عصر ايران/ پژو خط توليد ۲۰۶ را در کشورهاي فرانسه، انگلستان، برزيل، مالزي، چين، اندونزي، شيلي، اروگوئه، آرژانتين و ايران به راه انداخت. شرکت «ايران خودرو» از سال ۱۳۸۰ اين خودرو را به ايران آورد.
پژو ۲۰۶ بدون شک يکي از مهم ترين محصولات تاريخ صنعت خودروسازي ايران است. خودرويي که لقب پرفروش ترين محصول تاريخ کمپاني فرانسوي «پژو» را نيز دارد.
اين خودرو در سال ۱۹۹۷ متولد شد. ۲۰۶ از جمله محصولات قرن بيست و يکمي پژو بود که از زبان طراحي جديد اين شرکت سود مي برد. ۲۰۶ به علت طراحي زيبا در زمان عرضه در اروپا و ويژگي هاي فني و ديناميکي پويا، با استقبالي بي نظير در جهان مواجه شد.
۲۰۶ ششمين نسل از سري اتاق ۲ محصولات پژو است که با وجود توقف توليد در کشور مادر، همچنان در بسياري از نقاط جهان مشتري دارد. هنوز هم اين خودرو به عنوان يک گزينه دست دوم، انتخاب بسياري از خريداران اروپايي است.
پژو ۲۰۶ از اولين محصولات پژو بود که در آزمون هاي مؤسسه ايمني يورو انکپ شرکت کرد و در همان سال توانست ۴ ستاره از ۵ ستاره امتياز اين سازمان را به دست آورد. پژو تاکنون نزديک به ۶ ميليون دستگاه از اين خودرو را در سراسر جهان فروخته است. با اين حال، با توجه به استمرار توليد آن در کشورهايي چون ايران، پيش بيني مي شود اين آمار فروش تا پايان عمر اين خودرو همچنان بالا رود.
پژو خط توليد ۲۰۶ را در کشورهاي فرانسه، انگلستان، برزيل، مالزي، چين، اندونزي، شيلي، اروگوئه، آرژانتين و ايران به راه انداخت. شرکت «ايران خودرو» از سال ۱۳۸۰ اين خودرو را به ايران آورد.
ابتدا تعدادي محدود از آن به صورت وارداتي به بازار آمدند، سپس برنامه توليد آن در ۶ تيپ مختلف در دستور کار سازنده ايراني قرار گرفت. پژو ۲۰۶ از معدود خودروهاي اروپايي بود که به فاصله کوتاهي از زمان معرفي جهاني، پا به خط توليد ايراني ها گذاشت. در واقع اين خودرو در دهه ۸۰، از مدرن ترين محصولات صنعت خودروسازي کشورمان محسوب مي شد. در حالي که همچنان در اروپا و ديگر نقاط جهان نيز خودرويي به روز و پرفروش بود.
مدل هاي مونتاژي در سال هاي اوليه، درصد داخلي سازي پاييني داشتند. به تدريج با افزايش داخلي سازي ۲۰۶، از کيفيت آن کاسته شد. از ۶ تيپ معرفي شده براي ۲۰۶، اکنون تنها ۲ تيپ روي خط توليد قرار دارند.
هر چند در طول اين سال ها، مشتقات ديگري از ۲۰۶ همچون ۲۰۷i (با نام اصلي ۲۰۶+)، ۲۰۶ SD (SEDAN) و رانا نيز توسط پژو و شريک ايراني اش طراحي و به بازار عرضه شدند. در اين مقاله، ۲۰۷i، ۲۰۶ SD و رانا را به جهت ماهيت متفاوت، کنار مي گذاريم و به بررسي و تشريح تفاوت هاي موجود در انواع تيپ هاي پژو ۲۰۶ هاچ بک مي پردازيم.
تيپ 1
اولين نسخه عرضه شده از پژو ۲۰۶ به بازار ايران بود. اين تيپ در ظاهر تفاوت خاصي با تيپ هاي بالاتر از خود نداشت، اما با ورود به کابين، تفاوت هاي آن آشکار مي شوند. فرمان ۲۰۶هاي تيپ ۱ مانند محصولات قديمي تر پژو همچون ۲۰۵ و ۴۰۵، به فرم دوشاخه است.
لوگوي شير پژو بر روي آن نيز همرنگ فرمان است و پوشش کرومي ندارد. نکته مهم بعدي در کابين تيپ ۱، نمايش گر بالاي داشبورد است که خلاف تيپ هاي بالاتر، در ابعاد کوچک تري طراحي شده است و تنها قابليت نمايش ساعت را دارد.
سيستم صوتي فابريک تيپ ۱ از نوع پخش نوار کاست است و ديسپلي قديمي تري دارد. هر چند اين مورد در بيش تر تيپ ۱ها توسط مالکان به نوع سيستم پخش سي دي ارتقا يافته است. ساير امکانات تيپ ۱، نقطه تمايز خاصي با تيپ ۲ ندارد. تيپ ۱ با پيشرانه TU3 پژو به حجم ۱٫۳۶ ليتر و توان ۷۵ اسب بخار عرضه شد و جعبه دنده نصب شده بر روي آن از نوع ۵ دنده دستي MA5 بود.
تيپ 2
تيپ ۲ را بايد نسخه ارتقا يافته تيپ ۱ دانست. مدلي که همچنان در مدار توليد قرار دارد و گزينه اي مناسب براي کساني است که بودجه آن ها به خريد تيپ ۵، کفاف نمي دهد.
مشخصات فني و امکانات رفاهي تيپ ۲ با تيپ ۱ مشترک است. تنها تفاوت هاي اين دو را مي توان در تغيير جزييات کابين مشاهده کرد.
در واقع با توليد تيپ ۲، تيپ ۱ براي هميشه از بازار خداحافظي کرد. از مهم ترين تغييرات تيپ ۲ و ساير تيپ ها در کابين مي توان به فرمان جديد سه شاخه، سيستم صوتي جديد با قابليت پخش لوح فشرده و نمايش گر تايپ A جديد با قابليت نمايش ساعت، تاريخ، اطلاعات سيستم صوتي و اخطارهاي مربوط به وجود نقص فني در خودرو اشاره کرد.
تا سال ۱۳۹۰، پژو به صورت مستقيم با دريافت پول و ارسال قطعات منفصله به ايران، در روند توليد پژو ۲۰۶ مشارکت داشت. از سال ۱۳۹۱ با شدت گرفتن تحريم هاي غرب عليه ايران و خروج يک جانبه پژو از قرارداد همکاري با طرف ايراني، توليد خانواده پژو ۲۰۶ به مشکل خورد. ايران خودرو به سرعت دست به کار شد و با همکاري شرکت هاي چيني و ايراني، نمونه هاي جديد موسوم به پژو ۲۰۶ ايراني را به توليد رساند.
بنابراين پژو ۲۰۶ بار ديگر به خط توليد بازگشت. البته داخلي سازي ابتدا تنها براي تيپ ۵ اتفاق افتاد! سرانجام در سال ۱۳۹۳ ايران خودرو اعلام کرد که موفق به داخلي سازي کامل پيشرانه TU3 شده است و از سال ۹۴، تيپ ۲ هم دوباره به بازار آمد.
تيپ ۳
اين مدل را مي توان تلفيقي از تيپ ۲ و تيپ ۵ دانست! تيپ ۳ از ويژگي هاي فني مشابه با تيپ ۲ بهره مي برد، اما امکانات رفاهي تيپ ۵ را دارد! اين مدل از ابتدا نيز بين تيپ ۲ و ۵ سرگردان بود و انتخاب آن براي بسياري از خريداران، توجيه نداشت.
البته ناگفته نماند که با توجه به فهرست آپشن هاي مشترک با تيپ ۵، از مجهزترين خودروهاي رده قيمتي خود در آن سال ها به شمار مي رفت! پيشرانه TU3 و جعبه دنده ۵ سرعته، وظيفه به حرکت درآوردن اين مدل را بر عهده دارند. سخن از امکانات رفاهي اين مدل را به پاراگراف مربوط به تيپ ۵ موکول مي کنيم!
تيپ ۴
اين تيپ، خاص ترين و کم ياب ترين تيپ پژو ۲۰۶ در ايران است که امروز به سختي در بازار يافت مي شود. اين تيپ به صورت SKD (قطعات آماده) وارد ايران شد و شرکت ايران خودرو وظيفه مونتاژ آن را بر عهده داشت.
تيپ ۴ در ابتدا با هدف عرضه به جانبازان و معلولان وارد کشور شد. تيپ ۴ اولين نمونه از پژو ۲۰۶ بود که از جعبه دنده اتوماتيک بهره مي برد. همچنين پيشرانه آن نيز از نوع TU5 بود و از امکانات رفاهي مشابه با تيپ ۵ سود مي جست.
نکته اي که تيپ ۴ را متمايز مي کرد، امکانات خاص آن همچون سنسور باران، محفظه مخفي زير داشبورد و تودوزي متفاوت بود. نقطه ضعف تيپ ۴، فقدان قابليت تعويض دستي دنده (تيپ ترونيک) در جعبه دنده آن بود. مسئله اي که بعدها با عرضه تيپ ۶ با جعبه دنده AL4 جبران شد. تعداد تيپ ۴هاي وارد شده به ايران تنها ۲۰۰ دستگاه است!
تيپ ۵
محبوب ترين، پرفروش ترين و رايج ترين تيپ ۲۰۶ در بازار! مدلي که انتخاب اول يک ۲۰۶سوار است. بسياري از افراد، تيپ ۲ را به دليل موتور ضعيف و امکانات کم، نمي پسندند. بسياري ديگر هم با مصرف سوخت زياد تيپ ۶ و استهلاک و هزينه هاي سرسام آور جعبه دنده AL4، کنار نمي آيند.
بنابراين تيپ ۵، خودروي ايده آل آن هاست. خودرويي که در زمان عرضه به بازار، از پرشتاب ترين محصولات داخلي به شمار مي رفت.
اين تيپ با برخورداري از پيشرانه TU5، توانايي توليد ۱۰۵ اسب بخار قدرت را دارد. گشتاور آن به ۱۴۷ نيوتن متر مي رسد. هر چند ناگفته نماند که در نمونه فرانسوي پيشرانه TU5، قدرت موتور ۳ اسب بخار بيش تر و ۱۰۸ اسب بخار بوده است.
اختلافي اندک که چندان بر روي توانايي هاي حرکتي تيپ ۵هاي ايرانيزه تأثير نمي گذارد. اما به ادعاي برخي از مالکان، تيپ ۵هاي فرانسوي چالاکي بيش تري دارند.
فهرست امکانات رفاهي استاندارد تيپ ۵ که با تيپ ۳، ۴ و ۶ مشترک است و نسبت به تيپ ۲ برتري دارد، شامل آينه هاي کناري برقي مجهز به گرم کن و فلاپ همرنگ با بدنه، شيشه هاي برقي عقب، تهويه مطبوع خودکار با نمايش گر ديجيتال، ترمزهاي ديسکي در هر چهار چرخ (البته بنا به اخبار رسيده، اين مورد به تازگي از تيپ ۵هاي مدل ۹۸ حذف شده است)، بلندگوي درهاي عقب و ۲ تيوتر در جلو و پشت سري صندلي هاي عقب با قابليت تنظيم ارتفاع مي شود.
لازم به ذکر است که در همه تيپ ها، آپشن هايي چون چراغ همراهي، اينتر فيس (کنترل سيستم صوتي از پشت فرمان)، چراغ مه شکن جلو و عقب، تنظيم ارتفاع صندلي راننده و قفل مرکزي به چشم مي خورند. همچنين تمام تيپ هاي استاندارد ۲۰۶ با رينگ فولادي و قالپاق ۱۴٫۰ اينچي عرضه مي شوند.
ايران خودرو در زمان خروج پژو از ايران، داخلي سازي تيپ ۵ را نسبت به تيپ هاي ديگر، در اولويت خود قرار داد. تيپ ۵هاي ايراني از نيمه دوم سال ۹۱، ابتدا در فاز صفر به بازار آمدند.
تيپ ۵ فاز صفر، کيفيت ساخت به شدت پاييني داشت و بسياري از قطعه هاي آن با رانا مشترک بود. از قطعات قرض گرفته شده از رانا مي توان به صفحه کيلومتر، دسته راهنما و منتقل شدن بوق از روي فرمان به دسته راهنما اشاره کرد. در ادامه روند داخلي سازي تيپ ۵، فاز ۱ به بازار آمد. فاز ۱ شباهت بسياري به تيپ ۵هاي امروزي دارد. به مرور با تعريف برنامه هاي ارتقاي کيفيت محصول در ايران خودرو، عمده نقص هاي فني تيپ ۵هاي ايرانيزه برطرف شد.
تيپ ۶
تيپ ۶ به عنوان نسخه استاندارد پژو ۲۰۶ اتوماتيک در بازار شناخته مي شود. خودرويي که مورد پسند بسياري از خانواده ها و جوانان ايراني قرار گرفت. جعبه دنده AL4 نصب شده بر روي اين خودرو، از قابليت تيپ ترونيک برخوردار است و دو حالت رانندگي اسپرت و برفي را نيز ارائه مي دهد.
تيپ ۶ با وجود وزن سنگين تر و برخورداري از جعبه دنده ۴ سرعته، شتاب راضي کننده اي دارد. البته جعبه دنده AL4 تا زماني بي آزار است که به خرابي دچار نشود! به محض بروز اولين نقص فني، AL4 روي ديگر خود را نشان مي دهد.
متأسفانه پس از خروج پژو از ايران، ايران خودرو قيد توليد تيپ ۶ را براي هميشه زد. فن آوري بالاي موجود در مهندسي و ساخت جعبه دنده هاي اتوماتيک، امکان داخلي سازي اين تيپ را محدود مي کرد.
اما در دوران برجام و بازگشت پژو هم، ايران خودرويي ها ديگر علاقه اي به توليد دوباره تيپ ۶ از خود نشان ندادند و اين بار جعبه دنده AL4 را تنها براي قرار دادن بر روي ۲۰۷i اتوماتيک وارد کردند. در واقع، عمر پژو ۲۰۶ اتوماتيک در ابتداي دهه ۹۰ به پايان رسيد.
تيپ ۶ هنوز هم در مدل هاي کارکرده از ارزان ترين خودروهاي اتوماتيک در بازار کشور است. هر چند خريد يک تيپ ۶ کارکرده با توجه به حساسيت سلامت جعبه دنده، احتياط بيش تري نسبت به ديگر تيپ هاي پژو ۲۰۶ مي طلبد.
از مهم ترين تفاوت هاي پژو ۲۰۶هاي ايراني مي توان به تغيير در سيستم برق رساني، کامپيوتر مرکزي يا ECU، پمپ هيدروليک فرمان، دريچه گاز و جعبه دنده اشاره کرد.
سيستم برق رساني ۲۰۶هاي توليد شده تا سال ۹۱، داراي ۳ شبکه الکترونيکي مستقل براي موتور، داشبورد و ستون فرمان است، اما در ۲۰۶هاي ايرانيزه، اين ۳ شبکه با ۱ شبکه سراسري جايگزين شده است. اين موضوع سبب مي شود امکان نصب بسياري از آپشن هاي غيرفعال پژو بر روي ۲۰۶هاي ايرانيزه از بين برود.
براي يادآوري بد نيست بدانيد شرکت پژو، بسياري از آپشن هاي ۲۰۶ را براي عرضه در ايران به صورت غيرفعال درآورده بود. اين اتفاق به دليل کاهش هزينه توليد رخ داده است. از مهم ترين امکانات غيرفعال پژو ۲۰۶هاي فرانسوي مي توان به کامپيوتر پيمايش سفر، کامپيوتر عيب ياب، کروز کنترل و محدود کننده سرعت، گرم کن صندلي هاي جلو، سنسور نور، سنسور باران، شيشه شوي چراغ هاي جلو و … اشاره داشت.
اين امکانات با هزينه اي نه چندان زياد و به صورت افتر مارکت بر روي پژو ۲۰۶هاي توليد شده تا قبل از سال ۹۱ قابل نصب هستند، زيرا وجود آن ها براي کامپيوتر مرکزي خودرو تعريف شده است.
اما متأسفانه در پژو ۲۰۶هاي ايرانيزه، هيچ کدام از آپشن هاي انحصاري پژو را نمي توان نصب کرد. البته ايران خودرو در زمان عرضه پژو ۲۰۶هاي جديد، به جبران از دست رفتن قابليت نصب امکانات غيرفعال، تغييرات اندکي در آپشن هاي رفاهي فعال پژو ۲۰۶ اعمال کرد. از جمله آن ها مي توان نمايش گر بزرگ تر با قابليت نمايش گرافيکي وضعيت درها، کامپيوتر سفري، سنسورهاي فاصله سنج عقب و قابليت مکالمه و پخش موسيقي از طريق بلوتوث را برشمرد.
همچنين تمام پژو ۲۰۶هاي ايرانيزه چه در تيپ ۲ و چه تيپ ۵، با چراغ هاي عقب جديد موسوم به صادراتي عرضه مي شوند. البته صد افسوس که اين چراغ ها هرگز کيفيت چراغ هاي طرح قديم پژو ۲۰۶ را ندارند و به وفور مشاهده شده است که با گذشت زمان، بر اثر تابش آفتاب دچار رنگ پريدگي شده اند.
پژو ۲۰۶هاي ايرانيزه از ECU ساخت شرکت ايراني «کروز» بهره مي برند. در حالي که اين قطعه در مدل هاي فرانسوي از «بوش» آلمان تأمين مي شد. پمپ هيدروليک نيز در پژو ۲۰۶ ايرانيزه تعويض شده که فرمان پذيري اين خودروي جمع و جور را نسبت به گذشته، نرم تر کرده است.
با توجه به نرم بودن فرمان بيش تر خودروهاي چيني، بعيد به نظر نمي آيد که اين قطعه نيز از کشور دوست و برادر، تهيه شده باشد. در نهايت، يکي ديگر از مهم ترين اختلاف هاي فني پژو ۲۰۶هاي ۹۱ به بعد، جعبه دنده نصب شده بر روي آن ها است که ديگر از نوع MA5 (معروف به آرژانتيني) نيست. ايران خودرو با تغيير در ضرايب جعبه دنده قديمي BE3 پژو ۴۰۵ و سمند، نسخه اي بهبود يافته از آن را تحت عنوان BE4 بر روي پژو ۲۰۶هاي ايرانيزه قرار داد.
دريچه گاز در پژو ۲۰۶هاي ايرانيزه از نوع برقي به نوع سيمي تغيير پيدا کرده است. هر چند اين موضوع واکنش سريع تر پدال گاز در پژو ۲۰۶هاي ايراني را به دنبال دارد اما در عوض، امکان نصب کروز کنترل استاندرد پژو را سلب کرده است. صحبت از افت کيفيت ساخت مدل هاي ايراني در مقايسه با فرانسوي هم که امري بديهي و بي نياز از توضيح محسوب مي شود.
بازار