ملاقات با هفتمین نسل پورشه 911 در ایران

خودرو بانک/ در دوران اوج‌گيري صنعت خودرو کشور، يا به عبارت صحيح‌تر صنعت واردات، محصولات متنوعي از برند پورشه از جمله، کاين ، ماکان ، پانامرا ، باکستر و 911 به بازار خودرويي کشور راه يافتند که خوشبختانه همگي با اقبال بي‌نظري مواجه شدند. استقبال ايرانيان از محصولات پورشه در ايران به اندازه‌اي زياد بود که مدير فروش منطقه مِنا (خاورميانه و شمال آفريقا) پورشه رسماً اعلام کرد که فروش خودروهاي اين برند در ايران بسيار فراتر از حد انتظار و حتي بيشتر از برخي کشورهاي عربي حاشيه شاخاب پارس است که اين آمار موجب تعجب مقامات ارشد پورشه بود.

در ميان مدل‌هاي عرضه شده پورشه در ايران، نسخه 911 که گل سرسبد محصولات اين برند به شمار مي‌آيد شايد محبوب‌ترين اما کم‌فروش‌ترين نسخه ارائه شده در بازار ايران بود. محبوبيت 911 موضوع چندان عجيبي نيست اما دليل کم‌فروش بودن آن در بازار خودورو ايران فاکتور بسيار مهمي است که در انتهاي مقاله به آن خواهيم پرداخت.

آنچه در ادامه اين متن از خودروبانک مي‌خوانيد ملاقات و آشنايي با پورشه 911 نسل هفتم (991.1-فاز اول نسخه 991) تريم Carrera S مدل 2012 مجهز به کيت اروديناميک بدنه (Aero Kit) است که در تيراژ بسيار نادر به ايران وارد شد.

روح پورشه
نام پورشه پيش از هر چيز با کد تجاري 911 پيوند خورده است. اگرچه پورشه‌هاي تاريخ‌سازي چون مدل 917 در مسابقات 24 استقامت لومان (LeMans) به روشني درخشيده است، اما هيچ نام ديگري در سري توليدي محصولات پورشه به اندازه 911 جاودان نبود.

اگرچه نام فرديناند پورشه در ميان خودرو دوستان بيشتر در کنار نام فولکس واگن بيتل شناخته شده، اما اين مهندس خودروساز تجربه خودروسازي خود را در واپسين سال‌هاي قرن 19 ام آغاز کرد. اين مهندس چيره دست اتريشي-مجارستاني در پروژه‌هاي خودرويي مختلفي از جمله طراحي مرسدس بنز SS و SSK، تانک‌هاي تايگر 1 و تايگر 2 جنگ جهاني دوم نيز نقش اساسي داشت اما بدون‌شک تاثيرگذارترين اثر او خلق "خودرو مردمي" (در انگليسي: Folk’s Wagon/در آلماني: Volkswagen-با تلفظ آلماني فُلکس واگِن) بود که بعدها به نام و شعار رسمي کمپاني سازنده اين خودرو (VW-Volks Wagen) به تاسيس شخص فرديناند پورشه، بدل شد که در تلفط عامه پارسي به اشتباه به فولِکس واگُن مشهور شد و آن خودرو توليدي نيز بيتل (Beetle به معناي سوسک) نام گرفت که در ايران به آن لقب غورباقه‌اي دادند.

به عنوان تاثيرگذارترين شاهکار فرديناند پورشه، چندان جاي تعجب ندارد که ابتدايي‌ترين سري‌هاي توليدي برترين محصولات شرکت پورشه، يعني سري 911، در بسياري از موارد از جمله پيشرانه و گيربکس با بيتل نقاط اشتراک بسياري داشته باشد. شدت اين نقاط اشتراک فني و البته ظاهري به اندازه‌اي زياد بود که حتي امروزه بعد از دهه‌ها توليد، همچان 911 را در سراسر جهان با لقب Glorified Beetle يا "بيتلِ بَزَک شده" مي‌شناسند.

