ممیزی‌های خنده‌دار بر ترجمه‌ها اعمال می‌شود

مزدک بلوري مترجم در گفت­گو با ما درباره شرايط کتاب‌خواني در روزهاي شيوع بيماري کرونا توضيح داد: فکر مي‌کنم اين روزها فرصت خوبي براي مطالعه کتاب­‌هايي است که مدت ها قصد خواندن­ آن ها را داشته­ ايم اما هرگز فرصتي براي اين کار به دست نياورده ايم. روزهاي قرنطينه فرصتي در اختيار ما گذاشته است که بخشي از آن را مي­‌توان به مطالعه کتاب اختصاص داد البته اين کار براي افرادي ممکن است که شرايط در خانه ماندن را دارند، اما کساني که به هر دليل همچنان مجبورند خانه را ترک کنند بعيد است بتوانند از اين شرايط براي کتاب‌خواني بهره ببرند.

 

وي با اشاره به آمار پايين فروش کتاب گفت: دلايل متعددي براي اين وضعيت وجود دارد. مشکلات اقتصادي يکي از مهم­‌ترين دلايلي است که کتاب را از سبد خريد بسياري از خانواده­‌ها حذف کرده است. مردمي که دغدغه نان دارند و تحت فشار اقتصادي زندگي را به سختي مي­‌گذرانند کمتر به کتاب و کتاب‌خواني فکر مي‌کنند و شايد کتاب يکي از اولين اقلامي باشد که از ليست خريد آن­‌ها حذف مي­‌شود. عوامل ديگري چون فقر فرهنگي، فقدان احساس نياز به کتاب به عنوان ضرورتي در زندگي و مشغول بودن به سرگرمي­‌هاي ديگري چون تلويزيون و ماهواره و شبکه­‌هاي اجتماعي از ديگر دلايل پايين بودن ميزان مطالعه و در نتيجه آمار پايين فروش کتاب است. بسياري از مردم زمان زيادي را در شبکه­‌هاي اجتماعي صرف مي­‌کنند و کتابخواني براي آن­‌ها در خواندن چند جمله در اين فضا خلاصه مي­‌شود. البته اين شبکه­‌هاي اجتماعي گاهي با معرفي و مطرح کردن کتاب­‌ها مي­‌توانند نقش مهمي در گسترش کتابخواني ايفا کنند و به فروش کتاب کمک کنند.

 

 

مترجم کتاب «نقاب» درباره حمايت دولت از مترجمان در شرايط شيوع بيماري کرونا توضيح داد: دولت هيج وقت از مترجم­‌ها حمايتي نکرده است. خريد چند جلد کتاب از چاپ اول کتاب­‌ها تنها کمکي است که من تا به حال از دولت ديده‌­ام که با توجه به درصد ناچيزي که از قيمت فروش کتاب نصيب مترجم مي‌­شود مشکل مي­‌توان آن را حمايت ناميد.

 

مترجم کتاب «زن اسير» درباره کتاب­‌هاي الکترونيکي و صوتي گفت: اين کتاب­‌ها ضرورت دنياي امروزي هستند و با توجه به اين که موبايل هر فرد وسيله‌­اي است که هميشه همراه دارد، چنين کتاب­‌هايي مي­‌توانند فرصت خوبي براي کتاب خواندن فراهم کنند مخصوصاً در دوران قرنطينه و شيوع ويروس کرونا بسيار مفيد هستند زيرا براي خريدن آن­‌ها نياز به بيرون رفتن از خانه نيست و ويروس از طريق آن­‌ها منتقل نمي­‌شود.

 

اين مترجم در بخش ديگر صحبت­‌هاي خود درباره کتاب جديد خود «آري اي پيشگامان!» نوشته ويلا کاتر که قرار است به زودي در نشر ني منتشر شود، توضيح داد: اين کتاب نخستين رمان در سه­‌گانه «دشت­‌هاي بزرگ» ويلا کاتر است و در کنار دو رمان ديگر اين مجموعه «آواز چکاوک» و «آنتونياي من»، از آثار ارزشمند ادبيات کلاسيک آمريکا محسوب مي­‌شود. موضوع کتاب روايت زندگي خانواده‌ه­اي سوئدي است که به آمريکا مهاجرت مي­‌کنند و در آن­جا مزرعه‌ه­ايي مي­‌خرند. در عنوان کتاب «پيشگامان» به نخستين افرادي که به قاره جديد مهاجرت کردند اشاره دارد. قهرمان داستان دختر با شهامت و مستقلي است که با وجود شرايط سخت زندگي در سرزمين جديد، دست از تلاش برنمي­‌دارد و در نهايت به موفقيت­‌هاي بزرگي مي­‌رسد. همچنين کار در مزرعه با ماجراي عاشقانه پرشوري درمي­‌آميزد که او را براي مبارزه در راه عشق نيز مصمم مي­‌کند.

 

به گفته اين مترجم، کتاب «آري اي پيشگامان!» پاييز سال ۹۶ به ناشر تحويل داده شده و ترجمۀ آن حدود ۴ ماه زمان برده است.

 

 

بلوري درباره مشکلاتي که در مسير انتشار کتاب ها با آن روبه­‌رو شده است، اظهار کرد: در روند ترجمه کتاب «آري اي پيشگامان!» با مشکل خاصي مواجه نشدم. مشکلات و سختي­‌ها بخشي از فرآيند ترجمه است که مترجم بايد بکوشد با به کارگيري راهکارهاي مناسب آن­‌ها را برطرف کند اما چيزي که بيشتر از همه مترجمان را آزار مي­‌دهد سختي­‌هايي است که نه در هنگام ترجمه کردن اثر بلکه در جريان انتشار آن گريبان­ آن ها را مي­‌گيرد، مخصوصا فرآيند اخذ مجوز که در اين چند سال اخير با سخت­گيري­‌هايي همراه شده که در برخي موارد مضحک است.

 

 

وي تاکيد کرد: بسياري از مواردي که اين روزها براي اصلاح يا حذف به مترجم ابلاغ مي­‌شود بسيار مضحک و ناموجه به نظر مي­‌رسد.

 

چيزي که مترجم را به عنوان يک متخصص از کار دلسرد مي­‌کند اين است که افراد غيرمتخصص درباره کار مترجم نظر مي­‌دهند و تصميم مي­‌گيرند کار به چه شکلي مي‌­تواند منتشر شود. شرايط مطلوب براي کار مترجمان و نويسندگان و ناشران آن است که آن­‌ها خود درباره انتشار کتاب­‌هاي خود تصميم­‌گيري کنند و هيچ عاملي خارج از دايره نشر چيزي را به آن‌­ها تحميل نکند.

 

مترجم کتاب «تابستان» در پايان دربارۀ کارهاي جديد خود گفت: چند نمايشنامۀ جديد براي مجموعۀ «جهان نمايش» که به تازگي در نشر ني منتشر مي­‌شود ترجمه کرده و به ناشر تحويل داده­‌ام که به زودي منتشر مي­‌شوند. همچنين رمان «باتلاق شني» دومين اثر نلا لارسن پس از رمان «نقاب» همراه با رمان کوتاهي از الن بنت نويسندۀ انگليسي به زودي در نشر ني منتشر مي­‌شود. علاوه بر اين‌­ها ترجمه رمان جنايي «خشم در هارلم» اثر چستر هايمز هم به پايان رسيده و براي انتشار به نشر بيدگل سپرده شده است.