خبرگزاري کتاب ايران/ اغلب انسانها در بدو ورودشان به دنياي علم از دريچهاي به نام کتاب گذر کردهاند. بسياري از نويسندگان با ابزار کتاب و با ادبيات کودکانه داستانهاي ادبي و علمي خود را براي بشر هميشگي کردهاند و اين کتاب است که سفير ارزشمندي براي کمک به يادگيري و فهم دنياي اطراف ماست.
در اين ميان اثري با عنوان «کتابخواندن درمان روح و روان» با گردآوري و ترجمه مرجان آقبلاغي حاوي چهلوسه مقاله درباره نقش شگفتانگيز کتاب و مطالعه براي کودکان و نوجوانان است. بسياري از دانشمندان معتقدند کتاب موجب پيشگيري از ابتلا به استرس در کودکان و نوجوانان ميشود آنها بر اين باورند، نشستن و کتاب خواندن براي کودکان فرصتي فراهم ميآورد که سکوت و آرامش را تجربه کنند و از دنياي پرهياهوي کودکي خود فاصله بگيرند و کتابها و داستانها ذهن کودک را با انواع علوم پر ميکنند و او را براي آينده آماده ميکنند.
آقبلاغي (مترجم) با استناد به پژوهشهاي انجام شده در اينباره معتقد است؛ يکي از تحقيقات گروهي از روانشناسان دانشگاه ميشيگان درباره بهرهمندي از کتابهاي کاغذي نشان داده که استفاده از اين نوع کتاب و مطالعه آن به ويژه براي کودکان و همينطور ورق زدن کتاب با انگشتان دست نه تنها سبب تخليه هيجاني کودکان ميشود بلکه به بالا رفتن سطح هوشياري آنها هم کمک ميکند.
دکتر يعقوب ترسلي چندي پيش در گفتوگويي که با ايبنا داشته معتقد است؛
«مطالعه براي مغز دقيقا همان کاري را ميکند که ورزش با جسم ميکند در واقع مطالعه باعث ميشود افراد مغز ورزيده تري داشته باشند. در مغز اين افراد خونرساني بيشتر انجام ميشود با افزايش جريان خون در مغز فرد احساس شادابي و ورزيدگي بيشتري ميکند. همچنين ميتواند بهره بهتري از مغزش دريافت کند. در واقع سلولهايي که براي آگاهي در مغز فعاليت دارند بيشتر کار ميکنند و کمک بسياري به فرد را در تحليل مسائل ميکنند.»
آلزايمر و کتاب
در اين رابطه يکي از مقالات درج شده در اين کتاب با عنوان «کودکان کتابخوان در پيري کمتر دچار آلزايمر ميشوند» نوشته اميلي کلابو به موضع اهميت مطالعه در رشد و تقويت مغز ميپردازد. کلابو در پژوهشش معتقد است؛ «قشر مغز کودکان و حجم آن در هشت سالگي به اوج خود ميرسد. بنابراين والدين بايد بدانند که تا پيش از هشت سالگي بيشتر براي فرزندانشان کتاب بخوانند و آنها را به مطالعه تشويق و علاقهمند کنند. براي آنها وقت بگذارند و آنها را به کتابخانه ببرند. يکي از راههايي که ميتوان کودکان را به مطالعه تشويق کرد، برگزاري مسابقه کتابخواني در خانواده است. به اين ترتيب که تمام افراد خانواده کتابي مشخص را بخوانند و براي يکديگر تعريف کنند. اين کار نه تنها باعث افزايش دايره لغات کودک شود بلکه کمک ميکند تا کودک از هر يک از اطرافيانش مطالب جديدي بياموزد.»
در طرفي ديگر کيخاوني پژوهشگر و روانشناس معتقد است؛
«افرادي که مطالعه ميکنند، معمولا ميزان خلاقيت آنها بالاتر از ديگر افراد است. آنها ذهن بازتر و آزادتري دارند؛ چراکه درگير ايدهها و افکار خارج از مغز خود هم ميشوند و از هرکدام ميتوانند ايده بگيرند. در حقيقت افرادي که زياد کتاب ميخوانند، تصويرسازي بهتري از موضوعات دارند. براي مثال ميتوانند در مورد شخصيت داستانها که توسط نويسندگان توصيف شدهاند، به طور ناخودآگاه تصويرسازي کنند و ذهني که قادر باشد چنين مهارتي را در يک سطح بالا بدست بياورد، توانمندتر از ذهن ديگر افراد خواهند بود و به طور قطع شرايط آرامتري را تجربه ميکنند. از ديگر فوايد کتاب خواندن اين است که باعث بهبود عملکرد حافظه ميشود، چراکه وقتي مطالعه ميکنيد هيپوکاپ مغز تقويت ميشود و همين امر باعث ميشود عملکرد مغز در زمينه حافظه بالاتر رود.»
کتاب، ترس را کاهش ميدهند
مقالهاي ديگر در اين رابطه با عنوان «کتابخواندن ترس را در کودکان کاهش ميدهد» به اهميت تصويرسازي بهتر و آرامش بيشتر افراد کتابخوان نسبت به ديگر افراد تاکيد دارد. در اين مقاله که به قلم مت ريچتل نوشته شده آمده است؛ «در اينجا سوالي مطرح ميشود اينکه آيا ميتوان از اهميت کتابهاي تصويري بر ذهن و روان کودک غافل شد و آنها را در قالب کتاب الکترونيکي منتشر کرد؟ جانکو يوکوتا مدير مرکز تحقيقاتي کتاب کودکان در دانشگاه ملي شيکاگو معتقد است، شکل و سايز کتابها اغلب بخشي از تجربه کتابخواندن ما هستند. برگههاي پهن کتاب کودکان براي مناظر عريض و برگههاي بلند براي داستانهايي با شکلهاي بزرگ استفاده ميشود.»
مترجم اين اثر معتقد است؛ در نهايت با مطالعه مقالات اين اثر درمييابيم که اگر قرار باشد براي فرزندانمان در آينده سرمايهاي براي مثال در حد و اندازه آپارتماني متوسط و حساب بانکي قابل اعتنايي کنار بگذاريم، بهتر است پيش از هر مالاندوزياي به او انس و آشنايي با کتاب را ياد بدهيم. مهمترين کاري که ميتوانيم براي فرزندانمان انجام دهيم علاقهمند کردن آنها به مطالعه و کتاب است.
کتاب «کتابخواندن درمان روح و روان» با ترجمه مرجان آقبلاغي، با تيراژ پانصد نسخه و به قيمت پانزدههزار تومان از سوي موسسه خانه کتاب راهي کتابفروشيها شد.
بازار