يک کلاس بالاتر
فرديناند پورشه در سال 1951 ديده از جهان فرو بست اما روح طراحي و صنعت‌گري همچون ژنتيک در خون خانواده پورشه جاري بود. در غياب پدر، فرديناند فِري پورشه، (فرزند فرديناند پورشه) سکان شرکت را به دست گرفت و از بدو تولد فرزندش يعني فرديناند الکساندر پورشه (نوه فرديناند پورشه)، فنون طراحي و صنعت‌گري را آموخت تا در سال 1963 و پيرو راه پدربزگش، طراحي اولين نسل از پورشه 911 را رقم بزند. نکته بسيار جالب در نام‌گذاري سري 911 آن است که اين سري ابتدا 901 نام گرفت اما از آنجايي که با سياست نام‌گذاري محصولات پژو فرانسه (شامل نام‌گذاري سه عددي به همراه يک عدد 0 ثابت مياني مانند 206، 405) تداخل داشت موجب شد تا پژو از پورشه شکايت کند و پورشه نيز به ناچار عدد 0 مياني را به عدد 1 تغيير داد تا سري 911 بدون مشکل متولد شود.

نسخه‌هاي ابتدايي پورشه اگرچه بسيار پخته تر خلق شد، اما جز نمونهاي ارتقا و تغيير يافته از يک فوکس واگن بيتل ساده نبود. در نتيجه ساختار نقالهاي نماي خارجي 911 طرح نسبتاً متفاوتي را ارئه مي‌داد، در حالي که ساختار کوپه سقف فلزي دو در و چراغ‌هاي جلو کاملاً نشانگر الهام‌گيري شديد اين محصول از خودرو بيتل بود. ساختار داخلي نيز نشيمني 4 نفره در فرمت 2+2 با فضايي بسيار تنگ در قسمت عقب و سيستم انتقال نيرو 4 سيلندر هوا خنک را عرضه مي‌کرد تا ترکيبي اسپرت و ارزان قيمت اما کاربردي به همراه داشته باشد.

سياست توليدي پورشه در طي ساليان دراز همچون سياست بسياري از خودروسازان اروپايي (مخصوصاً انگليسي، ايتاليايي و آلماني) ثابت باقي نماند و در عوض با رويکردي لاکچري در دهه 70 ميلادي رو به رو شد تا با افزايش توان و لوکس‌گرايي در کلاس جديدي از خودروهاي جهان رقابت کند.

پله هفتم
نسل هفتم پورشه 911 که با کد فني 991 شناسايي مي‌شود، براي اولين بار در نمايشگاه ژنو سال 2011 رونمايي شد. اين سري که در دو فاز مختلف (قبل و بعد از فيس‌ليفت) با دو کد فني متفاوت 991.1 و 991.2 تا سال 2019 بر خط توليد قرار داشت به عنوان جانشين رسمي نسخه 997 (911 نسل ششم) معرفي شد و در سال 2019 با سري جديد 911 (نسل هشتم) با کد شناسايي فني 992 جايگزين شد.

نسخه مورد بررسي اين مقاله از خودروبانک، مدل دقيق کاررا S (Carrera S) مدل 2012 از نسخه‌هاي توليد شده پيش از فيس‌ليفت در سال 2019 يعني نسخه فاز يک است. ابعاد خارجي اين پورشه به ترتيب برابر با 4491×1808×1303 ميلي‌متر قرار گرفته بر فاصله محورهاي 2450 ميلي‌متري است و از اين رو خودرويي نسبتاً جمع و جور به حساب مي‌آيد.

نماي خارجي پورشه ضمن مواجهه با بهبودهاي فني و مهندسي بسيار همچنان يادآور نسخه‌هاي ابتدايي همچون بيتلي بَزَک شده به نظر مي‌آيد، اما اين سبک طراحي به عنوان يکي از جاودانه‌ترين و دست‌نخورده‌ترين طراحي‌هاي صنعت خودرو جهاني به شمار مي‌آيد که در کنار رقيب ديرينه آمريکايي خود يعني شورولت کوروت، از نام‌هاي درخشان طراحي‌هاي پايدار و محبوب تاريخي به شمار مي‌آيند که در ايران معمولا با لقب "اتاق جاودان" شناخته مي‌شوند.

نماي داخلي پورشه 911 اما به مراتب فراتر از نماي خارجي دستخوش تغييرات فني شده و با حرکتي سريع به سمت و سوي لاکچري مملو از متريال بسيار با کيفيت نظير آلومينيوم مات و چرم درجه يک است تا اين محصول را در رقابت با گران‌قيمت‌هاي انگليسي و برادرهاي آلماني‌اش نگه دارد. با وجود اعمال تغييرات بسيار در طراحي نماي داخلي خوشبختانه همچنان مي‌توان المان‌هاي کلاسيک و سنتي پورشه نظير فرمان سه شاخه و نشانگرهاي پشت فرمان با طراحي دوار پنج عددي را مشاهده کرد که در طي نزديک به شش دهه توليد همانند روزهاي ابتدايي جلوه منحصربفرد و بي‌نظيري دارند.

جهش ژنتيکي
براي ساليان دراز پورشه‌هاي 911 به پيشرانه‌هاي شش سيلندر تخت هوا خنک (فاقد رادياتور/همانند پيشرانه‌هاي 4 سيلندر هوا خنک بيتل) مجهز بودند اما با ارتقاء فني و مهندسي و افزايش توان توليدي پيشرانه به دليل افزايش حجم و ضريب تراکم، استفاده از رادياتور به موضوعي اجتناب‌ناپذير بدل شد. از اين رو پورشه در سال 1998 با تغيير اساسي در ساختار طراحي پيشرانه‌هاي به کار رفته در محصولات خود سيستم خنک‌کاري با آب (آب خنک) را براي اولين بار به صورت فراگير به کار گرفت. اگرچه اولين دخالت آب در سيستم خنک کاري پيشرانه‌هاي پورشه به سال 1978 و مدل مسابقه‌اي معروف 935/78 بازمي‌گردد، اما آن مدل بخصوص تنها به سرسيلندرهاي آب خنک مجهز بود و بلوک پيشرانه به همچنان روش سنتي هوا خنک سرد مي‌شد.

پورشه 911 مورد بررسي در اين مقاله، تريم از Carrera S است که تنها يک پله بالاتر از تريم Carrera به حساب مي‌آيد و از اين رو از ديدگاه توان فني در جايگاه يکي مانده به آخر قرار مي‌گيرد که شايد جايگاه چندان جذابي به نظر نرسد، اما بايد تذکر داد که ضعيف‌ترين نسخه ارائه شده 911 کد 991 يعني نسخه Carrera به پيشرانه 3.4 ليتري 345 اسب بخاري 390 نيوتن‌متري مجهز است، پس جايگاه يکي مانده به آخر چندان دلسردکننده به نظر نمي‌رسد.

برخلاف تريم کاررا، نسخه کاررا اِس (Carrera S) مورد بررسي به پيشرانه شش سيلندر تخت 3.8 ليتري مجهز است که به صورت اتمسفريک (تنفس طبيعي/فاقد سيستم پورخوران توربوچارجر يا سوپرچارجر) قادر به توليد رقم خيره‌کننده 395اسب بخار در دور 7400 و گشتاور 440 نيوتن‌متر در دور 5600 است. اين توان فني درخور توجه از ساختار دو ميل سوپاپ (DOHC/24 سوپاپ) و ضريب تراکم بسيار زياد 12.5:1 (12.5 به 1) به دست مي‌آيد که استفاده پورشه از سيستم آب خنک را به خوبي توجيه مي‌کند.

توان درخور توجه اين پيشرانه ريز جثه از طريق بهترين انتخاب ممکن يعني گيربکس 7 سرعت PDK (گيربکس دوآل کلاچ پورشه) به چرخ‌هاي عقب منتقل مي‌شود که باعث مي‌شود کاررا اِس هاردتاپ کوپه مورد بررسي با وزن 1495 کيلوگرمي (59 کيلوگرم سبک‌تر از کاررا اِس کابريولت/سقف تاه‌شو) تنها در حدود 4 ثانيه به تندي صد کيلومتر بر ساعت و در نهايت به حداکثر سرعت 305 کيلومتر بر ساعت دست يابد.

قدرتمندترين نسخه فاز اول 991 ارائه شده از سوي پورشه نسخه توربو اِس (Turbo S) است که به پيشرانه مشابه 3.8 ليتري شش سيلندر تخت اما به همراه دو توربوچارجر مجهز است و مي‌تواند 550 اسب بخار قدرت و 700 تا 750 نيوتن‌متر گشتاور توليد کند.

---

بازار

---

اقبال محدود در ايران
پورشه 911 در ايران بدون شک برترين مدل موجود پورشه در کشور ما به حساب مي‌آيد اما تعداد 911 هاي وارداتي به ايران تقريباً در تمامي نسل‌هاي موجود (شامل نمونه‌هاي کلاسيک) بسيار محدود است، اما چرا؟ با وجود اينکه تيراژ فروش مدل‌هايي چون پانامرا، ماکان، کايِن و باکستر به اندازه‌اي زياد است که ديدن آن‌ها در خيابان‌هاي پايتخت چندان تعجب برانگيز و خاص به نظر نمي‌رسد، اما چرا 911 تا اين اندازه محدود و نادر است که بر اساس گفته‌هاي مالک تنها دو نمونه به رنگ "زرد سرعتي" (Speedy Yellow) به کشور وارد شده و تنها تعداد بسيار انگشت‌شماري از نسخه‌هاي آبي، قهوه‌اي و قرمز آن در کشور موجود است؟

حقيقت آن است که 911 ها به عنوان گل سرسبد محصولات پورشه از کلاس خودروهاي لوکس اسپرت دو نفره قيمت پايه بسيار بالايي دارند و در عمل قابليت حمل بيش از دو سر نشين را به همراه ندارند. در نتيجه 911 به هيچ عنوان خودرو کاربردي و روزمره‌اي به شمار نمي‌آيد و خريد آن براي هر کسي توجيه منطقي به همراه ندارد، مخصوصاً اگر قرار باشد براي تملک آن سوراخي چندين ميليارد توماني در جيب خود حفر کند.

از سوي ديگر محصولات پيشرفته پورشه همانند بسياري ديگر از خودروهاي خاص موجود در ايران يا مناطق آزاد نظير انواع فراري و لامبورگيني و مازراتي پيشرانه‌هايي بسيار حساس و منطبق بر استانداردهاي جهاني دارند که با داشتن ضريب تراکم بسيار بالا نيازمند استفاده از بهترين و برترين کيفيت سوخت هستند که حتي بنزين سوپر ارائه شده از سوي پالايشگاه‌هاي کشور ما در برابر بنزين مورد نياز اين خودروها بيشتر به نفت خام شباهت دارد. از اين رو بروز ايرادهاي متنوع، استهلاک شديد و البته عدم فراواني متريال مصرفي و قطعات تزئيني و فني و نبود مکانيک‌هاي خبره براي رسيدگي به اين خودروهاي بسيار پيچيده، باعث مي‌شود تا هزينه نگهداري اين دست خودروها مخصوصاً با سقوط شديد ارزش ريال در برابر يورو و دلار، به آسمان هفتم صعود کند که شايد بسياري از مالکان ثروتمند از پس آن برآيند، اما پرداخت چنين هزينه‌هاي گزافي براي نگهداري و تملک اين خودروهاي ظريف براي آن‌ها توجيه منطقي ندارد و به همين دليل تنها شاهد فروش گسترده‌تر پورشه‌هاي کاربردي‌تر چون پانامرا و کاين بوده‌ايم تا 911 و باکستر. در عين حال بدون‌شک هيچ يک از محصولات اين خودروساز آلماني به اندازه 911 هيجان‌انگيز و لذت بخش نخواهد بود.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar