۳۰ رمان جذاب که نوجوانان حتما باید بخوانند

مجله ديجي کالا/ شايد بتوان گفت نوجواني، دوران طلايي آموزش هر انساني محسوب ميشود چرا که در اين دوران کسب مهارت، خلاقيت و مهمتر از همه تخيلات ما شکل ميگيرد. با بهرهگيري از تخيل که ضرورت اساسي خلاقيت است دنيايي بزرگ و پهناور در مقابل چشمان نوجوان گشوده ميشود و او مي تواند آزادانه خيالپردازي کند. معرفي بهترين رمانهاي نوجوانان در جهت پرورش اين حس تخيل است. رمانهايي که براي بزرگترها هم ميتوانند جذاب باشند.
در تعريف نوجواني آمده است: «نوجواني، مرحلهي گذار رشد فيزيکي و رواني انسان است که ميان کودکي و جواني روي ميدهد. اين گذار، تغييرات زيستي، بلوغ جنسي، اجتماعي و روانشناختي را در برميگيرد، هرچند که از ميان اينها تنها تغييرات زيستي و روانشناختي را ميتوان به آساني اندازهگيري کرد.»
با توجه به اين تعريف تئوريک، نوجواني سن و عدد خاصي ندارد و سالهايي را شامل ميشود که انسان ميآموزد تا به دوران جواني خود برسد. با توجه به اهميت اين دوران و رشد و پرورش تخيل در طلاييترين مرحلهي زندگي هر انسان، رمانهايي را به شما معرفي کردهايم که تاثير بهسزايي در اين بخش خواهند داشت.
۱. آرزوهاي بزرگ
آرزوهاي بزرگ (Great Expectations) يکي از همان کتابهايي است که در دوران نوجواني بايد خوانده شود. اين کتاب سيزدهمين رمان چارلز ديکنز، نويسندهي مشهور انگليسي است که به عنوان يکي از شاهکارهاي ادبي در ليست پرفروشترين کتابهاي تاريخ قرار گرفته است.
اين داستان در ابتدا به صورت داستان دنبالهدار از دسامبر ۱۸۶۰ تا اوت ۱۸۶۱ ميلادي در هفتهنامهي سراسر سال به چاپ رسيد. آرزوهاي بزرگ را شايد بتوان به نوعي زندگينامهي ديکنز دانست که در آن از تجربيات تلخ و شيرينش از زندگي سخن به ميان آورده است.
چارلز جان هافم ديکنز؛ متولد ۷ فوريهي ۱۸۱۲ و درگذشتهي ۹ ژوئن ۱۸۷۰ است. او بزرگترين رماننويس انگليسي است که به عقيدهي جيمز، نويسندهي معاصر: «از ويليام شکسپير به اين سو، ديکنز تأثيرگذارترين نويسنده در زبان انگليسي بوده است.»
راوي داستان آرزوهاي بزرگ پسر ۷ سالهاي به نام پيپ است که جريان زندگياش را تا ۳۵ سالگي شرح ميدهد. پيپ با خواهر و شوهرخواهر آهنگرش زندگي ميکنند. آنها در يک کلبهي روستايي زندگي فقيرانهاي دارند. پس از گذشت مدتي زني ميانسال و ثروتمند به نام خانم هاويشام از پيپ ميخواهد تا گاهي اوقات براي حرف زدن و همنشيني به او سر بزند. اما هاويشام زني بداخلاق است که در يک خانهي قديمي، که در آن غم و اندوه گذشته موج ميزند زندگي ميکند. معشوقهي خانم هاويشام در قديم و هنگام مراسم عروسي، او را ترک کرده است. اين اتفاق سبب تنفر او از مردها شده است و ميخواهد که از مردها انتقام بگيرد. خانم هاويشام دختر خواندهاي زيبا، اما مغرور به نام استلا دارد و او را هم مثل خودش متنفر و کينهجو از مردان تربيت کرده است. پيپ بعد از مدتي رفت و آمد به اين خانه عاشق استلاي مغرور ميشود. اما درست از زماني که دخترک او را به خاطر شرايط زندگياش تحقير ميکند، پيپ، آرزوهاي بزرگي را در سر ميپروارند.
۲. ماجراهاي تام ساير
ماجراهاي تام ساير، اثر مارک توين از رمانهاي کلاسيک تاريخ ادبيات جهان است که بارها به زبانهاي مختلف ترجمه و چاپ شده است. اين رمان اثري شايسته دربارهي دوران خوش کودکي و شيطنتهاي خاص آن دوران است.
داستان کتاب دربارهي تام، پسربچهي بازيگوشي است که بسيار ماجراجو است و اين ماجراجوييها هميشه کار دستش ميدهد. او با خالهاش پولي در روستــايي کنار رودخـانه ميسيسيپي زندگي ميکند. دوست صميمي او هاکلبري فين است. هاک پسر بيقيدي است که خانواده مناسبي ندارد. يک شب که آنها در گورستان هستند اتفاق عجيبي ميافتد که آنها نبايد ميديدند. از آن لحظه آنها احساس وحشت کردند و قسم خوردند که ماجرا را به کسي نگويند.
مارک توين در مقدمهي اين کتاب مينويسد: «بيشتر ماجراهايي که در اين کتاب ثبت شدهاند در واقعيت اتفاق افتادهاند. يکي دوتا تجربهي شخصي خود من بوده، بقيه ماجراهايي که براي پسرهاي همکلاس من رخ داده. شخصيت هاکلبري فين از يک آدم واقعي گرفته شده، تام ساير هم همينطور ولي نه از يک نفر. تام ترکيبي از خصوصيات و خلق و خوي سه پسربچه است که من ميشناختم، در نتيجه از نظر ساخت، شخصيتي چندوجهيست».
اين کتاب اولينبار توسط انتشارات ويندوس و چاتو در ژوئن ۱۸۷۶ در انگلستان و در دسامبر همان سال درآمريکا به چاپ رسيد. در آن زمان بسيار مرسوم بود که نويسندگان آمريکايي (از جمله توين) اثر خود را ابتدا در انگلستان منتشر کنند تا کپيرايت انتشار آن در کشورهاي مشترکالمنافع انگلستان را نيز به دست بياورند. اما چاپ اثر در آمريکا بيش از حد انتظار توين طول کشيد و در نتيجه نسخههاي سرقتي اثر سر از کانادا درآورد.
