من همیشه به دنبال چیزهای نو هستم و به تازگیها علاقه دارم
آخرین خبر/ «من همیشه به دنبال چیزهای نو هستم و به تازگیها علاقه دارم، حتی در صدسالگی. تا وقتی این وضعیت تحریمها نبود و امکان سفر داشتم، تابستانها در مسافرت به سوییس و فرانسه تمام روزهایم در کتابخانهها و کتابفروشیها صرف میشد تا ببینم آثار تازه ادبیات فرانسه چیست؟ تغییرهای زبانی چطور است؟ نسلهای جدیدتر چطور مینویسند؟ به نمایشگاههای کتاب میرفتم و در این اقیانوس دنبال چیزهای نو بودم. اما بسیاری از دوستان من اهل اینطور کارها نیستند. مثلاً چند وقت پیش، به آقای غلامحسین دینانی (فیلسوف و نویسنده) گفتم که شبها دو ساعت پیش از خواب، رمان میخوانم. ایشان گفتند: چرا وقتات را تلف میکنی؟
گفتم: وقتام را تلف نمیکنم. رمان میخوانم تا در تجربه صدها نویسنده شریک شوم. خودم این چیزها را تجربه نکردهام ولی در تجربه آنها شریک میشوم.
با این حرف انگار آقای دینانی از خواب بیدار شد. نمیدانست که رمان چه معنایی دارد. در حالیکه مرد فاضلیست در عرفان و فلسفه و بسیار مسلط و مُشرف، اما تا آن موقع معتقد بود رمانخواندن وقت تلفکردن است. بیشتر استادان دانشکده ادبیات به رمانخواندن و داستانخواندن یا آشناشدن با ادبیات روز همینطور نگاه میکنند و نسبت به این چیزها تمایلی نشان نمیدهند در حالیکه رمان و ادبیات جدید دنیا، یک اقیانوس است.»
احمد سمیعی (گیلانی) به زبان فرانسه و انگلیسی مسلط بود و در دبستان از همکلاسیاش زبان آلمانی یاد گرفته بود و عربی را به خوبی میدانست، از بزرگترین ویراستاران کشور بود و بعضی از مهمترین آثار جهانی را او برای ما ویراستاری یا ترجمه کرده است. تقریباً یک قرن زندگیاش وقف خواندن، نوشتن، ویرایش، ترجمه و یادگرفتن شده بود، اما میگوید در صدسالگی یک افسوس دارد؛ اینکه در جوانی مقداری از وقتاش را تلف کرده و زبان عربی را طوری یاد نگرفته که بتواند با تسلط فراوان شعر عربی بخواند. عربی را در سطح بالایی میدانست و «احیاء العلوم» غزالی و «تفسیر کبیر» فخر رازی را میخواند اما معتقد بود باید بتواند شعر ابوالعلاء معری، شاعر عرب را بخواند و درک کند: «من مغبون هستم از این جهت. از اینکه مقداری از روزهای جوانیام را بیشتر برای یادگیری نگذاشتم تا امروز بیشتر لذت ببرم. افسوس میخورم که بیشتر تلاش نکردم.»
ویدیو: از گفتوگوی برنامه «تجربه ایرانی» ایرنا با احمد سمیعی گیلانی (۱۴۰۲-۱۲۹۹) که در روزهای نخست امسال درگذشت.