نماد آخرین خبر
  1. جذاب ترین ها
کتاب

غلط ننویسیم؛ جناغ یا جناق؟

منبع
خراسان
بروزرسانی
غلط ننویسیم؛ جناغ یا جناق؟
خراسان/ در زبان عربي اين دو کلمه را درست بر عکس آن چه ما امروز در پارسي معمول مي داريم، به کار مي برند. يعني از واژه «فضول» به معناي «زبان درازي» و «مداخله بيجا در کار ديگران» و از کلمه «فضولي» به معناي «شخص زبان دراز» و «مداخله کننده در کاري که به او مربوط نيست» استفاده مي شود.
«پرسيدند بندگان را به چه ادب بايد کردن؟ گفت: به کار فرمودن چندان که طاقت دارند، تا به فضول نپردازند.»
نصيحه الملوک ص223 
اما معمولا به خصوص از قرن هشتم هجري به بعد «فضول» و «فضولي» مانند استعمال امروز ما به کار مي رود.
مرا به رندي و عشق آن فضول عيب کند که  اعتراض  بر  اسرار  علم  غيب  کند حافظ فرمانبَر - فرمانبُردار در اين دو واژه «بَر» و «بُردار» از فعل «بُردن» گرفته شده است و نه از فعل «بَرداشتن.» بنابراين «فرمانبَر» به فتح «ب» و «فرمانبُردار» به ضم «ب» تلفظ مي شود. «فرمانبُردار» را غالبا به فتح «ب» تلفظ مي کنند و غلط است. غلط کردن اين ترکيب فعلي تا حدود يک قرن پيش به معناي «اشتباه کردن» و بدون مفهوم توهين آميز بوده است. «خداوندا آدم را آگاه کرده بود که عمر تو هزار سال بود... چون نهصد وچهل سپري شد، ملک الموت بيامد که جانش را بستاند. آدم گفت: يا ملک الموت، غلط کردي. از عمر من هنوز شصت سال مانده است. ملک الموت گفت: من غلط نکردم، که از عمر خويش شصت سال داوود را دادي. فرزندي ازفرزندان خويش را»  
تاريخ بلعمي
شيوه چشمت فريب جنگ داشت  ما غلط کرديم  و صلح  انگاشتيم
حافظ
اين معني هنوز ميان مردم افغانستان و تاجيکستان و بعضي نواحي ديگر زنده ورايج است.
ولي امروزه در ايران «غلط کردن» نه تنها به معناي «کار بد کردن» است بلکه همراه با مفهوم سرزنش و توبيخ و تحقير و حتي توهين از جانب گوينده آن است.
«هرکي اين را گفته بلانسبت شما غلط کرده» «درازناي شب» از جمال ميرصادقي جناغ اين کلمه به معناي «استخواني در قسمت مقدم سينه» است که به خصوص در اصطلاح «جناغ شکستن» که نوعي سرگرمي و بازي است، متداول است. املاي صحيح اين کلمه «جناغ» با حرف «غ» است. غالبا ديده مي شود که آن را به صورت «جناق» مي نويسند که غلط است و نبايد اين گونه نوشته شود.
همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar