نوار/ شايد برايتان جالب باشد بدانيد شعر معروف سعدي شيرازي توسط فضاپيماي وويجر به فضا فرستاده شده است. سي و شش سال طول کشيد تا اين فضاپيما بتواند وارد فضاي ميان ستاره اي شود و مرز منظومه ي شمسي را رد کند! وظيفه ي اين فضاپيما دريافت اطلاعات از نقاط ناشناخته ي آن سوي جو منظومه شمسي بود.
علاوه بر ابزارهاي پژوهشي و اندازهگيري، اين کاوشگر با خود لوحي از جنس طلا حمل ميکند.
انتخاب محتوا و چگونگي ارائه آنها در اين لوح، کار بسيار دقيقي بوده است؛ بطوريکه يابنده هوشمند ديسک در فضا، بتواند بدون مشکل آنها را بفهمد و تفسير کند و دچار سردرگمي نشود.
در اين صفحات مدور فلزي ديجيتالي، مطالب زير ثبت شدهاست:
فرازهايي از تمدن انسان به زبان رياضي
تصويري از دو انسان (زن و مرد) با دستان افراشته به نشانه دوستي
نشاني جايگاه زمين در منظومه شمسي و کهکشان راه شيري
۱۱۵ قطعه عکس آنالوگ
صداهايي از طبيعت و موسيقي
و اما بخشي نيز به نام “پيام دوستي انسان ها” تعبيه شد. اين بخش کمي پيجيده بود.
گويندگان اين پيامها بايد سعي ميکردند که گفتارشان کوتاه و مودبانه باشد و در آنها از واژههايي که باعث برداشت غلط شود، استفاده نکنند. اين شرايط موجب شد که تيم سازنده فقط بتوانند ۵۵ زبان را در لوح بگنجانند و متاسفانه برخي از زبانهايي که از نظر زبان شناسي مهم بودند از اين فرصت نتوانستند استفاده کنند.
پيامي که به زبان فارسي در ويجر قرار داده شد، شامل پيام دوستي فارسيزبانان به يابندگان اين لوح است که اين پيام به خاطر شعر معروف سعدي يکي از طولانيترين پيامهاي وويجر است. متن آن از اين قرار است:
درود بر ساکنين ماوراء آسمانها
بني آدم اعضاي يک پيکرند/ که در آفرينش ز يک گوهرند
چو عضوي بدرد آورد روزگار/ دگر عضوها را نماند قرار
بازار