نکات مهم در رانندگی با خودروهای دنده اتوماتیک
باشگاه خبرنگاران/ با افزايش ترافيک در شهرها، رانندگي در خيابانهاي شلوغ طاقتفرسا شده، در شرايط موجود اتومبيل دندهاي انتخاب مناسبي نيست و بهتر است در فکر خريد يک خودروي اتوماتيک باشيد.
اتومبيل اتوماتيک ممکن است براي کساني که به رانندگي درون شهري عادت دارند، مناسبتر باشد. اگر هر روز مسافت طولاني را طي ميکنيد يا به رانندگي در جاده عادت داريد، يک اتومبيل دنده اي ميتواند گزينه بهتري باشد.
جعبه دنده اتوماتيک از سالها قبل مورد علاقه رانندگان بوده است. با توجه به پيچيدگيهاي خاص جعبه دندههاي اتوماتيک و هزينههاي نگهداري آنها، رانندگي صحيح با خودروي اتوماتيک بسيار مهم است چرا که با رعايت آنها طول عمر خودرو و گيربکس افزايش و از هزينههاي اضافي نيز جلوگيري ميکند.
اگر براي اولين بار ميخواهيد با اتومبيل دنده اتوماتيک رانندگي کنيد قبل از هر چيزي بخاطر داشته باشيد که بايد استفاده از پاي چپ براي رانندگي را فراموش کنيد، زيرا پاي چپ در رانندگي براي فشردن پدال کلاچ است که در اتومبيل دنده اتوماتيک وجود ندارد. استفاده از پاي چپ در اتومبيل گيربکس اتوماتيک به معني فشردن پدال ترمز با آن است و در صورتي که همزمان در حال فشردن پدال گاز باشيد قطعا گيربکس اتومبيل شما دچار آسيب جدي ميشود.
هنگام روشن کردن اتومبيل حتما پاي خود را روي پدال ترمز بگذاريد البته مکانيزم اکثر اتومبيلهاي امروزي به ترتيبي است که معمولا بدون فشردن پدال ترمز روشن نميشود، اما بهتر است بعد از روشن شدن موتور نيز تا قبل از حرکت پا را از روي پدال ترمز بر نداريد. علت اين توصيه صرفا بخاطر نکات ايمني است، زيرا در اتومبيل دنده اتوماتيک بعد از خاموش شدن موتور عملا دنده درگيري وجود ندارد و به جزء حالت پارک شيفتر دنده بقيه دندهها خلاص است، حال اگر آخرين باري که شما اتومبيل را پارک کردهايد سيم يا مکانيزم الکترونيکي شيفتر دنده دچار اشکال شده و اتومبيل در حالت پارک قرار نگرفته باشد، بلافاصله بعد از روشن شدن موتور، اتومبيل حرکت ميکند و ممکن است باعث مشکلات جبران ناپذيري بشود. هر چند اين احتمال ضعيف است، اما قابل چشم پوشي نيست.
بعد از روشن شدن موتور حتي در هواي گرم بهتر است قبل از حرکت دقايقي را براي گرم شدن موتور منتظر بمانيد، حرکت بلافاصله مخصوصا در هواي سرد باعث تعويض خشک و خشن دندهها ميشود که در اغلب اتومبيلها کاملا محسوس است، رعايت اين نکته در طول عمر شيرهاي برقي و مجموعه کنترل هيدروليکي گيربکس موثر است.
دنده پارک P براي گرم شدن موتور اتومبيل بهترين انتخاب است، اما در صورت حضور در اتومبيل ميتوان از حالت خلاص N نيز براي گرم کردن موتور استفاده کرد. هنگام تغيير وضعيت شيفتر دنده از حالت پارک P يا خلاص N به حالت حرکت D يا دنده عقب R بايد پدال ترمز را نگه داريد، گاز دادن به موتور و تعويض دنده در حالتي که دور موتور بالاست باعث آسيب فوري و جدي به قسمتهايي از گيربکس ميشود و ممکن است، گيربکس به تعمير اساسي نياز پيدا کند.
چه تفاوتي بين گيربکس دستي و اتوماتيک وجود دارد؟
بدون در نظر گرفتن نکات فني،تفاوت اصلي گيربکس دستي و اتوماتيک اين است که اتومبيلهاي اتوماتيک پدال کلاچ ندارند و تنها يک گيربکس ساده داريد. اتومبيلهاي دنده دستي داراي پنج يا شش دنده هستند، به علاوه دنده معکوس که به شما امکان کنترل کامل عملکرد خودرو را ميدهد.
اتومبيلهاي اتوماتيک چهار حالت دارند که شامل پارک - P، معکوس - R، خنثي - N و رانندگي - D است. در اين خودروها، دنده به صورت اتوماتيک و مناسب با سرعت و شرايط جاده تغيير ميکند.
انواع مختلفي از گيربکس اتوماتيک وجود دارد، از جمله جعبه دنده Continaxely Variable Transaxle) CVT)، کلاچهاي خودکار تک و کلاچهاي دوقلو است. در اين گزارش گيربکس اتوماتيک را بررسي خواهيم کرد.
گيربکس اتوماتيک ساختار متفاوتي از گيربکس دستي دارد، بدليل انتقال گشتاور موتور از طريق جريان روغن به گيربکس، و ساختار هيدروالکترومکانيکي آن، نگهداري و استفاده از خودرو اتوماتيک، مستلزم دقت و حساسيت بيشتري است. رعايت موارد زير، باعث افزايش طول عمر انواع گيربکس اتوماتيک ميشود:
هنگام رانندگي در ترافيک سنگين و طولاني (بيشتر از ۱۵ دقيقه)، از سيستم تعويض دنده دستي (+ – M) استفاده کنيد، ا دنده ۱ رانندگي کنيد، پس از باز شدن راه، دنده را در وضعيت D قرار داده به رانندگي ادامه دهيد. تعويضهاي مکرر دنده ۱ به ۲ و برعکس در گيربکس اتومات، باعث گرم شدن آن شده و تقههايي که در اثر اين کار در گيربکس ايجاد ميشود، در دراز مدت آن را از تنظيم خارج ميکند.
مسيرهاي سر بالايي و پر شيب، به گيربکس فشار وارد ميکنند، حتي المقدور از تردد در اين مسيرها اجتناب کنيد.
حمل بار و سرنشين اضافه در خودرو اتوماتيک و بکسل کردن خودرو ديگر، از عمر قطعات گيربکس اتوماتيک کاهش مي دهد.
در توقفهاي کمتر از دو دقيقه (مثلا پشت چراغ قرمز)، پاي خود را روي ترمز نگاه داريد و دنده را به N يا P منتقل نکنيد، زيرا استهلاک اين تغيير وضعيت بيشتر از استهلاک کارکردن درجاي گيربکس است. در صورت توقف بيشتر از دو يا سه دقيقه پشت چراغ قرمز، دنده را در وضعيت N قرار دهيد (نه P).
گيربکس اتوماتيک پژو براي رانندگي عادي طراحي شده، استفاده مکرر از دکمه S (اسپورت)، فشار زيادي به گيربکس وارد ميکند و کمتر بايد مورد استفاده قرار گيرد.
براي شروع حرکت، ابتدا دنده را به D منتقل کرده، پس از احساس درگير شدن گيربکس (صداي تق يا تکان خفيف)، شروع به گاز دادن کنيد. در غير اينصورت ضربه وارده به گيربکس به آن آسيب وارد ميکند.
روغن گيربکس را در زمانبندي و کيلومتر تعيين شده تعويض کنيد.
جوانب مثبت گيربکس اتوماتيک
زماني که سوار خودروهاي اتوماتيک ميشويد، اولين چيزي که متوجه خواهيد شد اين است که رانندگي با آن بسيار راحت است. بدون نياز به فشار دادن کلاچ يا يافتن دنده مناسب، ميتوانيد حرکت کنيد. رانندگي در ترافيک با استفاده از گيربکس اتوماتيک آسانتر است.
در خودروهاي اتوماتيک احتمال خرد شدن چرخ دندهها کمتر است اما اين احتمال وجود دارد که گيربکس از کار بيفتند که هزينه تعمير آن زياد است.
آيا مصرف سوخت اتومبيلهاي دستي از خودروهاي اتوماتيک بيشتر است؟
يک عقيده رايج بين رانندگان وجود دارد که اتومبيلهاي اتوماتيک نسبت به اتومبيلهاي دستي مصرف سوخت بيشتري دارند. دليل عمده آن اين است که اتومبيلهاي اتوماتيک بسته به شرايط جاده و سرعت به صورت اتوماتيک دنده عوض مي کند.