دوباره سلام خانم ابتکار!

وطن امروز/متن پیش رو در وطن امروز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
سیدپیمان پشمچیزاده| یکی از شیوههای معلمها در سالهای دور برای تنبیه دانشآموزان ضعیف و اصطلاحا تنبل، این بود که آنها را موظف میکردند یک متن را چند بار بخوانند یا از روی آن چند بار بنویسند.
به نظر میرسد این شیوه تنبیهی اکنون برای یک لشکر سیاسی هتاک باید تجویز شود. طی روزهای اخیر حجم زیادی از مطالب توهینآمیز از سوی مدعیان طرفداری از خانم ابتکار علیه روزنامه «وطن امروز» در فضای مجازی منتشر شد. بهانه این حمله و حجم زیاد توهین و ناسزا، جلد مربوط به یکشنبه 25 آبان 1393 «وطن امروز» بود (با تیتر: سلام خانم ابتکار) که در آن با اشاره به آلودگی هوا، انتقادی را از خانم ابتکار که در آن زمان معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان محیط زیست بود، مطرح شده بود. مدعیان طرفداری خانم ابتکار در روزهای اخیر که آلودگی در تهران به مرحله بسیار خطرناک رسیده، آن جلد «وطن امروز» را از بایگانی خارج کرده و با توهین و ناسزا، مدعی شدند «وطن امروز» در دوره روحانی درباره آلودگی هوای تهران مطالبی را منتشر کرد اما در دوره فعلی، نسبت به موضوع آلودگی هوای پایتخت بیتوجه است. البته این ادعا گزاف و کاملا کذب است و «وطن امروز» در سالهای اخیر همواره بدون توجه به گرایش مدیران شهری، به موضوع آلودگی هوای پایتخت در فصول سرد پرداخته است.
با این حال اما یک نکته بسیار مهم درباره حملات اخیر به «وطن امروز» بسیار حائز اهمیت است. حملهکنندگان به «وطن امروز» درباره جلد معروف آن در انتقاد از خانم ابتکار، خود را به تغافل زدهاند و اصلا توجهی به محتوای انتقاد «وطن امروز» از خانم ابتکار نکردهاند. در حالی که در روتیتر همان صفحه معروف، کاملا توضیح داده شده دلیل اینکه «وطن امروز» از خانم ابتکار انتقاد کرده است؛ نه موضوع آلودگی هوای تهران، بلکه اثبات خلاف بودن ادعای ایشان درباره منشأ آلودگی هوای تهران بوده است. این متن روتیتر آن گزارش است: «هوای نفسگیر این روزهای پایتخت ادعاهای مسؤولان دولتی درباره پاک بودن بنزین وارداتی و آلوده بودن بنزین داخلی را دود کرد».
* ماجرا چه بود؟
اواخر دولت نهم همزمان با اعمال بیسابقهترین تحریمها علیه ایران از سوی آمریکا و اروپا، زمزمههای تحریم بنزین ایران در آمریکا مطرح شد. آن زمان دولت وقت برای بیاثر کردن تحریم بنزین، طرحهای مربوط به افزایش تولید پتروشیمیها را توسعه داد، بهگونهای که سال 1392 دولت طبق یک برنامه، تولید 71 میلیون لیتر بنزین تولید داخل را در دستور کار قرار داد. آن زمان بر اساس پیشبینیها، میزان مصرف بنزین داخلی حدود 67 میلیون لیتر بود و دولتیها میگفتند با این احتساب، ایران میتواند اقدام به صادرات بنزین هم کند.
