داستانهایی از عاشورا
ایسنا/ واقعه عاشورا یکی از حوادثی که بسیاری درباره آن نوشتهاند؛ داستان و رمان نیز یکی از محملهای بازخوانی این واقعه است.
مروری داریم بر برخی از داستانهایی که درباره واقعه عاشوا و حاضران کربلا نوشته شدهاند:
«نامیرا» نوشته صادق کرمیار که نخستینبار در سال ۱۳۸۸ چاپ شد در بیست و هشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۹ شایسته تقدیر شناخته شد.
داستان پیش از واقعه عاشورا اتفاق میافتد و شخصیتهای زیادی دارد اما مهمترین شخصیتهای آن دو جوان به نامهای ربیع و سلیمه هم هستند که به یکدیگر دل باختهاند و بدون منفعتطلبیهای روزافزون مردم کوفه به دنبال حقیقت هستند. اما در میان رفتارهای متناقض سرداران بزرگ کوفه، بین حمایت از امام حسین (ع) و یا وفاداری به یزید سرگرداناند.
ابوالفضل زرویی نصرآباد در کتاب «ماه به روایت آه» داستان زندگی قمر بنی هاشم حضرت عباس (ع) را به رشته تحریر درآورده است.
در معرفی این کتاب عنوان شده است: این کتاب در ۱۲ فصل از زبان ۱۲ راوی مختلف، زندگی حضرت عباس (ع) را توصیف کرده است. «مسلم بن عقیل»، «امالبنین»، «عبدالله بن ابی محل»، «کزمان»، «لبابه»، «زینب (س)»، «زید بازرگان»، «شبث بن ربعی»، «امکلثوم»، «سرجون» و «عبیدالله بن عباس بن علی» ۱۲ شخصیتی هستند که از زبان آنها داستان روایت میشود. راویان، زندگی پرچمدار کربلا را قبل و بعد از شهادت به تصویر میکشند.
بر خلاف انتظار، در این کتاب به شکل و شیوه شهادت حضرت ابوالفضل(ع) اشارهای نشده و نویسنده عمده همت خود را صرف بازگویی و رازگشایی از اموری کرده که با وجود جذابیت برای مخاطب کمتر بدانها پرداخته شده است؛ اموری همچون خانواده مادری، کودکی، ازدواج، فرزندان، برادران، حیطه دانش و معرفت و جایگاه آن حضرت در میان اهل بیت و مسلمانان آن روزگار.
از دیگر ویژگیهای این کتاب، ذکر تاریخ شمسی تمامی رخدادهاست که خواننده فارسیزبان را با زمان وقوع حوادث در روز و ماه و سال هجری شمسی آن وقایع آشنا میکند.
رمان «شماس شامی» نوشته مجید قیصری در واقع گزارش مفصلی از واقعه عاشورا و برداشتی از کتابی تاریخی است که به حوادث بعد از واقعه کربلا میپردازد که از زبان فردی مسیحی بیان میشود. واقعه به سال ۶۱ هجری قمری اتفاق افتاده است و نویسنده گزارش، محافظ یا نوکر مخصوص عالیجناب جالوت (شماس) نماینده وقت امپراتور روم بوده است و طی اتفاقاتی وارد دربار یزید میشود. او به مرور میفهمد که چه اتفاقاتی برای امام حسین(ع) و اسرای کربلا افتاده و حقانیت آنها برایش اثبات میشود.
«اعترافات کاتب کشتهشده» نوشته ساسان ناطق در هفت بخش نوشته شده که نویسنده نام خیمه را به هر یک از آنها داده است. این هفت خیمه به واقعه عاشورا و اتفاقاتی که در آن روز افتاد، میپردازد.
این رمان قصه جوانی است که پدرش روزی کاتب اعظم دربار معاویه بوده و حالا او در پیش از ظهر عاشورا در خیمهای است که کاتبانش گزارش جنگ را برای یزید مکتوب میکنند. هر کدام از آدمهای درون خیمه قصهای هولناک به موازات واقعه اصلی روایت میکنند؛ قصهای که پرده از راز عاشورا برمیدارد. همچنین در این رمان خطری بزرگ پسر کاتب اعظم را تهدید میکند.
«سه روایت از مردی که خدا دوست داشت او را کشته ببیند»، نوشته داوود غفارزادگان شامل سه داستان از زندگی امام حسین (ع) در مسیر رسیدن به کربلا تا زمان شهادت حضرت است.
در بخش اول کتاب، کاروان امام حسین (ع) راهی کربلا است و در این راه رویایی حربن یزید ریاحی و بعد از آن توبه او را از زاویه دید سیدالشهدا (ع) شاهد هستیم. در بخش دوم، روایتهایی کوتاه از دوران کودکی تا بزرگسالی امام حسین (ع) را میخوانیم و در بخش پایانی با زاویه دید حر، همان روایت بخش اول را به گونهای متفاوت میخوانیم.