«سفر به سرزمین‌های غریب»؛ فانتزی‌ای شرقی به قلم نویسنده فلسطینی

ایبنا/ نشر ادامه (واحد کودک‌ونوجوان نشر اطراف) کتاب «سفر به سرزمین‌های غریب» به قلم سونیا نِمر را با ترجمه قاسم فتحی برای نوجوانان منتشر کرد.
روستایی نفرین‌شده‌ را تصور کنید که سال‌هاست هیچ دختری در آن به دنیا نیامده. قمر، قهرمان این کتاب، سفرش را از همان روستای عجیب آغاز می‌کند. دست‌نوشته‌های قمر در خانه‌ای قدیمی و متروک کنار دریا پیدا می‌شود، یادداشت‌های دختری که دلداده سفر است و هر بار، به فراخور موقعیتی که در آن گرفتار شده، به اعماق زندگی می‌رود. قمر در گذر از خوشی‌ها و رنج‌های این سفرها، جهان آدم‌های دور و اطرافش را بهتر می‌شناسد.
«سفر به سرزمین‌های غریب» یک فانتزی شرقی شبیه قصه‌های سندباد و علی‌باباست؛ کتابی که خوانندگانش را به سرزمین‌های ناشناخته جهان عرب می‌برد.
«سفر به سرزمین‌های غریب» از دل زندگی مردم فلسطین و از خاطره‌‌های آن‌ها بیرون آمده است. زمانی که قصه‌‌‌ فقط برای بچه‌ها‌ نبود، مردم، صبح تا شب، توی کوچه و بازار، کنار کرسی یا در پستوی آشپزخانه برای هم قصه می‌گفتند تا از اوضاع و احوال شهرها و آدم‌های اطراف‌شان سر در بیاورند. آنها گاهی درباره آرزوهایشان خیال‌بافی می‌کردند، گاهی حرف‌هایی را که نمی‌توانستند جلوی حاکم و گزمه بزنند میان قصه‌ها جا می‌دادند، گاهی هم فقط برای سرگرمی قصه می‌گفتند و می‌شنیدند. قهرمان قصه «سفر به سرزمین‌های غریب» به جای این‌که شبیه شخصیت‌‌های فیلم‌ها یا سفرنامه‌نویس‌هایی باشد که می‌شناسیم، شبیه مادرها و مادربزرگ‌هایی است که شیطنت و کودکی در آنها هنوز زنده است و بی‌حوصله نشده‌اند. قمر، شبیه زن‌هایی است که با قصه‌های دور و درازشان میل به ماجراجویی را در دل دخترها و نوه‌‌هایشان کاشته‌اند. سونیا نمر، این قصه‌‌های سینه‌به‌سینه را جمع کرده و رمانش را با قصه‌ها، ضرب‌المثل‌ها و تصویرهای قدیمی جهان عرب مزه‌دار کرده است تا ادبیات شفاهی کشورش توی کتابخانه‌ها خاک نخورد و جوان‌ها و نوجوان‌های کم‌سن‌وسال‌تر هم درباره‌‌اش با یکدیگر حرف بزنند.

بعضی صفحه‌های این کتاب بوی نمک دریا و زعتر می‌دهند و خواندن‌شان، برای نوجوان شانزده‌ساله ایرانی، شبیه مزه‌مزه کردن غذایی تازه است؛ غذایی محلی که دستور پختش نسل به نسل‌ منتقل شده است و طعم تازه را به ذائقه و حافظه‌ی ادبی ما اضافه می‌کند.

درباره نویسنده:
سونیا نِمر، نویسنده این اثر، کمتر از ده سال بعد از روزهای پر‌التهابی به دنیا آمد که فلسطینی‌ها اسم‌شان را «روزهای نکبت» گذاشته‌اند. در روزهای نکبت، هم‌وطن‌های سونیا از شهرهایشان اخراج شدند و دختران و پسران هم‌سن‌وسال او برای اولین‌بار حس‌وحال بی‌وطنی را تجربه کردند. جِنین، شهری که سونیا نمر در آن به دنیا آمد، از شهرهای قدیمی فلسطین است. از دوهزار سال قبل از میلاد، بخشی از کنعان بوده است و در سنگ‌نوشته‌ها و کتاب‌های مقدس بعضی ادیان قصه‌های بسیاری درباره آدم‌ها و اتفاق‌ها و کوچه‌پس‌کوچه‌هایش وجود دارد.

رشته دانشگاهی سونیا‌ نمر تاریخِ شفاهی است؛ رشته‌ای که اتفاق‌های مهم را از چشم آدم‌های معمولی‌ می‌بیند. او سر کلاس، به‌خصوص در سیر تمدن اروپایی، از روایتِ وقایع تاریخی به شیوه قصه‌گویی استفاده می‌کند تا دانشجوها سر کلاس‌هایش خمیازه نکشند و میراثی که میان مردم‌شان جریان داشته را به جای موزه، لابه‌لای همین قصه‌ها و خوشی‌های معمولی پیدا کنند. شاید همین تجربه زیسته است که کتاب‌های نمر را در مقایسه با دیگر کتاب‌ها متمایز می‌کند. در «سفر به سرزمین‌های غریب» هم نمر از منظر تاریخ شفاهی سراغ ادبیات رفته و حاصل کارش، به جای پژوهشی دانشگاهی، قصه‌ای مبتنی بر ادبیات شفاهیِ مردمش است.

سونیا نمر پژوهش‌های فراوانی در حوزه تاریخ شفاهی انجام داده است. او بیش از 16 کتاب کودک و چهار رمان نوجوان نوشته و بعضی از آثارش به بیش از 13 زبان ترجمه شده است. این زن نویسنده و استاد دانشگاه برنده جوایز بین‌المللی فراوانی است و سال 2014 برای کتاب «سفر به سرزمین‌های غریب» جایزه اتصالات در ادبیات کودک عرب و سال 2018 برای کتاب «مرغ طوفان» جایزه کتاب شارجه را دریافت کرده است. همچنین نمر در فهرست نامزد‌های جایزه آسترید لیندگرن نیز قرار گرفته است.
کتاب «سفر به سرزمین‌های غریب»، در روزهای شیوع کرونا، وقتی مردم همه کشورهای جهان مثل «دیار» قمر در انزوا گیر افتاده بودند، نامزد جایزه هانس‌ کریستین اندرسن هم شد تا هزاران نوجوان اروپایی و عرب و آفریقایی وقتی به ماجراجویان شرقی فکر می‌کنند، در کنار اسم سندباد و علی‌بابا، یاد زنی فلسطینی به نام قمر هم بیفتند.

نشر ادامه (واحد کودک‌ونوجوان نشر اطراف)، این اثر را با ترجمه قاسم فتحی در 234 صفحه به بهای 98 هزار تومان منتشر کرده است.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar

---

بازار

---