پایان جتکو ؛ سرمایه ای که صرف بلندپروازی بی خروجی شد

آخرین خودرو/ در سکوتی پرمعنا، شرکتی که قرار بود نقطهعطفی در نوآوری و توسعه فنی گروه صنعتی ایرانخودرو باشد، بدون اینکه به اهداف خود برسد، به پایان راه رسید.
شرکت جتکو، به رغم صرف سرمایهای هنگفت به اهداف آرمانگرایانه خود نرسید و امروز دیگر وجود خارجی ندارد. آنچه به جا مانده، تنها ساختمان آن است که اکنون به ایکوپرمیوم و تعمیرگاه گیربکسهای اتوماتیک اختصاص یافته است.
تأسیس برای رضایت، نه ضرورت
بر اساس اطلاعات موثق، جتکو نه در پاسخ به یک نیاز راهبردی، بلکه صرفاً برای ارضای خواسته یکی از مدیران اسبق گروه ایرانخودرو تأسیس شد؛ پروژهای بلندپروازانه که با هدف نمایش توانمندیهای داخلی در حوزه فناوریهای نوین کلید خورد اما در عمل، خروجی خاصی به همراه نداشت.
فرجام محتوم؛ انتقال نیروهای متخصص
با تصمیم نهایی به انحلال، حدود ۷۰ نفر از مهندسان متخصص جتکو که سالها در پروژههای تحقیقاتی غیربازده گرفتار بودند، به مرکز تحقیقات ایرانخودرو منتقل شدند تا در پروژههای عملیاتی و قابل سنجش بهکار گرفته شوند. همچنین حدود ۵۰ نیروی ستادی شرکت نیز در همین مسیر، به بخشهای دیگر گروه منتقل شدند.
تبدیل داراییهای بلااستفاده به کاربری عملیاتی
ساختمان پرهزینه و مجهز جتکو نیز که در دورهای به نماد جاهطلبی بیبرنامه تبدیل شده بود، اکنون میزبان خدمات ایکوپرمیوم و تعمیرگاه تخصصی گیربکس اتوماتیک شده است. حرکتی که میتواند بخشی از سرمایه صرفشده را به خدمت مردم و نیاز بازار بازگرداند.
درسهایی از یک تجربه شکستخورده
سرنوشت جتکو یک نمونه تمامعیار از هدررفت منابع در سایه مدیریت رانتی و تصمیمگیریهای فردمحور است. شرکتهایی که بدون هدف مشخص و مدل کسبوکار روشن تأسیس میشوند، سرنوشتی جز انحلال ندارند، حتی اگر با حمایت پررنگ مدیران وقت پا به میدان بگذارند.
شاید تجربه جتکو امروز بتواند هشداری جدی باشد برای پرهیز از تکرار چنین پروژههایی و تلنگری برای اولویت دادن به کارآمدی، نیاز بازار و تخصص فنی واقعی در سیاستگذاریهای صنعتی کشور.