نگاهی به کتاب «نامه‌ای به آنتوان»؛ شازده کوچولو واقعا برگشته بود؟
ايبنا
بروزرسانی
ايبنا/ کتاب «شازده کوچولو برگشته بود» نوشته «پيروز انتخابي» و با تصويرگري نسيم صلاحي را انتشارات نفش ماناي اصفهان در هزار جلد منتشر کرده است. خواندن اين کتاب در روزهايي که تازه آب زنده‌رود بسته شده و ماهي‌ها زنده زنده در حال مرگ هستند، شايد براي ما بزرگترها گزينه خوبي براي يادآوري مراقبت از طبيعت باشد.
کتاب «شازده کوچولو برگشته بود» در قالب نامه به «آنتوان دو سنت اگزوپري» نويسنده کتاب «شازده کوچولو» درباره بازگشت قهرمان داستان او به زمين و موضوع کلي آن در ستايش از محيط زيست، صلح و فرهنگ، دغدغه زمين و صيانت از آن در برابر جنگ و خشونت است.
کتاب پيروز انتخابي پر از نصيحت‌هايي با زبان کودکانه است. در آن مي‌گويد دعوا نکنيد، چيزي را منفجر نکنيد و... اگر اين کتاب را در کودکي بخوانيد، برايتان جذاب است، اگر در سي سالگي اين کتاب را بخوانيد، باز هم کارکرد خودش را برايتان دارد. همه ما مي‌توانيم با خواندن اين کتاب شازده کوچولوي خودمان را پيدا کنيم؛ درون هر کدام از ما يک شازده کوچولو وجود دارد که بايد آن را کشف کنيم. کاري که پيروز انتخابي در کتابش کرده، اين است که شازده کوچولو را به سياره‌هاي جديدي فرستاده است.
در بخش نخست کتاب به قلم پيروز انتخابي مي‌خوانيم:
«ده، يازده ساله بودم که پدرم کتاب شازده کوچولو را به من داد تا بخوانم. شاهزاده‌اي از يک سياره ديگر با موهاي طلايي و شالي برگردنش که به همان اندازه کودکي‌هايم زيبا و دلنشين بود. صفحه اول کتاب نقاشي با مزه‌اي از مار بوآيي بود که فيلي را درسته خورده بود، در صفحه بعد فيل را درون شکم مار بوآ کشيده بود، براي آدم‌بزرگ‌هايي که فکر کرده بودند نقاشي اول يک کلاه است اما چطور متوجه چشمان کوچک و خسته مار نشده بودند. بزرگ‌تر که شدم، يادم هست يک‌بار کتاب را گوشه کتابخانه ديدم، پاک از ياد برد‌ه بودمش. بازش کردم. در صفحه اول تصوير يک کلاه بود، يکي دو جمله‌اش را خواندم تا باز به ياد آورم! کلاه نبود! ناراحتي من را درک مي‌کنيد که چقدر نگران خودم شدم».
«شهريار کوچولو» يا «شاهزاده کوچولو» نخستين بار در سپتامبر سال 1943 در نيويورک منتشر شد. اين کتاب به بيش از 300 زبان و گويش ترجمه شده است و با فروش بيش از 200 ميليون نسخه، يکي از پرفروش‌ترين کتاب‌هاي تاريخ محسوب مي‌شود.
کتاب شازده کوچولو، پرفروش‌ترين کتاب فرانسوي‌زبان جهان است و به‌عنوان بهترين کتاب قرن بيستم در فرانسه نيز انتخاب شده است. کتاب مانند «شازده کوچولو»ي اگزوپري در مورد صلح است. صلح جهاني و صلح دروني. اگر کسي با خود به صلح برسد جهان هم به صلح مي‌رسد. براي همين است که کتاب شازده کوچولو اگزوپري پرفروش‌ترين کتاب بعد از کتاب‌هاي مقدس در سراسر جهان است و همه با هر مليتي آن را دوست دارند.
پيروز انتخابي، نويسنده کتاب «شازده کوچولو برگشته بود» در مراسم رونمايي آن در سال 98 کتاب را به خانواده‌اش تقديم کرد که از فعالان حوزه محيط زيست اصفهان هستند و همين‌طور هم در مقدمه کتاب نوشته است:
«از پدر و مادرم تشکر مي‌کنم که هديه زندگي و طبيعت به من هستند و اين کتاب کوچک‌ترين هديه براي تشکر از آن‌هاست. تقديم کردن اين کتاب براي من بسيار ساده بود اما نوشتنش در چند جمله کوتاه بسي سخت. تقديم مي‌کنم به پدر و مادرم که هر دو کتاب‌هاي باشکوهي هستند از زندگي، در تلفيق شگفت‌انگيزي با فرهنگ، صلح و طبيعت».
او در صفحات نخست کتاب درباره آشنايي‌اش با شازده کوچولو مي‌گويد:
«شخصيت شازده کوچولوي اصلي براي همه افراد در هر سني مناسب است؛ خواندن اين کتاب در هر سني تجربه‌اي مناسب همان سن را به خواننده مي‌دهد. زمان نوشتن شازده کوچولو، دوران گذار در ادبيات مولد کتاب‌ها و شخصيت‌هايي بود که اگرچه به‌ظاهر براي کودکان مناسب است اما در باطن مفاهيم مهمي را به همه سنين منتقل مي‌کنند و کتاب «شازده کوچولو برگشته بود» به‌نوعي گويا شازده را به دوران ما مي‌آورد.»
مطالعه اين کتاب براي آن‌هايي که علاقه‌مند به داستان‌نويسي هستند، نيز بسيار جذاب است. استفاده هوشمندانه نويسنده از عدد هفت در داستان و خود هفت‌بخشي بودن داستان براي خواننده‌اي که تجربه خواندن داستان به‌صورت حرفه‌اي را دارد نيز آشناست.
ماهيت کلي طراحي و فضاسازي و ترکيب‌بندي اين کتاب، به خواست نويسنده، دنباله تصاوير کتاب «شازده کوچولو» از آنتوان دوست اگزوپري است.
قطع کتاب، کمک شاياني به ايجاد علاقه براي خواندن کتاب کرده است؛ اساساً قطع خشتي و مربع براي کتاب‌هاي خردسال و کودک انتخاب مي‌شود. اما در اينجا قطع کتاب، خواننده را تشويق به ورق زدن مي‌کند. حمل آن آسان است و هر جايي مي‌توانآن را باز کرد و خواند.
کتابي با شش تصوير جديد از شازده کوچولو
نسيم صلاحي نيز درباره تصويرسازي کتاب «شازده کوچولو برگشته بود» به خبرنگار ايبنا گفت: کتاب «شازده کوچولو برگشته بود» از معدود کتاب‌هايي است که در آن همکاري خوبي بين نويسنده و تصويرگر برقرار شد؛ اکثر مواقع تصويرگر با مدير هنري يا مدير انتشارات سروکار دارد و از ذهنيات نويسنده دور مي‌ماند. اما پيروز انتخابي، نويسنده کتاب از ابتدا تصورات و ذهنيات خود را درباره تصاوير کتاب با من در ميان گذاشت و بعد از جلسات متعدد به تصاوير نهايي اين کتاب منجر شد.
وي با اشاره به اينکه درنهايت 13 تصوير براي اين کتاب در نظر گرفته شد که با فن آبرنگ اجرا شد، افزود: از لحاظ داستاني يک تصوير سياره شازده کوچولو، 6 تصوير سفر شازده به 6 سياره جديد با ويژگي‌هاي خاص خودشان، 3 تصوير از سفر شازده به زمين و ديدار او با انسان‌ها و در آخر 3 تصوير به صحنه‌هايي که شازده کوچولو با خود و مسئله رفتن درگير مي‌شود، اختصاص داده‌شده است.
نويسنده در پايان کتاب نوشته است:
«محبت کنيد و اگر روزي ميان نوشته‌هاي من گم شديد (مثل من که در نوشته‌هاي آنتوان گم شدم) و اگر خواستيد تکرار نقش نوشته‌هاي من را بازي کنيد ،اگر تنها شديد... جايي که آدم بزرگ‌ها نباشند، فرقي هم نمي‌کند هواپيماهاي شما خراب بشود يا قايقتان غرق شود؛ کافي است از حصارهاي بلند شهر بيرون برويد هرجايي که تنهايي چشم دلتان را باز کند...
اگر کودکي سمت شما آمد، اگر خنديد، اگر موهاي طلايي داشت و اگر به سؤال آدم جواب نمي‌داد، لابد حدس خواهيد زد که او کيست. او تنها کسي است که راهش را مي‌داند. از او بپرسيد که چطور مي‌شود بائوباب‌ها را از ريشه درآورد و مي‌دانم اين تنها سؤالي است که به‌سرعت جوابش را مي‌دهد. نگذاريد من نگران بمانم، زود برايم بنويسيد، براي همه بنويسيد. قبل از اينکه با اين غفلت براي سياره‌مان زمين خيلي دير بشود».
اخبار بیشتر درباره
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
سه روشی که میتوان امام حسین (ع) را در کتاب به کودکان معرفی کرد
قتل عام به روش آمریکایی با آبنبات و شکلات
چالشهای نوشتن رمان تاریخی
چگونه میتوان ایرانی نبود؟
استراحت ذهن از راه مطالعه ممکن است
چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟
ادبیات کودک، ابزاری برای امیدآفرینی و تقویت تابآوری روانی
ادبیات حماسی و اسطورهها؛ پایهگذار تداوم فرهنگ ملی
