خراسان/ به فاصله کوتاهي پس از انتشار زندگي نامه خودنوشت حميد جبلي، عليرضا خمسه هم دست به انتشار روايت زندگي‌اش زد و رقيب جبلي و رضا کيانيان شد
خواندن يا شنيدن قصه زندگي ديگران معمولاً يکي از ژانرهاي پرطرفدار است؛ به‌ويژه اگر آن شخص از شهرت برخوردار باشد و ويژه‌تر آن‌که خودش دست به قلم شده و زندگي‌نامه و خاطراتش را در طول سال‌ها نوشته باشد.
حالا اگر اين شخص از قشر هنرمندان و به‌اصطلاح امروزي‌ها سلبريتي هم باشد که ديگر اوضاع فرق مي‌کند و ممکن است کتابش هم مانند ديگر آثارش، به شهرت قابل قبولي برسد. اين موضوع البته تنها مختص کشور ما نيست و در همه جاي دنيا همين‌طور است. سلبريتي‌هاي زيادي در دنيا، در اواخر عمر حرفه‌اي خود، به نوشتن کتاب زندگي‌نامه و خاطرات رو مي‌آورند تا شهرتي دوباره کسب و به شکلي تازه با مخاطبانشان ارتباط برقرار کنند. از طرفي مخاطبان هم دوست دارند بدانند سلبريتي‌ها چطور زندگي مي‌کنند و به‌طور کلي در زندگي‌شان چه خبر است و به همين دليل، معمولاً از اين نوع کتاب‌ها استقبال مي‌شود. چند روز پيش، خبر رسيد که عليرضا خمسه، بازيگر نام‌آشناي کشورمان، زندگي‌نامه يا به گفته خودش سال‌شمارِ زندگي‌اش را از کودکي تاکنون به نام «خمسه به روايت خمسه» منتشر کرده‌است ؛ البته او در اين مسير تنها نيست و به فاصله کوتاهي قبل از او، حميد جبلي هم دست به نگارش زندگي نامه خودش زد. پيش از اين دو نيز، رضا کيانيان دست به چنين کاري زده و در حقيقت آغازگر رقابت در اين عرصه بود .به همين بهانه، در اين مطلب نگاهي مي‌اندازيم به کتاب خاطرات و زندگي‌نامه چند بازيگر کشورمان که خودشان دست به قلم شده يا نويسنده‌هايي زندگي‌نامه‌شان را نوشته‌اند.
خمسه به روايت خمسه
عليرضا خمسه بازيگر شناخته‌شده سينما، تئاتر و تلويزيون است و مخاطبان اين سال‌هاي تلويزيون، او را بيشتر با شخصيت «بابا پنجعلي» سريال پايتخت مي‌شناسند. عليرضا خمسه پيش از نوشتن کتاب سال‌شمار زندگي‌اش، دو کتاب منتشر کرده بود که يکي از آن‌ها کتابي درباره روان‌شناسي موفقيت و ديگري ترجمه‌اي درباره آموزش پانتوميم است. کتاب خاطرات اين بازيگر را که «خمسه به روايت خمسه» نام دارد، نشر خط و طرح منتشر کرده‌است. به گفته عليرضا خمسه اين کتاب روايتگر اشعار، مقاله‌ها، ترجمه‌ها و همه آن چيزي است که او طي سال‌هاي زندگي‌اش نوشته و هرکدام در پوشه‌اي از انباري يا قفسه کتابخانه پراکنده بوده‌است. «خمسه به روايت خمسه» روزشمار زندگي اين هنرمند هم هست و او سعي کرده‌است سرگذشتش را از روزگار تولد تاکنون براي مخاطب بيان کند. شايد برايتان جالب باشد که بدانيد خمسه در روزگار جواني‌اش، يعني دهه 50 و اوايل دهه 60 شعر هم مي‌سروده و بخشي از اشعارش را به انتخاب شمس لنگرودي، شاعر معاصر ايراني، در کتاب گنجانده‌است. «خمسه به روايت خمسه» با مقدمه‌اي از اميد نجوان، فاطمه معتمدآريا، کيومرث پوراحمد و خسرو دهقان در چهار بخش سال‌شمار، يادداشت‌ها، نوشته‌ها و مقاله‌هاي پراکنده، شعرها و متون نمايشي منتشر شده‌است.
بازار
![]()
پسربچه شصت ساله
همه او را با صداي کلاه قرمزي و پسرخاله مي‌شناسيم. صدايش نوستالژي دوست‌داشتني بچه‌هاي دهه شصت و تصويرش هم در «محله بهداشت» و «محله برو بيا» يادآور خاطراتي شيرين است. اوايل خردادماه امسال، کتاب خاطرات حميد جبلي به نام «پسربچه شصت‌ساله» از سوي نشر پرنيان با شمارگان 110 نسخه منتشر شد که خيلي زود به چاپ دوم رسيد. پشت جلد اين کتاب آمده است: «پيش خودمان باشد، بيشتر اين قصه‌ها واقعي است. شايد نتوانسته باشم چنان که بايد غم‌ها و شادي‌هاي آن دوران را بيان کنم، اما غصه خراب شدن ماشين قرمز اسباب بازي‌ام از ناراحتي امروزم براي يک ماشين واقعي بيشتر بود و يک ريالي‌هايي که جيبم را قلنبه مي‌کرد، شادي‌اش خيلي بيشتر از حساب بانکي امروز بود». از حميد جبلي دو نمايشنامه به نام‌هاي «عشق روي خرپشته» و «دوستان بامحبت» هم منتشر شده‌است. نمايشنامه «دوستان بامحبت» در سال 1378 به کارگرداني رضا ژيان به روي صحنه رفت و داستان دو بازيگر تئاتر است که در شرايط مطلوبي نيستند و احساس مي‌کنند به آخر خط رسيده‌اند. اين نمايشنامه اقتباسي از فيلم «پسران آفتاب» نيل سايمون است. نمايشنامه «عشق روي خرپشته» نيز داستاني درباره زندگي هنرمنداني است که آرزوهاي بزرگ دارند، اما زندگي‌شان تلخ مي‌گذرد.
اين مردم نازنين
«اين مردم نازنين» روايت صد خاطره از رضا کيانيان، بازيگر کهنه‌کار ايراني است و مخاطب با خواندن اين کتاب مي‌تواند طعم شهرت را تا حدودي بچشد و تلخي و شيريني آن را حس کند. اين کتاب روايتي از اتفاقات جذاب و جالبي است که در برخورد مردم با رضا کيانيان رخ داده است؛ حالا چه در کوچه و خيابان، چه در طول سفرها و... . کتاب با اين خاطره شروع مي‌شود: «بعد از سريال آپارتمان نوشته فرهاد توحيدي و کارگرداني اصغر هاشمي و تهيهکنندگي بهروز خوش‌رزم و مدير توليديِ کسي که قسط آخرم را نداد، شهرتم آغاز شد. ديگر مردم مرا مي‌شناختند و گاهي به اسم صدا مي‌زدند. يک روز که از دفتر مجله گزارش فيلم برمي‌گشتم و در بولوار کشاورز به طرف پارک لاله مي‌رفتم، سر خيابان توس، سه تا دختر دبيرستاني مرا ديدند و جيغ زدند! بالاخره آن اتفاق جادويي افتاد. دختران با ديدن من جيغ زدند. خوشحال شدم. خيلي. شهرت به سراغ من آمده بود. در پياده‌رو مي‌رفتم. طعم شهرت را مزه‌مزه مي‌کردم. شيرين بود. مثل هميشه خيالم به پرواز درآمد. رفتم به آينده. به شهرتي غليظ‌تر. بيشتر و بيشتر. تا اين‌که از خودم پرسيدم همين را مي‌خواستي؟ کمي در ذهنم مکث کردم. جواب‌ها را سنگين و سبک کردم و...». اين کتاب را نشر مشکي در 168 صفحه منتشر کرده‌است.
عزت، جمشيد، علي و ديگران
زندگي‌نامه و خاطرات عزت‌ا... انتظامي، جمشيد مشايخي و علي نصيريان، ديگر بازيگران ايراني هم منتشر شده است که البته به قلم خودشان نيست و ديگران اين کتاب‌ها را نوشته‌اند. «من عزتم، بچه سنگلج» عنوان کتابي درباره زندگي عزت‌ا... انتظامي است که غزاله سلطاني نگارش و تدوين آن را به عهده داشته است. اين کتاب را نشر سخن در سال 92 منتشر کرد. «حديث پير فرزانه» پژوهشي منظوم در زندگي و آثار هنري جمشيد مشايخي است که فرود شمخالي در سال 94 منتشر کرد. «آقاي هالو» که نامش برگرفته از يکي از شخصيت‌هايي است که علي نصيريان آن را بازي کرده، کتابي با موضوع زندگي و آثار اين هنرمند کشورمان به قلم نگار حسيني است. اين کتاب علاوه بر روايت زندگي اين بازيگر، به مرور رويدادهاي هنري دهه 20 تا 90 هم مي‌پردازد.
الهه آرانيان
