داستانی تاثیرگذار، روان و پرکشش برای نوجوانان

ايبنا/کيوان عبيدي آشتياني، مترجم رمان «تافي» معتقد است سارا کروسان نويسنده‌اي است که با قلمش معجزه مي‌کند و داستان‌ها را تاثيرگذار، روان و پرکشش مي‌نويسد.
 
 نسخه اصلي رمان «تافي» نوشته سارا کروسان که به‌تازگي با ترجمه کيوان عبيدي آشتياني از سوي نشر افق منتشر شده، سال ۲۰۱۹ منتشر شد. رمان «تافي» در قالب شعر آزاد نوشته شده. کروسان در داستان «تافي»، قصه يک‌دختر و يک‌پيرزن را تعريف مي‌کند؛ دختري که مي‌خواهد فراموش کند کيست و پيرزني که مي‌خواهد کنار آن ‌دختر، خودش را به ياد بياورد. کروسان در اين ‌تقابل ديدگاه‌هاي پيرزن و دختر، دنياي قصه خود را ساخته است. در اين داستان، آليسون از خانه فرار کرده و جايي براي زندگي ندارد، تا آنکه در انبار خانه‌اي پنهان مي‌شود که فکر مي‌کند خانه‌اي متروکه است اما خانه خالي نيست. مارلا آنجا زندگي مي‌کند؛ زني سالخورده و تنها که فراموشي دارد و فکر مي‌کند آليسون دوست زمان جواني‌اش، يعني «تافي»‌ است و به‌تدريج ارتباط صميمانه‌اي بين آن‌ها شکل مي‌گيرد. به اين بهانه با کيوان عبيدي آشتياني، گفت‌وگو کرده‌ايم که در ادامه مي‌خوانيد.
 
چه موضوعي شما را تشويق به ترجمه اين کتاب براي نوجوانان کرد؟
قبلا از سارا کروسان دو کتاب ترجمه کرده بودم با عنوان‌هاي «من يک نفر» و«يک دقيقه بعد از نيمه‌شب». به نظر من فرمت کار، سبک و نوع قلم سارا کروسان خيلي تاثيرگذار است. براين اساس با نشر افق صحبت کردم تا اين کتاب را ترجمه‌ کنم. 

---

بازار

---

چقدر با سارا کروسان و ديگر آثارش آشنايي داريد؟
من معمولا پيگير کتاب‌هاي سارا کروسان هستم و سعي مي‌کنم همه کتاب‌هاي حوزه نوجوان او را بخوانم. سارا کروسان دررشته فلسفه و ادبيات تحصيل کرده و در رشته نوآوري و نويسندگي هم مدرک کارشناسي ارشد دارد. برخي از آثار او برنده جوايز مختلف ادبي شده‌اند. او همچنين در سال ۲۰۱۸ به‌عنوان سفير ادبيات نوجوانان در ايرلند معرفي شد و مدال کارنگي را نيز در کارنامه ادبي‌اش دارد. فرم و سبک نوشتنش شعر آزاد است. کروسان نويسنده سرشناسي است و مخاطب‌هاي فارسي زبان را هم مي‌شناسد.
 
موضوعي که در کتاب مطرح شده به نوعي دوستي غيرمعمول و از سويي دغدغه‌اي اشاره دارد که برخي از نوجوان‌هاي امروز با آن درگير هستند، فکر مي‌کنيد نويسنده چقدر در پرداختن به اين موضوع‌ها موفق بوده است؟
نويسنده درباره «تافي» مي‌گويد موضوع اين کتاب، دوستي است. حالا اين دوستي بين زن ميان‌سالي که بيماري ديمنشيا(زوال عقل) دارد با دختر نوجواني که از خانه به دليل آزارهايي که از پدرش مي‌ديده فرار کرده، خيلي غيرمعمول است اما به نظر من، سارا کروسان در نوشتن اين کتاب موفق عملکرده است، در ايجاد دوستي و ايجاد انگيزه و اميد براي نوجواني که در خانه و خانواده‌اش محيط امني نداشته و بعد توانسته راهش را پيدا کند و دغدغه‌ها و رنج‌هايش در دوستي با اين زن ميانسال تخليه مي‌شود و بيرون مي‌ريزد و به نوعي درمان مي‌شود و بعد راهش را پيدا مي‌کند که چه کاري مي‌تواند انجام دهد.
 
آيا قلم نويسنده در شخصيت‌پردازي و ايجاد تعليق در داستان به گونه‌اي بوده که مخاطب نوجوان گريزپاي امروزي را مجاب کند که داستان را تا آخر بخواند؟
به نظر من قلم سارا کروسان در شخصيت‌پردازي، اصلا نقص ندارد و داستان طوري است که تصاوير آن مانند فيلمي از ذهن مخاطب و جلوي چشمش مي‌گذرد. از سويي به‌صورت شعر آزاد روايت شده و خواندنش خيلي راحت است. همچنين زبان زيبايي دارد و همان تعليقي که داستان نياز دارد تا مخاطب بفهمد چه اتفاقي افتاده در آن ديده مي‌شود. افرادي که قبلا از سارا کروسان کتاب خوانده‌اند مسلما با سبک او آشنا هستند و مي‌دانند اين نويسنده چقدر داستان را تاثيرگذار، روان و پرکشش مي‌نويسد.
 
به‌نظر شما نوجواناني که با اين‌گونه مشکلات دست و پنجه نرم مي‌کنند چه تاثيراتي از اين مطالعه کتاب مي‌گيرند؟
به نظر من نوجوانان با خواندن نوجوانان با خواندن اين داستان به نوعي از آرامش مي‌رسند و اينکه دنيا به آخر نرسيده است و گرچه خانواده‌اي درکار نيست اما کماکان افرادي وجود دارند که مي‌توانند پناه آن‌ها باشند. کما اينکه در داستان «تافي» هم مي‌بينيم که نامادري‌اش براي او پناه است باتوجه به اينکه تافي بعد از تولد، مادرش را از دست داده و هرگز مادرش را نديده و وجود مادر و محبت او را در زندگي احساس نکرده است. درواقع تافي در انتهاي داستان دوباره متولد مي‌شود و اين پيام بسيار زيبايي است.
 

اين داستان به گونه‌اي متفاوت از رمان‌ها و داستان‌هاي معمول روايت شده يعني در بخش‌هاي کوتاه و در قالب شعر آزاد، نظرتان درباره اين شيوه روايت متفاوت چيست؟
شيوه روايت متفاوت در قالب شعر آزاد، شيوه بسيار زيبايي است. کروسان معتقد است خيلي راحت‌خوان است چون بخش‌ها و جمله‌ها و پاراگراف‌ها کوتاه است و براي نويسنده‌اي که قلم زيبايي دارد و قدرت تصويرسازي بالايي براي مخاطب دارد، اين شيوه مناسب است.
 
هنگام ترجمه اثر کدام قسمت از داستان برايتان هيجان بيشتري داشت و در ذهنتان ماندگار شده است؟
قسمتي از داستان که تافي اعتراف مي‌کند به چيزهايي که از زندگي‌اش پنهان مي‌کرده و براي زن ميان‌سال داستان اعتراف مي‌کند و جايي که اين دو آنقدر با هم صميمي مي‌شوند که شب به تخت اين زن مي‌رود و سرش را روي شانه او مي‌گذارد و هردو به آرامش زيبايي مي‌رسند، چيزي که تافي هميشه درباره محبت مادر کم داشته، خيلي صحنه زيبايي است.
 
به نظر شما آثاري که با موضوعات اجتماعي نوشته مي‌شود و به مشکلات و دغدغه‌هاي نوجوان‌ها مي‌پردازد در مقايسه با آثاري که در ژانرهاي ترس و وحشت و پليسي و فانتزي و ... نوشته مي‌شود چه جايگاهي در ميان نوجوانان دارد؟
بچه‌هايي که کتابخوان‌هاي حرفه‌اي هستند و سليقه و ذائقه‌شان پرورش يافته و در سطح خوبي است به داستان‌هايي مانند «تافي» بيشتر توجه دارند ولي متاسفانه ژانرهاي وحشت و امروزه در داستان‌ها حضور همه افراد خانواده و حضور نهادها و جامعه پررنگ است و همه گروه‌هاي سني مي‌توانند مخاطب داستان باشند
سرگرم‌کننده که تاريخ مصرف کوتاه‌تري دارند ممکن است پرفروش‌تر باشند و براي بچه‌ها جذاب‌تر باشند اما به نظر من مخاطب کتاب‌خوان به آثاري که با موضوعات اجتماعي نوشته مي‌شود و به مشکلات و دغدغه‌هاي نوجوان‌ها مي‌پردازد، توجه بيشتري دارد.

 
مطالعه اين کتاب را به چه گروه سني پيشنهاد مي‌کنيد؟
اين کتاب گروه سني ندارد و درواقع از 12 سال تا 90 سال مي‌توانند اين کتاب را بخوانند و از آن لذت ببرند. کلا ادبيات کودک و نوجوان و آنچه که به‌عنوان ادبيات ناب مطرح است کلا گروه سني ندارد و به اين دليل است که در داستان‌هايي که اخيرا نوشته مي‌شود در اين دو دهه نويسنده‌ها توجه به مخاطبان سن‌هاي مختلف از گروه‌هاي اجتماعي مختلف، از طبقات مختلف و از نهادهاي اجتماعي مختلف دارند يعني هم خانواده در داستان، مطرح است هم جامعه، هم مدرسه و هم جامعه بزرگتر. در اين داستان اينقدر پدر و مادر پررنگ هستند که والدين هم مي‌توانند مخاطبان اين کتاب باشند و همه گروه‌هاي سني مي‌تواند با شخصيت‌هاي داستان‌ همزادپنداري کند. الان مثل گذشته نيست که شخصيت داستان‌هاي ‌کودک و نوجوان فقط يک کودک يا نوجوان باشد و فقط حضور او پررنگ باشد. امروزه در داستان‌ها حضور همه افراد خانواده و حضور نهادها و جامعه پررنگ است و همه گروه‌هاي سني مي‌توانند مخاطب داستان باشند.
 
آيا تمايل داريد اثر ديگري از اين نويسنده ترجمه کنيد؟
من شيوه روايت اين نويسنده را خيلي دوست دارم و معتقدم که با قلمش معجزه مي‌کند. بخصوص اينکه داستان‌هايش خيلي خوش‌خوان هستند. الان هم مشغول خواندن يکي ديگر از کتاب‌هاي سارا کروسان هستم که مربوط به گروه سني بزرگسال است و احتمالا آن را ترجمه کنم.
 
نشرافق، کتاب «تافي» را در 420 صفحه با شمارگان هزار و 100 نسخه و قيمت 62 هزار تومان منتشر کرده است.
 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar