در ترجمه شعر باید شعر تحویل مخاطب بدهیم، نه صرفا ترجمه!

ايبنا/ احمد پوري با بيان اين‌که قرار است يک مجموعه جامع از شعرهاي ويسواوا شيمبورسکا، شاعر سرشناس لهستاني، ترجمه کند گفت: قبلا از شيمبورسکا شعرهاي کمي چاپ شده که بيشتر مي‌توان آن‌ها را جزوه‌هايي کوتاه از آثار اين شاعر دانست. چندي پيش از دفتر شيمبورسکا تماسي با من گرفتند و درباره چرايي ترجمه نکردن اشعار وي پرسيدند. وقتي اعلام کردم که مجموعه جامعي از آثار اين شاعر را براي انتخاب در دست ندارم، لطف کردند مجموعه آثار اين شاعر را به انگليسي برايم فرستادند.

اين مترجم حوزه ادبيات ادامه داد: قرار است يک گزيده در حدود 150 صفحه از اشعار شيمبورسکا را به فارسي ترجمه کنم. خانم شيمبورسکا که در سال 1996 برنده جايزه ادبي نوبل شد و در سال 2012 فوت کرد، يکي از چهره‌هاي ادبي برجسته زن در دنياست که کارش را از خبرنگاري شروع کرد. وي ابتدا شعر سرودن را جدي نمي‌گرفت اما وقتي به طور جدي سرودن شعر را دنبال کرد ثابت کرد شاعري بسيار تواناست.

مترجم مجموعه «هوا را از من بگير، خنده‌ات را نه» با تاکيد بر اينکه شيمبورسکا در کشورش و همينطور در سطح جهاني بسيار محبوب است درباره ويژگي‌هاي خاص شعر وي گفت: از شيمبورسکا به عنوان يکي از شاعران برجسته قرن بيستم ياد مي‌کنند. اشعار وي ظاهرا عاري از آرايه‌هاي شعري هستند، او به زبان عادي و مردمي شعر مي‌گويد اما درون اشعارش معاني ژرف‌تري نهفته است و در شعرهايش چالش‌هاي خاص اين قرن را مطرح مي‌کند. يکي از مشخصه‌هاي بارز اشعارش اين است که مخاطب را هميشه به پرسش وا مي‌دارد و وي را به انديشيدن سوق مي‌دهد.

---

بازار

---

پوري در پاسخ به اين سوال که در ترجمه شعر بايد چه نکاتي رعايت شود گفت: در کتاب «ناممکنِ ممکن» به طور مفصل درباره ترجمه شعر صحبت کرده‌ايم که نمي‌توان در چند جمله همه نکاتش را بيان کرد اما به طور خلاصه مي‌توان گفت ترجمه شعر سخت نيست، اما براي اين کار بايد فنون و قلق‌هايي را دانست. انگيزه مترجم نيز عامل مهمي در ترجمه شعر است. اگر شعردوست و شعرشناس باشيد آن وقت ترجمه‌هاي بهتري از شعرها خواهيد داشت.
مترجم کتاب «تو را دوست دارم چون نان و نمک؛ گزينه شعرهاي عاشقانه ناظم حکمت» ادامه داد: در ترجمه شعر بايد شعر تحويل خواننده بدهيم. کتاب «ناممکن ممکن» حاصل يک گفتگوي 6 ماهه با دو تن از دوستان است. در آخر کتاب تصميم گرفتند اسم کتاب را بگذارند «شعرِ ترجمه»، نه «ترجمه شعر». شايد تمام بحث همين دو کلمه باشد؛ يعني بايد بعد از ترجمه شعر، به مخاطب، يک شعر تحويل دهيم، نه صرفا ترجمه!

نويسنده کتاب «دو قدم اين‌ور خط» درباره جديدترين کارهاي در دست تاليف خود نيز توضيح داد: در حال حاضر مشغول نوشتن يک رمان هستم که موضوع آن مربوط به عصر حاضر است و مي‌توان آن را يک رمان شهري دانست. براي انتشار اين رمان با نشر چشمه به توافق رسيده‌ام. همچنين يک مجموعه از داستان‌هاي کوتاهي که در طول دهه قبل نوشته بودم را نيز جمع‌آوري کرده‌ام که تصميم دارم آن‌‌ها را در قالب يک کتاب منتشر کنم اما به دليل شيوع ويروس کرونا، هنوز موفق نشده‌ام با ناشران درباره آن صحبت کنم.

پوري از مترجمان شناخته‌شده کشورمان است و «دنيا را گشتم بدون تو»، «عنکبوت و مگس»، «در بندر آبي چشمانت...»، «مرغ عشق ميان دندان‌هاي تو: ترانه‌هاي عشق و مرگ»، « خلسه بر ويرانه‌ها» و «گزيده اشعار شل سيلوراستاين» برخي از آثاري هستند که در حوزه شعر با ترجمه وي منتشر شده‌اند. «دو قدم اين ورخط»، «پشت درخت توت» و «فقط ده ساعت» نيز از آثار تاليفي پوري به شمار مي‌آيند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar