تاریخچه جذاب زیردریایی‌ها در جنگ جهانی اول؛ تقابل مهندسی آلمان و امریکا

پدال/ زمانی که صحبت از زیردریایی‌های نظامی می‌شود اکثر ذهن‌ها یو بوت های مرگبار جنگ جهانی دوم را به یاد می‌آورند. با اینکه در جنگ جهانی دوم شاهد استفاده گسترده از زیردریایی‌ها بودیم اما سابقه ظهور زیردریایی‌ها در نبردهای نظامی به سال‌ها قبل از آن بازمی‌گردد. در واقع اولین بار در سال ۱۷۷۶ و در جنگ استقلال آمریکا بود که زیردریایی‌ها بکار رفتند. البته چنین تجربه‌ای اصلاً موفقیت‌آمیز نبود اما کاربردی بودن این تکنولوژی را به نمایش گذاشت.

---

بازار

---

بسیاری از زیردریایی‌ها تا قبل از قرن بیستم توانسته بودند به اعماق دریاها سفر کنند اما اولین تأثیر قابل‌توجه آن‌ها در نبردهای نظامی به جنگ جهانی اول مربوط می‌شود. زیردریایی‌های آن دوران در مقایسه با نمونه‌های جنگ جهانی دوم ابعاد نسبتاً کوچک و خدمه کمتری داشتند اما با این وجود نیز سلاح‌هایی مؤثر و مرگبار به شمار می‌رفتند. در ابتدا رسم بر این بود که کشورها از سنت دریایی هشدار دادن به کشتی‌های تجاری و نجات جان خدمه قبل از حمله پیروی می‌کردند اما آلمان این تاکتیک را در جنگ جهانی اول تغییر داد و از زیردریایی‌های نظامی محدود نشده استفاده کرد به این معنی که یو بوت های این کشور بدون هشدار دادن به دیگران حملات خود را انجام می‌دادند.

آلمان با استفاده از زیردریایی‌های نظامی خود کشتی غیرنظامی RMS لوسیتانیا را غرق کرد و همین عامل به ورود آمریکا به جنگ جهانی اول کمک نمود. البته آلمان تنها کشوری نبود که از زیردریایی‌های نظامی در جنگ جهانی اول استفاده می‌کرد زیرا ایتالیا، آمریکا و بریتانیا نیز به مؤثر بودن این سلاح‌های جدید پی برده بودند. زمانی که جنگ آغاز شد هیچ کشوری یک استراتژی مدون برای استفاده از زیردریایی‌های نظامی نداشت اما با ادامه جنگ همه‌چیز تغییر کرد. زیردریایی‌های جنگ جهانی اول تأثیر زیادی روی توسعه و به‌کارگیری نمونه‌های بعدی در جنگ جهانی دوم داشتند و تنها تعداد انگشت‌شماری از آن‌ها در موزه‌های سراسر جهان در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.

یو بوت های نیروی دریایی آلمان جزو مرگبارترین نمونه‌های بکار رفته در جنگ‌ها هستند و به تنهایی بیش از ۵ هزار کشتی را غرق کرده و جان ۵ هزار نفر را گرفته‌اند. همچنین در جنگ جهانی دوم تعداد ۱۷۸ فروند یو بوت نیز از بین رفت. استفاده از این زیردریایی‌ها باعث شد آلمان راحت‌تر بتواند جریان انتقال تجهیزات دشمنان خود در اقیانوس اطلس را از بین ببرد و واضح است که نیروی دریایی متفقین از یو بوت ها به شدت هراس داشتند. آلمان در سال ۱۹۱۴ تولید زیردریایی‌های تایپ یو ۱۹ را شروع کرد، زیردریایی‌های که جزو برجسته‌ترین مدل‌ها از نوع خود بوده‌اند. این نوع زیردریایی‌ها از چهار لوله شلیک اژدر سود می‌بردند و ۸۳۷ تن وزن داشتند و می‌توانستند در شعاع بیش از ۱۲ هزار کیلومتری حرکت کنند. طول یو ۱۹ ها به حدود ۶۴ متر می‌رسید و سرعت آن‌ها در زیر آب نیز حدود ۱۸ کیلومتر در ساعت بود. زیردریایی یو ۲۰ که کشتی RMS را غرق کرد در همین دسته قرار می‌گیرد. با اینکه زیردریایی‌های یو ۱۹ آلمان موفقیت‌های زیادی در صحنه نبر به دست آوردند اما تنها زیردریایی‌های مورد استفاده آلمان نبودند. این کشور ۳۲۹ فروند یو بوت با مشخصات گوناگون را تولید کرد. بیش از نیمی از این زیردریایی‌ها در نبردهای مختلف از بین رفتند و تنها بخش کمی از آن‌ها باقی ماندند. چندین نمونه از یو بوت ها با وزن بیش از ۱۵۰۰ تن نیز تولید شده بودند و برخی قوی‌تر از مدل‌های دیگر بودند. البته اکثر این زیردریایی‌ها برای کاشت مین در دریا و مأموریت‌های دیگر بکار می‌رفتند.

اما بد نیست به زیردریایی‌های متفقین نیز بپردازیم. در جنگ جهانی دوم، نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا از ۱۵۶ فروند زیردریایی استفاده می‌کرد که بسیار کمتر از زیردریایی‌های آلمان بود اما این امر تأثیری روی مأموریت‌ها و موفقیت‌های آن‌ها نداشت. فرانسه، بریتانیا و آمریکا تمامی زیردریایی‌های خود را وارد صحنه نبرد کردند. این زیردریایی‌ها توانایی‌های خاص خود را داشتند هرچند موفق‌ترین آن‌ها زیردریایی HMS E11 بریتانیا بود. این زیردریایی کلاس E تاریخچه نبرد فوق‌العاده‌ای دارد و وزنش به ۷۸۸ تا ۷۹۳ تن رسیده و طولش نیز بین ۵۴ تا ۵۵ متر است. سرعت زیردریایی موردبحث در سطح آب می‌تواند به حدود ۲۸ کیلومتر در ساعت برسد.

زمانی که آمریکا در سال ۱۹۱۷ وارد جنگ جهانی اول شد، ناوگان زیردریایی چشمگیری نداشت و تا انتهای جنگ نیز از ۷۲ فروند زیردریایی کلاس B تا N استفاده کرد. زیردریایی‌های کلاس L سهم بیشتری از ناوگان این کشور داشتند. یکی از شاخص‌ترین این جنگ‌افزارها را می‌توان یو اس اس L-1 دانست که از پیشرانه دیزلی الکتریکی استفاده می‌کرد و در سطح آب به سرعت ۲۶ کیلومتر در ساعت می‌رسید. این زیردریایی ۵۴۸ تن وزن داشت. دیگر کشورهای عضو متفقین همچون استرالیا نیز دارای ناوگان محدودی از زیردریایی‌های نظامی بوده‌اند. نیروی دریایی این کشور نیازهای خود را از بریتانیا تأمین کرده بود و اولین زیردریایی‌های نظامی آن HMAS AE1 و AE2 نام داشتند. طول این دو زیردریایی به حدود ۵۵ متر و وزن آن‌ها به ۷۲۶ تن می‌رسید.

باید دانست بخش اعظم زیردریایی‌های مورد استفاده در جنگ جهانی اول از بین رفته‌اند چراکه بسیاری از آن‌ها یا غرق و یا اوراق شده‌اند. اوراق کردن زیردریایی‌ها روالی معمول بین نیروهای دریایی کشورهای مختلف است هرچند برخی از آن‌ها را می‌توان در موزه‌ها دید. معمولاً تصاویر بسیار کمی از این ادوات نظامی موجود است و در موزه‌ها نیز تنها بخش‌هایی از زیردریایی‌ها همچون عرضه باقی مانده است. البته یکی از یو بوت های آلمان با نام SM U-1 نه تنها سالم باقی مانده بلکه در معرض دید عموم نیز قرار گرفته است. این زیردریایی قبل از جنگ ساخته شده اما ژرمن‌ها قبل از ورود به نبرد دستور به‌کارگیری آن را لغو کرده‌اند. زمانی که جنگ جهانی اول شروع شد U-1 فقط برای تمرین نظامی بکار رفت. در سال ۱۹۱۹ زیردریایی دیگری برای این کار انتخاب شد و U-1 کنار رفت. نهایتاً این زیردریایی سر از موزه مونیخ درآورد و هم‌اکنون می‌توان آن را دید. بخش‌هایی از پروفایل جانبی زیردریایی موردبحث بریده شده‌اند تا امکان رؤیت داخل آن وجود داشته باشد. U-1 اولین بار توسط نیروی دریایی آلمان بکار گرفته شد و در برخی موزه‌های دیگر همچون موزه دانمارک نیز می‌توان بخش‌هایی از زیردریایی HMS E50 را مشاهده کرد. در ایتالیا و سوئد نیز قطعات مشابهی از زیردریایی‌های قدیمی وجود دارد.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خودرو» بپیوندید
instagram.com/akharinkhodro.ir