چرا لاستیک خودروها ساییده میشود؟
باشگاه خبرنگاران/ لاستيک سايي که بيشتر در خودروهاي مدل پائين ديده ميشود، به علت آن است که به مرور زمان زاويههاي تنظيم اين خودروها به هم ميخورد و نيز هنگام انجام تعميرات توسط تعميرکاران غير مجرب، اين اندازهها رعايت نميوشند و يا اصلا دقيق تنظيم نميشوند مثلا به هنگام تعمير جلوبندي ماشين و تعويض سيبکها يا فنر بندي خودرو ممکن است، اين تنظيمها به هم بخورد.
خيلي از تعمير کاران ما اساسا با اصطلاحات کمبر و کستر و تو اين و تو اوت آشنايي ندارند و حتي ممکن است که اين عبارات به گوششان هم نخورده باشد.
در مبحث خودرو بحثي است بنام هندلينگ (که به معني همان خوش دستي ماشين است) که البته بخش عمدهاي از آن مربوط به مسائل فني و طراحي خودرو ميشود و بخشي از آن هم ناشي از ميزان بودن تنظيمهاي خودرو است. خودرويي که بخوبي تنظيم باشد، رانندگي به مراتب لذت بخشتر و راحت تري را دارد.
فرمان ماشين در حين حرکت نبايد به چپ يا راست منحرف شود، حتي اگر آن را رها هم کنيد، نبايد چنين وضعي پيش بيايد. گاهي هم فرمان لرزش دارد، بعضي از وقتها تنظيم فرمان آنقدر به هم خورده است که اصطلاحا ميگويند فرمان گيج است، چون بدرستي عمل نميکند. همه اين موارد به اضافه موارد متعد ديگر ميتواند علل گوناگوني داشته باشد از خرابي و سائيدگي پلوسها گرفته تا ايراد در بالانس چرخها و يا حتي تنظيم نبودن باد لاستيک ها؛ که قضاوت در مورد اين موارد متعدد کار تعميرکار است تا بتواند عيب اصلي را تشخصي دهد و اين مهمترين بخش يک کار تعميراتي است. در اينجا بدون اينکه وارد مباحث پيچيده تنطيمهاي گوناگون ماشين شويم به اشارهاي گذرا به اين موضوعات اکتفا ميکنيم تا لااقل ديد تازه تري نسبت به موضوعي که بظاهر کم اهميت تصور مي شود، پيدا کنيد.
سائيدگي غير عادي لاستيکها نشانه خوبي است براي اينکه متوجه شويم که زمان تعويض آنها فرا رسيده است، ولي آيا اين ميتواند هشداري باشد براي اينکه شما متوجه شويد که بخشهايي ديگر خودرو از جمله: فرمان، جلوبندي و فنر بندي آن نيز دچار مشکل شده اند؟ اگر با اين هشدارهاي اوليه آشنايي داشته باشيد ميتوانيد با کارهايي که جزء تعميرات پيشگيرانه است باعث شويد که از خرابي خودرو در جادهها جلوگيري بعمل آيد.
فرمان خودروها
اگر خودرو شما به هنگام رانندگي به يک سمت کشيده ميشود (بخصوص زماني که فرمان را رها ميکيند) اولين کاري که بايد انجام دهيد اين است که ميزان بودن باد لاستيکها را چک کنيد. اما اگر باد لاستيکها را چک کرديد و تنظيم بودند آنگاه ممکن است اشکال در جاي ديگري باشد، ممکن است، ميل فرمان ناميزان باشد يا زاويه کمبر و کستر درست نباشند يا فرمان درست در مرکز تنظيم نشده باشد. اگر فرمان ماشين شما بيش از اندازه بازي دارد يا به سختي ميپيچيد، بايد مارپيچ فرمان و قطعات داخلي جعبه فرمان را چک کنيد.
فنربندي
فنر بندي ماشين از اجزاي متعددي تشکيل شده است در اين حالت لازم است که همراستايي چرخها و ياتاقانهاي آنها و بوش و ميله تعادل و بازوهاي کنترل فنر و خود فنرها را بررسي کنيد. اگر بخشهايي از فنرها دچار سائيدگي شده يا صدمه ديده اند بايد تعويض شوند. چون اگر اين کار صورت نگيرد باعث فرسودگي و صدمه ديدن پيش از موعد ساير بخشهاي سيستم فنر بندي و خودرو ميشود.
هم راستايي
براي هدايت کردن مناسب و درست خودرو و جلوگيري از سائيدگي لاستيک ها؛ لازم است که چرخها هم راستا باشند. اين کار باعث ميشود که از سائيدگي و اصطکاک و سر خوردن چرخها جلوگيري شود. ضمن اينکه ميزان مصرف سوخت هم کاهش مييابد و از وارد آمدن فشار بر روي فرمان و سيستم فنر بندي کاسته ميشود و هدايت خودرو بهتر صورت ميگيرد. براي همراستايي و تنظيم چرخهاي خودرو سه نوع تنظيم وجود دارد:
زواياي کبر، کستر و تفارب و تنافر زاويه چرخها (toe out و toe in)
کمبر و کستر به معني مقدار بيرون بودن و داخل بودن قسمت جلوي چرخهاست. هدف از اين تنظيم توزيع بار خودرو بطور متوازن بر روي سطح جاده است. اين کار باعث ميشود که فرمان دهي خودور بسهولت صورت گيرد و از سائيش لاستيکها جلوگير بعمل آيد.
زاويه کستر ميزان داخل يا بيرون بودن زاويه چرخهاست. تنظيم بودن زوايه کستر باعث ميشود که چرخاندن فرمان خودرو راحتتر صورت گيرد. حرکت ماشين بر روي جاده از تبات بهتري برخودار باشد و برگشت فرمان در هنگام پيچيدن بهتر صورت گيرد. زواياي: " تو اين " و " تو اوت " هم از اين جهت مهم هستند. اگر انها را با پاهاي خودتان مقايسه کنيد، اگر قسمت جلوي چرخها بطرف داخل متمايل باشد مثل حالتي است که نوک پاهاي شما به طرف داخل متمايل است و به عکس " تو اوت " به معني متمايل بودن نوک انگشتان بطرف خارج است. خارج از تنظيم بودن اين زوايا باعث مالش و سايش لاستيکها ميشود.