
طولانیترین "گروکانگیری قرن" چگونه رقم خورد؟

تسنيم/۳۹ سال از ربوده شدن سردار حاج احمد متوسليان ميگذرد؛ در اين سالها کتابهاي زيادي درباره او نوشته و روايتهاي متعددي از طولانيترين گروگانگيري قرن شده است.
39 سال است که همزمان با 14 تير، سالروز ربوده شدن حاج احمد متوسليان و سه همراهش، نام اين سردار بزرگ زبان به زبان ميچرخد؛ يکي او را شهيد ميخواند و يکي او را اسير! به قول يکي از يادگاران هشت سال دفاع مقدس اين طولانيترين گروگانگيري قرن است! فرماندهي که ماجراي ربوده شدن او و همراهانش به معمايي 39 ساله تبديل شده و از همان ابتدا روايتهاي مختلفي درباره سرنوشتشان از طرف افراد مختلف بيان شده است.
شرح شجاعتهاي حاج احمد و روايتها درباره سرنوشت او و همراهانش در طول 39 سال سوژه پژوهشها و نوشتارهاي زيادي بوده که در کتابهاي مختلفي منتشر شده است. در اين ايام که نام اين سردار بي نشان بر سر زبانهاست خواندن اين کتب ما را بيشتر با سيره و شخصيت حاج احمد آشنا ميکند.
ماجراي ربوده شدن شهيد احمد متوسليان
احمد متوسليان در سال 1361 از طرف دولت ايران به صورت رسمي براي بررسي راههاي مساعدت به مردم لبنان عليه رژيم اشغالگر صهيونيستي راهي کشور سوريه شد؛ او در چهاردهم تير ماه سال 1361 در اتومبيل سفارت هنگام ورود به سفارت توسط نيروهاي اسرائيلي ربوده و گروگان گرفته شد؛ به گفته مرکز اسناد انقلاب اسلامي شواهدي از زنده بودن و اسارت او در فلسطين اشغالي وجود داشته و اگرچه گفته ميشود که او و سيد محسن موسوي کاردار جمهوري اسلامي ايران در بيروت به همراه ديگر افراد ربوده شده شهيد شدهاند ولي مدارک حاکي از اسارت آنها در فلسطين اشغالي وجود داشته است.
در زير مجموعه کتبي منتخب با محوريت خاطرات، زندگينامه و رشادتهاي حاج احمد متوسليان معرفي ميشود.
تصاويري آشنا که در «ايستاده در غبار ديديم»!
کتاب «احمد متوسليان هستم»، مجموعه مصاحبهها و سخنرانيهاي حاج احمد متوسليان فرمانده تيپ 27 محمد رسول الله (ص) است که در قالب يک کتاب جمعآوري شده است.اين کتاب با دفاعيات ايشان در دادگاه سال 1357 پس از دستگيري در لرستان آغاز ميشود و سپس با سخنراني سال 1359 مسجد جامع شهر پاوه که بخشي از آن در فيلم «ايستاده در غبار» مورد استفاده قرار گرفته بود، ادامه پيدا ميکند و با چند مصاحبه ايشان با دفتر سياسي سپاه پس از عملياتهاي فتحالمبين و بيتالمقدس و مصاحبهاي در کردستان ادامه پيدا ميکند. کتاب «احمد متوسليان هستم» به کوشش محمدجواد شادانلو توسط انتشارات نارگل به چاپ رسيده است.
داستان زندگي فرماندهاي که فروتن است و تيزچنگ!
کتاب «فرمانده جديد» نهمين کتاب از مجموعه «قصه فرماندهان» است که حسين نيري آن را بر اساس زندگي احمد متوسليان به نگارش درآورده است.اين کتاب، هرآنچه را درباره کودکي، نوجواني و دوره دانشآموزي حاج احمد متوسليان بود، در همان فصل نخست که آميزهاي از قصه و زندگينامه است آورده و بلافاصله در نخستين قسمت کاملاً داستاني، سر وقت فرماندهي او رفته است.
نويسنده تأکيد دارد که حاج احمد متوسليان، ذاتاً محور و رهبر براي جامعه پيرامون خودش است. براي همين است که از 13 فصل داستاني کتاب، عناوين 4 فصل از آن با عنوان «فرمانده» شروع ميشود؛ «فرمانده بسيجيها»، «فرمانده جديد»، «فرمانده من حاج احمد است» و «فرمانده درمانده». داستانها سراسر از فروتني، بزرگواري و تيزچنگي حاج احمد ميگويند. حضور او در جبهههاي نبرد آنقدر قصه دارد که اين کتاب ديگر ظرفيت پرداختن به ماجراي لبنان و گروگانگيري او توسط رژيم اشغالگر قدس را ندارد؛ هرچند در نخستين فصل کتاب به اين موضوع اشاره شده است.
فرمانده جديد توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسيده است.