۳. بابا لنگ دراز
بابا لنگ دراز، يک رمان در سبک نامهنگارانه اثر جين وبستر نويسندهي آمريکايي است. اين رمان اولينبار در سال ۱۹۱۲ منتشر شد. داستان دربارهي دختري جوان، بااستعداد و پر انرژي به نام جودي آبوت است، که مشغول تحصيل در کالج است. جودي در کودکي خانوادهاش را از دست داده است و از بچهگي با حمايت مردي خير که تا به حال او را نديده است زندگي ميکند.
بابا لنگدراز ابتدا به صورت داستاني دنبالهدار در مجلهي آمريکايي خانهي بانوان منتشر ميشد که سرانجام در سال ۱۹۱۲ به صورت کتاب درآمد و به فروش بالايي دست يافت. اين کتاب تنها يک اثر داستاني ساده نبود، بلکه نيرويي محرکه براي بهبود وضعيت نگهداري از کودکان يتيم نيز شد. در سال ۱۹۱۴ نمايشنامه موفقي از آن با اقتباس خود وبستر بر روي صحنه رفت. در سال ۱۹۱۹ نيز فيلمي صامت با بازي مري پيکفورد از روي آن ساخته شد. وبستر در سال ۱۹۱۴ کتاب دشمن عزيز را به عنوان دنبالهاي براي بابا لنگدراز منتشر کرد.
جين وبستر، متولد ۲۴ ژوئيهي ۱۸۷۶ و درگذشتهي ۱۱ ژوئن ۱۹۱۶ بود. او در روستاي فردونيا ايالت نيويورک آمريکا بهدنيا آمد. مادرش آني مافت وبستر خواهرزادهي مارک توين و پدر او چارلز لوتر وبستر مدير مالي مارک توين و ناشر بسياري از کتابهاي وي بود. او تنها فرزند خانوادهاي بود که به ادبيات و نشر انديشه و فرهنگ توجه ويژهاي داشتند.
۴. ماهي سياه کوچولو
ماهي سياه کوچولو، يکي ديگر از همان داستانهايي است که بايد در روزگار نوجواني خواند. اين کتاب نوشتهي صمد بهرنگي نويسندهي ايراني است. او اين داستان را در زمستان سال ۱۳۴۶ نوشت و انتشارات کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان آن را در سال ۱۳۴۷ با تصويرگري درخشان فرشيد مثقالي منتشر کرد.
قصهي ماهي سياه کوچولو در مورد ماهي کوچکي است که به عشق ديدن دريا خطر را به جان ميخرد و سفري دور و دراز را با تجربههاي متفاوت براي رسيدن به رهايي آغاز ميکند. اين اثر در عين سادگي پر از نکتههاي آموزنده است. اين کتاب برگزيدهي کودک در سال ۱۳۴۷ شد. همچنين جايزهي ششمين نمايشگاه کتاب کودک در بلون ايتاليا و ديپلم افتخار جايزهي دوسالانهي براتيسلاواي چکاسلواکي براي تصويرگري کتاب کودک را در سال ۱۹۶۹ دريافت کرده است.
صمد بهرنگي، متولد ۲ تير ۱۳۱۸ در تبريز و درگذشتهي ۹ شهريور ۱۳۴۷ در رود ارس است. او آموزگار، منتقد اجتماعي، داستاننويس، مترجم و پژوهشگر فولکلور آذربايجاني بود.
۵. شازده کوچولو
شازده کوچولو، شاهکار آنتوان دوسنت اگزوپري نويسندهي فرانسوي است که در سال ۱۹۴۳ منتشر شد و تبديل به يکي از پرفروشترين کتابهاي جهان شد که بيش از ۲۰۰ ميليون نسخه فروش داشته و به بيش از ۲۸۰ زبان و گويش ترجمه شده است. اين کتاب در سال ۱۹۴۳ در نيويورک منتشر شد. همچنان از اين کتاب سالي يک ميليون نسخه در جهان به فروش ميرسد.
آنتوان دوسنت اگزوپري نويسنده و خلبان اهل فرانسه است که در سال ۱۹۰۰ ميلادي متولد شد. اگزوپري تا قبل از جنگ جهاني دوم، خلبان تجاري موفقي بود؛ او با آغاز جنگ به نيروي هوايي فرانسه آزاد در شمال آفريقا پيوست. در ماه ژوئيه ۱۹۴۴ هواپيماي او در يک پرواز شناسايي بر فراز درياي مديترانه ناپديد شد و احتمالا در همان زمان کشته شد.
اين داستان که به سبک سوررئاليسم نوشته شده از ديدگاه يک کودک، که از سيارکي به نام ب ۶۱۲ آمده، پرسشگر سؤالات بسياري از آدمها و کارهايشان است.
۶. سپيد دندان
سپيد دندان رماني اثر جک لندن نويسندهاي آمريکايي است. اين رمان در ابتدا به صورت پاورقي در مجلهي آوتينگ در سال ۱۹۰۶ منتشر شد. داستان در جريان تب طلاي کلوندايک نوشته شد (به مهاجرت حدود صد هزار جويندهي طلا به منطقهي کلوندايک يوکان گفته ميشود که بين سالهاي ۱۸۹۶ و ۱۸۹۹ رخ داد. اين منطقه در شمال غربي کانادا واقع است.) جک لندن زندگي سگي را که خون گرگي دارد دنبال ميکند. او در اين رمان به مسائل اخلاقي، تقابل وحشيگري و تمدن انساني ميپردازد. اين رمان مکمل رمان ديگر جک لندن به نام آواي وحش است.
جک لندن (Jack London) نويسندهي سوسياليست آمريکايي بود. کتابهاي او مانند آواي وحش و گرگ دريا با استقبال خوانندگان روبهرو شد. او مدتي را به روزنامهفروشي، دريانوردي، کار در کارخانهي کنسروسازي و کارگاه لباسشويي پرداخت او از نخستين نويسندگان آمريکا بود که از راه نوشتن به ثروت زيادي دست يافت و در چهلسالگي، هنگامي که از راه قلم ثروتمند شده بود، در اثر سکتهي قلبي درگذشت.
۷. مزرعهي حيوانات
کتاب مزرعهي حيوانات يکي از آثار ماندگار جورج اورول، نويسنده و روزنامهنگار انگليسي است. اين کتاب در قالب داستاني نمادين بهطور غيرمستقيم اشاره به شرايط حاکم بر شوروي سابق دارد اين رمان در طول جنگ جهاني دوم نوشته و در سال ۱۹۴۵ ميلادي در انگلستان منتشر شد و در اواخر دههي ۱۹۵۰ ميلادي به شهرت رسيد. مشهورترين جملهي کتاب شعاري است که از تحريف شعار اوليهي جنبش يعني: همهي حيوانات برابرند، به وجود آمده است.”همه برابرند اما بعضي برابرتر”
اين کتاب دربارهي گروهي از جانوران اهلي است که در اقدامي آرمانگرايانه و انقلابي، صاحب مزرعه (آقاي جونز) را از مزرعهاش فراري ميدهند تا خود ادارهي مزرعه را به دست گرفته و برابري و رفاه را در جامعهي خود برقرار سازند. رهبري اين جنبش را گروهي از خوکها به دست دارند، ولي پس از مدتي اين گروه جديد نيز به رهبري خوکي به نام ناپلئون همچون آقاي جونز به بهرهکشي از حيوانات مزرعه ميپردازند و هرگونه مخالفتي را سرکوب ميکنند.
۸. ماجراهاي تنتن و ميلو
ماجراهاي تَنتَن، يک مجموعه ۲۴ گانه از آلبومهاي کاميکس فرانسوي، بلژيکي ساخته شده که توسط کارتونيست بلژيکي به نام ژُرژ پروسپه رِمي، که با نام مستعار هرژه مينوشت، ميباشد.
اين مجموعهها يکي از محبوبترين کاميکهاي اروپايي سدهي بيستم ميلادي بودند. در سال ۲۰۰۷ يعني يک سده پس از تولد هرژه در ۱۹۰۷، تنتن در بيش از ۷۰ زبان و بيش از ۲۰۰ ميليون نسخهي فروش چاپ شده بود و در راديو، تلويزيون، تئاتر و فيلم مورد اقتباس قرار گرفته بود.
کتابهاي تنتن و ميلو نه تنها در ايران که در سراسر دنيا بسيار طرفدار داشت. داستانهاي تنتن در واقع ترکيبي از چندين ژانر بود: ماجراجويانه، فانتزي، علمي و تخيلي. ماجراهاي تنتن و ميلو؛ شامل تاريخچهي زندگي هرژه، شکلگيري تنتن، مرور کلي بر داستانها، شخصيتها، موزه هرژه و سير انتشار تنتن در ايران است.
۹. زنان کوچک
زنان کوچک، رماني از لوييزا مي الکات، نويسندهي آمريکايي است. اين کتاب به بيش از ۵۰ زبان ترجمه شده است و محل اتفاق اين داستان در شهر بوستون، ايالت ماساچوست آمريکا است و زمان اين داستان در اواسط قرن نوزدهم است.
داستان در مورد زندگي ۴ خواهر به نامهاي مگي، جو، بتي و ايمي مارچ است، که در واقع با الهام از زندگي واقعي خود نويسنده با سه خواهرش نوشته شده است.
چهار خواهر، در نبود پدرشان که به جنگ رفته است، نزد مادرشان زندگي ميکنند. مگ زيباترين خواهرشان است، جو روحياتي پسرانه دارد و بسيار بازيگوش است، بت نوازنده است و ايمي هنرمند دلربايي است. زندگي آنها از لحاظ مالي دچار دشواريهايي شده است از اين رو خواهران براي کمک به معاش خانواده دست به کار ميشود. اين کتاب در سالهاي ۱۸۶۸ و ۱۸۶۹ در دو جلد منتشر شد.
۱۰. هري پاتر و زنداني آزکابان
هري پاتر نام مجموعهاي از رمانهاي به سبک خيالپردازي به قلم نويسندهي انگليسي، جي.کي. رولينگ است. اين کتابها به شرح ماجراهاي يک جادوگر نوجوان به نام هري پاتر به همراه بهترين دوستانش، رون ويزلي و هرمايني گرنجر، در مدرسهي علوم و فنون جادوگري هاگوارتز ميپردازند.
هري پاتر و زنداني آزکابان، سومين کتاب از مجموعه رمانهاي هري پاتر اثر جي.کي. رولينگ است. قصه از آنجا شروع ميشود که بعد از اينکه عمه مارج وارد خانهي خالهي هري پاتر ميشود با هري درگيري پيدا ميکند و هري ناخواسته باعث اتفاق ناگواري ميشود، عمه مارج باد شده و مانند بادکنکي به هوا ميرود.
هري از خانه فرار ميکند و منتظر اظهارنامه وزارت جادو ميشود زيرا انجام جادو براي افراد زير هفده سال ممنوع است و هري فقط ۱۳ سال سن دارد. اما او سرانجام ميفهمد که سيريوس بلک کسي بوده که پدر و مادرش را به ولدمورت فروخته و اکنون از زندان فرار کرده و حالا دنبال اوست و به همين دليل وزارت براي او حکم اخراج نميفرستد تا بتواند در مدرسه هاگوارتز در امان باشد!
هري در سالي سخت قرار دارد که همواره بايد مواظب باشد که مورد حمله سيريوس بلک قرار نگيرد. اما در پايان مشخص ميشود که سيريوس بلک پدرخوانده اوست و دوست صميمي پدرش و کسي که پدرش را به ولدمورت لو داده پيتر پتي گرو بوده که خودش را به شکل موشي در آورده بوده و از قضا موش خانگي رون ويزلي بهترين دوست هري بودهاست. اما درست وقتي که همه چيز درست ميشود و سيريوس موش را به شکل عادي برميگرداند و همه به اينکه به وسيله او بي گناهي سيريوس را ثابت کنند اميدوار ميشوند همه چيز نقش بر آب شده و پيتر پتي گرو فرار ميکند.
۱۱. آليس در سرزمين عجايب
ماجراهاي آليس در سرزمين عجايب، کتابي است که لوئيس کارول در سال ۱۸۶۵منتشر کرد. اين کتاب داستان خيالي سفر دختري به نام آليس را تعريف ميکند که به دنبال خرگوش سفيدي به سوراخي در زمين ميرود و در آنجا با ماجراهاي عجيبي روبهرو ميشود.
ادبيات آميخته به خيال داستان را شکل ميدهند و مفاهيمي عميق را در قالب داستان بيان ميکنند. آليس در سرزمين عجايب و ادامهي آن، که آن سوي آينه، نام دارد در طي يک قرن و نيم بيوقفه تجديد چاپ شده است.
چارلز لاتويج دادسون با نام مستعار لويي کارل متولد ۲۷ ژانويهي ۱۸۳۲ در ديرزبري و درگذشته ۱۴ ژانويهي ۱۸۹۸ در گيلدفورد، استاد رياضيات کالج کرايستچرچ دانشگاه آکسفورد، کشيش، عکاس و نويسنده انگليسي بود. او جزء بزرگترين نويسندگان ادبيات کودک و نوجوان جهان به شمار ميرود.
۱۲. آني شرلي
آن شرلي، نام يک شخصيت داستاني است که اولينبار در رمان آني شرلي در گرين گيبلز ۱۹۰۸ نوشتهي لوسي ماد مونتگمري معرفي شد.
آن، در يتيمخانه بزرگ شده ولي در ۱۱ سالگي توسط خواهر و برادري سالخورده به نام ماريلا و متيو کاتبرت به سرپرستي قبول ميشود و به گرين گيبلز در روستاي اونلي ميرود، آني در آنجا بزرگ ميشود، دوستان زيادي پيدا ميکند، به دانشگاه و کالج ميرود، ازدواج ميکند.
از داستان آني شرلي فيلمها و کارتونهاي زيادي ساخته شده. مشهورترين اين فيلمها ساختهي کمپاني ساليوان با بازي مگان فالوز و جاناتان کرومبي است. همچنين در سال ۲۰۱۷ سريالي از نتفليکس با بازي اميبث مکنالتي و لوکاس جيد زومن ساخته شد که فصل دوم آن نيز در ۶ ژوئيه ۲۰۱۸ منتشر شد.
لوسي مود مونتگمري، نويسندهي کتاب متولد۳۰ نوامبر ۱۸۷۴ و ۲۴ آوريل ۱۹۴۲ است که معمولا با نام ال.ام.مونتگمري (L.M. Montgomery) شناخته ميشود. او نويسنده اي معروف و کانادايي بود که معمولا براي نوجوانان شعر و داستان کوتاه مينوشت.
۱۳. سفرهاي گاليور
کتاب سفرهاي گاليور اثر جاناتان سوئيفت است. جاناتان سويفت، طنزنويس، شاعر و نويسندهي ايرلندي است. او وقتي سفرهاي گاليور را نوشت، از ترس واکنشهاي مردم به خصوص شخصيتهاي سياسي نامش را به عنوان نويسنده روي جلد کتاب نياورد. سويفت زماني که منشي يک شخصيت سياسي بود، شروع به نوشتن مطالب طنزآميز و طعنهآلود کرد که با استقبال خوبي مواجه شد.
رمان مشهور سفرهاي گاليور سفرنامهاي خيالي است که از زبان يک ناخداي خيالي به نام لموئل گاليور به زبان هزل و هجو بيان ميشود. کتاب در چهار بخش نوشته شده است و هر بخش از داستان، يک سفر هيجانانگيز گاليور را بيان ميکند. گاليور زندگي مرفهاي داشت اما ميخواست دنيا را بگردد و عاشق ماجراجويي بود، پس زندگي عادياش را رها کرد و به دنبال تجربيات جديد به دريا رفت. معروفترين بخش از سفرهاي گاليور، سفر به ليليپوت است؛ در اين داستان در اثر طوفاني شديد، کشتي گاليور غرق ميشود و به جزيرهاي ميرسد که مردم ساکن آن جزيره، آدم کوچولوهاي ۱۵ سانتي هستند که داستانهاي جديدي را براي گاليور رقم ميزنند.
۱۴. قصههاي مجيد
قصههاي مجيد، عنوان مجموعه داستاني از هوشنگ مرادي کرماني که در ۵ جلد چاپ و منتشر شده است. اولين جلد از اين مجموعه در سال ۱۳۵۸ منتشر شده است. قصههاي مجيد بيش از ده سال پس از انتشار نخستين مجموعه و در سال ۱۳۶۴ کتاب برگزيدهي سال شد.
قصههاي مجيد دربارهي زندگي مجيد و ماجراهايي است که براي او اتفاق ميافتد. مجيد نوجواني است که پدر و مادر خود را از دست داده است و با مادربزرگش، بيبي زندگي ميکند. در اين داستانها مجيد نوجواني است که کتاب زياد ميخواند و انشاء وي خوب است و عاشق فيلم و سينما و بازيگري است و آرزوي نويسنده شدن دارد.
گفتني است براساس مجموعه داستانهاي قصههاي مجيد، يک مجموعه تلويزيوني به همين نام و به کارگرداني کيومرث پوراحمد ساخته شده است. اين مجموعه شامل ۹ قسمت بود که در سال۱۳۷۱، عصرهاي جمعه از تلويزيون پخش ميشد.
۱۵. دور دنيا در هشتاد روز
دور دنيا در هشتاد روز، رماني است به قلم ژول ورن، نويسندهي معروف فرانسوي که داستاني ماجراجويانه دارد. اين کتاب اولينبار در سال ۱۸۷۳ به چاپ رسيد.
از اين رمان، فيلمي کمدي و ماجراجويانه و کارتوني ديدني هم ساخته شده است. در اين داستان جنتلمن انگليسي با دوستان خود شرط ميبندد که طي هشتاد روز دور دنيا را بپيمايد، به اين ترتيب عازم سفري پرماجرا و هيجانانگيز ميشود. اتفاقات جالبي که در اين سفر دور و دراز براي او و همراهانش ميافتد، با چاشني طنز و خنده و شوخي، اين اثر را به يکي از پرمخاطبترين آثار ادبيات جهان تبديل کرده است.
ژول گابريل ورن، متولد ۸ فوريه ۱۸۲۸ و درگذشتهي ۲۴ مارس ۱۹۰نويسنده، شاعر و نمايشنامهنويس فرانسوي بود که بيشتر شهرتش را مديون نگارش کتابهاي ماجرايياش است که دنياي داستانهاي علمي و تخيلي را دگرگون کرد. ژول ورن پس از آگاتا کريستي، پر ترجمهترين آثار ادبي را در دنيا داشته است.
۱۶. مري پاپينز
مري پاپينز، داستان معروفي است نوشتهي پي.ال.تراورس نويسندهي انگليسي که تاکنون اقتباسهاي سينمايي زيادي از روي آن ساخته شده است.
داستان دربارهي مري پاپينز پرستار جديدي است که براي نگهداري از بچههاي خانم و آقاي بانکس به خانهي آنها ميآيد. او از لحظهي ورودش همه را دچار حيرت ميکند. به جاي راه رفتن، با باد به اين سو و آن سو ميرود؛ خواستههايش را به راحتي به ديگران ميقبولاند و در هر لحظه، ماجرايي غيرقابل تصور ميآفريند.
پاما ليندن تراورس، داستاننويس، منتقد تئاتر، سفرنامهنويس، بازيگر، روزنامهنويس و سخنران استراليايي، با خلق مجموعه داستانهاي مري پاپينز، پرستاري اسرارآميز با تواناييهاي مافوق طبيعي، به شهرت رسيد. اين مجموعه شامل هشت کتاب است که از جملهي آنها ميتوان مري پاپينز (۱۹۳۴)، مري پاپينز بازميگردد ( ۱۹۳۵)، مري پاپينز در را باز ميکند (۱۹۴۳)، مري پاپينز در پارک (۱۹۵۲) و مري پاپينز در آشپزخانه را نام برد. خانم تراورس داستانهاي ديگري نيز براي کودکان و بزرگسالان نوشته است. والت ديسني در سال ۱۹۶۴ ، از چهار داستان نام برده فيلمهاي موزيکال تهيه کرد.
۱۷. ماجراهاي هاکلبري فين
ماجراهاي هاکلبري فين، رماني اثر مارک تواين است که در سال ۱۸۸۴ براي اولينبار چاپ شد. اين کتاب پس از رمان تام ساير منتشر شد.
هاکلبري فين، نوجواني است که از پدري الکلي متولد ميشود و بعد از چند سال، پدرش گم ميشود بعد او با تام ساير دوست ميشود. او را به بيوهاي ميسپارند. پدر هاکلبري فين بالاخره به روستايشان ميآيد و هاک را به کلبهاي وسط جنگل ميبرد. هاک پس از چند روز از آنجا فرار ميکند.
مارک تواين در سال ۱۸۳۵ ديده به جهان گشود و در سال ۱۹۱۰ دار فاني را وداع گفت. نخستين اثر او با عنوان وزغ جهنده معروف ناحيه کالاوراس، سبب شهرتي غيرمنتظره برايش شد و باعث شد تا راه داستاننويسي را جديتر ادامه دهد. مارک با دو اثر تام ساير و هاکلبرى فين به نويسندهاى جهانى مبدل شد و در سراسر دنيا شهرتي جهاني يافت.
۱۸. جادوگر شهر اُز
کتاب مشهور جادوگر شهر از، اثر ال.فرانک باوم است. اين کتاب که در ژانر کودک و نوجوان است از ۱۷ مي ۱۹۰۰ در آمريکا منتشر شد.
لايمن فرانک باوم، نويسندهي کتابهاي کودکان و روزنامهنگار آمريکايي خالق جادوگر شهر از ميباشد. باوم، متولد نيويورک بود و در خانوادهاي آمريکايي ثروتمند بزرگ شد. اما خود در چند پيشهاي که انتخاب کرد ناموفق و حتي ورشکست شد و عاقبت پا به دنياي تئاتر گذاشت و توانست پيشرفت کند.
داستان از اين قرار است که دختري به نام دوروتي که با عمه و عمو و سگش زندگي ميکند، بر اثر گردبادي شديد خانهاش را از دست ميدهد. هيچکس را هم به غير از سگش نمييابد. او در شهري غريب، دوستاني پيدا و اتفاقات عجيب و شگفتانگيزي را دنبال ميکند.
۱۹. کشتن مرغ مقلد
کشتن مرغ مقلد يا کشتن مرغ مينا، رماني نوشتهي هارپر لي، نويسندهي آمريکايي در سال ۱۹۶۰ ميلادي است. وي براي نوشتن اين رمان در سال ۱۹۶۴ ميلادي، جايزهي پوليتزر را به دست آورد. از زمان اولين انتشار تاکنون، بيش از ۴۰ ميليون نسخه از اين کتاب به فروش رفته و به بيش از ۴۰ زبان ترجمه شده است.
تيراژ نخستين چاپ اين رمان ۵ هزار نسخه بود و با وجود برخورد با مسائل جدي مانند تجاوز به عنف و نابرابري نژادي، اين رمان براي گرما و طنز آن مشهور است.
هارپر لي، نويسندهي کتاب در ۱۹۲۶ در مونروويل آلاباما در آمريکا به دنيا آمد. پدرش وکيلي معروف بود و خودش هم تحصيلاتش را در رشتهي حقوق در دانشگاه آلاباما گذراند. در سال ۱۹۵۰ ميلادي به نيويورک رفت و تا پيش از شروع کار نويسندگي، در يک موسسه هواپيمايي کار ميکرد.
هارپر لي از مرغ مينا به عنوان نماد معصوميت استفاده کرده است. رمان کشتن مرغ مينا از زبان دختري به نام اسکات فينچ روايت ميشود که دختر وکيل سفيدپوستي به نام آتيکاس فينچ است که دفاع از جوان سياهپوستي به نام تام رابينسون را که به اتهام نارواي تجاوز به يک دختر سفيدپوست در در شهر کوچکي به نام ميکوم، آلاباما محاکمه ميشود، به عهده ميگيرد.
در سال ۱۹۶۲ ميلادي، رابرت موليگان فيلمي را با همين نام از روي آن ساخت. در نظرخواهيهاي عمومي، همواره از فيلم کشتن مرغ مقلد به عنوان يکي از محبوبترين فيلمهاي تمام عمر تماشاگران سينما نام برده ميشود.
۲۰. کتاب دزد
کتاب دزد، عنوان کتابي با داستاني تکاندهنده و شگفتانگيز از جنگ است، جنگي که بنيان خانواده را از جا ميکند و جز ويراني، مرگ و آوارگي چيزي به جا نميگذارد اما در همهي تيرگيها باز هم اميد هست و دختري که عليرغم همهي تلخ کاميها با پناه بردن به دل کتابها، دنيايي زيبا و دور از هياهوي مرگ و ويراني براي خود خلق ميکند.
اين کتاب اولين اثر از زوساک، نويسندهي استراليايي است. او در سال ۱۹۷۵ ميلادي در سيدني متولد شد و تا به امروز چندين رمان متفاوت منتشر کرده است. برخي از رمان هاي اين نويسنده در ميان آثار پرفروش زبان انگليسي بودهاند و توجه منتقدان و جوايز ادبي را به خود جلب کردهاند.
بريان پرسيوال، کارگردان مطرح انگليسي در سال ۲۰۱۳ براساس داستان اين رمان، فيلمي به اسم The Book Thief را ساخت که جنجالهاي زيادي را به وجود آورد. موضوع اين فيلم در ارتباط با از بين بردن يهوديها و کمونيستها توسط هيتلر است.
۲۱. پيتر پن
جيمز متيو بري، نويسندهي کتاب پيتر پن، ۴۲ ساله بود که براي اولينبار شخصيت پيتر پن را در کتابي به نام پرندهي سفيد کوچک در سال ۱۹۰۲ ميلادي خلق کرد. او در واقع شخصيت پيتر را براساس برادر بزرگترش ديويد نوشت؛ پسري که هرگز بزرگ نشد. ديويد يک روز قبل از تولد ۱۴سالگياش براثر سانحهاي در اسکيت روي يخ درگذشت. داستان پيتر پن اولينبار در سال ۱۹۰۴ ميلادي به صورت نمايش در لندن به روي صحنه رفت و در سال ۱۹۱۱ به شکل کتاب داستان درآمد.
در سال ۱۹۲۹ ميلادي جي.م.بري، همهي حقوق نشر پيتر پن را به بيمارستان کودکان خيابان گريت اورمند هديه کرد. در سال ۱۹۸۷ ميلادي، يعني پنجاه سال پس از مرگ بري، حق نشر منقضي شد ولي سال بعـد مجلس در کاري بينظير حق تأليف همهي نسخ پيتر پن را به بيمارستان بازگرداند. به اين ترتيب کودکان بيمار تا زماني که اين بيمارستان داير است، همچنان از نعمت استعداد ذاتي بري بهرهمند خواهند شد.
داستان پيتر پن، دربارهي پسري است که هيچگاه بزرگ نميشود و شبي که پدر و مادر وندي، مايکل و جان خانه نيستند، از پنجره وارد اتاق بچهها ميشود و آنها را به سرزمين نورلند دعوت ميکند. آنها پروازکنان به همراه پيتر پن به جزيرهاي ميروند که همان نورلند است و با پسراني که گمشدهاند، زندگي ميکنند. وندي براي اين پسربچهها مادري ميکند و برايشان قصه تعريف ميکند تا اين که …
۲۲. دنياي سوفي
دنياي سوفي، يک رمان فلسفي اثر يوستين گردر نويسندهاي نروژي است که در سال ۱۹۹۱ ميلادي در نروژ منتشر شد. اين اثر داستاني است که تاريخ فلسفه را به زبان ساده براي نوجوانان تشريح ميکند. اين کتاب تاکنون به ۵۹ زبان ترجمه شده و علاوه بر نوجوانان، توجه بزرگسالان را هم بهخود جلب کرده است. يوستين گردر در رشتهي فلسفه، الهيات و ادبيات از دانشگاه اسلو فارغالتحصيل شد و سپس به مدت ده سال به تدريس تاريخ عقايد در دبيرستانها پرداخت و پيوسته در فکر متن فلسفي سادهاي بود که به درد شاگردان جوانش بخورد و چون متن مناسبي نيافت نهايتا کتاب دنياي سوفي را در سال ۱۹۹۱ نوشت. اين کتاب با استقبال بسياري روبهرو شد و بيش از ۴۰ ميليون نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته است.
داستان در مورد دختري به نام سوفي است که در آستانهي پانزده سالگي نامههاي جالب و نوارهاي ويدئويي از شخصي به نام آلبرتو ناکس دريافت ميکند که در آنها سؤالات جالبي مانند جهان چگونه پديد آمده است؟ که آغازگر راه آموزش تاريخ فلسفه است، مطرح ميکند. اين نامهها در ابتدا مطالبي در خصوص يونان باستان، سقراط و سؤالات اساسي زندگي بشري را عنوان ميکند. پس از دريافت چند نامه سوفي و آلبرتو يکديگر را ملاقات ميکنند. موضوع صحبتهاي آنان عمدتا نظريات فلاسفهي يونان باستان، امپراتوري روم، قرون وسطي، رنسانس، عصر روشنگري و موضوعاتي چون انقلابهاي بزرگ و تا مسائل امروز بشري است.
۲۳. ماجراهاي پينوکيو
پينوکيو، رماني ايتاليايي به قلم کارلو کلودي در قرن نوزدهم است. شخصيت اصلي اين رمان، آدمکي چوبي به نام پينوکيو است که دماغ چوبي او، مشخصهي اصلي اين شخصيت تخيلي است. ماجراهاي پينوکيو در ايتاليا چنان مورد استقبال قرار گرفت که تدريس بخشهايي از آن، جزء برنامهي مدارس آن کشور قرار گرفته است.
داستان دربارهي يک عروسک چوبي به نام پينوکيو است که پيرمردي نجار، به نام پدر ژپتو، قصد دارد اين عروسک چوبي ماجراجو را وارد زندگي انسانها کند. پينوکيو عوض مدرسه رفتن و حرفگوش کردن از دست پدرش ژپتو فرار ميکند و سر و کارش به گربه و روباه مکار ميافتد.
کارلو لورنزيني، با نام ادبي کارلو کلودي، نويسندهي معروف ايتاليايي است که در سال ۱۸۲۶ در فلورانس ايتاليا به دنيا آمد. او در نوجواني وارد مدرسه علوم ديني شد و تا ۱۷ سالگي در آنجا تحصيل کرد. کلودي کار خود را ابتدا به عنوان يک روزنامهنگار شروع کرد و به يک منتقد و روزنامهنگار موفق تبديل شد. کلودي زماني که ۳۵ سال داشت، روزنامهنگاري را رها کرد و مشغول به کار ويراستاري و ترجمه شد. او افسانههاي مختلف و معروفي مانند شنل قرمزي و زيباي خفته را براي اولينبار به زبان ايتاليايي ترجمه کرد. در همان زمان بود که متوجه شد به کتابها و نشريات کودکان علاقه دارد. سال ۱۸۸۱ پايهي اولين مجلهي ايتاليايي کودکان را پيريزي کرد و نخستين بخش از ماجراهاي پينوکيو را در آن منتشر کرد که توانست به موفقيت چشمگيري دست پيدا کند. کلودي در سال ۱۸۹۰ در زادگاهش، فلورانس درگذشت.
۲۴. چارلي و کارخانهي شکلاتسازي
چارلي و کارخانهي شکلاتسازي کتابي از رولد دال است که توسط انتشارات کتابهاي پنگوئن منتشر شد و از روي آن فيلم چارلي و کارخانهي شکلاتسازي به کارگرداني تيم برتون ساخته شده است.
داستان اين کتاب دربارهي کودک فقيري است که بسيار به خوردن شکلات علاقه دارد او روزي کارت شانس بازديد از کارخانهي شکلاتسازي که متعلق به شخصي به نام ويلي وانکا است را به دست ميآورد.
در اين کتاب، رولد دال به نمايش فقر و خلق اميد در اين چنين زندگيهايي پرداخته است. همچنين اين کتاب رولد دال به نقد تربيت نادرست کودکان توسط والدين پرداخته است.
۲۵. بينوايان
بينوايان، يک رمان تاريخي فرانسوي نوشتهي ويکتور هوگو است که اولينبار در سال ۱۸۶۲ منتشر شد و بهعنوان يکي از بزرگترين رمانهاي قرن نوزدهم شناخته ميشود. رمان از آغاز شورش ژوئن در پاريس سال ۱۸۱۵ تا به ثمر رسيدن آن در سال ۱۸۳۲، زندگي شخصيتهاي مختلف، به ويژه زنداني آزاد شدهاي به نام ژان والژان را روايت ميکند. بينوايان از طريق فيلم، برنامههاي تلويزيوني و تئاتر به اقبال عمومي فراوان دست يافت.
ژان والژان، به خاطر دزديدن يک قرص نان، نوزده سال را در زندان بوده است. وقتي از زندان آزاد ميشود به کليسا ميرود و آنجا به دنبال سرپناه ميگردد. اما وقتي ظروف نقرهي اسقف را ميبيند، توجهش جلب ميشود و آنها را برميدارد. پليس او را دستگير ميکند اما اسقف وانمود ميکند که ظرفها را خودش به ژان والژان هديه داده است. همين کار اسقف تاثير خيلي زيادي روي او ميگذارد و باعث تحول درونياش ميشود. مدتها بعد او فانتين را ميبيند. زني فقير که هيچ پولي براي بزرگ کردن دخترش، کوزت، ندارد و مجبور است او را به خانم و آقاي تنارديه بسپرد. تنارديهها از کوزت بيگاري ميکشند و از او سواستفاده ميکنند. ژان والژان تلاشهاي بسياري ميکند تا کوزت را پيدا کند و براي فانتين نيز پول و سرپناه و آرامشي بيابد.
۲۶. بلنديهاي بادگير
کتاب بلنديهاي بادگير، تنها رمان اميلي برونته است که شهرتي جهاني يافته است. اميلي برونته خواهر کوچکتر شارلوت برونته و خواهر بزرگتر ان برونته بود که آنها نيز امروزه از بزرگترين نويسندگان کلاسيک جهان به حساب ميآيند.
کتاب بلندي هاي بادگير در سال ۱۸۴۷ منتشر شد، اما آن زمان با استقبال فوري خوانندگان روبهرو نشد. يک سال بعد، يعني در سال ۱۸۴۸، اميلي برونته بر اثر بيماري سل از دنيا رفت.
اين رمان داستان عشق آتشين ولي مشکلدار ميان هيث کليف و کترين ارنشاو است و اينکه اين عشق نافرجام چگونه سرانجام اين دو عاشق و بسياري از اطرافيانشان را به نابودي ميکشاند. هيثکليف کوليزادهاي است که موفق به ازدواج با کتي نميشود و پس از مرگ کتي به انتقامگيري روي ميآورد. داستان رمان از زبان خدمتکار عمارت براي مسافري به نام لاکوود تعريف شدهاست و او آن را به اول شخص روايت ميکند.
۲۷. غرور و تعصب
غرور و تعصب، رمان مشهوري اثر جين آستن، نويسندهي انگليسي است. اين اثر دومين کتاب جين آستن است. او اين داستان را در سال ۱۷۹۶، درحالي که تنها ۲۱ سال داشت نوشت، اما تا سال ۱۸۱۳ چاپ نشد. اکثر منتقدان غرور و تعصب را بهترين اثر جين آستن ميدانند و خود او آن را بچهي دلبند من ميناميد. بااينحال، اين کتاب، که ابتدا با نام تأثرات اوليه نوشته شده بود، تا مدتها توسط ناشران رد ميشد و وقتي پس از ۱۷ سال به چاپ رسيد، بهجاي نام آستن، نام يک خانم بهعنوان نام نويسنده روي جلد به چشم ميخورد.
از اين رمان بارها فيلمسازي شده است، که يکي از معروفترين نسخههاي آن متولد سال ۲۰۰۵ با بازي کيرا نايتلي در نقش اليزابت و متيو مکفادين در نقش آقاي دارسي بوده است.
جين آستن نويسندهي مشهور انگليسي در ۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ در همپشر انگلستان متولد شد. از جين آستن شش رمان باقي مانده است که همگي به زندگي زنان و دغدغههاي آنان ميپردازد. هرچند خودش هيچگاه ازدواج نکرد. غرور و تعصب، عقل و احساس، اِما، منسفيلد پارک، ترغيب و نورثنگر ابي از آثار او هستند. او به شدت روي آثارش حساس بود و هرکدام از کتابهايش را پيش از انتشار، بارها بازخواني و اصلاح ميکرد. او در ميان آثارش غرور و تعصب را از همه بيشتر دوست داشت. جين آستن در ۱۸ ژوئيهي ۱۸۱۷ درگذشت.
۲۸. شاهزاده و گدا
شاهزاده و گدا، اولين اثر داستاني مارک توين محسوب ميشد که در سال ۱۸۸۲ منتشر شد. توين اين داستان را که دربارهي پادشاه ششم انگلستان نوشته بود، به دختران خود، سوزي و کلارا تقديم کرد.
اما داستان شاهزاده و گدا، دربارهي گدا زادهاي به نام تام کانتي و شاهزادهاي به نام ادوارد است که در يک روز به دنيا ميآيند؛ اما تام، شب و روز، خواب پادشاهان را ميبيند، روزي ادوارد، او را به قصر ميبرد و وقتي با هم آشنا ميشوند لباسهايشان را عوض ميکنند. بعد شگفتزده ميشوند، چون قيافههايشان کاملا به هم شبيه است. شاهزاده به خانهي تام ميرود و تام در قصر ميماند و داستان از اينجا شکل ميگيرد.
مارک توين، نويسندهي کتاب در کودکي ترک تحصيل کرد و با ماجراجويي وارد شغلهاي گوناگوني چون حروفچيني، کارگري، کشتيراني و کار در معادن طلا شد. او سرانجام با آموختهها، تجربهها و قلم آتشينش به شهرتي جهاني رسيد. اين اثر، بارها مورد اقتباس تصويري در قالب فيلم سينمايي، سريال تلويزيوني و انيميشن قرار گرفته است.
۲۹. هايدي
سالهاي خانه به دوشي و يادگيري هايدي، که معمولا به اختصار هايدي ناميده ميشود، نام يک رمان اثر يوهانا اشپيري، نويسندهي سوئيسي است. اين رمان به زندگي دختر نوجواني ميپردازد که در آلپ سوئيس از پدربزرگ خود مراقبت ميکند. اين داستان نخستينبار در سال ۱۸۸۰ در قالب کتابي با نام براي بچهها و آنهايي که بچهها را دوست دارند نوشته شد. دو کتاب دنباله اين داستان به نامهاي هايدي بزرگ ميشود و بچههاي هايدي توسط چارلز تريتن مترجم انگليسي اثر اصلي، نوشته شدند. کتابهاي هايدي از معروفترين آثار ادبيات سوئيس در جهان بهشمار ميروند.
يوهانا اشپيري در ۱۲ ژوئن ۱۸۲۸ در هيرزل سوئيس در يک خانوادهي پرجمعيت متولد شد. در سال ۱۸۵۲ با وکيلي به نام برنهارد ازدواج کرد که ثمرهي ازدواج آنها پسري به نام برنارد بود. يوهانا، در سال ۱۸۸۴ بر اثر يک حادثهي دلخراش همسر و تنها فرزندش را از دست داد و از آن زمان با نوشتن داستانهاي بسيار به انجام کارهاي خيريه پرداخت. وي در ۷ ژوئيه سال ۱۹۰۱ در زوريخ سوئيس چشم از جهان فرو بست. در سال ۲۰۰۱ همزمان با يکصدمين سالگرد درگذشت خالق رمان هايدي، سکههاي يادبودي به ارزش ۲۰ فرانک سوئيس از طرف انجمن ادبي سوئيس منتشر و همچنين به احترام او تمبر پستي يادبودي چاپ شد.
تاکنون فيلمها، مجموعههاي تلويزيوني و انيميشنهاي زيادي بر پايه داستان هايدي ساخته شدهاند. همچنين يک منطقه توريستي در سوئيس به نام هايديلند نامگذاري شدهاست.
۳۰. ربهکا
ربهکا، رماني اثر دافنه دوموريه، بانوي نويسنده انگليسي است، که در ۱۹۳۸ منتشر شد. بسياري اين اثر را که از جين اير تأثير گرفته است، بهترين اثر او ميدانند.
دافنه دو موريه، متولد ۱۹۰۷ در لندن با خانوادهاي هنرمند، رماننويس و نمايشنامهنويس معروف بريتانيايي است که بيشتر شهرتش را مديون رمان ربهکا (۱۹۳۸) است. پدرش سرجرالد دوموريه بازيگرداني مشهور و فرزند جورج دوموريه کاريکاتوريست نامي بريتانيا بود.
داستان اين رمان در مونته کارلو و با خواستگاري غيرمنتظرهي مردي جذاب و بيپروا به اسم ماکسيم دو وينتر از قهرمان زن کتاب آغاز ميشود. اين دختر که در کودکي يتيم شده و به عنوان يک خدمتکار زندگي ميکرده، از شانسي که در خانهاش را زده بسيار خوشحال است و به سختي ميتواند اين اتفاق را باور کند. زماني که قدم در ويلاي ييلاقي ماکسيم ميگذارد، متوجه ميشود که همسر سابق شوهرش، همه جا حضور دارد. زن با ورود به اين عمارت بزرگ، به شکلي عجيب به درون زندگي همسر اول دو وينتر کشيده ميشود؛ زني زيبا به اسم ربهکا که يادش پس از مرگ، براي لحظهاي هم فراموش نشده است.
مشهورترين اقتباس اين اثر فيلم سينمايي ربهکا با شرکت لارنس اوليوير است که آلفرد هيچکاک آن را به سال۱۹۴۰ ميلادي ساخت و برندهي جايزهي اسکار هم شد.