فهرست صد رمان خارجی به انتخاب آرمان ملی

آرمان ملي/فهرست صد رمان خارجي در صد سال گذشته را براي خواندن به مخاطبان پيشنهاد داده است.
پروژه انتخاب صد رمان برتر جهان پس از انتخاب چهل رمان برتر فارسي از 1357 تا 1397، کليد خورد. ابتدا 182 کتاب براساس ترجمههايي که از سال 1300 تا 1399 منتشر شده بود، انتخاب شد. پس از بررسي کتابها، گزينشِ 100 رمان صورت گرفت. نبوغ نويسندهها در ارائه تصويري دقيق و روشن از انسان، معيار انتخاب ما بود: نبوغ در قصهپردازي، نبوغ در خلق شخصيتهاي ماندگار، نبوغ در ايجاد فرم و زبان روايي، نبوغ در نثر، نبوغ در فضاسازي، و درنهايت نبوغ در ساختن جهان داستانييي که امکان زيست دوبارهاي در جهاني بهتر براي «همهي ما» فراهم کند. در اين فهرست برخلاف همه فهرستهاي صدتايي در سراسر جهان، از هر نويسنده تنها يک رمان انتخاب شده؛ و سعي شده از هر پنج قاره، آثاري انتخاب شود تا فرصتي براي گفتوگوي فرهنگها در ادبيات فراهم شود: از مجموع 100 نويسنده، 81 مرد و 19 نفر زن هستند: آمريکا، 25 نويسنده؛ انگستان، 15 نويسنده؛ فرانسه، 14 نويسنده. روسيه، 8 نويسنده؛ ايتاليا، 4 نويسنده؛ آلمان، 3 نويسنده؛ اسپانيا، مجارستان، چک، ژاپن، نيجريه، ايرلند، هند، و کانادا هر کدام 2 نويسنده؛ پرو، اسکاتلند، کلمبيا، گواتمالا، چين، مصر، آنگولا، سريلانکا، ترکيه، روماني، يونان، هلند، اوکراين، استراليا، و آفريقاي جنوبي، هر کدام يک نويسنده. بديهي است که اين فهرست مثل هر فهرست ديگري، رضايت همه خوانندهها را به دست نياورد؛ بااينحال، اين فهرست تلاشي است براي پاسداشت ادبيات داستاني ترجمه در قرن چهاردهم؛ بهعنوان قرن ادبيات. آنچه ميخوانيد فهرست صد رمان برتر جهان براساس ترجمههاي فارسي از 1300 تا 1399 به انتخاب گروه ادبيات و کتاب آرمان ملي است که براي نخستينبار در تاريخ نشريات فارسي صورت ميگيرد.
1- مادام بووآري (1857)
نوشته گوستاو فلوبر، نويسنده فرانسوي. اين رمان بيش از ده ترجمه به فارسي دارد، اما تنها دو ترجمه قابل قبول است: ترجمه مهستي بحريني در نشر نيلوفر، و ترجمه مهدي سحابي در نشر مرکز.
2- خداي چيزهاي کوچک (1997)
نوشته آرونداتي روي، نويسنده هندي. از اين رمان پنج ترجمه به فارسي منتشر شده، اما تنها ترجمه سيروس نورآبادي در نشر نقش جهان ترجمه قابل دفاع اين کتاب است.
3-بچههاي نيمهشب (1981)
نوشته سلمان رشيدي، نويسنده هنديتبار بريتانيايي. ترجمه مهدي سحابي، نشر تندر.
4- جنگ آخرزمان (1981)
نوشته ماريو بارگاس يوسا، نويسنده پرويي. اين رمان با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه عبداله کوثري در نشر آگه، و ترجمه جاهد جهانشاهي در نشر قطره.
5- آقاي رييسجمهور (1946)
نوشته ميگل آنخل آستورياس، نويسنده گواتمالايي. ترجمه زهرا خانلري، نشر خوارزمي.
6-سفر به انتهاي شب (1932)
نوشته لويي فردينان سلين، نويسنده فرانسوي. ترجمه فرهاد غبرايي، نشر جامي.
7- پسرها و عاشقها (1913)
نوشته دي.اچ. لارنس، نويسنده انگليسي. اين رمان با ترجمه ناهيد و افسانه قادري در نشر متيس منتشر شده، اما ترجمه قابل قبولي نيست.
8-صدسال تنهايي (1967)
نوشته گابريل گارسيا مارکز، نويسنده کلمبيايي. از اين رمان بيش از ده ترجمه به فارسي موجود است که تنها ترجمه قابل قبول، ترجمه کاوه ميرعباسي در نشر کتابسراي نيک است.
9- بهار زندگي دوشيزه جين برودي (1961)
نوشته موريل اسپارک، نويسنده اسکاتلندي. ترجمه الهام نظري، نشر افراز.
10- با کوه در ميان بگذار (1953)
نوشته جيمز بالدوين، نويسنده آمريکايي. ترجمه محمدصادق رييسي، نشر نقش جهان.
11-ذرت سرخ (1986)
نوشته مو يان، نويسنده چيني. ترجمه ناصر کوهگيلاني، نشر چشمه.
12-سرزمين گوجههاي سبز (1993)
نوشته هرتا مولر، نويسنده رومانياييتبار آلماني. ترجمه غلامحسين ميرزاصالح، نشر مازيار.
13-دلبند (1987)
نوشته توني موريسون، نويسنده آمريکايي. ترجمه شيريندخت دقيقيان، نشر چشمه.
14- اوليس (1922)
نوشته جيمز جويس، نويسنده ايرلندي. از اين رمان سه ترجمه شده، که تنها ترجمه کامل آن ترجمه منوچهر بديعي است که هنوز منتشر نشده، اما خلاصه آن تحتعنوان «عصاره داستاني اوليس» در نشر نيلوفر چاپ شده.
15- گتسبي بزرگ (1925)
نوشته اسکات فيتزجرالد، نويسنده آمريکايي. اين رمان با بيش از پنج ترجمه به فارسي منتشر شده، اما تنها ترجمه قابل قبول، ترجمه رضا رضايي در نشر ني است.
16-زندگي و زمانه مايکل ک (1983)
نوشته جي. ام. کوتسيا، نويسنده آفريقاي جنوبي. ترجمه مينو مشيري، نشر نو.
17- برادران کارامازوف (1880)
نوشته فئودور داستايفسکي، نويسنده روس. از اين کتاب سه ترجمه از انگليسي و فرانسوي موجود است. تا به امروز ترجمهاي از روسي نشده. ترجمه قابل قبول کتاب ترجمه احد عليقليان در نشر مرکز است.
18- خانواده تيبو (1936-1922)
نوشته روژه مارتن دوگار، نويسنده فرانسوي. ترجمه ابوالحسن نجفي، نشر نيلوفر.
19- هرتزوگ (1964)
نوشته سال بلو نويسنده کاناداييتبار آمريکايي. اين رمان با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه فريدون رضوانيه در نشر يوبان، ترجمه فرشته داوران در نشر علم.
20-ژرمينال (1885)
نوشته اميل زولا، نويسنده فرانسوي. ترجمه سروش حبيبي، نشر نيلوفر.
21- جنگ و صلح (1869)
نوشته لئو تالستوي، نويسنده روس. از اين رمان چند ترجمه به فارسي وجود دارد، اما تنها ترجمه روسي آن، ترجمه سروش حبيبي در نشر نيلوفر است.
22-در جستوجوي زمان از دست رفته (1927-1913)
نوشته مارسل پروست، نويسنده فرانسوي. ترجمه مهدي سحابي، نشر مرکز.
23- ديويد کاپرفيلد (1850)
نوشته چارلز ديکنز، نويسنده انگليسي. ترجمه مسعود رجبنيا، نشر اميرکبير.
24-بينوايان (1862)
نوشته ويکتور هوگو، نويسنده فرانسوي. از اين رمان، چند ترجمه به فارسي وجود دارد، که ترجمه محمدرضا پارسايار در نشر هرمس بهترين است.
25-خانم دالوي (1925)
نوشته ويرجينيا وولف، نويسنده انگليسي. از اين رمان چندين ترجمه به فارسي شده، که بهترين آنها ترجمه فرزانه طاهري در نشر نيلوفر و ترجمه خجسته کيهان در نشر نگاه است.
26- تاوان (2001)
نوشته ايان مکيوئن، نويسنده انگليسي. ترجمهي مصطفي مفيدي، نشر نيلوفر.
27-بيمار انگليسي (1992)
نوشته مايکل اونداتيه، نويسنده سريلانکاييتبار کانادايي. از اين رمان سه ترجمه شده، که ترجمه زهرا طراوتي، در نشر سبزان تقريبا قابل قبول است.
28- باباگوريو (1835)
نوشته اونوره دو بالزاک، نويسنده فرانسوي. از اين رمان چندين ترجمه به فارسي شده، که بهترين ترجمه از مهدي سحابي در نشر مرکز است.
29-تصوير يک زن (1881)
نوشته هنري جيمز، نويسنده آمريکايي. ترجمه مجيد مسعودي، نشر نيلوفر.
30-هاکلبري فين (1885)
نوشته مارک تواين، نويسنده آمريکايي. ترجمه نجف دريابندري، نشر خوارزمي.
31-خوشههاي خشم (1939)
نوشته جان اشتاينبک، نويسنده آمريکايي. از اين رمان بيش از پنج ترجمه وجود دارد، که بهترين آنها ترجمه عبدالحسين شريفيان در نشر نگاه و ترجمه شاهرخ مسکوب در نشر اميرکبير است.
32-سرخ و سياه (1837)
نوشته استاندال، نويسنده فرانسوي. از اين رمان دو ترجمه به فارسي وجود دارد: ترجمه مهدي سحابي در نشر مرکز؛ ترجمه عبداله توکل در نشر نيلوفر.
33- نام من سرخ (1998)
نوشته اورهان پاموک، نويسنده ترکيهاي. از اين کتاب دو ترجمه به فارسي موجود است: ترجمه تهمينه زاردشت در نشر نيلوفر، و ترجمه عيناله غريب در نشر چشمه.
34-نوزده-هشتادوچهار (1949)
نوشته جُرج اُرول، نويسنده انگليسي. اين رمان با بيش از ده ترجمه به فارسي منتشر شده که بهترين ترجمهها عبارت است از: ترجمه کاوه ميرعباسي در نشر چشمه، ترجمه سيروس نورآبادي در نشر شورآفرين.
35- طاعون (1947)
نوشته آلبر کامو، نويسنده فرانسوي. اين کتاب با بيش از پنج ترجمه به فارسي منتشر شده، که بهترين ترجمه را صالح حسيني در نشر نيلوفر انجام داده.
36- قدرت و جلال (1940)
نوشته گراهام گرين، نويسنده انگليسي. ترجمه هرمز عبداللهي، نشر چشمه.
37-دنياي آشنا (2003)
نوشته ادوارد. پي. جونز، نويسنده آمريکايي. ترجمه شيرين معتمدي، نشر شورآفرين.
38- کوه جادو (1924)
نوشته توماس مان، نويسنده آلماني. ترجمه حسن نکوروح، نشر نگاه.
39-ظلمت در نيمروز (1940)
نوشته آرتور کوستلر، نويسنده مجارستانيتبار بريتانيايي. اين کتاب با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه مژده دقيقي در نشر ماهي؛ ترجمه اسداله امرايي در نشر نيماژ.
40-مرگ در خانواده (1957)
نوشته جيمز ايجي، نويسنده آمريکايي. ترجمه شيرين معتمدي، نشر شورآفرين.
41- خشم و هياهو (1929)
نوشته ويليام فاکنر، نويسنده آمريکايي. اين کتاب پنج ترجمه به فارسي دارد، که هيچکدام ترجمهاي درخور اين کتاب نيست. اما بااينحال ترجمه صالح حسيني در نشر نيلوفر، و بهمن شعلهور در نشر علميوفرهنگي به نسبت ديگر ترجمهها بهتر است.
42-سلاخخانه شماره پنج (1969)
نوشته کورت ونهگات، نويسنده آمريکايي. اين رمان با چند ترجمه به فارسي منتشر شده، که ترجمه ع. ا. بهرامي در نشر روشنگران قابل قبول است.
43-سبکي تحملناپذير هستي (1984)
نوشته ميلان کوندرا، نويسنده چک. اين کتاب با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه پرويز همايونپور در نشر قطره، و ترجمه حسين کاظمييزدي در نشر کتابسراي نيک.
44- ميدل مارچ (1871)
نوشته جرج اليوت، نويسنده انگليسي. اين کتاب با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه رضا رضايي در نشر ني؛ ترجمه مينا سرابي در نشر دنياي نو.
45- دکتر ژيواگو (1957)
نوشته بوريس پاسترناک، نويسنده روس. اين رمان با چند ترجمه به فارسي منتشر شده، که بهترين آنها، ترجمه علياصغر خبرهزاده در نشر نگاه است.
46-تبصره 22 (1961)
نوشته جوزف هلر، نويسنده آمريکايي. ترجمه احسان نوروزي، نشر چشمه.
47- غرور و تعصب (1796)
نوشته جين آستين، نويسنده انگليسي. اين رمان ترجمههاي بسياري به فارسي دارد، اما تنها ترجمه قابلقبول، ترجمه رضا رضايي در نشر ني است.
48- دن کيشوت (1605)
نوشته سروانتس، نويسنده اسپانيايي. ترجمه محمد قاضي، نشر ثالث.
49- محاکمه (1925)
نوشته فرانتس کافکا، نويسنده چک. اين رمان چهار ترجمه به فارسي دارد، که تنها ترجمه قابل قبول که از آلماني ترجمه شده، ترجمه علياصغر حداد در نشر ماهي است.
50-تس دوربرويل (1891)
نوشته تامس هاردي، نويسنده انگليسي. از اين کتاب چندين ترجمه وجود دارد که بهترين ترجمه از ابراهيم يونسي در نشر نو است.
51-اين ناقوس مرگ کيست (1940)
نوشته ارنست همينگوي، نويسنده آمريکايي. اين کتاب پنج ترجمه به فارسي دارد که بهترينش ترجمه مهدي غبرايي در نشر افق است.
52- همهچيز فروميپاشد (1958)
نوشته چينو آچهبه، نويسنده نيجريهاي. اين رمان سه ترجمه به فارسي دارد: ترجمه کامرا ابراهيمي در نشر افراز؛ ترجمه علي هداوند در نشر نيکا؛ ترجمه علياصغر بهرامي در نشر جوانه رشد.
53- بلنديهاي بادگير (1847)
نوشته اميلي برونته، نويسنده انگليسي. اين رمان ترجمههاي بسياري به فارسي دارد، اما تنها ترجمه قابلقبول، ترجمه رضا رضايي در نشر ني است.
54-رگتايم (1975)
نوشته اي.ال. داکترو، نويسنده آمريکايي. ترجمه نجف دريابندري، نشر خوارزمي.
55-عصر بيگناهي (1920)
نوشته اديت وارتن، نويسنده آمريکايي. اين کتاب دو ترجمه به فارسي دارد: ترجمه مينو مشيري در نشر علم؛ ترجمه پرتو اشراق در نشر افکار.
56- جاده (2006)
نوشته کورمک مککارتي، نويسنده آمريکايي. ترجمه حسين نوشآذر، نشر مرواريد.
57- کشتن مرغ مينا (1960)
نوشته هارپر لي، نويسنده آمريکايي. اين کتاب با ترجمه فخرالدين ميررمضاني در نشر علميوفرهنگي منتشر شده.
58- پرواز بر فراز آشيانه فاخته (1962)
نوشته کن کيزي، نويسنده آمريکايي. اين رمان با سه ترجمه به فارسي منتشر شده که بهترين ترجمهها عبارت است از: ترجمه سعيد باستاني در نشر هاشمي. ترجمه حسين کاظمييزدي در نشر کتابسراي نيک.
59- سرباز خوب (1915)
نوشته فورد مادوکس فورد، نويسنده انگليسي. اين کتاب با دو ترجمه به فارسي منتشر شده، که بهترين ترجمه از زهرا نصراللهي در نشر نون است.
60- برفک (1985)
نوشته دان دليلو، نويسنده آمريکايي. اين کتاب دو ترجمه به فارسي دارد: ترجمه پيمان خاکسار در نشر چشمه؛ ترجمه محمدصادق رييسي در نشر روزگار.
61-بربادرفته (1936)
نوشته مارگارت ميچل، نويسنده آمريکايي. اين کتاب چند ترجمه به فارسي دارد، که تنها دو ترجمه آن قابل قبول است: ترجمه حسن شهباز در نشر اميرکبير، ترجمه پرتو اشراق در نشر ناهيد.
62-اگر اين نيز انسان است (1947)
نوشته پريمو لوي، نويسنده ايتاليايي. ترجمه سپاس ريوندي، نشر ماهي.
63-سالار مگسها (1954)
نوشته ويليام گلدينگ، نويسنده انگليسي. اين کتاب بيش از پنج ترجمه به فارسي دارد، که بهترين آنها، ترجمه حميد رفيعي در نشر بهجت و ترجمه ناهيد شهبازيمقدم در نشر آموت است.
64- ربکا (1938)
نوشته دافنه دو موريه، نويسنده انگليسي. اين رمان چندين ترجمه به فارسي دارد که بهترينش ترجمه حسن شهباز در نشر اميرکبير، و ترجمه صدف محسني در کتاب پارسه است.
65-تام جونز (1749)
نوشته هنري فيلدينگ، نويسنده انگليسي. ترجمه احمد کريميحکاک، نشر نيلوفر.
66- کنت مونت کريستو (1845)
نوشته الکساندر دوما، نويسنده فرانسوي. اين کتاب چند ترجمه به فارسي دارد که بهترين آنها، ترجمه محمدطاهر ميرزااسکندري در نشر هرمس است.
67-اُسکار و لوسيندا (1988)
نوشته پيتر کري، نويسنده استراليايي. ترجمه مليحه قدرتي، نشر نقش جهان.
68- جين اير (1847)
نوشته شارلوت برونته، نويسنده انگليسي. اين رمان ترجمههاي بسياري به فارسي دارد، اما تنها ترجمه قابلقبول، ترجمه رضا رضايي در نشر ني است.
69- موبيديک (1851)
نوشته هرمان ملويل، نويسنده آمريکايي. ترجمه صالح حسيني، نشر نيلوفر.
70- سهگانه آمريکا (1937)
نوشته جان دوسپاسوس، نويسنده آمريکايي. اين سهگانه با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه سعيد باستاني در نشر هاشمي؛ ترجمه علي کهربايي در نشر ثالث.
71- مارش رادتسکي (1932)
نوشته يوزف روت، نويسنده آلماني. ترجمه محمد همتي، نشر نو.
72- دل تاريکي (1899)
نوشته جوزف کنراد، نويسنده آمريکايي. ترجمه صالح حسيني، نشر نيلوفر.
73- شبي از شبهاي زمستان مسافري (1970)
نوشته ايتالو کالوينو، نويسنده ايتاليايي. ترجمه ليلي گلستان، نشر آگه.
74- مرشد و مارگاريتا (1967)
نوشته ميخاييل بولگاگف، نويسنده روس. اين رمان با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه حميدرضا آتشبرآب از روسي، نشر کتاب پارسه. ترجمه عباس ميلاني از انگليسي، نشر نو.
75- عصرها (1947)
نوشته جرارد ريو، نويسنده هلندي. اين کتاب با ترجمه مرتضي غلامي در نشر علم منتشر شده، اما ترجمه قابل قبولي نيست.
76-سرگذشت نديمه (1985)
نوشته مارگارت اتوود، نويسنده کانادايي. ترجمه سهيل سُمي، نشر ققنوس.
77- طبل حلبي (1959)
نوشته گونتر گراس، نويسنده آلماني. ترجمه سروش حبيبي، نشر نيلوفر.
78-سکوت (1966)
نوشته شوساکو اندو، نويسنده ژاپني. ترجمه حميدرضا رفعتنژاد، نشر نو.
79- داغ ننگ (1850)
نوشته ناتائيل هاثورن، نويسنده آمريکايي. ترجمه سيمين دانشور، نشر خوارزمي.
80- سهگانه مالون (1953-1951)
نوشته ساموئل بکت، نويسنده ايرلندي. اين سهگانه تحت عنوان «مالون ميميرد»، «نناميدني» و «مالوي» با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه مهدي نويد در نشر چشمه؛ ترجمه سهيل سُمي در نشر ثالث.
81- بيابان تاتارها (1940)
نوشته دينو بوتزاتي، نويسنده ايتاليايي. ترجمه سروش حبيبي، نشر کتاب خورشيد.
82- لوليتا (1955)
ولاديمير ناباکوف، نويسنده روستبار. ترجمه اکرم پدرامنيا، نشر زرياب.
83- پايتخت قديمي
نوشته ياسوناري کاواباتا، نويسنده ژاپني. ترجمه مهديه عباسپور، نشر چشمه.
84- تاريخ (1974)
نوشته الزا مورانته، نويسنده ايتاليايي. ترجمه منوچهر افسري، نشر نيلوفر.
85- سهگانه قاهره (1957-1956)
نوشته نجيب محفوظ، نويسنده مصري. از اين سهگانه تاکنون دو ترجمه ناقص شده. اما ترجمه کامل آن سهگانه به نامهاي «بينالقصرين»، «قصرالشوق»، و «سکريه» توسط محمدرضا مرعشيپور انجام شده.
86-فرضيه فراگير فراموشي (2013)
نوشته ژوزه ادواردو آگوآلوسا، نويسنده آنگولايي. ترجمه مهدي غبرايي، نشر نيلوفر.
87- ناتور دشت (1951)
نوشته جي. دي. سلينجر، نويسنده آمريکايي. اين رمان بيش از پنج ترجمه به فارسي دارد، که ترجمههاي قابل قبول کتاب، ترجمه احمد کريمي در نشر ققنوس، و ترجمه محمد نجفي در نشر نيلا است.
88-خانواده پاسکال دوآرته (1942)
نوشته کاميلو خوسه سلا، نويسنده اسپانيايي. ترجمه فرهاد غبرايي، نشر ماهي.
89- خيابان بوتيکهاي خاموش (1978)
نوشته پاتريک موديانو، نويسنده فرانسوي. اين رمان سه ترجمه به فارسي دارد که بهترينش ترجمه ساسان تبسمي در نشر افراز است.
90- پدران و پسران (1862)
ايوان تورگنيف، نويسنده روس. ترجمه مهري آهي، نشر علميوفرهنگي.
91-زندگي در پيش رو (1971)
نوشته رومن گاري، نويسنده فرانسوي. ترجمه ليلي گلستان، نشر ثالث.
92- دن آرام (1933)
نوشته ميخاييل شولوخوف، نويسنده روس. اين کتاب با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه احمد شاملو در نشر مازيار. ترجمه م.ا. بهآذين در نشر فردوس.
93- سهگانه دوقلوها (1991-1986)
نوشته آگوتا کريستوف، نويسنده مجارستاني. اين سهگانه تحت عنوان «دروغ سوم»، «دفتر بزرگ»، و «مدرک» با دو ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه اصغر نوري در نشر مرواريد. ترجمه قاسم صنعوي در نشر ناهيد.
94- انتخاب سوفي (1979)
نوشته ويليام استايرن، نويسنده آمريکايي. ترجمه افشين رضاپور، نشر هنوز.
95-جاده گرسنگان (1991)
نوشته بن اُکري، نويسنده نيجريهاي. ترجمه جلال بايرام، نشر نيلوفر.
96- مسيح بازمصلوب (1948)
نوشته نيکوس کازانتزاکيس، نويسنده يوناني. اين رمان با سه ترجمه به فارسي منتشر شده که بهترين ترجمه از محمد قاضي در نشر خوارزمي است.
97- ظرافت جوجهتيغي (2006)
نوشته موريل باربري، نويسنده فرانسوي. ترجمه مرتضي کلانتريان، نشر آگه.
98- سوييت فرانسوي (2004)
نوشته ايرن نميروفسکي، نويسنده اوکرايني. ترجمه مهستي بحريني، نشر نيلوفر.
99- هوانورد (2015)
نوشته يوگني وادالازکين، نويسنده روس. ترجمه زينب يونسي، نشر نيلوفر.
100-به اميد ديدار در آن دنيا (2013)
نوشته پيير لومتر، نويسنده فرانسوي. اين کتاب با سه ترجمه به فارسي منتشر شده: ترجمه مهستي بحريني در نشر ماهي. ترجمه مرتضي کلانتريان در نشر آگه. ترجمه پرويز شهدي در نشر بهسخن.