همزمان با داغ شدن موضوع افزایش تولید بنزین داخلی برای جلوگیری از اعمال تحریم بنزین از سوی آمریکا، برخی اظهارنظرهای داخلی علیه تولید بنزین پتروشیمیها مطرح شد. این افراد مدعی بودند آلودگی هوای تهران به خاطر بنزین پتروشیمیهاست. البته منظور آنها از بنزین پتروشیمی، ریفرمیت بود که یک کاتالیست اصلاحی مورد استفاده در جایگاههای سوخت بود. معصومه ابتکار مهمترین کسی بود که ادعای آلوده بودن بنزین پتروشیمیها را مطرح کرد و آن را به موضوع آلودگی هوا مرتبط دانست. ابتکار 17 بهمن 1392 در این باره گفت: بنزین تولیدی پتروشیمی ترکیب خطرناکی است که به اشتباه در ۴ سال گذشته مورد استفاده قرار گرفته که خطرات جانی بسیاری را برای مردم داشته است. ابتکار همچنین 17 اردیبهشت 1393 گفت: بنزین آلوده یکی از مهمترین عوامل افزایش آلودگی هوا است.
بیژن زنگنه، وزیر نفت روحانی که قاعدتا وزیر مربوط در واردات بنزین بود نیز 2 اسفند 1392 در این باره گفت: بنا به گزارش شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، بنزین تولیدشده در پتروشیمیها قطعا آلاینده و خارج از استاندارد است. در دولت نیز توافق شده است سال ۹۳ هیچ بنزین دریافتی از پتروشیمی نداشته باشیم و بنزین مورد نیاز را از جاهای دیگر مانند واردات تامین کنیم.
بر اساس اظهارات زنگنه، دولت واردات بنزین را مصوب کرد. پس از واردات بنزین یورو 4 معصومه ابتکار مدعی شد بنزین وارداتی در تمیزی هوای تهران موثر است.
ابتکار 11 مرداد 1393 در کسوت ریاست سازمان محیط زیست، درباره تاثیر مصرف بنزین وارداتی گفت: ما به دنبال تهیه بنزین استاندارد و مورد تایید بودیم که نتیجه حاصل شده از این کار این بود که کیفیت هوای تهران بهبود پیدا کرده است. در حال حاضر مشکل آلودگی هوا ناشی از سوخت فسیلی نداریم و آلودگیای که وجود دارد به دلیل گرد و خاک هواست. حسن روحانی هم همین نظر را داشت. روحانی خرداد 1393 در دیدار کارکنان محیط زیست مدعی شد با واردات بنزین، هوای تهران پاک شده است. او حتی با کنایه هم گفته بود از باد تشکر میکند.
در مجموع، اظهارات خانم ابتکار درباره آلوده بودن بنزین تولید داخل باعث زمینهسازی برای واردات بنزین شد و اظهارات حسن روحانی و خود ابتکار مبنی بر تمیز شدن هوای تهران پس از تغییر بنزین باعث شد این ذهنیت ایجاد شود که آلودگی هوای تهران صرفا به دلیل مصرف بنزین تولید پتروشیمیها بوده و با تغییر آن توسط دولت روحانی، هوای تهران تمیز شد.
* هوا پاک شد؟
روحانی و ابتکار مدعی بودند واردات بنزین باعث تمیز شدن هوای تهران و کاهش آلودگی آن شد اما این ادعاها در فصول گرم سال مطرح شد. با فرا رسیدن پاییز و زمستان اما هوای آلوده در پایتخت حکمفرما شد. جالب اینکه سال 1393 (زمان انتشار گزارش «وطن امروز» در انتقاد از خانم ابتکار) آلودگی هوای تهران از آبانماه شروع شد.
شاخص کیفی هوای تهران در روز جمعه 23 آبان 1393 به 125 واحد رسید. این آلودگی چند روز به صورت پایدار ادامه داشت. این موضوع باعث شد منتقدان دولت وقت با استناد به آلوده شدن هوای تهران، نسبت به ادعای ضرورت تغییر بنزین و ادعای تمیز شدن هوای تهران به خاطر تغییر بنزین، معترض شوند.
«وطن امروز» نیز با استناد به همین موضوع، یکشنبه 25 آبان 1393 گزارشی در نقد این ادعاها با تیتر «سلام خانم ابتکار» را به عنوان تیتر یک خود انتخاب کرد. این همان گزارش و جلدی است که حالا 9 سال بعد، مدعیان طرفداری خانم ابتکار بدون آنکه حتی متن آن را بخوانند یا سوژه آن را بدانند؛ با انواع توهین به «وطن امروز» حمله میکنند و آن را به رفتار دوگانه در قبال موضوع آلودگی هوای تهران متهم میکنند. در حالی که بر اساس این گزارش، موضوع تیتر «سلام خانم ابتکار» به چالش کشیدن ادعایی بود که میگفت آلوده بودن هوای پایتخت به خاطر بنزین پتروشیمیها است و با تغییر آن هوای تهران پاک شده است.
* گزارش مهم کمیسیون اصل 90
20 دی 1398 محمدعلی پورمختار که رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس نهم بود، در گفتوگویی تصریح کرد این ادعا که بنزین مورد استفاده در سالهای 90 و 91 منشأ آلودگی هوا و بیماریهایی همچون سرطان بوده است؛ در کمیسیون اصل 90 بررسی شد و نتیجه بررسیها نشان داد دروغ است. پورمختار در این باره اظهار داشت: «زمانی که بنده رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس بودم ما به صورت مفصل پرونده بنزین پتروشیمیها را در کمیسیون اصل 90 بررسی کردیم و از کارشناسان و دستگاههای مرتبط دعوت کردیم در جلسه کمیسیون مستندات خود را ارائه دهند. پس از بررسیهای انجامشده ما به این نتیجه رسیدیم که بنزین پتروشیمیها منشأ آلودگی هوا نبوده است». وی در ادامه اظهار داشت: «در آن زمان این ادعا مطرح شده بود که بنزین پتروشیمیها باعث آلودگی هوا شده و در این راستا به آلودگی هوای پیرامون پمپ بنزینها اشاره میکردند و این موضوع را به تمام شهر تعمیم میدادند. درباره این موضوع ما بررسیهای مفصلی انجام دادیم که این ادعا را رد کرد. کسانی که ادعا میکردند بنزین پتروشیمیها باعث آلودگی شده صرفا آلودگی هوای پمپ بنزینها را مبنا گذاشته بودند که این مبنا از نظر کارشناسان مورد تایید نبود و رد شد». پورمختار همچنین گفت که مجلس لاریجانی با قرائت این گزارش مهم در صحن مخالفت کرد. وی خاطرنشان کرد: «پس از بررسی و نتیجهگیری درباره بنزین پتروشیمیها، گزارش کمیسیون اصل 90 به هیاترئیسه مجلس ارسال شد ولی هیاترئیسه آن را در دستور کار صحن قرار نداد، برای همین گزارش کمیسیون اصل 90 در صحن قرائت نشد. گزارشهای کمیسیون اصل 90 قاعدتا در صحن مجلس قرائت میشوند اما در دوران ریاست بنده در کمیسیون اصل 90 فقط همین یک گزارش را قرائت نکردند و طبق نظر هیاترئیسه در دستور کار صحن قرار نگرفت». اظهارات رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس نهم نیز نشان میدهد موضوع آلوده بودن بنزینها و ادعای دیگری که درباره ارتباط آلودگی هوای تهران و مصرف این بنزینها مطرح شده بود، مبتنی بر واقعیت نبود. کما اینکه در همان سال نخست واردات بنزین، شاهد تداوم آلودگی هوای تهران در پاییز و زمستان بودیم و گزارش «وطن امروز» در 25 آبان 1393 نیز با استناد به همین موضوع نوشته شده است. گزارشی که اکنون پس از توضیح آن، امید است مورد توجه جماعت مدعی طرفداری از خانم ابتکار قرار گرفته و به جای فحاشی، حداقل آن را مطالعه کنند!
به هر حال، ماجرای انتقاد «وطن امروز» از خانم ابتکار و به چالش کشیدن ادعای او علیه بنزین پتروشیمیها، موضوعی است که ما همچنان به آن اعتقاد داریم و البته بر اساس گزارش کمیسیون اصل 90 مجلس، درستی این موضع «وطن امروز» نیز اثبات شده است.