همه خودروهای پلیس در ایران از ابتدا تاکنون

اسب بخار/ شايد «جيمز وات» زماني که داشت به جمع بندي تحقيقات و ساخته هاي مهندسان پيش از خود مي پرداخت و به موتور بخار نزديک و نزديک تر مي شد، هرگز فکر نمي کرد ساخته او بعدها در فرم هاي گوناگون جان هاي بي‌شماري را نجات دهد. شايد هرگز فکر نمي کرد که روزي اختراعش و گونه هاي بهبود يافته آن با انواع سوخت، پيام آور امنيت و حفاظت باشند.

امروز خودرو با هر شکل و فرمي، نقشي بي بديل و انکارناپذير در زندگي ما دارد. فرقي نمي کند کجا باشيم، حتماً در شبانه روز نياز به يک خودرو داريم. يکي از کاربردهاي مفيد و البته حياتي در زندگي ما خودروي نيروهاي امنيتي به خصوص پليس است.

در ايران دو نيروي انتظامي مشغول خدمت رساني هستند: پليس انتظامي و پليس راهور. هر دو يگان در تاريخ معاصر کشورمان از خودروهاي نسبتاً خوبي برخوردار بوده اند. خودروهاي يگان هاي انتظامي بايد کم استهلاک، راحت، کم مصرف، آلايندگي پايين، دوام بالا و از قدرت و توانايي هاي فني بالايي برخوردار باشند.
در اين مقاله نگاهي گذرا خواهيم داشت به خودروهاي پليس در ايران.

Mercedes Benz 170S
جزو اولين خودروهاي نيروي شهرباني آن روزها يک «بنز» قدرتمند با توانايي فني بالا بود. «مدل ۱۷۰»، يک بنز با موتورِ قدرتمند ۴ سيلندر به حجم ۱۶۷۹ سي سي بود که با ۳۸ اسب بخار قدرت به حداکثر سرعت ۱۲۲ کيلومتر بر ساعت مي رسيد.

---

بازار

---

اين بنز ميان سايز از نسخه هاي لوکس توليدات بنز در دهه ۴۰ ميلادي بود و با انتخاب آن وجه اي بين المللي به نيروي انتظامي ايران تزريق شد. البته در آن زمان هنوز چراغ گردان و يا بي‌سيم بر روي اين خودروها نصب نمي شد و تنها با لوگو و نوشته شهرباني و رنگ مشکي و سفيد قابل تشخيص بودند. نمونه سالم آن را هنوز هم مي توان يافت.

Volkswagen beetle
بيتل محبوب دنيا با موتور هواخنک جذاب خودش يادگاريِ ارزشمندي شد از «هيتلر» و «پورشه». رکورددار در بخش هاي مختلفي مثل دوام و تيراژ توليد که براي مقطعي نيز در خدمت شهرباني ايران بود. با داشتن يک موتور ۱۱۳۱ سي سي و با قدرت ۳۰ اسب بخار اين بيتل زيبا به حداکثر سرعت ۱۰۰ کيلومتر بر ساعت مي رسيد. البته بعدها تغييراتي در بخش فني آن اعمال شد که باعث بهبود توانايي هايش بود، اما نکته قوت آن دوام و توانايي حمل پنج سرنشين بود.

Mercedes benz w180
مدل بعدي بازهم از آلمان است. البته در آن سال ها بيش تر مدل هاي آلماني و البته بعضاً مدل هاي آمريکايي مشغول خدمت رساني بودند. مدل جذاب “w180” با يک موتور ۶ سيلندر با حجم ۲۱۹۵ سي سي و با قدرتي معادل ۹۹ اسب بخار توانايي رسيدن به سرعت ۱۶۰ کيلومتر بر ساعت را داشت و عملاً هيچ شانسي براي مجرمان باقي نمي گذاشت. اين مدل نيز از توليدات سطح بالاي بنز محسوب مي شد.

 
Dodge royal
خودروي بعدي اين فهرست از آمريکايي هاي پرطرف‌دار است. «دوج رويال» از اوايل دهه ۴۰ به مدت يک دهه مشغول به خدمت شد. البته تعداد کمي از آن ها در اختيار نيروهاي پليس بود. به رسم فانتزي هاي هيجان انگيز آن دوره اين دوج نيز به شکل يک سفينه طراحي شده بود و ابهت خاصي داشت. اين خودرو با يک موتور ۸ سيلندر با ۱۸۹ اسب بخار قدرت و با قيمتي فراتر از ۲۰۰۰ دلار از نسخه هاي خاص خودروي پليس ايران محسوب مي شود.

Mercedes Benz w114
باز هم بنز باز هم آلمان. نسخه “w114” که با مدل ۲۳۰ آن را مي شناسيم نيز از جان سخت هاي پليس بود. در کنار خود ياران بسياري ديد که هيچ کدام دوام و توانايي او را نداشتند. با دارا بودن يک موتور ۶ سيلندر با سيستم سوخت رساني جديد، اين بنز در مدل پايه توانايي توليد بيش از ۱۱۵ اسب بخار را داشت. البته دوام خود را مديون همکاري مرکز «بوش» مي دانست. اين بنز در مدل هاي مختلف توليد و به محبوبيت بالايي رسيد.

Land Rover defender
«ديفندر» را شايد بتوان اولين جان سخت همه جا رو ناميد. با توجه به تنوع بالاي جغرافيايي کشورمان نياز بوده و هست تا خودروهاي مختلفي براي خدمت خريداري شوند. براي محورهاي کوهستاني و برف گير نيز اين بريتانيايي سخت کوش مدنظر قرار گرفت. هر چند قانون منع استفاده از وسايل وارداتي در آن سال ها اين خودروي دوست داشتني را زود از چرخه خارج کرد، اما قطعاً جزو قابل احترام ترين خودروهاي اين فهرست است.

Mercedes Benz 250
۶ سيلندر خراب نشويِ بنز را به مدت دو دهه در اختيار ناوگان انتظامي داشتيم که حتا در روزهاي سخت جنگ نيز دست از خدمت برنداشت و انصافاً از خوب هاي نيروهاي پليس بود. با داشتن يک موتور ۶ سيلندر و با قدرتي فراتر از ۱۵۰ اسب بخار اين بنز توانايي رقابت با هر مدل را داشت و در عمل دست برتري را به مردان قانون مي داد.

Peykan
شايد غيرمنتظره بود حضور «پيکان» در کادر خدمتي نيروهاي انتظامي. پيکان نه سريع بود و نه کم مصرف، استهلاک بالايي داشت و اصلاً خودروي راحتي نبود، اما در بحبوحه جنگ و مشکلات فراوان دهه ۶۰ و البته اوايل دهه ۷۰ پيکان نيز به ناوگان پليس پيوست. پيکان توليد داخل بود و ارزان تر تمام مي شد. قطعات يدکي آن نيز ارزان و فراوان بودند و تعميراتش هم بسيار آسان تر از رقباي پيشرفته آمريکايي و آلماني اش بود.

Toyota Cressida
با شروع دهه هفتاد و پايان جنگ تحميلي ناوگان پليس که حالا خيلي خسته و از کارافتاده شده بود نياز داشت با ترميمي اساسي کارآمد شود. با بهبود روابط ديپلماتيک ايران با کشور ژاپن، اين بار مسافري از سرزمين آفتاب مهمان کشورمان شد. ساخته باکيفيت، بادوام و قدرتمند «تويوتا» يعني مدل «کريسيدا» به عنوان يار تازه نفس نيروهاي پليس به معرکه آمد. اين خودرو را مي توان جزو بهترين انتخاب هاي مسئولان دانست. خودرويي که با توجه به شرايط موجود و با بودجه مناسب خريداري شد و به مدت يک دهه مشغول خدمت بود.

در مدل ضعيف تر، کريسيدا يک موتور ۴ سيلندر ۲۴۰۰ سي سي داشت که با ۱۱۰ اسب بخار قدرت از توان بالايي برخوردار بود. هندلينگ مناسب، پايداري خوب و مصرف معقول و البته دور از پيچيدگي فني، از کريسيدا يک سرباز وفادار و آرام ساخت.

Peugeot 405
خب! مي رسيم به «۴۰۵». اين خودرو را همه جا ديده ايد؛ تاکسي هاي خصوصي و عمومي، پليس محسوس و نامحسوس و بسياري از ادارات. با داخلي سازي هر چه بيش تر ۴۰۵ علاقه سازمان هاي مختلف به آن هم بيش تر شد و نيروي انتظامي هم به دليل قدرت قابل قبول و تعميرات آسان و البته داخلي بودن آن تعدادي ۴۰۵ را در اختيار گرفت. هرچند با شروع دهه ۸۰ و آزادسازي واردات و البته ايمني پايين آن تعداد قابل توجهي از آن را نديديم.

نسخه فيس ليفت آن، «پرشيا»، هم به تعداد قابل توجهي به خدمت درآمد اما بيش تر يا خودروي سازماني بودند و يا پليس نامحسوس.

 
شروع دهه ۸۰ ورق جديدي از ناوگان پليس را گشود. وضعيت نسبتاً پايدار اقتصادي آن روزها و روابط خوب ديپلماسي باعث حضور انواع و اقسام خودروهاي روز دنيا در پليس کشورمان شد. خودروهايي که با آزادسازي واردات و افزايش جمعيت، به نظر، حضور به موقعي داشتند و با داشتن امکاناتي چون ترمز ضد قفل و کيسه هوا و سامانه کنترل پايداري دست برتري را به نيروهاي انتظامي مي داد.

Ikco Samand
با توليد اولين ساخته وطني توسط «ايران خودرو»، اين اتومبيل خيلي زود به ناوگان پليس پيوست. همان هميشگي و موتور xu7 باعث شد «سمند» پيچيدگي فني بالايي نداشته باشد و البته با ايمني بهتر نسبت به ۴۰۵ کهنه کار جاي خوبي را براي خود دست و پا کرد. قيمت تمام شده پايين تر، قطعات يدکي به تعداد فراوان و البته ساخت ايران بودن که مايه غرور مي شد، همه باعث حضور جدي سمند به عنوان خودروي وظيفه پليس شد.

در اقدامي قابل توجه نيز تعدادي سمند تجهيزشده مناسب نيروي پليس به چند کشور از جمله ترکمنستان صادر شد که اگر همان رويه به درستي ادامه پيدا مي کرد امروز سهم بيش تري از خودروهاي خدماتي در بازار منطقه داشتيم.

Mercedes Benz c240
هرقدر انتخاب بنزها در دهه ۴۰ و ۵۰ خوب صورت گرفت در دهه ۸۰ شاهد اشتباه هاي استراتژيک بسياري از مسئولان بوديم که البته هرگز کسي پاسخ‌گوي اين اشتباه نشد. «بنز c240» عليرغم کيفيت فوق العاده و قيمت مناسب (در زمان خريد، اين بنزها هر کدام فقط کمي گران تر از يک دستگاه زانتيا بودند) داراي خرابي هاي متعدد سيستم جلوبندي بودند و حتا با وجود پذيرش مشکل از سوي کمپاني مادر اما هرگز غرامتي پرداخته نشد تا باز هم شاهد شکست ديپلماتيک ديگري باشيم. با بهره گيري از يک موتور قدرتمند ۲٫۳ ليتري اين بنزها همين امروز هم توانايي درگيري با مدل هاي روز در ايران را دارند اما نبود مکانيک آشنا، خرابي هاي متعدد سيستم فرمان، گران بودن قطعات يدکي، به خصوص قطعات تزييني، از اين بنز فقط يک شکست و البته دورنماي قشنگ ساخت.

Mercedes Benz e240
به نظر مي رسيد پس از انتخاب c240 ديگر اين اشتباه تکرار نمي شود، اما قيمت وسوسه کننده و البته غرور و وجه خاصي که بنز به نيروهاي انتظامي مي داد باعث شد “e240” نيز به ايران بيايد. موتور قدرتمند و ۶ سيلندر آن با توانايي توليد ۱۷۵ اسب بخار قدرت، در دهه ۸۰ جاده هاي کشورمان را کاملاً تحت سلطه خود داشتند و بار ديگر عملاً فرصت را از مجرمان سلب مي کردند.

اين سري البته با امکانات مناسب و نبود خرابي هاي نمونه c و صد البته به لطف همکاري ايران خودرو و بنز شرايط بهتري پيدا کرد و از نظر مکانيک و تعميرات خيال خود را آسوده تر مي ديد. هر چند گران بودن قطعات يدکي باعث شد اين بنزها بيش تر در خارج از جاده هاي شهري حضور داشته باشند و حتا به نيروهاي پليس اخطار مراقبت از خودرو و عدم درگيري با مجرمان داده شود.

Xantia
خودرويي که طبق گفته ها حکم تير گرفت، که نمي دانيم صحت دارد يا نه، در سمت خوب و مثبت ماجرا هم حضور داشت. استفاده گسترده از «زانتيا»ي سفيد در پليس نامحسوس باعث شد هر قانون شکن در رانندگي با ديدن يک دستگاه از آن ها خود را جمع و جور کند و حتا براي لحظاتي مانند يک انسان رانندگي کند. زانتيا با موتور قدرتمند و هندلينگ خوب عليرغم ايمني ضعيف، خودرويي محبوب براي پليس شد. البته هزينه تعميرات بالا باعث شد اين خودرو نيز مانند e240 بيش تر در جاده هاي خارج شهري انجام وظيفه کند.

Nissan Maxima
ساخته باکيفيت «پارس خودرو» شايد کمي دير اما سرانجام به ناوگان پليس پيوست. دور از پيچيدگي فني، حضور مکانيک هاي زياد و قطعات يدکي و البته شبکه خدمات پس از فروش خوب در کنار کيفيت و دوام ساخته هاي ژاپني باعث شد «ماکسيما» تبديل به يک انتخاب خوب براي نيروي انتظامي باشد. ماکسيما با موتور قدرتمند ۶ سيلندر خود توانايي ها بالايي دارد و از پس هر مأموريتي بر مي آيد.

 
Peugeot 206
بعيد به نظر مي رسيد «پژو ۲۰۶»، به عنوان يک هاچ بک شهري، به خدمت در آيد، اما خب براي هر چيزي يک اولين وجود دارد. البته استفاده از هاچ بک هاي کوچک در ناوگان پليس ساير کشورهاي جهان امري قابل انتظار است، اما تجهيزات و عملکرد آن ها با نسخه استاندارد متفاوت است. ۲۰۶ اما براي شهرهاي شلوغ خودرويي مناسب به نظر مي رسد. توليد داخل است، مصرف کمي دارد، تعميرات و تعميرکارانش در دسترس هستند و البته از نظر فني نيز با قابليت مانور بالا و اندازه کوچک، مناسب تعقيب و گريزهاي شهري است.

 
Kia Pride
«کيا پرايد» يا «سايپا صبا» يا «سايپا ۱۳۱» يا حتي «سايپا نسيم» و «سايپا ۱۱۱»، که همگي يک خودرو هستند، نيز در اقدامي قابل توجه به ناوگان پليس پيوستند. هر چند با توجه به کيفيت و دوام پايين و البته ويژگي هاي فني ضعيف استفاده گسترده اي از آن ها نشد، اما به نظر انتخاب معقولي براي شهرهاي کوچک و کم جمعيت ايران هستند.
 

Nissan Teana
پس از حضور موفق ماکسيما، ديگر ساخته باکيفيت پارس خودرو نيز انتخاب وسوسه انگيز و مطمئني به نظر مي رسيد. در آن زمان ها «تيانا» با قيمتي در بازه ۷۰ ميليون تومان عرضه مي شد و حتا با يک دوره افزايش قيمت نيز اين سدان جادار ۶ سيلندر با توانايي هاي فني و هندلينگ فوق العاده ارزش خريد بالايي براي خدمت داشت. دوام و کيفيت بالاي اين خودروها نيز باعث شد تا همين امروز، اين خودروها در خدمت باشند و البته بدون خرابي هاي متعدد پاسخ‌گوي نياز پليس باشند.

Kia Cerato
«کيا سراتو» پيش از مونتاژ در سايپا توانايي هاي فني خود را به خوبي به اثبات رسانده بود. ديناميک رانندگي بالا و موتور قدرتمند و کم مصرف از سراتو گزينه ايده آلي ساخته بود، اما با توجه به وارداتي بودن آن و هزينه نگهداري بالا، دست نيروي هاي انتظامي از آن کوتاه مانده بود. با شروع مونتاژ آن توسط سايپا خيلي زود شاهد حضور سراتو به عنوان يک سرباز وظيفه قابل اطمينان در خدمت بوديم.

Toyota Land Cruise
شايد خاص ترين خودروي اين فهرست «لندکروزر» باشد. تويوتاي دوست داشتني که در بسياري از کشورهاي دنيا از ناوگان حفاظتي است و حتا در سال هايي خودروي رسمي نيروهاي پيمان آنتلاتيک شمالي معرفي شده است. اما حضور نسل جديد آن در سال ۲۰۱۸ درست پيش از شروع ۱۳۹۷ با قيمت بالا حسابي سر و صدا کرد. البته لازم و ضروري است تا نيروهاي امنيتي حفاظتي از تجهيزات مناسب و به روز بهره ببرند. لندکروزر با توانايي هاي حرکتي بالا و ايمني مناسب در دوره هايي که انتخاب شده بود به خوبي امتحان پس داد و سربلند شد. کيفيت بي نظير ساخت آن شايد حتا منبع صرفه جويي براي پليس کشورمان باشد.

با داشتن يک موتور ۶ سيلندر قدرتمند در مدل هاي اخير لندکروزر نه تنها در محورهاي سخت و کوهستاني بلکه حتا در جاده هاي کفي نيز توانايي درگيريِ بالايي دارد. ايمني مناسب آن نيز سربازان ارزشمند ميهن را به خوبي محافظت مي کند.

Renault Megane
ديگر ساخته باکيفيت وطني نيز به جمع پليس اضافه شد. «مگان»، که با مونتاژ مناسب در زمان نسبتاً مناسب خودروي به روزي محسوب مي شد، با داشتن يک موتور قدرتمند ۲ ليتري به همراه جعبه دنده اتوماتيک گزينه اي ايده آل براي پليس درون و برون شهري بود. با حضور شبکه خدمات پس از فروش و قطعات يدکي و البته قيمت خريد ارزان تر نسبت به ساير گزينه ها، مگان با ايمني مناسب در تعداد قابل توجهي به خدمت درآمد.

 
در نهايت، مي توان به اين فهرست اسامي ديگري همچون «مزدا ۳»، «سوزوکي گرند ويتارا» و.. را اضافه کرد که در بعضي موارد، مثل ويتارا، شايد تنها دليل، توليد داخل بودن آن هاست که اين خودروها را به نيروي پليس اضافه کرده است.

امروز در دنيا بحث استهلاک و مصرف سوخت و آلايندگي براي خودروهاي خدماتي بيش تر مد نظر است و از اين رو تا پيش از مشکلات اقتصادي صحبت از حضور هيبريد «هيونداي»، يعني «سوناتا»، نيز بود که اميدواريم با دانش فني داخلي خيلي زود بتوانيم از خودروهاي باکيفيت و کم آلاينده و قدرتمند براي نيروهاي پليس استفاده کنيم.

 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar