کتاب جدید امیرحسین مدرس منتشر شد

بيابانکي در ادامه به بخشي از محتواي کتاب اشاره و اضافه کرده است: آنگونه که در مقدمه کتاب، اشاره شده اين بيت مشهور در هيچ کدام از نسخ نيامده و منسوب به مقبل است:

بلند مرتبه شاهي ز صدر زين افتاد
اگر غلط نکنم عرش بر زمين افتاد

مقبل اصفهاني که بود؟

 کتاب «وحي بر توفان» دربردارنده اشعار آقامحمد شيخا، معروف به مقبل اصفهاني، يکي از شاعران متعهد و معتقد شيعي قرن دوازدهم و اواخر حکومت صفوي در ايران، است. مصحح اين اثر در مقدمه‌اي که بر کتاب نوشته، ابتدا به زندگي اين شاعر اشاره کرده و در ادامه، به شرح اشعار پرداخته است.  

مدرس در گفت‌وگويي درباره چرايي انتخاب اشعار مقبل گفت: اين شاعر پس از محتشم کاشاني پايه‌گذار شيوه‌اي تازه در مرثيه سرايي است که به آن واقعه‌سرايي مي‌گويند. اهميت مقبل در همين کارش است و شاعران بسياري هم پس از او از شيوه‌اش استقبال کرده و به واقعه‌سرايي پرداخته‌اند.

او اهميت اصلي اين سروده‌ها را در اين مي‌داند که بخشي از ميراث شفاهي ايران در مرثيه هستند و خود مقبل هم در ايام ماه محرم آن‌ها را در مجالس عزاداري امام حسين (ع) مي‌خوانده است. مدرس با تأکيد بر اين نکته گفت: با اين حساب، «واقعه‌خواني» را نيز بايد در کنار واقعه‌سرايي در نظر بگيريم که شايد بتوان آن‌را گونه‌اي از «نقالي» دانست.  

اين نويسنده و پژوهشگر با تأکيد بر اين‌که سروده‌هاي مقبل کاملاً مبتني بر عواطف و احساسات است، گفت: در شعر مقبل هم مانند ديگر هم‌عصرانش احساسات بر بُعد حماسي کار غلبه دارد؛ زيرا روزگار گذشته، عزاداري عاشورا مبتني بر روايت احساسي و برانگيختن عواطف بوده است.  
او «وحي بر توفان» را کتابي مي‌داند که مي‌تواند هرکسي را که دوستدار شعر فارسي و شعر مذهبي است راضي کند. مدرس در اين‌باره تصريح کرد: مخاطب کتاب دانشگاهيان و غيردانشگاهيان هستند و هر دو مي‌توانند به شرط علاقه به شعر فارسي و مذهبي از آن لذت ببرند؛ البته طبيعي است که خواندنش براي آنان که انس و آشنايي بيشتري با شعر دارند، حظّ ديگري دارد. اما در شرح و توضيح اصطلاحات و عبارات، سعي کرده‌ام ساده‌ترين بيان را به کار ببرم تا هرکسي با هرسطح دانش، بتواند معنا را دريابد. 

نمونه‌اي موفق از احياي گنجينه ادب عاشورايي

مدرس براي تصحيح اين اثر، سه سال زمان صرف کرده است و هر روز، حدود 10 ساعت براي کار تصحيح و پژوهش بر اين اثر وقت گذاشته است.

انتشار اين اثر واکنش‌هايي را نيز در ميان اهالي فرهنگ و ادب به همراه داشته است. به عنوان نمونه، محمود حبيبي کسبي، شاعر، «وحي بر توفان» را يکي از بهترين کارهاي سال‌هاي اخير در عرصه احياي گنجينه ادب فارسي مي‌داند. 

«وحي بر توفان» در کنار معرفي يکي از شاعران تأثيرگذار بر ادب عاشورايي، مخاطب را با سراينده بسياري از سروده‌هايي آشنا مي‌کند که ممکن است بارها در مجالس عزاي حضرت سيدالشهدا(ع) شنيده باشد، اما شاعرش را نشناسد. همانند اين ابيات:

روايت است که چون تنگ شد بر او ميدان
فتاد از حرکت ذوالجناح، وز جولان

هوا ز بادِ مخالف چو قيرگون گرديد
عزيز فاطمه از اسب سرنگون گرديد...

«وحي بر توفان» توسط انتشارات سوره مهر، به شمارگان هزار و 250 نسخه و در 580 صفحه و به قيمت150 هزار تومان در سال جاري منتشر شده است.