بحثی درباره رقابت رباتها با نویسندهها

ايسنا/ عليرضا طبايي درباره جلو زدن رباتها از شاعران و نويسندگان ميگويد که اگر رباتها بتوانند مثل انسان حس و عاطفه داشته باشند، ممکن است بتوانند کارهايي را انجام دهند و آثاري را عرضه کنند اما اين تقريبا محال است.
اين شاعر و منتقد ادبي در پي اظهارنظر مطرحشده از سوي کازوئو ايشيگورو، نويسنده انگليسي ژاپنيتبار برنده نوبل ادبيات مبني بر اينکه «در آينده پيش رو ممکن است ماشينها با رماننويسان رقابت کنند و شايد از آنها پيشي بگيرند»، در خصوص احساس خطر شاعران و نويسندگان ايراني درباره خلق آثار ادبي از سوي رباتها به واسطه هوش مصنوعي و امکانسنجي اين مسئله اظهار کرد: آنچه در حال حاضر مورد نظرم است، اين است که به قول استاد سخن، سعدي، «رسد آدمي به جايي که به جز خدا نبيند»؛ انسان پيشرفت ميکند و مرزهاي هنر، علم و ديگر مرزها را درمينوردد و فراتر از آنچه تصور ميکند، جلو ميرود.
او سپس با اشاره به ضرورت وجود حس و عاطفه در رباتها براي خلق اثر ادبي گفت: اين را که در آينده چه پيش ميآيد، نميتوان تاييد يا نفي کرد اما اگر رباتها بتوانند مثل انسان حس و عاطفه داشته باشند و امکان بروز عواطفشان را پيدا کنند، ممکن است بتوانند کارهايي را انجام دهند و آثاري را عرضه کنند اما اين تقريبا محال است.
طبايي افزود: همه کساني که دستي در کار تامل و تعمق درباره انسان دارند، ميدانند که انسان موجودي است با لايههاي متعدد و تودرتو. امکان اينکه بتوانيم کنش و واکنشهاي انسان را در برابر هر رويداد تازهاي از آهن، پيچ، مهره و پلاستيک ببينيم انتظاري محال است؛ چون رباتها از مجموعه اينها و مغزهاي مصنوعي تشکيل شدهاند و بنابراين با توجه به اينکه امکان پرداختن به لايههاي دروني ذهن و انديشه انسان را ندارند، بعيد است که بتوانند در آينده آثاري ادبي عرضه کنند.
او در ادامه به احتمال تشابه آثار ادبي توليدي توسط رباتها به آثار انسانها اشاره و بيان کرد: تصور ميکنم اگر هم رباتها بتوانند چنين کاري انجام دهند، حداقل نمود و سطح پاييني از همان چيزهايي را عرضه خواهند کرد که انسانها عرضه کردهاند و چيز تازهاي به ما نخواهند داد. چون خروجي در همان حدي است که به آنها داده شده و در همان حد ممکن است چيزهايي را عرضه کنند، اما اين خروجي فاقد نوآوري، ابداع و آن حس زيبايي و طراوت و در يک کلام خلاقيت است.
عليرضا طبايي همچنين در مورد امکان تطابق زبان فارسي با زبان ماشين و پيشي گرفتن زبان انگليسي از زبان فارسي در خلق اثر ادبي توسط رباتها گفت: اينکه انسان بتواند مرزهاي تازهاي را درنوردد هيچ بعيد نيست ما اکنون واقعا نميتوانيم قضاوت کنيم که انسان تا چه مرحلهاي ميتواند پيش برود و رباتها تا چه مرحلهاي ميتوانند خرق عادت کنند، بايد درک اين مسائل را به آيندگان حواله دهيم.
اين شاعر در پايان اظهار کرد: با اين حال من تصور ميکنم هيچ بعيد نيست که انسان با توجه به خلاقيتي که در وجودش به وديعه گذاشته شده، بتواند بازآفريني را در رباتها لحاظ کند. خلاقيت تنها چيزي است که امکان ندارد بتوان آن را در چيزي مصنوعي دميد، از ديد من تقريبا غيرممکن است، اما دنياي شگفتانگيزي است. انسان در برابر شگفتيهايي که ميبيند به جز حيرت از او کاري برنميآيد.