نکات مهم در مورد گیربکس ها که باید بدانید

اسب بخار/ اين روزها در بازار خودروي ايران شاهد تنوع زيادي در نوع گيربکس هستيم، به همين جهت روز به روز به تعداد تعميرکاران گيربکس هاي مختلف اضافه مي شود. در اين ميان هزينه تعمير گيربکس خودرو بسيار زياد است، مخصوصاً در نوع اتوماتيک اين هزينه سر به فلک مي کشد و باتوجه به کمبود قطعات خودروهاي خارجي ، قطعات بسياري از گيربکس هاي خودروهاي خارجي، يافت نمي شود. از سويي تقريباً اکثر گيربکس هايي که تعمير مي شوند ديگر مانند روز اول نيستند و از حالت پلمپ و فابريک خود خارج مي شوند، و البته اين قضيه در قيمت خودرو در بازار نيز تأثير گذار است. پس باتوجه به مواردي که ذکر کردم بايد بسيار مراقب گيربکس خودروي خود باشيم تا از هزينه هاي گزاف تعميرات و قطعات آن در امان باشيم. در اين متن نکاتي کليدي براي مراقبت از گيربکس هاي مختلف را جمع آوري کرده ايم، اميدواريم رعايت اين نکات در طول عمر و سلامت گيربکس خودروي شما مؤثر باشد. گيربکس دستي: مراقبت از گيربکس هاي دستي نسبت به گيربکس هاي اتوماتيک بسيار ساده تر است و فقط با رعايت چند نکته ساده مي توانيم از گيربکس خودروي خود مراقبت کنيم. ۱- هنگام گير کردن در ترافيک بهتر است دنده را خلاص کنيم و از نگه داشتن پدال کلاچ خودداري کنيم، زيرا با فشار دادن پدال کلاچ، بلبرينگ کلاچ درگير مي شود. اگر در ترافيک ها براي قطع کردن انتقال قدرت ميان ميل لنگ و گيربکس از عمل کلاچ گيري استفاده کنيم، در طولاني مدت روغن درون بلبرينگ کلاچ از بين مي رود و هنگامي که روغن درون آن خاصيت روانکاري خود را از دست بدهد، بلبرينگ خشک کار مي کند و هنگام کلاچ گرفتن صدايي از خود توليد مي کند. ۲- زمان مناسب تعويض روغن گيربکس را به خاطر داشته باشيم و در زمان مقرر نسبت به تعويض آن اقدام کنيم. ۳- هنگام تعويض دنده به آرامي دسته دنده (Lever) را جا به جا کنيم زيرا در جا به جايي سريع احتمال شکستن شيفتر زير دنده بالا مي رود. ۴- هنگامي که عمر ديسک و صفحه کلاچ تمام شد نسبت به تعويض آن اقدام کنيم، زيرا هنگامي که صفحه کلاچ تقريباً تمام شده باشد خودرو ديگر شتاب سابق را ندارد و از سربالايي ها نمي تواند عبور کند به همين جهت مصرف سوخت خودرو بالا مي رود. راه ديگر تشخيص عمر صفحه کلاچ اين است که با دنده ۴ يا ۳ شروع به حرکت کنيم، اگر با رها کردن آهسته کلاچ، خودرو حرکت کرد و خاموش نشد، معلوم مي شود که عمر صفحه کلاچ تمام شده است اما اگر خاموش شد، صفحه کلاچ سالم است. گيربکس اتوماتيک: در گيربکس هاي اتوماتيک بايد با حساسيت بيش تري نسبت به گيربکس هاي دستي رفتار کنيم و در زمان مناسب قطعات تعويضي آن را تعويض کنيم. ۱- زمان و کارکرد مناسب براي تعويض روغن گيربکس، به نوع خودرو و شرايط رنندگي بستگي دارد که اين مقدار حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار کيلومتر است، اما ابتدا بهتر است به دفترچه راهنماي خودرو مراجعه کنيد تا از مقدار دقيق آن اطلاع يابيد. ۲- هنگام قرارگيري در سرازيري نبايد دنده را خلاص (N) کنيم، زيرا اين عمل به گيربکس فشار وارد مي کند. بهتر است با قرار دادن دنده در حالت دستي و انتخاب دنده هاي سنگين تر، از افزايش سرعت خودرو جلوگيري کنيم، با اين کار عمل ترمزگيري کم تر انجام مي شود و سايش لنت ترمز نيز کم تر مي شود، البته بايد توجه داشت که دورموتور نبايد زياد بالا برود زيرا با بالا رفتن بيش از اندازه دورموتور به کلاچ ها و باندهاي گيربکس فشار وارد مي شود. برخي از راننده ها فکر مي کنند با خلاص کردن دنده (N) در سرازيري از مصرف سوخت کاسته مي شود، در صورتي که اين چنين نيست، زيرا ECU پس از مدتي تشخيص مي دهد که موتور نيازي به توليد قدرت ندارد و به انژکتور دستور مي دهد تا پاشش سوخت را قطع کند. ۳- قبل از قرار دادن دنده در حالت پارک بايد ترمزدستي را بکشيم تا از درگير شدن دنده پارک جلوگيري کنيم. زيرا اگر دنده پارک درگير شود به دنده انتهاي گيربکس (Parking Pawl) تنش وارد شده و موجب خرد شدن آن مي شود. از سويي اگر دنده پارک درگير باشد و خودرو توسط خودرويي ديگر مورد اصابت قرار گيرد تنش واردشده به دنده پارک بسيار بيش تر از حالت قبل است (توجه داشته باشيد که درگير نشدن دنده پارک به معناي اين نيست که دسته دنده در حالت پارک نباشد، بلکه منظور اين است که دنده انتهايي گيربکس به علت اين که ترمزدستي کشيده شده است تحت تنش نباشد). ۴- بايد توجه داشته باشيد که هنگام تعويض روغن گيربکس در اين مدل از گيربکس ها، نبايد کاملاً روغن گيربکس را تخليه کنيم زيرا تخليه کامل موجب مي شود کامپيوتر گيربکس دچار خطا شود. بدين گونه که گيربکس با روغن کهنه آداپته شده است و هنگامي که روغن کاملاً تخليه مي شود، گيربکس باتوجه به داده هايي که از قبل داشته است نمي تواند درست کار کند و مشکلاتي از قبيل تقه زدن و گاز هرز را به دنبال دارد. براي تعويض روغن گيربکس بهتر است روغن درون کارتل گيربکس را تخليه کنيم و به مقدار روغني که درون گيربکس مانده است دست نزنيم، زيرا اين عمل موجب مي شود روغن تازه با روغن کهنه مخلوط شود و آلودگي روغن باقي مانده، بين روغن تميز و کهنه تقسيم شود تا از درصد آلودگي درون کل روغن کاسته شود. ۵- بهتر است در ترافيک هايي که احتمال مي دهيم حدود ۴۰ ثانيه و يا کم تر طول مي کشد، از ترمز براي متوقف نگه داشتن خودرو استفاده کنيم، در غير اين صورت بهتر است دنده را خلاص (N) کنيم تا از داغ شدن روغن گيربکس جلوگيري کنيم. ۶- براي تغيير وضعيت دنده از حالت D به R و يا برعکس حتماً خودرو را به طور کامل متوقف و سپس اقدام به تعويض حالت دسته دنده کنيم، زيرا براي مثال وقتي در حالت D درحال حرکت هستيم جهت کوپلينگ در يک جهت مشخص است و وقتي ناگهان به R تغيير وضعيت مي دهيم جهت چرخش برعکس مي شود و اين تغيير جهت در کوپلينگ براي گيربکس مضر است. ۷- بلافاصله پس از روشن کردن خودرو و درحالي که خودرو در حالت درجا (Idle) کار مي کند، دور موتور از حالت نرمال بالاتر است، در اين حالت بهتر است صبر کنيم تا دور موتور به حالت نرمال برسد و سپس دسته دنده را از حالت P يا N به حالت D يا R تغيير دهيم، زيرا هنگامي که دور موتور بالاست و دنده را درگير مي کنيم تنش زيادي به کلاچ و باندها وارد مي شود، اين تنش بر ديگر قسمت هاي محرک نيز تأثير مي گذارد، بنابراين بهتر است چند لحظه صبر کنيم تا دور موتور به حالت نرمال برسد سپس دنده را در حالت D يا R قرار دهيم. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد