
کیفیت مطالعه، قربانی حواسپرتیهای دیجیتال

خراسان/ يک فعال حوزه نشر معتقد است که در کشور ما، فناوري در کنار آثار مثبت، آثار منفي بيشتري داشته است؛ ازجمله پديده حواسپرتيهاي ديجيتال که کيفيت مطالعه مردم را پايين ميآورد و اساسا مردم را از مطالعه دور ميکند. به گزارش ايبنا، کمال کمايي ميگويد: اگر اثرات فضاي مجازي و حواسپرتيهاي ديجيتال در کشور ما به شکل ساختارمند و اصولي، ارزيابي و با آنها برخورد نشود، جبرانناپذير خواهند بود. او ميافزايد: يکي از اين بحرانها، حواسپرتيهاي ديجيتال و چالشهاي فضاي مجازي در حوزه نشر است. اين چالشها شکل و حالتهاي مختلفي دارد و در حال تبديلشدن به يک مسئله جدي در حوزه مطالعه کتاب است. رفتهرفته حواسپرتيهاي ديجيتال در همه زمينهها رشد ميکند؛ موضوعي که بيشتر ناشران امروزه به آن توجهي ندارند، اما من به عنوان يک مدرس که تخصصم آيتي و فناوري اطلاعات است و همچنين به عنوان يک ناشر، نگران کاهش ميل و گرايش مردم، دانشجويان و عموم جامعه به مطالعه در تمام زمينهها هستم.
مفهوم حواسپرتي ديجيتال
کمايي درباره حواسپرتي ديجيتال و مفهوم آن توضيح ميدهد: وجود دسته گستردهاي از ابزارهاي ارتباطي مانند شبکههاي اجتماعي و سرگرميهاي اينترنتي يکي از دلايل دورشدن جامعه از مطالعه و محرومشدن آن از فوايد اين کار است؛ زيرا با استفاده از گوشيهاي مدرن و هوشمند و رايانههاي متصل به اينترنت، توجه و تمرکز بيشتر خوانندهها و مطالعهکنندگان به مطالب علمي، درسي، دانشگاهي، ادبي و... منحرف ميشود.در شرايطي که سرانه مطالعه کتاب در کشور، از ۱۰ دقيقه که ميزان پاييني است، عبور نکرده است، حواسپرتيهاي ديجيتال تاثير بسيار زيادي روي مطالعههاي کوتاه و وقفههاي مکرر حين مطالعه دارد؛ بهطوري که رفتهرفته اين سرانه مطالعه را هم کمتر خواهد کرد. کمايي به برخي آمارهاي بينالمللي در اين زمينه اشاره ميکند و ميگويد: مطالعات شرکت مکنزي در سال ۲۰۱۲ نشان ميدهد مطالعهکنندگان بهطور متوسط حدود ۶۰ درصد از ساعت کاري خود را در ارتباطات الکترونيکي و گشتوگذار در فضاي اينترنت سپري و حدود ۳۰ درصد از وقت خود را نيز صرف خواندن و پاسخ دادن به فضاي ديجيتال ميکنند که موضوع مهمي است.
زيان جبرانناپذير اپليکيشنهاي مطالعه
وي يادآور ميشود: اينروزها شاهديم که تمايل بعضي ناشران براي تبديل کتابهاي کاغذي و سنتي به فايلهاي پيدياف و صوتي بسيار زياد شده است؛ در اين زمينه بايد گفت روند کلي به دليل سرعت و سهولت دسترسي به کتاب خوب است، اما نکتهاي که به آن توجه نميشود، اين است که متاسفانه در اپليکيشنهاي کتابخواني يا سايتهاي کتابخواني و حتي فايل صوتي، به مسائلي که ما در مطالعه به آن نياز داريم توجهي نشده است؛ اين مسائل شامل توجه عميق، تمرکز حين مطالعه و همچنين جلوگيري از مطالعههاي مقطعي، کوتاه و وقفهدار است. بهعنوان مثال، ما در اپليکيشنها، در کنار فايلهاي مطالعاتي، تبليغاتي را ميبينيم که بهصورت بنر ظاهر ميشود. اين تبليغات که هيچ اصول و روند خاصي ندارد، موجب حواسپرتي خواننده ميشود تا ببيند اين تبليغ چيست و روند مطالعه او مختل ميشود.