌شد، وارد عمل شد و تلاش‌های پیشین در جهت تبادل زندانیان با جدیت بیشتری دنبال شد. همچنین پس از سفر سلطان عمان به ایران، گمانه زنی‌هایی مطرح شد. از جمله این گمانی زنی‌ها مسئله روابط ایران و مصر بود. مجموعه این تحولات، امیدی را ایجاد کرده است که توافقات جدیدی اتفاق خواهد افتاد. به همین دلیل هم سخنان اخیر رابرت مالی، نماینده ایالات متحده در امور ایران، مورد توجه است که اشاره کرده ترجیح ایالات متحده گزینه دیپلماتیک است.»

وی افزود: «به نظر می‌رسد روزنه‌های امید در حال باز شدن هستند، البته به شرط این که روزنه‌های امید تخریب نشوند. این تخریب معمولا از سوی اسرائیل انجام می‌شود، البته دولت فعلی ایالات متحده چندان همراهی با مواضع اسرائیل نشان نمی‌دهد. بخشی از تخریب‌ها نیز داخلی و از سوی تندرو‌هایی است که چندان اعتقادی به توافق ندارند و متصورند این توافق نباید صورت بگیرد. فراموش نکنیم که این تخریب‌ها در راه است و دولت باید مراقب باشد در قالب دلسوزی برای مردم، مدافع تخریبگران نشود.»

ساداتیان در خصوص برجام موقت و تاثیرگذاری آن بر شرایط فعلی کشور گفت: «برجام موقتی نمی‌تواند چندان قابل دفاع باشد. به نظر می‌رسد سفر پادشاه عمان به تهران در راستای توافقی است که آمریکا و اروپا روی آن اتفاق نظر دارند و پیشنهاداتی را نیز شامل می‌شود که هنوز رسانه‌ای نشده و مبهم است. اما اگر روند موجود را ارزیابی کنیم متوجه می‌شویم که ایران در مسیر مثبت قرار گرفته است. ایران در بحث غنی سازی اورانیوم و سایت آباده با آژانس سازش کرده است. توافق با عربستان و حل و فصل مشکلات با مصر می‌تواند ایران را به سمت توافقات امنیتی ببرد. در نتیجه اگرچه وزیر امور خارجه ایران چند بار اعلام کرده است که به کمتر از توافق ۲۰۱۵ رضایت نمی‌دهیم، اما باید به فکر یک جایگزین جدید در همان حد و اندازه برای برجام پیشین باشیم.»

وی درباره آینده برجام و شرایط پسابرجامی گفت: «برای پیش بینی این که چه اتفاقی خواهد افتاد باید به این موضوع توجه کنیم که پیشنهاداتی که به ایران داده می‌شود تا چه حد قابل پذیرش است و آیا دو طرف به یک توافق همه جانبه می‌رسند یا خیر. هر چند روند فعلی، آینده امیدوار کننده‌ای را نشان می‌دهد. اگر برجام احیا شود شاهد تعاملات با کشور‌های مختلف و افزایش درامدزایی در سایه رفع تحریم‌های هسته‌ای خواهیم بود. همه این موارد منتهی به بهبود شرایط اقتصادی می‌شود، ولی اگر به سمت برجام موقت برویم شاهد تاثیر چندانی نخواهیم بود.»

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar