قند پارسی/ معنی ضرب المثل " خانه از پای بست ویران است "

آخرین خبر/ مثل معروف" خانه از پای بند ویران است، خواجه در بند نقش ایوان است "،در حقیقت بخشی از شعریست که در  یکی از حکایت های  گلستان سعدی در باب پیری و ضعف بیان شده است. این عبارت کنایه از آن است که شخص به جای در نظر گرفتن اولویت ها به چیزهای فرعی توجه می کند، که در بهبود وضعیت نتیجه ای نخواهد داشت. 

بد نیست که اصل حکایت سعدی را نیز اینجا به نثری ساده تر از متن اصلی بازگو کنیم. سعدی علیه الرحمه می فرماید :
" زمانی در شهر دمشق در مجلسی به همراه عده ای از علما مشغول گفت و شنود بودم که به ناگاه جوانی وارد مجلس شده و می پرسید:" کسی اینجا فارسی می داند؟" همگان به من اشارت کردند و من به جوان گفتم :آیا امر خیری  است؟! جوان در پاسخ می گوید:" برادر، پیری صدو پنجاه ساله در بستر مرگ قرار دارد و پیوسته کلماتی را به زبان فارسی بیان می کند. حال، ما می خواهیم بدانیم چه چیز را وصیت می کند. "

من به همراه باقی دوستان بر بالین پیرمرد حاضر شده و شنیدم که پیرمرد این کلمات را ادا می کند :

---

بازار

---

دریغا که بر خوان الوان عمر 
دمی خورده بودیم و گفتند بس 

ترجمه این گفته را به عربی به دوستان شامی گفتم و آنها از دلبستگی پیرمرد به دنیا با این عمر دراز حیرت کردند، در ادامه از پیرمرد پرسیدم :"پدر جان چگونه ای در این حال؟"پیر در پاسخ می گوید :
ندیدی که چه سختی همی رسد به کسی 
که از دهانش به در میکنند دندانی 
قیاس کن که چه حالت بود در آن ساعت 
که از وجود عزیزش بدر رود جانی 

گفتم :پدر جان، تصور مرگ را از ذهن بیرون کن که فیلسوفان یونانی معتقدند که  مزاج سالم دلیلی برای بقا و دوام شخص نیست و همین‌طور بیماری و ضعف همیشه به مرگ منجر نخواهد شد . من هم اینک برای شما طبیبی خبر می کنم، در همین حال پیرمرد لبخندی می زند و می گوید :

دست بر هم زند طبیب ظریف 
چون حرف بیند اوفتاد حریف
"خانه از پای بند ویران است 
خواجه در بند نقش ایوان است" 
....
چون مخبط شد اعتدال مزاج 
نه عزیمت اثر کند نه علاج "

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar