اسدالله شعبانی: از وضع بد کتابخوانی تا انتقاد از سیستم آموزش و پرورش

ايسنا/ اسدالله شعباني از وضعيت بد کتاب و کتابخواني مي‌گويد و نسبت به نظام آموزشي آموزش و پرورش انتقاد دارد. اين شاعر و نويسنده ادبيات کودک و نوجوان درباره وضعيت ادبيات و کتاب کودک و نوجوان در سال گذشته اظهار کرد: در کشورما اطلاع‌رساني‌، خوب نيست؛ ما اطلاع دقيقي از توليد، مصرف کتاب و بازخورد کتاب‌هايمان نداريم. رسانه‌ها فرماليته کار مي‌کنند و ما واقعا نمي‌دانيم استقبال بچه‌ها از کتاب چگونه است و اصلا خانواده‌ها با کتاب چه رابطه‌اي دارند. فقط چيزهايي را از شمارگان کتاب ناشران درمي‌يابيم که نشان مي‌دهد سال به سال وضع بدتر مي‌شود و تمام شعارهاي دولتي، جشنواره‌ها، باشگاه‌هاي کتابخواني که در پس پرده آن، کساني براي خودشان بازار گرمي مي‌کنند، کوبيدن بر پيت توخالي ست! او با بيان اين‌که وضعيت‌مان به طور کلي در زمينه ادبيات و کتاب و کتابخواني اصلا خوب نيست گفت: مشکلات ما بنيادي‌ ست. الان هم در شرايط کرونايي، چاپ و نشر کتاب کاغذي دچار سرنوشت نامعلومي شده است! فقط در فضاي مجازي است که مي‌کوشند راه‌هايي را پيدا کنند آن هم با اين اينترنتي که ما داريم، پيداست که به اين آساني ها راه به جايي نمي‌بريم. آنچه آشکار است اين است که ما سال‌هاست در فعاليت هاي فرهنگي دچار بن بستيم و در اين بن بست‌ها بيهوده دست و پا مي‌زنيم، راه رشد و رونق بسته است ادبيات کودک و کتاب و کتابخواني هم در همين چهارچوب فرومانده است. اميدوارم در دنياي پس از فروکش کردن کرونا به خود بياييم. شتر سواري دولا دولا نمي‌شود. جامعه ما به دگرگوني‌هاي بنيادي نيازمند است. اگر بناست کتاب و کتابخواني به مسير رشد و رونق خود باز گردد، شايسته است همه روش‌هاي ناکار آمد را که ده ها سال است در اين گستره به کارگرفته شده کنار بگذاريم، به رقابت آزاد در توليد کالاهاي فرهنگي تن در دهيم و حق انتخاب را براي توليد کننده و مصرف کننده محترم بشماريم. تنها با چنين ساز و کاري است که مي‌توان به پويايي رسيد و گرنه باکاناليزه کردن فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري از طريق عوامل دولتي و شبه دولتي کاري از پيش نخواهيم برد. او با بيان اين که دولت هم درگيري‌هاي زيادي دارد، کمبود بودجه و تحريم اقتصادي و مشکلات ديگر که عملا اقتصاد کشور را در بن‌بست قرار داده است. نمي‌تواند کاري بکند و همان بهتر که نتواند. شعباني در ادامه بيان کرد: البته اين‌طور نيست که نويسندگان و کوشندگان در اين پهنه ها بي‌تفاوت باشند، آنان ايده‌هاي خوبي دارند و اگر شرايط مناسبي فراهم باشد مي‌توانند در همه پهنه‌هاي ادبي، هنري و آموزشي کارهاي خوب و خلاقه پديد آورند اما آنان هم در اين فرو بستگي کارها گير کرده‌اند. از سويي هم مردمي که خواننده کتاب هستند و کتاب براي آن‌ها توليد مي‌شود به قدري درگير گرفتاري‌هاي زندگي روزمره شده‌اند که گويي نگاهشان نسبت به کتاب، دگرگون شده و آن را موجب درد سر مي‌دانند و اصولا فرصتي هم براي خواندن کتاب ندارند. با چنين رويکردي پيداست که سهم بچه‌ها هم از کتاب چه خواهد بود! نويسنده مجموعه «قصه‌هاي عاميانه» و «قصه‌هاي شيرين شاهنامه» سپس بيان کرد: دغدغه خانواده‌ها اين است که بچه‌ها درس‌شان را بخوانند تا در آينده بتوانند به شغل و موقعيت مناسبي دست يابند در صورتي که نظام آموزشي ما به گونه‌ايست که چنين امکاني را هم براي همه فراهم نمي کند. نظام آموزشي ما اصولا به نظر مي‌رسد دانش‌آموزان را به عنوان دانش‌ آموز نمي‌پذيرد، انگار گروهي را گير آورده و مي‌خواهد از آن‌ها آدم‌هاي خاصي بسازد! در نتيجه بچه‌هايي که خواست و پسندشان در نظام آموزشي ناديده گرفته مي‌شود پس از چندي بي‌هيچ دلبستگي به فرهنگ و ميهن خود آرزوهايشان را در سرزمين‌هاي بيگانه مي‌جويند! او تاکيد کرد: آموزش و پرورش ما، يکي از بال‌هايش يعني تربيت را از دست داده است، تربيت ذوق هنري و ادبي در اين نظام جايي ندارد. با آن يکي بالش هم گرچه بال بال مي‌زند اما پروازي در کار نيست. شعباني با اشاره به تغييرات کتاب‌هاي درسي گفت: اخيرا در آموزش و پرورش برخي از درس‌هاي خوب را هم از کتاب‌هاي بچه‌ها حذف کرده اند، مثلا شعري از حافظ را حذف کرده و درسي را جايگزين کرده‌اند که صداي کارشناسان درآمد، اين نشان مي‌دهد مسولان دفتر تاليف کتاب‌هاي درسي معناي ادبيات را درک نمي‌کنند و پرورش ذوق دانش آموزان برايشان بي‌اهميت است.در اين سيستم همه چيز در آموزش خلاصه مي‌شود آن هم به قول خودشان آموزشي با رويکرد ديني آيا اين جماعت پس از اين همه سال نمي‌دانند نتيجه هر افراطي تفريط است؟ اين شاعر خاطر نشان کرد: من به عنوان يکي از کوشندگان پهنه ادبيات کودکان هرگز نخواسته‌ام نوميدانه حرف بزنم من اين مردم و تاريخ و فرهنگشان را دوست دارم. دلم مي‌خواهد در جهان پساکرونا مسولان ما بيدار شوند و دگرگوني‌هاي بنيادي در همه عرصه‌ها به ويژه پهنه فرهنگ و آموزش و پرورش کشور ايجاد شود تا ما هم بتوانيم به نياز هاي ذوقي و هنري کودکان و نوجوانان کشورمان پاسخ دهيم. شرايطي فراهم آيد تا در تاليف کتاب ها به پسند و انتخاب خانواده‌ها و فرزندانشان توجه شود، در کنار آموزش‌هاي ضروري کتاب و کتابخواني هم در مدرسه ها جزو برنامه‌هاي درسي جاي گيرد. #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد