هنوز هم بناهای شاخص زیادی در بافت تاریخی رشت موجود است

مهری شیرمحمدی در این‌باره اظهار کرد: در این کتاب ۵۸ خانه تاریخی موجود در شهر رشت که شاخصه‌های معماری بومی کرانه دریای کاسپین را دارند، معرفی شده است و علاوه‌ بر بازتعریف ویژگی‌های معماری و مستندنگاری از خانه های تاریخی، با مالکان خانه ها نیز مصاحبه شده و به نوعی تاریخ شفاهی رشت در قالب معرفی خانه تدوین شده است.

وی ادامه داد: در سال‌های اخیر، شناخت هویت‌های محلی اعم از معرفی مفاخر، هنرمندان و بناهای تاریخی مورد استقبال قرار گرفته و رسانه‌های مجازی این امکان را می‌دهند که علاقه‌مندان، دیده‌ها و شنیده‌های خود را از هویت‌های محلی بازنشر دهند.

شیرمحمدی با بیان اینکه این کتاب حاصل ۱۳ سال  بازدید میدانی نگارنده از خانه های تاریخی باقی‌مانده از رشت قدیم است، افزود: در کشورهای توسعه‌یافته، صنعت گردشگری و توسعه و کسب درآمد از آن، نخستین مؤلفه در حوزه اقتصادی است و خانه‌های تاریخی به‌جامانده از رشت قدیم، بهترین پتانسیل برای توسعه گردشگری مرکز استان است، ولی مورد بی‌مهری قرار گرفته و بعضاً مخروبه و رها شده‌اند.

وی با اشاره به رونق اقتصادی گیلان و رشت در دوران صفویه و قاجاریه به‌ واسطه تجارت پرسود ابریشم، گفت: بسیاری از خانه‌های اربابی با معماری فاخر در رشت در همین دوران ساخته می‌شوند و به‌واسطه مهاجرت تجار استان‌ها و کشورهای مختلف و همچنین حضور اقوامی مانند ارامنه در گیلان، شاهد رواج نوعی معماری متفاوت در گیلان هستیم. تغییرات معماری در گیلان و تاثیر معماری قفقاز و نوعی معماری نئوکلاسیک اروپایی، بویژه پس از انقلاب مشروطه و دوره پهلوی، سرعت زیادی یافت.

شیرمحمدی بیان کرد: تا پیش از این، معماری گیلان کاملاً متناسب با اقلیم منطقه بود و پس از آن شاهد تاثیر معماری درون‌گرای استان های مرکزی مانند تزئینات گچ‌بری، آئینه‌کاری و... هستیم. با این وجود، اسلوب های اقلیمی مانند بام سفال پوش، کرسی چینی به‌شکل گربه رو یا زیرزمین، تلار، سنگ‌فرش حیاط و استفاده عمده از مصالح چوب را همچنان در معماری گیلان شاهد هستیم.

نویسنده کتاب «خانه‌های تاریخی رشت» با اظهار تاسف از تخریب بسیاری از بناهای فاخر به بهانه‌ی نوسازی، افزود: با این‌ وجود هنوز بناهای شاخص زیادی در بافت تاریخی رشت موجود است و امید است معرفی هویت‌های معماری در این کتاب موجب توجه سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای احیا و مرمت آن شود و شاهد توسعه گردشگری در مرکز استان گیلان باشیم.

چاپ نخست این کتاب در دی امسال منتشر شد و در بازه زمانی سه‌ماهه به چاپ چهارم رسید.