برگزیده

خاورمیانه در آستانه جنگ ستارگان؟

اقتصاد نيوز

بروزرسانی 1402/07/01 - 23:20

اقتصاد نیوز/متن پیش رو در اقتصاد نیوز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

چین با هدف اجرایی کردن طرح کمربندو جاده، با گروهی از بازیگران از جمله مصر در حوزه فضا پروژه هایی را کلید زده و بدین طریق نوعی رقابت ماهواره ای را در خاورمیانه و شمال آفریقا رقم زده است.

پس از تحویل دو نمونه ماهواره پروژه ماهوار MisrSat II با بودجه چین، مصر به اولین کشور آفریقایی با قابلیت مونتاژ، ادغام و آزمایش ماهواره ها (AIT) تبدیل شد. شریف صدکی،مدیر اجرایی آژانس فضایی مصردر این باره گفت که آزمایش های انجام شده بر روی مدل های ماهواره ای، بزرگترین مرکز مونتاژ، ادغام و آزمایش ماهواره در آفریقا و غرب آسیا را که از طریق کمک مالی پکن ساخته شده را افتتاح کرد. این مرکز نه تنها صنعت ماهواره در مصررا بومی می کند، بلکه این کشور را به عنوان بازیگری پیشرو در انتقال فن آوری به آفریقا نشان می دهد.

هم آغوشی ماهواره ای پکن و قاهره
ژانویه 2019، پکن و قاهره توافق مالی 72 میلیون دلاری برای برنامه فضایی مصر امضا کردند؛ این سومین کمک مالی چین برای پروژه ماهواره ای است. مصر اعلام کرده که ماهواره MisrSat II قرار است ماه اکتبر از چین پرتاب شود. انتظار می رود این ماهواره در 28 ژوئن قاهره را ترک و قبل از پرتاب در چین مورد آزمایش نهایی قرار گیرد. در این میان چند نکته قابل تامل است:اول، مصر کشوری پیشگام برای مشارکت در همکاری ماهواره ای با چین در چارچوب طرح کمربند و جاده قلمداد می شود. دوم، چین به مصر در ایجاد مونتاژ، ادغام و مرکز آزمایشی ماهواره ای جامع کمک خواهد کرد، در نهایت، پس از تکمیل پروژه، مصر به اولین کشور آفریقایی با مونتاژ کامل ماهواره و قابلیت آزمایش یکپارچه تبدیل خواهد شد.

به نوشته ژئوپلتیکال مانیتور، ماهواره MisrSat II قرار است نقش مهمی در حمایت از چشم انداز 2030 مصر برای توسعه پایدار ایفا کند. مقامات مصری اعلام کرده اند که این ماهواره با شناسایی دقیق انواع محصولات و توزیع آنها بر اساس شرایط جوی و خاک، اکتشاف منابع معدنی، تسهیل برنامه ریزی شهری و نظارت بر دگرگونی های ساحلی، منابع ملی را به طور موثر به کار خواهد گرفت. این انتقال ماهواره ای دستاورد قابل توجه برای چین است زیرا این اولین باری است که آزمایش جامع را روی یک ماهواره کامل در خارج از کشور در مقیاس بزرگ انجام می دهد و برای اولین بار پروژه همکاری ماهواره ای را در کشور خارجی با موفقیت اجرایی می کند.

رقابت فضایی در خاورمیانه
چین در ساخت سایت های پرتاب جدید سرمایه گذاری کرده و شاهد ورود شرکت های دولتی و خصوصی به صنعت ماهواره بوده است. پکن در حال حاضر بیش از 700 ماهواره فعال در مدار دارد که تقریبا نیمی از آنها توسط ارتش برای نظارت بر نیروهای آمریکایی در سطح جهان استفاده می شود. علاوه بر این، سیستم بیدو چین، جایگزینی برای سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) که توسط ایالات متحده اداره می شود، از بیش از 30 ماهواره تشکیل شده است. قابل توجه است که بازیگران دولتی و تجاری چین در بخش فضایی برنامه‌هایی را برای بیش از ۷۰ پرتاب در سال ۲۰۲۳ ترسیم کرده‌اند که نشان‌دهنده گسترش فعالیت‌های فضایی این کشور است.

مصر سومین دریافت کننده بزرگ کمک های نظامی آمریکاپس از اوکراین و اسرائیل در سطح جهان است. با این حال این کشور به طور همزمان، مصر به عنوان یکی از بازیگران خاورمیانه در ابتکار کمربند و جاده چین (BRI) ظاهر شده و در سال های اخیر سرمایه قابل توجهی از چین را جذب کرده است. بیش از 1500 شرکت چینی در مصر فعالیت می کنند که بر بخش های مختلفی مانند فن آوری اطلاعات، تامین برق، مخابرات و حمل و نقل تمرکز دارند. شواهد نشان می دهد، بازیگرانی چون پاکستان و مصر برای گسترش زیرساخت های دیجیتالی شان تمایل زیادی جهت نزدیکی به چین دارند و ممکن است مستعد استفاده از اینترنت ماهواره ای چینی در شبکه های خود باشند. علاوه بر این، نفوذ اقتصادی چین در اقتصادهای مختلف به پکن این قدرت را می دهد که از پذیرش خدمات ایالات متحده منصرف شود.

باج پکن برای مشارکت جهان جنوب در پروژه کمربند
ناظران براین باورند که استراتژی چین تمرکز بر کشورهای نوظهور است که با محدودیت های مالی مواجه هستند و کشورهایی را که هیچ ماهواره ای در مدار ندارند هدف قرار می دهدماهواره های چینی به دلیل مقرون به صرفه بودن برای کشورهای در حال توسعه جذاب هستند، در حالی که چین برای معاملات ماهواره ای کمک مالی به همراه مزایای اضافی مانند انتقال فن آوری و آموزش ارائه می دهد. پکن همچنین بر کریدور اطلاعات فضایی کمربند و جاده تمرکز کرده که به کشورهای شرکت کننده امکان دسترسی به ماهواره و قابلیت های پرتاب فضایی، بهبود مدیریت منابع، پیش بینی آب و هوا، پاسخ به بلایا، اتصال به اینترنت و کاهش اتکا به ماهواره های ایالات متحده را می دهد.

در حال حاضر، پکن علاقه مند به ساخت شبکه های ماهواره سنجش از دور در آفریقا است؛ گزاره ای که به چین فرصت می دهد از ادغام لجستیکی کشورهای شریک کمربند و جاده (BRI) حمایت کند. چین با همکاری ها و مشارکت های مداوم به گسترش نفوذش در زمینه اکتشاف فضا و فن آوری ماهواره ای در سراسر جهان ادامه می دهد. کمک‌های ماهواره‌ای مصری همسو با جاه‌طلبی گسترده‌تر چین برای گسترش حضورش در فضا و خدمات ماهواره‌ای است، در حالی که از طرح کمربند و جاده حمایت و منافع استراتژیکش در آفریقا را تقویت می‌کند؛ در نتیجه پکن برای شکل دادن به چشم‌انداز جهانی ارتباطات و اتصال ماهواره‌ای نقش برجسته ای ایفا می کند. حضور رو به گسترش پکن در صنعت ماهواره همچنین نشان دهنده تمرکز استراتژیک چین بر کشورهای نوظهور است که اهرم های محدودی برای مذاکره یا کنترل مسیر پروژه ها دارند.