دمپر هارمونی موتور چیست؟

اسب بخار/ در موتورهاي احتراق داخلي، پس از احتراق هر سيلندر، نيروي حاصل از احتراق مخلوط سوخت و هوا به صورت ضربه اي (Pulse) به ميل لنگ (Crankshaft) وارد مي شود. طراحي ميل لنگ به گونه اي نيست که در مقابل نيروي وارده از طرف شاتون تغيير شکل ندهد و بتواند مانند اجسام کاملاً صلب رفتار کند. از اين رو، در اثر اعمال نيروي ضربه اي از طرف شاتون مقداري (در حدود چند درجه) تغيير شکل مي دهد و دچار پيچش (Twist) مي شود. ميل لنگ در مقابل اين ضربه ها مانند فنر عمل مي کند، اما خاصيت فنري آن نمي تواند تغيير شکل به وجودآمده را از بين ببرد و ميل لنگ را به حالت اوليه برگرداند. ضربه هاي وارده از طرف شاتون ارتعاشاتي را در ميل لنگ ايجاد مي کنند، اين ارتعاشات داراي فرکانس هستند و فرکانس آن ها با دور موتور تغيير مي کند. هر چه دور موتور بيش تر شود، فرکانس ارتعاش هاي وارده نيز بيش تر مي شود. هر شي در دنيا داراي فرکانسي است که به طبيعت شي مربوط است و به آن فرکانس طبيعي مي گويند، ميل لنگ نيز داراي فرکانس طبيعي مخصوص به خود است. حال اگر فرکانس وارده به ميل لنگ با فرکانس طبيعي آن برابر شود، پديده تشديد يا رزونانس (Resonance) رخ مي دهد. هنگامي که فرکانس هاي واردشده به شي با فرکانس طبيعي شي برابر شوند همديگر را تقويت مي کنند و بسيار مخرب مي شوند، به اين پديده تشديد يا رزونانس مي گويند. تشديد فرکانس ها در موتور، اثرات مخربي مانند تخريب فلايويل (Flywheel)، شل شدن پيچ ها، نامنظم کار کردن زمان بندي باز و بسته شدن سوپاپ ها (Valvetrain Timing) و در شرايط بحراني پاره شدن زنجير تايم، که موجب قفل شدن موتور مي شود، و بسياري مشکلات ديگر را به همراه دارد. ادامه دار شدن اين مشکل مي تواند موجب تخريب ميل لنگ شود، که اغلب اين تخريب در دماغه (Snout) رخ مي دهد. به کارگيري دمپر هارموني در موتور، ارتعاش هاي وارده را جذب مي کند و از بروز مشکلات حاصل از تشديد جلوگيري مي کند. اين دمپر فقط در موتورهاي خورجيني نصب مي شود، زيرا همه موتورهاي خورجيني، يا Vشکل، تعداد سيلندرهايشان از ۶ بيش تر است و اين به معني بلندتر بودن طول ميل لنگ و مخرب تر بودن ارتعاشات وارده است. دليل ديگر استفاده از اين دمپر در اين نوع موتورها اين است که نيروهاي وارد بر ميل لنگ از طرف شاتون، مانند موتورهاي خطي در يک جهت نيست، بلکه زاويه بين نيروهاي وارده برابر با زاويه V موتور است (اين زاويه اغلب ۶۰ يا ۹۰ درجه است). محل نصب دمپر در قسمت جلوي موتورهاي خورجيني است، زيرا در پشت اين موتورها فلايويل و گيربکس قرار دارند. اين اجزا ارتعاشات پشت موتور را جذب مي کنند و از احتمال بروز مشکل در قسمت پشتي مي کاهند. ساختمان دمپر موتور به اين صورت است که يک لايه حلقه Oشکل (O Ring) از جنس لاستيک بين دو حلقه فلزي قرار مي گيرد. حلقه فلزي دروني توسط پيچ به ميل لنگ متصل مي شود و ارتعاشات ميل لنگ را به حلقه لاستيکي مياني منتقل مي کند. حلقه لاستيکي انرژي ارتعاشيِ (انرژي جنبشي) دريافتي را به انرژي گرمايي تبديل مي کند و به اين ترتيب ارتعاش ميل لنگ دفع مي شود. جذب ارتعاش ميل لنگ موجب افزايش عمر ياتاقان هاي نگه دارنده ميل لنگ مي شود و هر چه ميزان جذب بيش تر شود، موتور نيز بازخورد بهتر و نرم تري نشان مي دهد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar