شخصیتی خلق می‌کنم که با کودک همراه باشد

جعفری افزود: وقتی برای کودک می‌نویسم اول به سن مخاطب توجه می‌کنم. از نظر من سه گروه سنیِ زیر سه سال، خردسال و کودک در زیرشاخه کودک وجود دارد و انتخاب شخصیت هم با توجه به این گروه سنی‌هاست. اگر برای مخاطب زیر سه سال بنویسم چون کودک در این سن تازه در مرحله شناخت به سر می‌برد و در حال شناسایی پیرامون خودش است، مجبورم شخصیتی را انتخاب کنم که برایش قابل دیدن و دسترس باشد. سن که بالاتر می‌رود می‌توانم از شخصیت‌های بیشتری استفاده کنم که کودک ممکن است حتی آن‌ها را ندیده و می‌تواند شگفتی هم در آن‌ها وجود داشته باشد. مثلاً ماتیلدا یک بچه چهار سال و نیمه است که سواد دارد. این خیلی چیز عجیبی است و همین شگفت‌انگیزی عاملی است که شخصیت را برای کودک جذاب می‌کند.

این عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان توجه به ویژگی مخاطب را موضوع حائز اهمیتی در شخصیت‌پردازی داستان کودک برشمرد و گفت: مهم‌ترین ویژگی کودک شیطنت و بازیگوشی و سرزندگی است. پس سعی می‌کنم شخصیتی خلق کنم که این ویژگی‎ها را داشته باشد و بتواند با کودک همراه باشد و او را راضی نگه دارد. کودک باید بتواند خودش را جای شخصیت بگذارد. مثلاً کودک نمی‌تواند با یک شخصیت پیر خموده سالخورده ارتباط بگیرد ولی می‌تواند با خاله پیرزنی مثل پیرزن قصه «مهمان‌های ناخوانده» که پرجنب و جوش و شیرین و پرتوان است ارتباط برقرار کند.

خالق رمان «نینانه» در خصوص چگونگی استفاده از تکنیک برای معرفی شخصیت تصریح کرد: ورود سریع‌تر و بدون حاشیه به ماجرا، انتخاب دایره واژگان و لحن برای شخصیت بسیار مهم است که به اندازه حافظه ذهنی مخاطب و برایش قابل فهم باشد. همچنین از پرداختن به دو داستان موازی و تعدد شخصیت هم باید بپرهیزیم چون حوزه حافظه کودک به ویژه در سن پایین محدود است و خیلی بهتر است حداکثر با دو شخصیت ماجرا را شکل بدهیم.

نویسنده داستان «با عددها دوست می‌شوی؟» دربارۀ ایجاد جذابیت برای شخصیت خاطرنشان کرد: اول باید توجه کرد شخصیتی که انتخاب می‌شود تا چه اندازه برای کودک جذاب است و چقدر خودمان آن را می‌شناسیم. میزان جاذبه طرح مسئله و موضوع داستان هم در جذابیت شخصیت مؤثر است که چقدر بتواند مخاطب را با خودش همراه کند. وقتی کاراکتر انسانی انتخاب می‌کنیم سن و سال شخصیت هم حائز اهمیت است. هر چه سن و سال شخصیتی که انتخاب می‌کنیم به مخاطب نزدیک باشد، او بهتر می‌تواند همذات‌پنداری کرده و بیشتر با داستان همراه شود.

نشست کارگروه نقد و بررسی داستان انجمن نویسندگان کودک و نوجوان توسط سولماز خواجه‌وند تشکیل و اداره شد. در این نشست حمیدرضا شاه‌آبادی، جمال اکرمی و مناف یحیی‌پور نیز به بیان سخنانی درباره اهمیت شخصیت‌پردازی در داستان کودک و نوجوان پرداختند که متعاقباً مطالب آن منتشر خواهد شد.