شاعران معاصر چون سایه‌گاهی در عصر تابستان

من بامدادم...

شعر مدرن فارسي، شخصيت‌هاي تاثيرگذار بسياري را به جامعه ادبي معرفي کرده است اما يکي از مهم‌ترين اين معاصران، بنيان‌گذار شعر-نثر يا شعر سپيد است.

احمد شاملو، ۲۱ آذر ۱۳۰۴ خورشيدي، در تهران به دنيا آمد. پدرش حيدر افسر ژاندارمري و مادرش کوکب عراقي از قفقازي هايي بود که انقلاب بلشويکي ۱۹۱۷ روسيه، خانواده‌اش را به ايران کوچانده بود. پدرش مردي نظامي و دائم در ماموريت بود.

شاملو تحصيلات ابتدايي را در شهرهاي خاش، زاهدان و مشهد گذراند و براي طي دوره متوسطه به تهران آمد و در دبيرستان ايرانشهر ثبت نام کرد و تا سال سوم در اين دبيرستان درس خواند اما در ۱۳۲۵ خورشيدي و پس از بازگشت به تهران در حالي که هنوز سال چهارم دبيرستان را تمام نکرده بود، براي هميشه درس و مدرسه را کنار گذاشت.

فروردين ۱۳۲۵ خورشيدي بر بساط يک روزنامه فروشي، نقاشي نيما کار رسام ارژنگي و چاپ شعر ناقوس در روزنامه پولاد، آغازي براي ارتباط شاملو با نيمايوشيج بود. چاپ شعر ناقوس نيما باعث مي‌شود تا شاملو به او علاقمند شود. شاملوي جوان از همين سال ها فعاليت هاي روزنامه نگاري را هم آغاز کرد و سردبيري مجله هاي مختلف برعهده داشت و در هفته نامه فردوسي، کتاب هفته، هفته نامه خوشه، هفته نامه کتاب جمعه فعاليت مي کند، او در دهه ۴۰ خورشيدي، پس از دو ازدواج ناموفق، با آيدا سرکيسيان آشنا شد و پس ازدواج کرد.

شاملو سال هاي آخر عمر خود را در بيماري گذراند و بيماري هم سخت آزارش مي داد تا آنجا که با شدت گرفتن بيماري ديابت در ۲۶ ارديبهشت ۱۳۷۶ خورشيدي در بيمارستان ايرانمهر پاي راست او را از زانو قطع کردند. وضع سلامت شاملو در سال هاي دهه ۷۰ خورشيدي رو به نزول مي رفت و سرانجام ۲ مرداد ۱۳۷۹ خورشيدي در خانه خود در فرديس کرج چشم از جهان فروبست.

کتاب سندباد در سفر مرگ، مجموعه گردآوري شده از گفت‌وگوهاي احمد شاملو، زير نظر آيدا شاملو است که چهل و چهار گفتگو از احمد شاملو از سال‌هاي ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۸، را در بر دارد. در سه گفتگوي اين کتاب شاملو خود نقش مصاحبه کننده را دارد و چهار گفت و گو نيز به صورت نظر خواهي از مشاهير و طرح تک سوالي درباره موضوع ويژه اي بوده که فقط پاسخ هاي شاملو آورده شده است.

سندباد در سفر مرگ، کتابي است که مخاطبان را با ديدگاه‌هاي فکري و هنري شاملو آشنا مي کند. اين کتاب در ۴۱۳ صفحه توسط نشر چشمه منتشر شده است. 

بانوي زرين شعر فارسي و خالق شاه‌بيت دوباره مي‌سازمت وطن...

يکي از شخصيت مهم ادبيات فارسي، زرين بانويي در شعر معاصر نامدار و پرآوازه است که شاه غزل او دوباره مي‌سازمت وطن، اگرچه با خشت جان خويش/ ستون به سقف تو مي‌زنم اگرچه با استخوان خويش، همواره براي مردم ايران خاطره ساز بوده است.

سيمين خليلي مشهور به سيمين بهبهاني، بيست و هشتم تير ماه ۱۳۰۶ در تهران به دنيا آمد. او فرزند عباس خليلي، شاعر، نويسنده و مدير روزنامه اقدام بود. فخرعظما ارغون، مادر او نيز از زنان پيشرو و از شاعران موفق زمانه خود به حساب مي‌آمد، او همچنين عضو کانون بانوان و حزب دموکرات بود و به عنوان معلم زبان فرانسه در آموزش و پرورش خدمت مي کرد.

سيمين بهبهاني تحصيلات ابتدايي و دبيرستان خود را در مدرسه ناموس تهران سپري کرد و براي ادامه تحصيل وارد آموزشگاه عالي مامايي و در سال ۱۳۲۴ از اين رشته فارغ التحصيل شد. او که از سنين کم به شعر و ادبيات علاقه مند بود به تحصيل در دانشسراي عالي پرداخت و در اين بين با زبان هاي فرانسه و انگليسي آشنا شد. سپس به استخدام آموزش و پرورش درآمده و در دبيرستان ها به عنوان معلم شيمي، فيزيک و ادبيات مشغول به تدريس شد.

سيمين هنگامي که با حسن بهبهاني ازدواج کرد نام فاميلي خود را از خليلي به بهبهاني تغيير داد. او از اين ازدواج صاحب دو پسر به نام هاي علي و حسين و يک دختر به نام اميد شد و در سال ۱۳۴۹ پس از ۲۴ سال زندگي مشترک از حسن بهبهاني جدا شد و با منوچهر کوشيار، همکلاسي دانشگاه خود ازدواج کرد. کوشيار در سال ۱۳۶۳ به دليل سکته قلبي از دنيا رفت.

سيمين بهبهاني به تشويق مادرش از همان کودکي سرودن شعر را آغاز کرد. او اولين شعر خود را در سن چهارده سالگي با نام نوبهار سرود. در دوره دبيرستان و با آشنايي با پروين اعتصامي از او الهام گرفت و فعاليت خود را ادامه داد. او در طول عمر خود بيش از ۶۰۰ غزل سرود و آن ها را در ۲۰ کتاب منتشر کرد. او در سال ۱۳۴۲ از جمله معدود زناني بود که به عضويت انجمن ادبي ايران درآمد. در سال ۱۳۴۸ به عضو شوراي شعر و موسيقي درآمد و تا پيش از انقلاب براي راديو شعر و ترانه مي سرود و در سال ۱۳۵۷ نيز عضويت در کانون نويسندگان ايران را پذيرفت.

سيمين بهبهاني جوايز و افتخارات زيادي را کسب کرد که از ميان آن ها مي توان به مدال کارل فون اسي يتسکي و جايزه ديده بان حقوق بشر در سال ۱۳۷۸ اشاره کرد.

سيمين بهبهاني در سال ۲۸ مرداد ماه ۱۳۹۳ به دليل مشکلات تنفسي و قلبي در سن ۸۷ سالگي در بيمارستان پارس تهران از دنيا رفت. پيکر اين شاعر نامي در بهشت زهراي تهران در مقبره خانوادگي‌اش به خاک سپرده شده است.

کتاب ترنم غزل: بررسي زندگي و آثار سيمين بهبهاني، که چاپ جديد آن به نام  سيمين بهبهاني شاعر و تکاپوگر مدني، منتشر شده است. چنان که از نامش پيداست، در آغاز زندگي سيمين بهبهاني را تشريح مي‌کند و در بخش بعدي کتاب به تفصيل درباره دفترهاي شعر سيمين بهبهاني سخن مي‌گويد و در قالب سه مقوله آغازها، تغزل‌ها و فراسوها، سروده‌هاي شاعر را برمي‌شمارد که از آن جمله سير تکامل و تطور لفظ و معنا، چشم‌اندازهاي تصوير و توصيف شعر، و بيان ذهن و زبان شاعر، است. در پايان کتاب نيز منتخبي از سروده‌هاي سيمين بهبهاني فراهم آمده است.

 سيمين بهبهاني شاعر و تکاپوگر مدني، به کوشش کاميار عابدي در ۱۹۲صفحه،  توسط انتشارات جهان کتاب منتشر شده است.

هنرمند، مثل فرانسوي‌ها

مديا کاشيگر، متولد ۱۱ ارديبهشت ۱۳۳۵ در يزد، مترجم، نويسنده و شاعر ايراني بود. او تحصيلاتش را تا ديپلم در فرانسه گذراند، اما تحصيل در دانشگاه را در رشته‌هاي معماري و اقتصاد در ايران نيمه تمام گذاشت. بيش از ۲۰ عنوان کتاب در زمينه‌هاي شعر، داستان و ترجمه از او منتشر شده است.

کاشيگر، همچنين دبير جايزه ادبي يلدا و بنيانگذار و دبير سه دوره جايزه ادبي روزي روزگاري بوده‌است. برخي از شاخص‌ترين آثار ترجمه مديا کاشيگر آثاري از ولاديمير ماياکوفسکي، فرناندو آرابال، اوژن يونسکو و ... است. او سوّمين مترجم نمايشنامه کرگدن‌هاي اوژن يونسکو بوده و شناخته‌شده‌ترين ترجمه کاشيگر شايد ابر شلوارپوش اثر ماياکوفسکي باشد. رمان‌هاي تکنيک کودتا نوشته کورتسيو مالاپارته، خرده آسمان، انگار هيچ نوشته کلود استپان از ديگر آثار اوست.

مديا کاشيگر از اعضاي هيئت مديره بنياد محمود استادمحمد براي اعطاي جايزه ادبيات نمايشي بود، وي از مترجمان رسمي مورد تأييد سفارت فرانسه در تهران نيز بود. 

مديا کاشيگر از بيماري تنفسي مشکوک به سرطان رنج مي‌برد و در اوايل سال ۱۳۹۶، در بخش مراقبت‌هاي ويژه بيمارستان فيروزگر بستري شد. مجدداً در هفتهٔ اول مرداد ۱۳۹۶ به‌دليل مشکلات تنفسي در بيمارستان امام خميني تهران بستري شد تا اينکه در ساعت ۱۲:۳۰ روز شنبه ۷ مرداد در بخش ICU همين بيمارستان درگذشت.

کتاب وقتي مينا از خواب بيدار شد، نوشته مديا کاشيگر، درباره دختري است که سعي مي‏‌کند براي رهايي از دنياي نيستي، دنياي خود را به کمک يک صدا به وجود آورد. مينا ناگهان خود را در جهان خواب مي‎‌يابد که همه‎ چيز در آن از بين رفته است.  او در اين دنياي بي ‎آب و رنگ و شکل، احساس سردرگمي مي‏‌کند و تمام تلاش خود را به کار مي‏‌گيرد تا به جهان بيداري بازگردد.

وقتي مينا  از خواب بيدار شد در ۱۰۸ صفحه توسط انتشارات ميچکا براي نوجوانان، منتشر شده است.