80 عکس ديده نشده «در هالهاي از غبار»
«در هالهاي از غبار» به قلم گلعلي بابايي، براي اولين بار در سال 1391 به مناسبت سيامين سالگرد مفقود شدن احمد متوسليان توسط نشر صاعقه، وابسته به سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس سپاه منتشر شد. اين کتاب از نظر ساختار، زندگي احمد متوسليان را از ابتدا تا زمان اسارت و مفقود شدنش با گزارش ژورناليستي و مستندوار روايت ميکند. در نگارش اين اثر تلاش شده تا با راوياني صحبت شود که تا آن زمان کمتر از حاج احمد متوسليان سخن گفتهاند؛ مانند منصور کوچک محسني، سيفالله منتظري و محسن رفيقدوست و برخي از اعضاي خانواده وي که خاطرات جديدي را بيان کردند. براي جذابيت بخشيدن به اثر 47 صفحه مصور گنجانده شده که شامل 80 عکس با شرح تصاوير است. مخاطب با ديدن تصاوير و خواندن اين شرح به ماجراهاي کتاب پي خواهد برد.
سالشماري از زندگي فرمانده جاويدالاثر در «ميخواهم با تو باشم»
کتاب «ميخواهم با تو باشم» اثر علي اکبري مزدآبادي سرگذشتنامهاي از زندگي حاجاحمد متوسليان است که توسط انتشارات يازهرا (س) در 119 صفحه منتشر شده است. در فهرست کتاب، سالشمار زندگي حاجاحمد متوسليان را ميبينيم که از سال 1332، تولد در تهران، تا سال 1361، ربوده شدن توسط عوامل رژيم صهيونيستي در راه عزيمت به بيروت در تيرماه را دستهبندي کرده است. در بخشي از کتاب بيانات مقام معظم رهبري درباره اين فرمانده برجسته آورده شده است. در ادامه، خاطرات دهها تن از همرزمان وي آورده شده است که خواندن هرکدام، يکي از زواياي اخلاقي برجسته وي را نشان ميدهد.
«همپاي صاعقه»؛ اثر مشترک حسين بهزاد و گلعلي بابايي
کتاب «همپاي صاعقه» کارنامهاي تاريخي و مستند از شکلگيري لشکر 27 محمد رسول الله(ص) که توسط انتشارات سوره مهر در 909 صفحه منتشر شده است. اين کتاب،روايتي از مقطع زماني ششماهه از جنگ تحميلي، از ابتداي دي ماه 1360 تا اواخر تير ماه گرم سال 1361 است. موضوع اصلي اثر، شرح مستند مراحل آغازين تأسيس تيپ نظامي محمد رسول الله (ص) است و نقش اين تيپ را در 2 عمليات بزرگ فتحالمبين، بيتالمقدس و لبنان بيان ميکند. فارغ از وجود مصاحبه و ثبت خاطرات کمتر شنيده شده رزمندگان، مکالمات رودرروي فرماندهان و متن مکالمه شهيد همت با حاج احمد متوسليان، متن مذاکرات و تماسهاي مخابراتي و بيسيمي، کتاب را جذاب و خواندني کرده است.
«همپاي صاعقه» در 14 فصل تدوين شده و علاوه بر اين، عکسهايي ديدني از عملياتهاي مختلف در انتهاي کتاب منتشر شده است.
کتاب «سي و هفت سال»، اثر حميد داودآبادي در 104 صفحه توسط انتشارات شهيد کاظمي منتشر شده است. ربودن حاج احمد متوسليان فرمانده سپاه محمد رسول الله (ص) به همراه سيد محسن موسوي، کاردار سفارت ايران در بيروت، کاظم اخوان، خبرنگار و عکاس خبرگزاري ايرنا و بسيجي رزمنده تقي رستگار، طولانيترين حادثه گروگانگيري قرن اخير را رقم زده است. از آن تاريخ تا به امروز، اخبار ضدونقيضي منتشر شده است که هيچ کدام سنديت نداشته و همه بر حدسيات و ادعاها مبتني است.
نويسنده در ابتداي کتاب به ضدونقيض بودن اخبار و اطلاعاتي که تا امروز درباره چهار ديپلمات ربودهشده ايراني در لبنان منتشر شده است، اشاره کرده و گفته در کتابش تلاش کرده با نگاه به ادعاها، نقبي به حقيقت بزند. کتاب «سيوهفت سال» محصول گردآوري و تاليف است؛ به اين معنا که داودآبادي مطالب گذشته خود را گردآوري کرده و مطالب جديدي را هم به آنها افزوده است.
شهيد سليماني درباره سرنوشت شهيد متوسليان چه گفت؟
کتاب «راز احمد» با زير عنوان «سفر بيبازگشت احمد متوسليان»، ديگر اثر حميد داودآبادي درباره اين فرمانده دفاع مقدس است که توسط نشر يازهرا (س) در 457 صفحه منتشر شده است. «راز احمد» يکي از آخرين و تازهترين آثاري است که درباره حاج احمد متوسليان منتشر شده است.
يکي از نکات برجسته اين کتاب روايتي جذاب از گفتههاي شهيد سپهبد قاسم سليماني در مورد احمد متوسليان و سرنوشت او و همراهانش پس از ربوده شدن در لبنان است.