گرنت ایران؛ طرحی رو به پختگی در مسیر نشر جهانی تالیفات داخلی

ايرنا/ طرح گرنت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي (حمايت از ترجمه و انتشار کتاب‌هاي ايراني با موضوعات ادبيات داستاني و غيرداستاني معاصر، هنر، اسلام و ايران شناسي و کودک و نوجوان در بازارهاي جهاني) که نزديک به چهار سال از عمر آن مي‌گذرد را مي‌توان يکي از طرح‌هاي موفق دولت يازدهم در حوزه فرهنگ دانست. اين طرح با هدف حمايت از ناشران خارجي براي ترجمه و نشر آثار ايراني به زبان‌ هاي خارجي در کشورهاي مختلف، از طريق مبادلات کپي رايت (حق تکثير) بين ناشران خارجي و صاحبان آثار در ايران، راه‌اندازي شد. در سال اول اجراي آن به اشتباه به جاي حمايت از ناشران خارجي، از ناشران ايراني حمايت شد که کتاب‌هاي خود را به زبان‌هاي خارجي به ويژه انگليسي، ترجمه و در ايران چاپ مي‌کردند. در دو سال اخير با بازنگري در رويکرد و روند اجرا، شوراي برنامه‌ريزي طرح گرنت در وزارت فرهنگ تشکيل و نقشه راه با تدوين و تصويب دستورالعمل و شيوه‌نامه اجرايي ترسيم و مقرر شد، تقاضاهاي تسليمي از طرف ناشران خارجي در گروه‌هاي کارشناسي دبيرخانه گرنت بررسي و براي تصميم‌گيري در خصوص رد يا تاييد تقاضاها موضوع به شوراي برنامه‌ريزي ارجاع شود. اگر چه اين طرح در سال‌هاي ابتدايي با نواقص و مشکلاتي روبرو بود و گاه منجر به اين شد که بسياري ناشران نسبت به کم بودن ميزان پرداختي آن واکنش نشان بدهند و از دريافت آن منصرف شوند، حالا توانسته تا حدودي جاي خود را در بازارهاي بين‌المللي باز کند. امروز ناشراني از کشورهاي مختلف جهان گرنت ايران را دريافت مي‌کنند تا کتاب‌هاي ايراني را در کشور خود ترجمه و منتشر کنند، گرنت ايران رفته‌رفته پيمودن مسير صحيح را در بازارهاي جهاني در پيش گرفته است. خانه‌ام‌کجاست نوشته رضا دالوند، چه کسي آقاي صورتي را مي‌شناسد؟ نوشته مژگان کلهر، افسانه پياز از فاطمه‌الزهرا امامي، وسط راهروي تاريک نوشته مهدي رجبي، هرس نوشته نسيم مرعشي، بي‌کتابي از محمدرضا شرفي خبوشان، نردباني رو به آسمان اثر يوسف قوجق، زيبا صدايم کن اثر فرهاد حسن زاده، حتي يک دقيقه هم کافي است نوشته آتوسا صالحي، پرنده گيج نوشته کامبيز کاکاوند، شوخي نوشته مرجان کشاورزي، دوست مردم شهر نوشته مهدخت کشکولي، تن‌تن و سندباد نوشته محمدميرکياني، سفيد سفيد تنها بود و شاخ‌ها در باد، ريشه‌ها در خاک اثر مصطفي رحماندوست از جمله کتاب هايي است که از ابتداي راه اندازي اين طرح از حمايت در نشر بين المللي بهره برده اند. دبير طرح حمايت از ترجمه و انتشار کتاب ايراني‌(گرنت) گفت: در راستاي تأکيد برنامه ششم توسعه بر بسترسازي براي حضور بين‌المللي در عرصه‌هاي فرهنگي و در راستاي سياست‌هاي کلان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، معاونت امور فرهنگي در حوزه ديپلماسي فرهنگي، دبيرخانه طرح حمايت از ترجمه و انتشار کتاب ايراني در بازارهاي جهاني را از سال ۱۳۹۴ در اداره کل مجامع، تشکل‌ها و فعاليت‌هاي فرهنگي با هدف تقويت صنعت نشر ايران در حوزه بين الملل و گسترش زبان و ادبيات فارسي داير کرده است. ​علي فريدوني ادامه داد:‌ دامنه حمايت دبيرخانه مذکور، شامل کتاب‌هايي مي­‌شود که در داخل کشور و با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي منتشر شده است و موضوعات مورد حمايت شامل ادبيات (داستاني و غير داستاني)، هنر، ايران‌شناسي، کودک و نوجوان و برگزيدگان جوايز ادبي معتبر جمهوري اسلامي ايران مي‌شود. وي درباره نحوه اجراي اين طرح عنوان کرد: از معيارهاي ارزيابي مي‌توان به اعتبار ناشران خارجي، صحت ترجمه، برنامه­‌هاي ناشر خارجي در توزيع کتاب و گرافيک اشاره کرد. ثبت نام و داوري طرح گرنت از ابتداي آبان ٩٧ به صورت الکترونيک انجام و از طريق سامانه bookgrant.ir انجام مي‌شود. طبق آيين‌نامه سال ٩٧، تمام کمک‌هزينه به ناشر يا نماينده قانوني وي پس از ترجمه، انتشار و ارسال پنج نسخه از کتاب به دبيرخانه از طريق مؤسسه نمايشگاه‌هاي فرهنگي پرداخت مي‌شود. ناشراني از کشورهاي الجزاير، ايتاليا، انگلستان، سوئيس، آمريکاي لاتين، اسپانيا، تايلند، تايوان، ترکيه، دانمارک، ژاپن، فلسطين، فرانسه، کره، سوئد، چين، انگليس، ايتاليا، مصر، تونس، آلمان، صربستان، آذربايجان و قزاقستان کتاب‌هايي به زبان‌هاي عربي، ايتاليايي، انگليسي، اسپانيايي، آلماني، استانبولي، تاي، چيني، ژاپني، عربي، فرانسوي و کره‌اي کتاب‌هايي از ايران را ترجمه و در دست انتشار دارند. تداوم فعاليت دبيرخانه طرح گرنت در دوران قرنطينه مدير اجرايي طرح گرنت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت: فعاليت‌هاي دبيرخانه اين طرح در دوران تعطيلي فعاليت‌هاي فرهنگي کشور به دليل شيوع ويروس کرونا همچنان ادامه داشت. در شرايطي که مقابله با ويروس کرونا بسياري از فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري را تقليل داد يا تعطيل کرد، در راستاي انتقال ادبيات ايران در بازارهاي جهاني، طرح گرنت به منظور تشويق ناشران به ترجمه و انتشار کتاب ايراني در بازارهاي جهاني به صورت الکترونيکي در نشاني به فعاليت خود در پذيرش و بررسي و داوري درخواست‌ها ادامه داد. بر اين اساس، تمام ناشران خارجي که تمايل به ترجمه آثار ايراني دارند، مي توانند مبلغ حمايتي تا يکهزار يورو براي کتاب کودک و حداکثر سه هزار يورو براي کتاب بزرگسال بر اساس معيارهاي داوري، همچون توانايي ناشر خارجي در توزيع کتاب، ضريب اثر زبان مقصد و توانايي مترجم در يافت کنند. با توجه به شرايط پيش رو در تعطيلي نمايشگاه‌هاي کتاب خارج از کشور (پاريس و بلونيا)، اين طرح مي تواند به عنوان پل ارتباطي در حوزه نشر بين‌الملل ايفاي نقش کند. فريدوني تصريح کرد:‌ علاقه‌مندان، آژانس‌هاي ادبي و ناشران مي‌توانند از طريق سامانه اين طرح درخواست‌هاي خود را ارائه کنند و زمينه‌ساز ورود کتاب هاي ايراني در بازارهاي جهاني باشند. اين سامانه در سال جديد درخواست‌هايي از چند کشور دريافت کرده که در مرحله داوري و بررسي کارشناسي است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar